مشاوره ترک اعتیاد نقشه راهی برای برون رفت از سیاه چال مواد مخدر

 اعتیاد به مواد مخدر بلایی خانمان سوز که از پروسه زمان تولید تا مصرف؛ انسان را درگیر خود می‌کند و از بین می‌برد، همانند یک سم مهلک که هر کسی از آن نوش کند بر عمق جانش اثر و نابودش می‌کند.

اما همه تلاش بشر از زمان پیدایش مخدر افیونی این بوده است که راهکاری برای رهایی، ترک و نجات انسان‌ها پیدا کند، اما اینکه چه راهی موثر واقع شود که اثر این بلا را از بین ببرد نیاز به یک مشاوره و تحقیق از سوی متخصصان دارد زیرا افرادی که اعتیاد دارند برای اینکه بتوانند به وسوسه مصرف غلبه و برای بهبود بیماری تلاش کنند، نیاز به کمک‌های تخصصی دارند و به‌ تنهایی نمی‌توانند بر اعتیاد غلبه کنند.

امید فردین مهر عضو انجمن علمی درمانگران اعتیاد استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا درباره چگونگی ترک اعتیاد و اثر بخشی آن گفت: بسیاری از افراد برای ترک اعتیاد اقدام می‌کننداما درست مشاوره نمی‌شوند و پس از مدتی مجدد بازگشت به اعتیاد دارند که یکی از مهمترین دلایل آن آدرس غلط به فرد معتاد درترک است.

وی بااشاره به اینکه برای ترک باید مشاوره خوب گرفت، گفت: در بحث درمان اعتیاد شرایط معتاد را باید مثل یک مسافرت و فرد معتاد را همانند یک مسافر در نظر بگیریم که مسافرمان کجا هست و کجا می‌خواهد برود.

عضو انجمن علمی درمانگران اعتیاد استان اصفهان تصریح کرد: یک مساله مهم دیگر در ترک اعتیاد این است که باید دید یک معتاد در کجای اعتیاد است، علت اعتیاد چیست، با چه کسانی و به وسیله چه چیزی معتاد و با چه کسانی مصرف می‌کند و در کل شرح حال باید گرفت که مریض معتاد در کجای کار قرار دارد.

وی ادامه داد: نکته دوم اینکه باید مشخص شود مریض باید به کجا برسد زیرا هر فرد معتادی بسته به شرایط یک غایتی دارد و باید به یک هدفی برسد.

فردین مهر با اشاره به اینکه بین آدم‌ها و سطح آنها بسیار متفاوت است هر چند مقصد یکی باشد، افزود: ما  برای ۲ نفر معتاد نمی‌توانیم با یک وسیله درمان تجویز کنیم.

عضو انجمن علمی درمانگران اعتیاد استان اصفهان تاکید کرد: به همین دلیل افراد معتاد در زمینه ترک باهم مقایسه نمی‌شوند زیرا بین گذشته و خود فرد متفاوت و فرد با فرد فرق دارد.

وی اضافه کرد: برای اینکه فردی به پاکی مطلق برسد باید سم زدایی شود اما این روش از فرد کارتون خواب با یک مهندس قابل مقایسه نیست، به عنوان مثال فرد مهندس را باید پاک کرد اما برخی از افراد را از چرخه مصرف خارج کنیم، کافی است.

فردین مهر بیان داشت: به عنوان نمونه برخی از افراد را که یک سال اعتیاد دارند و زندگی عادی خود را دارند می‌توانیم بررسی و آن را به صفر برسانیم.

وی گفت: مسیرهای رسیدن به هدف برای افراد مختلف متفاوت است و درمان برخی کوتاه مدت و یا برخی بلند مدت است اما مشاور خوب هم مبداء و هم مقصد و هم راه رسیدن به مقصد را نشان می‌دهد.

فردین مهر در باره خصوصیت یک مشاور ترک اعتیاد خوب  افزود: وظیفه خانواده این است که علاوه بر درمان خوب، کمپ خوب و هزینه زیاد،  مشاور خوب هم انتخاب کند، زیرا مشاور خوب سه خصوصیت شرایط مبداء، مسیر، مقصد را بررسی و فرد را ارزیابی خانوادگی، اجتماعی و فردی می‌کند.

وی دومین خصوصیت یک مشاور ترک اعتیاد را نبود  وابستگی مالی به هیچ کدام از روش‌های ترک اعتیاد دانست که فرد مبادا  به دلیل مسائل مالی تجویز اشتباه به مریض دهد.

عضو انجمن علمی درمانگران اعتیاد استان اصفهان سومین خصوصیت مشاور ترک اعتیاد را آشنایی به تمام روش‌های درمان ترک اعتیاد دانست و افزود: پزشک مربوطه باید حداقل به روش‌های سم زدایی، آشنایی با کمپ وکنگره ۶۰ آشنا باشد.

وی اضافه کرد: وقتی مسیر درستی برای درمان مشخص شده باشد خانواده فرد معتاد هم متوجه شیوه درمانی می‌شود که اگر فرزندش ماده ای را مصرف می‌کند اولین، دومین و  سومین قدم چیست و فریب برخی را که برای بیماری اعتیاد کیسه دوخته اند نمی خورند.

فردین مهر گفت: اگر یک روش و شبکه یک پارچه گروهی ترک، برای فرد معتاد از محیط زندگی و  شغل، خانواده ایجاد شود و یک تجویز نهایی شود، فرد معتاد بهتر ترک می‌کند.

وی گفت: برخی از مراکز ترک اعتیاد بین ۶ تا ۲ سال به ترک فرد معتاد مشغول هستند اما خانواده با خیال راحت مریض خود را به مجموعه می‌سپارد در حالی که مرکز ترک با خانواده هماهنگ است و مدیریت واحدی را برای درمان اعتیاد اعمال می‌کنند.

عضو انجمن علمی درمانگران اعتیاد استان اصفهان بیان داشت: برخی خانوده‌ها برای ترک عزیزان خود گاهی تا ۱۰ مرکز را تجربه می‌کنند و نتیجه نمی‌گیرند.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال افراد ۲ قطبی که کنترلی روی خود ندارند از مواد مخدر به عنوان یک درمان کنترل استفاده می‌کنند و با بقیه افراد روش درمانی متفاوت دارند و اینجاست که نقش یک مشاور خوب، جامع، و دقیق مشخص می‌شود.

فردین مهر تاکید کرد: بیماری اعتیاد یک بیماری مزمن عود کننده است و برخورد خانواده باید با فرد که بیماریش در حال رشد است با کسی که یک بیماری دارد و درمان می‌شود، فرق داشته باشد.

فردین مهر اضافه کرد: اعتیاد یک بیماری است که همیشه با مریض هست اما قابل کنترل است و همراه  مریض باید صبرو اعتماد به کادر درمان با درمان اعتیاد داشته باشد.

علی اکبر ابراهیمی معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان اصفهان نیز در گفت و گو با ایرنا ضمن تاکید بر استفاده از مشاوران ترک اعتیاد و روانشناسان گفت: ما مراکز مشاوره جداگانه ترک اعتیاد نداریم اما مشاورانی داریم که هم در مراکز ترک اعتیاد سرپایی و هم بلند مدت حضور دارند و به ترک اعتیاد کمک می‌کنند.

وی افزود: مراکز ماده ۱۵ افراد به صورت داوطلب برای ترک اعتیاد مراجعه می‌کنند و در مراکز ماده ۱۶ معتادان با توجه به شرایطی که دارند به اجبار از دستگاه قضایی معرفی

می‌شوند.

 معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان اصفهان تصریح کرد: تنها ۲ مرکز ماده ۱۶ که یکی از آنها تحت پوشش بهزیستی  واقع در قلعه شور و دیگری در مبارکه فعال است که به ۲ دسته دارویی و غیر دارویی خدمات ارائه می‌کنند.

وی ادامه داد: ۵۴ مرکز درمان دارویی زیر نظر  بهزیستی و بیش از ۳۰۰ مرکز زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ۲ مرکز کنگره ۶۰ و NA یا انجمن معتادان گمنام از وزرات کشور مجور فعالیت ترک اعتیاد دارند که همگی از مشاوران و متخصصان روان پزشکی استفاده می‌کنند.

ابراهیمی گفت: در این مراکز هدف تثبیت و کاهش اعتیاد افراد و رساندن استفاده مستقیم از مواد مخدر به متادون و شربت تریاک  است.

وی با تاکید به اینکه اعتیاد یک اختلال مغزی مزمن عود کننده است؛ اضافه کرد: یک فرد در بسیاری از موارد به طور کامل نمی‌تواند اعتیاد خود را ترک کند و باید تا آخر عمر همانند سایر بیمارانی همچون دیابتی دارو مصرف کند.

معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان اصفهان بیان داشت: یکی از چالش‌های خانواده ها نسبت به مراکز ترک اعتیاد نحوه درمان است که انتظار دارند فرد معتاد به طور کامل پاک شود در حالی که نگهدارنده با متادون موجب می‌شود که فرد از مصرف جنس تزریق و خوراکی خارج و در بستر درمان قرار گیرد.

وی درباره مدت زمان مشاوره درمانی و ترک اعتیاد کمپ‌ها گفت:در کمپ‌های غیر دارویی ۲۱ تا ۲۸ روز به طور داوطلبانه فرد تحت درمان ترک قرار می‌گیرد.

ابراهیمی بیان داشت: در مجموع مرکز ترک اعتیاد تی سی(مراکز بلند مدت اجتماع درمان مدار) برنامه پذیرش و ترک اعتیاد مواد محرک و مخدر مانند شیشه، گل و قرص هایی مانند ترک b۲ و متادون، خدمات روانپزشکی، جامعه شناسی و مددکاری اجتماعی به معتادان با سابقه زیاد ارائه می‌شود.

این مقام مسوول معتقد است که خانواده و دولت برای پیشگیری باید وقت بگذارند و ما به عنوان سازمان متولی باید به آنها خدمات ارائه دهیم.

 وی افزود: بسیاری از افراد معتاداگر ۶ ماه نخست مواد مصرف نکنند ۵۰ درصد و اگر ۲ سال پاک باشند ۷۵ درصد در مسیر بهبودی قرار می‌گیرند و اگر پنج  سال مصرف نکنند؛ احتمال عودشان به مواد مخدر شبیه افراد معمولی است.

معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان اصفهان در خصوص تشخیص افراد معتاد توسط خانواده ها تصریح کرد: بهترین روش تشخیص این است که با علائم مصرف مواد آشنا شوند و آن را از آهنگ زیستی، الگوی خواب، بیداری، غذا و مسائل جنسی فرد تشخیص دهند.

وی همچنین گفت: افرادی به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند که در خانواده سوابق مصرف  وجود دارد و عمو، برادر و یا اقوام نزدیک مصرف کننده بوده اند.

ابراهیمی به خانواده‌ها و افرادی که قصد ازدواج دارند، توصیه کرد: برای آزمایش اعتیاد خودشان نظارت در تست داشته باشند و  قید کنند که طیف تشخیص مواد مخدر را می‌خواهیم.

بر پایه برخی برآوردهای آماری ۹۵ هزار معتاد مرد و  هشت هزار معتاد زن در استان اصفهان  وجود دارد.