کرونا سخت‌ترین آسیب‌های روحی را به سالمندان تحمیل کرد

برابری دیجیتال برای همه سنین، نیازی ورای تصور ، باز هم روز جهانی سالمند و باز هم اجماع جهانی بر روی یک آرمان واحد.

نزدیک به ۲ سال از پاندومی کووید ۱۹ می گذرد و در این ۲ سال چه بخواهیم و چه نخواهیم جهان دستخوش تغییراتی اساسی و بنیادین شده، سبک زندگی بشر دگرگون شده و ناتوانی آدمی در برابر ناملایمات و بحران هایی مشابه همه گیری بیماری ها بیش از پیش هویدا گشته است.

به اقتصاد جهان به شدت آسیب وارد آمده و نظمی نوین در دل این بی نظمی محض پدیدار گشته،کسب و کارهای فراوانی به ورشکستگی کامل انجامیده و در برابر و در همین دوران پاندمی، موجبات رشد و جهش کسب و کارهایی فراهم آمده که سر آمد همه آنها کسب و کارهای دانش بنیان و به ویژه دیجیتال بنیان هستند.

انسان ها در این دوران بیش از همه ادوار تاریخ از هم دور شده و فاصله گرفته اند، - قرنطینه های اجباری و اختیاری-  و در این میان، قشری که بیش از همه اقشار جامعه آسیب دید سالمندانی بودند که در عزلت خویش تنهای تنها روزها را از پی هم شمردند و از ترس بیمار شدن خود و یا فرزندان و خانواده از همه دوری گزیدند و روز از پی شب و شب از پی روز را سپری کردند بدون دیدار با همدمی و یا آشنایی.

چه بسا که روزها حتی پنجره خانه سالمندی رو به کوچه همجوار باز نشد تا هوایی عوض شود و چه بسا که روزها و هفته ها پای از خانه بیرون نگذاشتند و کسی جویای احوال شان نشد جز با چند دقیقه تلفن از راه دوری هر دو یا سه روزی.

آری این سالمندان بودند که بیشترین آسیب روحی و روانی را از همه گیری کرونا متحمل شدند، آسیب هایی به غایت سخت که عوارض آن شاید تا آخر عمرشان آنان را درگیر خود سازد.

قرنطینه های اختیاری و اجباری اگرچه برای همه سنین سخت و طاقت فرسا بود ولی تفاوت هایی اساسی در نوع قرنطینه سالمندان با دیگر افشار اجتماع بود که از بارزترین آنها می توان به خانوادگی و در جمع خانواده بودن قرنطینه ها در گروه های سنی غیر سالمندان در برابر قرنطینه های تک و یا در نهایت دو نفره سالمندان، حضور همراه با رعایت شیوه نامه ها در اجتماعات و در محل های کار در میان جوانان و نوجوانان در مقایسه با قرنطینه های سفت و سخت و همه جانبه سالمندان، سرگرم شدن دیگر گروه های سنی با انواع وسیله های ارتباط جمعی و به ویژه تلفن های همراه هوشمند، تبلت و رایانه در برابر بیگانگی محض و یا نزدیک به محض سالمندان با این ابزار اشاره نمود.

بیگانگی سالمندان با ابزار و فن آوری های روز به ویژه در عرصه دیجیتال و عوارض و عواقب جبران ناپذیر آن در دوران همه گیری کرونا بیش از هر زمانی به چشم آمد و اهمیت و لزوم آشنایی سالمندان با این فن آوری های نوین بیش از هر زمانی جلوه گر شد.

اگر در گذشته ای نه چندان دور فرد بی سواد را کور می خواندند، امروزه دیگر نا آشنایی با فناوری دیجیتال را معادل و همپای کوری نمی دانند بلکه فراتر از آن، آن را به مثابه بیگانگی با جهان معاصر و در دنیای دیگری به مراتب اولیه تر و ابتدایی تر زیستن بر می شمرند، دنیایی در قرن ها پیش و در نتیجه انسان هایی با چنین ویژگی هایی و با مختصات چنین دنیایی، تاب و توان و لیاقت زیستن در جهان متمدن و پبشرفته امروز را نداشته و ندارند و برای آنان آینده درخشانی را نمی توان انتظار داشت.

پس راهی نیست جز آنکه سالمندان را نیز با این فناوری مدرن آشنا و همراه ساخت و موجباتی را فراهم آورد که آنان نیز دوشادوش و همپای سایر طبقات اجتماع از فواید، امکانات و مواهب این دستاورد مهم بشری استفاده کنند و در این رهگذار بایستی شرایطی را به لحاظ دسترس پذیری و مناسب سازی فراهم آورد تا سالمندان و دیگر افراد دارای ناتوانی به مانند و برابر با دیگران توان دستیابی و بهره برداری از این امکانات را داشته باشند.

ژرونتولوژیست و رییس اداره بهزیستی اردکان