این مجموعه در برگیرنده هفت هنر از تاریخ ایران است که هنر موسیقی شامل موسیقی سنتی،مقامی،محلی،مذهبی و مدرن، هنرهای نمایشی شامل تئاتر،تعزیه،نمایش های عروسکی و پایکوبی های محلی،سنتی و آیینی، هنرهای تجسمی شامل نقاشی،خوشنویسی،مجسمه سازی،طراحی،عکاسی،قرآن نگاری،هنرهای سنتی شامل خاتم کاری،شیشه گری،میناکاری،منبت و فرش، ادبیات شامل شعر،داستان،نمایشنامه و فیلمنامه،معماری شامل معماری ایران باستان،معماری دوره اسلامی و معماری ایران امروز و در نهایت سینما شامل سینمای هنری و سینمای مستند را در بر می گیرد.
در آیین راه اندازی این آرشیو که شامگاه هفدهم مهر برگزار شد، اعلام گردید که در گام اول راه اندازی این مجموعه ۳۲۰۰ فیلم سینمایی،شصت هزار فایل موسیقی فاخر،۱۲هزار عنوان کتاب الکترونیکی ویژه هفت هنر،بیست هزار فایل از آثار هنرمندان تئاتر، تعزیه،ادبیات،فیلم مستند،خوشنویسی،قرآن نگاری،نقاشی، و مجسمه سازی مستندنگاری شده است.
همچنین گفته شد در ارزیابی اولیه نزدیک به ۸۰درصد از داشته ها قابلیت استفاده عمومی و آنلاین خواهد داشت و ۲۰درصد دیگر با توجه به قوانین کشور به صورت آفلاین و تنها در اختیار پژوهشگران عرصه هنر قرار خواهد گرفت که عمدتا مربوط به بخش سینما و موسیقی است.
برنامه پنج ساله ای و مدونی همچون تشکیل شورای عالی آرشیو ملی هنر ایران با حضور هنرمندان برجسته هفت هنر و متخصصان و پژوهشگران و شخصیت های حقوقی،جهت توسعه این مجموعه، تهیه شده است.
اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در مراسم بازگشایی این آرشیو، ضمن تبریک راه‌اندازی آرشیو ملی هنر ایران این اقدام را سودمند و اثربخش برشمرد و از تلاش‌های کورش کمالی‌سروستانی رئیس این مرکز قدردانی کرد.
وی مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران را دارای یک رسالت، ماموریت و مسئولیت به عنوان آرشیو اسناد ملی ایران دانست و گفت: با اینکه در کشور رویکرد به اسناد تاریخی و مکتوب است، آنچه دارد در این آرشیو روی می‌دهد ماندگاری همین آثار هنری است که در این خطه شکل گرفته است تا ماندگار باشد و توسعه پیدا کند.
بروجردی با بیان اینکه ماندگاری یک کار بستگی به مطالبات مردمی دارد عنوان کرد: اگر مطالبات مستمر و منسجم باشد، کسی نمی‌تواند به تقابل و تعارص با آن برخیزد،اگر این مطالبات را توسعه ببخشیم، این مجموعه ماندگار خواهد شد. سرزمین و مردم ما فرهنگی و فرهنگ با مردم عجین است و نمی‌توان به خواسته‌های فرهنگی مردم بی‌تفاوت بود.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: این سرزمین بسیار غنی و فاخر است و دارایی‌ها و سرمایه‌هایی دارد که در همه عرصه‌ها خود را نشان می‌دهد، به شرط اینکه نخواهیم از باورمان غفلت کنیم.
در این مراسم رییس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با بیان اینکه هنر ایرانی هدیه جاویدان ملت ایران به جامعه جهانی بوده است، گفت: هنرمندان ایرانی، هنر را جلوه‌گاه جمال و جلال خداوند می‌دانسته‌اند.
کورش کمالی سروستانی افزود: بی‌شک، تجسم ذوق و هنر هنرمندان قرون گذشته و امروز، آثاری که تامل‌برانگیز و چشم‌نوازند، دستاوردهایی از اندیشه و باور و ذوق ایرانی که دارای فرهنگی غنی و پربار است، نشاط خاطرمان را می‌افزاید؛ چرا که راز تداوم حیات فرهنگی خویش را در آنها بازمی‌یابیم و هویت خویش را بدانان باز می‌شناسیم.
وی اضافه کرد: گرد آوردن آرشیو آثار و اسناد بازمانده نیاکان و هم‌عصرانمان در آرشیو ملی هنر ایران برای ما ادای دینی است بدانچه آنان سهم عمر خویش را به آفرینش آن وقف کرده‌اند و مباهاتی است ما را بدانچه که امروز بر پایه‌های رفیعش ایستاده‌ایم.
وی افزود: فرهنگ شهر شیراز از یک‌سو نامی آشنا در فرهنگ ایرانی و اسلامی و جهانی است و ازسوی دیگر بزرگ‌ترین مجموعه سازمانی مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران پس از تهران در آن قرار دارد و به‌همین دلیل تأسیس «آرشیو ملی هنر ایران» در این شهر می‌تواند ضمن تقویت و تکامل این مرکز، به تعالی فرهنگی شیراز بینجامد.
به گفته کمالی‌سروستانی، آرشیو ملی هنر ایران تاریخ، یادمان، لذت و آموزش را توامان به مخاطب ارزانی می‌دارد؛ آرشیوی که دربرگیرنده آثار هفت هنر از جمله موسیقی شامل: موسیقی سنتی، مقامی، محلی، مذهبی، مدرن، هنرهای نمایشی شامل: تئاتر، تعزیه، نمایش‌های عروسکی و پایکوبی‌های محلی، سنتی و آیینی، هنرهای تجسمی شامل: نقاشی، خوشنویسی، مجسمه‌سازی،طراحی، عکاسی، قرآن‌نگاری و...، هنرهای سنتی شامل: خاتم‌کاری، شیشه‌گری، میناکاری، منبت و فرش و ...، ادبیات شامل: شعر، داستان، نمایشنامه، فیلمنامه، معماری شامل: معماری ایران باستان، معماری دوره اسلامی، معماری ایران امروز،سینما شامل: سینمای هنری، سینمای مستند است.
وی ادامه داد: در همه این رشته‌ها آرشیو ملی هنر ایران به‌صورت دیجیتال به جمع‌آوری آثار دیداری و شنیداری، اسناد مکتوب، کتاب‌ها، نشریات، زندگی‌نامه، فیلم مستند و عکس هنرمندان، پوسترهای هنری و... می‌پردازد. در روزگار ما گسترش فناوری اطلاعات و ظهور جامعه اطلاعاتی دیجیتال‌سازی مواد آرشیوی را به‌منظور حفاظت و دستیابی سریع‌تر و آسان به آن در هر زمان و مکان به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل کرده است.
عضو «ایکوم ایران» با بیان اینکه دو پروژه دیجیتالی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران که یکی «حافظه ملی دیجیتال» را هدف قرار داده و دیگری «سامانه نشریات ایران» را سامان داده است، عنوان کرد: آرشیو ملی هنر ایران به‌گونه‌ای دیجیتال، اسناد و آثار هنری را به آن می‌افزاید.
کمالی سروستانی گفت: حافظه ملی کشورها به منزله هویت آن‌هاست و سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری، تجمیع، نگهداری، طبقه‌بندی و دسترس‌پذیر کردن آثار هفت هنر، خدمتی شایان به آیندگان خواهد بود. ما کوشیده‌ایم در طرح اجرایی آرشیو ملی هنر ایران به معیارهای علمی محتوای نمایش، قابلیت استفاده، تعامل و بازخورد و خدمات الکترونیکی و فنی پایبند باشیم. علاوه بر این، با توجه به مدیریت حقوق دیجیتالی و همچنین قوانین جمهوری اسلامی ایران و نیز قوانین سازمان جهانی مالکیت معنوی، در ارایه استفاده عمومی آثار به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که به حق مؤلف و هنرمند احترام گذاشته و ارایه عمومی آثار آرشیو ملی طبقه‌بندی شود.
وی با یادآوری اینکه طرح تأسیس «آرشیو ملی هنر ایران» در سال ۱۳۹۴ از سوی مرکز فارس به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ارایه شد و مورد تصویب قرار گرفت، اعلام کرد: در طرح اولیه پیشنهاد شده بود که در محوطه ساختمان مرکز و یا در طرح توسعه حافظیه، زمینی به این امر اختصاص یابد تا طراحی آرشیو ملی هنر در هفت طبقه و هر طبقه ویژه یکی از هفت هنر ساخته شود و کتابخانه تخصصی هنر و نیز تالارهای نمایش فیلم و تئاتر و اجرای موسیقی و نیز برگزاری نمایشگاه‌های هنری و اتاق‌های گفتگو و پژوهش در آن دیده شده بود. اما علی‌رغم پیگیری‌ها و مکاتبات فراوان، با عدم عنایت و خلف وعدۀ برخی از مسئولان کشوری و نیز استان فارس و شهر شیراز، کار به سامان نرسید.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۸ با موافقت و عنایت دکتر بروجردی و نیز پیگیری و حمایت دکتر پاسدار توافق شد که گام اول این پروژه بزرگ در یکی از تالارهای مرکز فارس آغاز شود و به سیاق: ما لا یُدرَک کلُّهُ لا یُترَک کلُّهُ (آنچه را کامل به‌دست نمی‌آید، نباید به تمامی وانهاد) و نیز: آب دریا را اگر نتوان کشید/ هم به‌قدر تشنگی باید چشید؛ اجرای طرح را آغاز کردیم و امروز شاهد گشایش گام اول آن هستیم.
به گفته بنیان‌گذار «گنجینه فرهنگ فارس»، ۳۲۰۰ فیلم سینمایی، شصت هزار فایل موسیقی فاخر، ۱۲ هزار عنوان کتاب الکترونیکی ویژه هفت هنر، بیست هزار فایل از آثار هنرمندان تئاتر، تعزیه، ادبیات، خوشنویسی، قرآن‌نگاری، نقاشی، مجسمه‌سازی و فیلم مستند، محتوای گام اول آرشیو ملی هنر ایران است.
آرشیو ملی هنر ایران به همت مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران مرکز فارس گشایش یافت و در محل این مرکز در خیابان حافظ شیراز واقع شده است.
نظر شما