اشتغال و مناسب‌سازی محیط، مطالبه اصلی نابینایان

به گزارش ایرنا، ۱۵ اکتبر مصادف با ۲۳ مهر به عنوان روز جهانی نابینایان یا عصای سفید نامگذاری شده است،  این روز برای پاسداشت دستاوردها و توجه به نیازهای افراد نابینا گرامی داشته می‌شود.  هر چند که در کشورهای مختلف قوانین و نمادهای مختلفی برای استفاده و شناسایی نابینایان از این عصا وجود دارد، اما با توجه به اینکه رنگ سفید برای همگان به خوبی قابل رویت است، برای پیشگیری از خطراتی که نابینایان را تهدید می کنند، این رنگ در تمام دنیا برای عصای راهنمای آنها تصویب شده است.

یک عکاس از اهالی شهر بریستول انگلیس به نام جیمز بیگز  در ۱۹۲۱ میلادی که در یک سانحه بینایی خود را از دست داده بود، برای در امان ماندن از خطر برخورد با وسایل نقلیه  که در خیابان های اطراف محل زندگی او در حال رفت و آمد بودند، ابتکار استفاده از عصا به رنگ سفید که به راحتی قابل دید باشد را به کار برد. پس از آن ۲ تن از برجسته‌ترین محققان آمریکایی به نام‌های ناول‌ پری (ریاضیدان) و جاکوپس تن ‌بروک (حقوقدان)، توانستند قانونی‌ در پانزدهمین روز از ماه اکتبر به عنوان قانون عصای سفید به تصویب برسانند و این روز را به عنوان روز جهانی نابینایان نامگذاری کنند. در این قانون، تمامی حقوق اجتماعی فرد نابینا به عنوان عضوی از جامعه‌ متمدن، انعکاس یافته است.

حقوق اجتماعی نابینایان 

‌طبق قانون اساسی کشور، افراد نابینا، حق بهره‌گیری از تمام امکانات رفاهی معمول در جامعه را دارند. آنان می بایست بتوانند از پیاده‌روها، خیابان‌ها، بزرگراه‌ها و وسایل ترابری همگانی مانند هواپیما، قطار، اتوبوس، خودرو، کشتی، هتل‌ها، مکان‌های عمومی و مراکز تفریحی و مذهبی بهره‌برداری کنند. چنانچه گهگاه محدودیتی برای سودجستن از این تسهیلات و مکان‌ها در میان باشد، باید فراگیر همه‌ افراد جامعه باشد و اگر شخص یا سازمانی فقط برای نابینایان در استفاده از تسهیلات همگانی، محدودیت ایجاد کند یا حقوق نابینایان عاقل و بالغ را نادیده بگیرد، مجرم شناخته می‌شود.
رانندگان وسایل نقلیه، موظف به مراعات کامل نابینایانی هستند که با عصای سفید در خیابان‌ها رفت وآمد می‌کنند. دولت، موظف است، نابینایان را به مشارکت در امور دولتی تشویق کند تا آنان نیز به کار مشغول شوند.

موسسه نابینایان بصیر تبریز (تنها موسسه فرهنگی هنری نابینایان شمالغرب کشور) به مناسبت روز عصای سفید نشستی با اصحاب رسانه برگزار کرد تا مشکلات و خواسته های این قشر هر چه بیشتر بیان شود.

احقاق جایگاه اجتماعی نابینایان خواسته اولیه این قشر است

مدیرعامل موسسه نابینایان بصیر، با اشاره به تاسیس این موسسه، اظهار کرد: موسسه نابینایان بصیر از سال ۱۳۸۸ فعالیت خود را به عنوان سمن برای خدمت به نابینایان شمال غرب شروع کرد و فعالیت این موسسه تنها معطوف به شمال غرب نبوده بلکه نیازهای اقصی نقاط کشور را نیز پوشش داده ایم.

مهدی رفعتی، کشف و شناسایی استعدادها، آموزش و مهارت آموزی و کمک های توانبخشی را جزو ابعاد گسترده موسسه اعلام کرد و گفت: کمک های موسسه نابینایان شامل کمک های توانبخشی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است که در بخش نرم‌افزاری و تجهیز نابینایان به کتاب‌های گویا و تامین منابع درسی جزو اهداف اولیه این موسسه است.
رفعتی تامین زندگی مرفه و مستقل را هدف غایی این موسسه دانست و گفت: در بعد آموزشی موسسه کار چندین آموزشگاه را به تنهایی ایفا کرده است و هیچ آموزشگاهی نمی تواند در این حد وسیع برای نابینایان خدمات ارائه دهد.

وی خاطرنشان کرد: جایگاه اجتماعی نابینایان از لحاظ حقوق شهروندی خواسته اصلی این موسسه و اعضای آن است که متاسفانه این امر در شهر ما مهجور مانده است؛ اکثر نهادها و موسسه‌های مسئول گاهی اوقات وظایف ذاتی خود در قبال نابینایان را نادیده گرفته و از دوش خود انداخته اند.

رفعتی اضافه کرد: در شهر تبریز برخلاف دیگر کلانشهرها خیلی از قوانین در رابطه با  معلولان و نابینایان اجرایی نمی‌شود.

دنیایی بهتر برای نابینایان با آگاهی سازی و اجرای قوانین

نایب رییس موسسه نابینایان بصیر، با اشاره به شعار روز جهانی عصای سفید امسال با عنوان «دنیایی بهتر با آگاهی همه گیر با مشارکت نابینایان با رفع موانع و اجرای قوانین»  گفت: دنیای بهتر برای نابینایان و کم بینایان زمانی تحقق می‌یابد که آگاهی فراگیر و همه گیر در جامعه ایجاد شده و عموم مردم به این باور برسند که نابینایان نیز می‌توانند به توسعه جامعه کمک کنند.

روح الله ساعی مطالبات نابینایان را شامل مطالبات عمومی کشوری و مطالبات استانی و شهری اعلام و خاطرنشان کرد: مطالبات عمومی شامل همه نابینایان کشور می‌شود که متاسفانه با گذشت بیش از یک سال از تشکیل مجلس شورای اسلامی، هنوز فراکسیون معلولان و نابینایان شکل نگرفته است در حالیکه انواع فراکسیون ها در مجلس وجود دارد و در دوره‌های قبل نیز فراکسیون معلولان وجود داشت.
وی ادامه داد: با تشکیل فراکسیون می توان در ارتباط با حل مشکلات افراد معلول و نابینا و دارای آسیب‌های جسمی چانه‌زنی کرد و مشکلات آنها را حل کرد.

ساعی با اشاره به مطالبات استانی نابینایان، تشکیل کمیته اجرایی نظام نامه آموزش های فنی حرفه ای برای افراد دارای معلولیت را جزو اصلی ترین مطالبات اعلام کرد و گفت: از اردیبهشت ۱۳۹۸ این نظام‌نامه به کل کشور ابلاغ شده و در ماده ۱۴ این نظام‌نامه به صراحت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای برای معلولان اشاره شده است که متاسفانه در آذربایجان شرقی هنوز این نظام نامه اجرایی نشده است.
وی، مشکل مکان موسسه را یکی از اساسی ترین مشکل این صنف اعلام و خاطرنشان کرد: موسسه بصیر تنها موسسه‌ای بود که در طول کرونا یار و یاور نابینایان بود و خدماتش را هم به شکل حضوری و هم مجازی ارائه داد و در طول کرونا اجازه ندادیم هیچ دانش‌آموز و دانشجوی نابینایی به خاطر نبود و کمبود کتاب از تحصیل باز بماند.

ساعی یادآور شد: مشکل اصلی این موسسه مربوط به مکان ساختمان آن است. متراژ ساختمان موسسه جوابگوی برگزاری کلاس‌های نابینایان نیست و مسئولان شهری طی ۱۲ سال گذشته، قول تخصیص مکانی مناسب برای این موسسه را داده‌ و حتی این موضوع توسط شورای شهر تبریز به تصویب رسیده اما شهرداری تاکنون هیچ مکانی را مشخص نکرده است.
نایب رییس موسسه بصیر با اشاره به ارائه خدمات به ۹۰۰ نابینا در شمال غرب کشور توسط این موسسه گفت: با وجود محدودیت های کرونا کلاس های آشپزی، موسیقی و مهارت آموزی برای نابینایان همچنان در جریان است.

ساعی با بیان اینکه موسسه بصیر تنها جایی است که نابینایان از انزوا و انفعال بیرون می آیند، تاکید کرد: از شهرداری و شورای شهر تبریز درخواست می‌کنیم مکان موسسه را به جای مناسبی برای نابینایان انتقال دهند تا خدمات بهینه به نابینایان ارائه دهیم.
وی مناسب‌سازی محیط را یکی دیگر از اصلی‌ترین درخواست جامعه نابینایی اعلام کرد و گفت: سالهاست که ما این درخواست را از شهرداری و مسئولان شهری می‌کنیم؛ بیش از ۱۰ درصد افراد جامعه معلول هستند اما این افراد را شما روزانه بسیار کمتر در سطح شهر می بینید چون محیط شهر برای عبور و مرور اینها مناسب نیست.
وی با اشاره به وجود قانون حمایت از حقوق معلولان خاطرنشان کرد: قانون بسیار جامع و خوبی در رابطه با حقوق معلولان وجود دارد که متاسفانه در اجرا مشکل دارد و از نمایندگان مجلس درخواست می‌کنیم که حتماً بر اجرای بی چون و چرای این قانون رسیدگی و تاکید کنند.

ساعی از برگزاری مسابقه قانون خوانی از قانون حمایت از حقوق معلولان با هدف آگاهی سازی، دوچرخه سواری دو نفره روشندلان در روز جمعه و برگزاری جشنی با حضور نابینایان و خانواده‌هایشان در امفی تئاتر ائل گلی تبریز در روز شنبه رت از برنامه‌های برگزاری در روز عصای سفید امسال خبر داد.

موسسه بصیر افتخارات زیادی کسب کرده است

عضو دیگر هیئت مدیره موسسه نابینایان بصیر با بیان اینکه موسسه بصیر افتخارات زیادی کسب کرده است، گفت: وقتی کرونا همه گیر شد موسسه هزینه‌های مالی و انسانی زیادی تحمل کرد؛ خوشبختانه هیچ مورد از ابتلا و فوتی نداشتیم و با مدیریت بهینه توانستیم از این ویروس به سلامتی عبور کنیم.
عبدالصمدی خاطرنشان کرد: تمام اعضای موسسه با پیگیری های زیاد در اسرع وقت واکسینه شدند
عبدالصمدی بحث معیشت و اشتغال را جزو دغدغه‌های اصلی نابینایان اعلام کرد و گفت: از لحاظ معیشتی برای اعضای کمک های فراوانی کردیم و خوشبختانه بحرانی معیشتی آن‌چنان جدی در بین اعضا نداریم و این موسسه به همت خیرین و مردم کمک حال نابینایان است.

وی ادامه داد: موسسه بصیر در بحران و کرونا هیچ‌یک از فعالیت‌های روانشناسی، علمی و آموزشی خود را تعطیل نکرده است.

عضو دیگر موسسه بصیر تبدیل وضعیت کارکنان معلول و نابینای ادارات و سازمان ها را خواسته اصلی نابینایان اعلام کرد و گفت: در چند ماه اخیر بسیاری از کارمندان ادارات تبدیل وضعیت شدند که متاسفانه این قانون شامل حال کارمندان معلول نشد.
وی با بیان اینکه حدود چهار هزار معلول از عدم اجرای این قانون در رابطه با تبدیل وضعیت استخدامی رنجیده خاطر شدند، اظهار کرد: مسئولان قول می دهند ولی عمل نمی کنند و از رسانه‌ها می‌خواهیم که خواسته‌های به حق ما را پیگیری کنند.

توجه به روشندلان فقط به روز عصای سفید منتهی نشود

بهزاد زادعلی اصغر، ورزشکار روشندل پارالمپیک تبریزی و معروف به مسی ایران، دیگر عضو موسسه بصیر اظهار کرد: متاسفانه توجه به حق و حقوق قشر روشندل تنها در ۲۳ مهرماه و روز عصای سفید منتهی می‌شود.  

وی با بیان این‌که بسیار خوشحال هستم که چنین موسسه‌ای برای نابینایان در تبریز وجود دارد، افزود: بنده نزدیک به ۶ سال است که در یک باشگاه اروپایی فوتبال بازی می‌کنم، به جرات می‌توان گفت که خدمات موسسه بصیر در حد خدمات و امکانات اروپایی است.

زادعلی اصغر ادامه داد: استعدادها و توانایی‌های فراوانی در بین افراد دارای معلول به خصوص نابینایان وجود دارد که اگر فرصت برای ظهور و بروز آن فراهم شود قطعا در جایگاه‌های بسیار بالاتر از بنده قرار می‌گیرند.

وی با بیان این‌که بزرگ ترین دغدغه نابینایان بحث اشتغال است، خاطرنشان کرد: این موسسه ۹۰۰ عضو نابینا دارد و به طور قطع هر ۹۰۰ نفر آن‌ها مشکل اشتغال دارند.

زادعلی اصغر اهتزاز پرچم کشور در میادین و مجامع بین المللی را افتخاری برای هر کشور دانست و گفت: در دنیا ۲ نفر می توانند پرچم کشورش را با افتخار بلند کند،  یکی رئیس جمهوری است و دیگری ورزشکار است که با قهرمانی در میادین بین‌المللی پرچم کشورش را به اهتزاز در می آورد و ما معلولان با وجود محدودیت‌های جسمی سالها پرچم کشورمان را در میادین بین‌المللی و المپیک به اهتزاز در آورده ایم اما هنوز با ۱۰ سال سابقه کار کارمند شرکتی هستیم و آنچنان که بایسته و شایسته است به حقوق مان نرسیده ایم.
هادی حیدری که دانشجوی دکترای حقوق و عضو هیئت مدیره موسسه است نیز اظهار کرد: این موسسه مردم نهاد است و کمک هایش از طرف مردم و ارگان ها و خیران تامین می‌شود؛ تامین مکان جدید مشکل اصلی ماست و ما از شهرداری و شورا تقاضا می‌کنیم که هر چه سریعتر این مشکل را رفع کنند چرا که شهرداری و شورا آن قدر امکانات و ظرفیت دارند که تامین مکان نه تنها در ۱۲ سال گذشته  بلکه در عرض ۱۲ ثانیه هم حل می‌شود و از نظر قانونی اساسنامه و قوانین این  اجازه را به آنها می‌دهد.