لُکنَت مخاطب و تخیل؛ دروازه ورودی خوانش آثار رضا عابدینی

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، تازه ترین نمایشگاه  آثار رضا عابدینی با عنوان «تحدید» در گالری دستان+۲ برپاست.

شاخصه ای که آثار عابدنی را در هنر خط ایران متمایز می کند تلاش بیست ساله هنرمند بر بی قیدی به تکلیفِ خط در انتقال مفهوم است که در خوشنویسی ایرانی به صورت سنتی؛ با نگارش بیانات شعرا و ادبا و علما گره خورده است و با اتصال به ریشه های معرفتی والا شمرده می شود و به عبارتی فرم کارکرد خود را در خدمت به محتوا تعریف می کند.

اما بی اعتنایی به خوانده شدن متن، در آثار عابدینی مهمترین ویژگی برشمرده می شود و حتی طراحی های کتاب و پوستر که کارکردی برای انتقال اطلاعات است؛ در آثار وی از این امر مستثنا نیست و لکنت مخاطب در مواجهه با آثار این گرافیست مهمترین هدف است که ناخوانا بودن این نوشتار؛ دروازه ورودی خوانش آثار فرمالیستی هنرمند می شود.

عابدینی هنرمندی فرم گرا است که تلاش دارد نوشتار را  از زیر یوق ادبیات و روایت بیرون کشد و هنری که خاستگاه زایش آن بر حفظ و انتقال پیام استوار بود و تکلیفی مضمونی را حمل می کرد اکنون در قالب فرم می تواند کفایت کند.

تخیل کلید ورودی هنرمند و مخاطب است که می تواند از این آثار رمزگشایی کند. حضور گسترده فضای خالی در آثار نمایشگاه فارغ از وجه مینیمالیستی که به آثار بخشیده است فضای فراغتی برای تخیل مخاطب فراهم می کند که می تواند نقطه آغاز تاویل و تفسیر این اشکال به هم ریخته باشد.

او درباره آثار خود چنین نوشته است: سعی نکنید که این نوشته‌ها را بخوانید! آن‌ها را ببینید. این‌ها نوشته‌هایی برای خوانده نشدن هستند. 

عابدینی با کوشش بر تایپوگرافی فارسی توانست امکان‌های متنوعی از خط فارسی در طراحی و نقاشی ایجاد کند که پیش از این صُلبیت خوشنویسی ؛ اجازه خلاقیت را از هنرمندان گرفته بود.

هرچند مواجهه این هنرمند منتقدانی دارد که معتقد هستند عابدینی به خط فارسی بی اعتنا است اما مداومت و کوشش عابدینی در این سالها را می توان از  شیفتگی وی به خط فارسی دانست که روح تازه ای را از نوشتار فارسی استخراج کرد و جان دوباره ای به آن داد.

در نهایت هرچند ناخوانا بودن خط فارسی اسلوبی غیرمتعارف در آثار عابدینی است که توانست با مخدوش کردن زیبایی شناسی مخاطب خط، با آشنایی زدایی؛ که پیش از این با خطوطی همچون نستعلیق و نسخ و ثلث، شکل گرفته بود، پرسشی را در چیستی اثر شکل دهد اما اکنون با تکرار این مواجهه در آثار دیگر هنرمندان در فضاهای هنرهای تجسمی و تایپوگرافی به رویکردی متعارف بدل شده است که اگر غیر معمول بودن را به عنوان مسئله هنرمند در نظر بگیریم که دروازه ورودی برای کشف جهانش بود اکنون با بدل شدن آن به امرِ متعارف، دیگر چرایی خود را از دست داده است.

عابدینی از چهره‌های بین‌المللی هنر ایران است که در رشته‌هایی مانند نقاشی و مجسمه‌سازی، در کنار طراحی گرافیک فعالیت می کند. وی اولین طراح ایرانی است که نامش در «تاریخچه طراحی گرافیک» تألیف فیلیپ بی. مگز به عنوان یکی از طراحان برجسته جهان ثبت شده است.

کتاب های خط سوم، درباره شخصیت، سخنان و اندیشه‌های شمس تبریزی، چنین گفت زرتشت و کتاب عهد جدید بخشی از آثار مکتوب این هنرمند است.

نمایشگاه  آثار رضا عابدینی تا ۳۰ مهر در گالری دستان+۲ برپاست. علاقه‌مندان می‌توانند به نشانی خیابان فرشته، خیابان بیدار، شماره ۸ طبقه ۲ مراجعه کنند.