تصادف خودروها با شتر در گلستان معضلی که جدی گرفته نشد

به گزارش ایرنا، جاده های شمالی گلستان در یک ماه اخیر شاهد وقوع چند حادثه برخورد شتر با خودرو بود که در نتیجه آن پنج نفر کشته و سه نفر نیز زخمی شدند.

گفته می شود این شترها به عنوان عامل سانحه، فاقد شب‌رنگ یا شب نما بودند که این موضوع  امکان رویت آنها در شب توسط رانندگان از فاصله دور را  سخت می کرد.

پرورش شتر جزو مشاغل سنتی مردم گلستان به خصوص ترکمن‌های ساکن نوار شمالی استان در شهرستان‌های گمیشان، بندرترکمن، گنبدکاووس، آق قلا، مراوه‌تپه و کلاله است که با وجود برخورداری از اقلیم خشک، نیمه خشک به سبب همجواری با مراتع غیر مشچر شمال استان از مناطق مناسب پرورش این دام اهلی محسوب می شوند.

به گفته مدیران حوزه دام جهادکشاورزی گلستان، هم اکنون این استان افزون بر هزار و ۵۰۰ پرورش دهنده شتر دارد که با سرپرستی یک ساربان در قالب گروه‌های ۵۰ تا ۱۰۰ نفره در مراتع حاشیه بیابان‌های نزدیک روستاها به چرا می‌پردازند.

شترداری هر چند حرفه ی پرسودی محسوب می شود اما در سال های اخیر به چالش جدی ایمنی راه های گلستان تبدیل شده است.

شترهای سرگردان در جاده های استان به خصوص در شب که امکان تشخیص و مشاهده آن برای رانندگان دشوار می‌شود، سبب بروز برخورد یا واژگونی خودروها و در نهایت مرگ یا زخمی شدن سرنشینان خودرو می گردد که این مشکل با برنامه ریزی و بهره گیری از ظرفیت های قانونی قابل حل است.

هر چند هیچ کدام های از دستگاه های دخیل، وظیفه ایمن سازی جاده ها از وجود شترها را بر عهده نمی گیرند اما برخی مدیران شهرستانی به ویژه در آق قلا تلاش می کنند با استفاده از برخی مشوق ها زمینه کاهش بروز این تلفات را به حداقل برسانند.

توزیع نهاده های دامی یارانه ای و اعطای تسهیلات بانکی کم بهره به پرورش دهندگان شتر اهرمی اثرگذار برای جلب نظر مالکان شترها در الصاق شب رنگ یا گردن آویز شب نما به بدن این دام است.

گلستان پنج هزار و ۲۱۰ کیلومتر جاده دارد که ۲۴۴ کیلومتر آن بزرگراه، ۷۴۲ کیلومتر راه اصلی، ۳۴۴ کیلومتر راه فرعی و سه هزار و ۸۸۰ کیلومتر راه روستایی است.

همچنین مطابق اعلام مسوولان حوزه دام سازمان جهادکشاورزی در این استان شمالی پنج هزار و ۶۰۰ نفر شتر نگهداری می شود.

معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاه ای گلستان با اشاره به این که تامین روشنایی معابر جزو الزامات ایمنی راه ها محسوب نمی شود گفت: اداره کل راهداری استان بر اساس اعتبارات موجود،  مناطق مسکونی و نقاط پر تصادف گلستان را زیرپوشش خدمات روشنایی قرار می دهد.

بگفته غلامرضا بیکی حدود ۱۹۸ کیلومتر از جاده های گلستان روشنایی دارند و تامین روشنایی ۶ کیلومتر دیگر از این جاده ها در حال انجام است .

وی افزود: ‌کارشناسان اداره کل راهداری و حمل و نقل جاه ای گلستان بارها با مالکان شترها مذاکراتی برای نصب شبرنگ در بدن این دام انجام دادند تا بازخورد نور در شب ایمنی تردد جاده ها را افزایش دهد .

بیکی ادامه داد : در فصل سرد سال شترها به دلیل گرم بودن آسفالت علاقه زیادی به استراحت در بستر جاده دارند که این موضوع خطرات زیادی را در پی دارد .

معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاه ای گلستان افزود :‌ حدود ۷۰۰ کیلومتر از جاده های استان با معضل شترهای سرگردان روبه رو هستند.

وی افزود :‌در چنین حوادثی هر چند غرامت افراد آسیب دیده و متوفی از سوی بیمه پرداخت می شود اما باید صاحب شتر نیز  جوابگوی بی احتیاطی خود باشد.

بیکی گفت : توزیع شبرنگ بین شترداران از وظایف راهداری محسوب نمی شود اما در تلاش هستیم با کمک خیرین بخشی از هزینه این شبرنگ ها تامین شود.

کارشناس مسوول معاونت دامپروری جهاد کشاورزی گلستان به ایرنا گفت: مناطق شمالی استان به سبب همجواری با مراتع، مراکز اصلی پرورش شتر هستند.

علی اصغر ایمانی پور بیان کرد: گنبد با سه هزار و ۱۰۰ نفر ، آق قلا با هزار و ۳۰۰ ، مراوه تپه با هزار و ۱۰۰ و گمیشان با ۹۰۰ نفر، دارای بیشترین تعداد شتر در گلستان هستند.

وی بیان کرد: بر اساس ضوابط و مقررات سازمان جهاد کشاورزی ، در صدور مجوز پروانه جایگاه دام روستایی برای پرورش شتر نیازی به محصور بودن جایگاه نیست و روستانشینان می توانند با داشتن مقداری بهاربند و اندکی سقف این پروانه را دریافت کرده و از خدمات آن نظیر علوفه دولتی و تسهیلات کم بهره استفاده کنند.

 ایمانی پور افزود :‌گلستان سه واحد صنعتی پرورش شتر دارد و بقیه واحدها به صورت چرای آزاد فعال هستند که احتمال تردد این شترها در معابر و خیابان های بین شهری وجود دارد .

بگفته وی هر چند در برخی روستاها گله هایی با حدود ۱۰۰ نفر شتر تشکیل و با ساربان راهی مراتع و چراگاه می شوند اما گله های کوچک تر بدون ساربان بوده و زمینه بروز تصادف احتمالی را فراهم می کنند.

وی گفت : هر چند به مالکان شترهای دارای پروانه تسهیلاتی مانند وام بانکی و علوفه داده می شود اما از نظر قانونی امکان مشروط کردن ارائه این خدمات به استفاده شترداران از شبرنگ وجود ندارد.

 فرماندار شهرستان گمیشان هم معتقد است تنها راه کاهش این حوادث فرهنگ سازی و آموزش به شترداران منطقه است.

 بگفته احمد دستمرد در حال حاضر به سبب کمبود اعتبار امکان تامین روشنایی معابر پرخطر گمیشان که محل تردد شترها است وجود ندارد.

 وی افزود : بخشی از محورهای این شهرستان دارای اختلاف سطح بین آسفالت و حاشیه جاده است که پس از باران باران این محدوده ها به محلی برای رویش علف تبدیل شده و با تردد شترها برای چرا، زمینه بروز حوادث رانندگی را فراهم می کند.

 فرماندار گمیشان گفت : مقرر شد تا در اسرع وقت تابلو های هشداری منطقه افزایش یابد تا رانندگان نسبت به تهدید این خطر آگاهی بیشتری داشته باشند.

 بگفته وی در حال حاضر بهترین راهکار برای کاهش این گونه حوادث، رعایت سرعت مطمئنه از سوی رانندگان است.

فرماندار آق‌قلا هم گفت : با توجه به اینکه دلیل اصلی بروز تصادف با شتر درجاده های استان نبود دید کافی است تلاش داریم تا با روش های مختلف این دغدغه را برطرف کنیم.

 عبدالغفور غراوی افزود:‌ هرچند تامین روشنایی معابر راهکاری ثمر بخش و اصلی محسوب می شود اما فقدان اعتبارات کافی تحقق این امر را غیرممکن می کند و در مقابل برای راهکار کوتاه مدت و به صرفه تر نصب شبرنگ و گردن آویز فسفری برای شترها را به صورت جدی دنبال خواهیم کرد.

فرماندار آق قلا گفت : با توجه به اینکه بخشی از نهاده های دامی مورد نیاز مالکان شترها از طریق ستاد تنظیم بازار شهرستان توزیع می شود در جلسه آینده و با هماهنگی با جهاد کشاورزی و دامپزشکی توزیع هر گونه نهاده بین شترداران را به هویت گذاری و نصب شبرنگ و جلیقه های شب نما مشروط خواهیم کرد.

سرهنگ حسین خسروی فرمانده پلیس راه گنبدکاووس - مراوه تپه در این زمینه گفت : در حوادث رانندگی منجر به فوت، صاحبان احشام مسوولیت دام خود را گردن نمی گیرند و حتی اگر در بین حاضرین در صحنه هم باشند به سبب ترس از پرداخت دیه و خسارت حاضر نیستند مسوولیت آن را بپذیرند.

وی پیشنهاد داد تا دستگاه‌های خدمات رسان به کشاورزان و دامداران مانند جهادکشاورزی نسبت به پلاک کوبی دام ها اقدام کنند تا در هنگام وقوع حوادث مالک دام مسوولیت آن را برعهده بگیرد.

به گزارش ایرنا ، بر اساس مواد ۲۰۹ و ۲۱۰ آیین نامه راهور رها نمودن احشام در معابر عمومی ممنوع بوده و هرکس که مسئول حرکت وهدایت حیوانات است باید هنگام عبور از عرض یا طول معابر در شب از علایم سیار مانند فانوس، چراغ الکتریکی ، دستانه یا راکت شبرنگ دار استفاده کنند.

نصب شب رنگ بر ناحیه گردن و یا قسمت بالایی ران شترها از جمله راهکارهایی است که سبب دید بهتر راننده و جلوگیری از حوادث رانندگی می شود. اما تاکونون نهادهای استان به طور مشخص انجام این کار را برعهده نمی‌گیرند.