شعار امسال هفته کتاب و کتابخوانی گویای این مهم است که یک کتاب خوب می‌تواند به تنهایی جای خالی فراغت، سفر، مهمانی و یا استفاده از شبکه های مجازی را پُر کند و به نخستین انتخاب و اولویت مردم تبدیل شود.
یک کتاب خوب که حاصل اندوخته و تجربه های ارزشمند یک نویسنده است در انتقال بینش و آگاهی به نسبت دیگر ابزار از سهم بالاتری برخوردار است، آن هم کتاب‌های مکتوب و کاغذی که خواننده می‌تواند با تک تک صفحات آن ارتباط برقرار کند و در دنیای یافتن‌ها و کشفیات غوطه ور شود.
همانگونه که مدیرکل کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه در نشست خبری تاکید کرد امسال هفته کتاب با شعار «جای خالی را با کتاب‌های خوب پر کنید» آغاز شده و ۴۱۳ برنامه در ۸۸ کتابخانه عمومی استان برای دوستداران کتاب و کتابخوانی در این هفته برگزار می‌شود.
اما شناختن کتاب در گرو شناختن آثار خوب و جدید، معرفی ناشران، ایجاد سایت‌هایی برای معرفی تازه‌های کتاب، برگزاری بیشتر همایش‌هایی در ارتباط با رونمایی کتاب و شناخت نویسندگان توانمند و سالم محقق می‌شود و مُیسر است.
سه ضلعی شخصیت ساز کتاب را اولویت نشان دهد
یک فعال ادبی و دبیر انجمن ادبی «نقدحال» در کرمانشاه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در رابطه با شعار هفته کتاب امسال «جای خالی را با کتاب پر کرد»، گفت: انسان به صورت معمول شبانه هشت ساعت می‌خوابد، هشت ساعت مشغول کار یا تحصیل است و هشت ساعت هم برای کارهای روزمره اش زمان باقی می‌ماند.
«ثریا صفری» ادامه داد: در این شرایط باید سه ضلعی شخصیت ساز که شامل خانواده، مدرسه و جامعه است از بدو ورود و آفرینش به فرد بیاموزد که کتاب جزیی از زندگی و کارهای روزمره است و فضاهای مجازی و کتاب‌های صوتی نمی‌تواند جایگزین کتاب کاغذی شود.
به گفته وی، هر آنچه که امروز در جامعه مشاهده می‌شود حاصل کار این سه ضلعی است و در چنین شرایطی با قشر عظیمی روبه رو می‌شویم که با کتاب بیگانه است.
این پژوهشگر ادبی یادآور شد: اگر خریداری نباشد بی شک کتابفروشی ها نیز رغبت چندانی به خرید کتاب جدید نخواهد داشت، تصور می‌کنم همه چیز در ارتباط با ترویج کتابخوانی نیاز به فرهنگ سازی دوباره دارد.
صفری اضافه کرد: باید با مطالعه کردن به کودک بیاموزیم که کتابخوانی بخشی از ضروریات و نیازهای اصلی زندگی است و بهترین ابزار برای پرکردن جای خالی و اوقات فراغت است تا کتابخوانی به عنوان ضرورت بخشی از زندگی او شود.
شاهد طرح‌های اجرایی چشمگیر و ملموس در جهت رونق کتابخوانی نبوده‌ایم
از سوی دیگر «علیرضا حکمتی» شاعر و فعال فرهنگی، اجتماعی کرمانشاه با ارسال یادداشتی برای ایرنا، اعلام کرد: شاید این رسم ناخوشایندی در بحث فرهنگ و کارهای فرهنگی است که پرداختن به موضوعی، تنها به زمان تقویمی آن رویداد خلاصه می‌شود و در روزها و ماه‌های دیگر سال چندان توجهی به آن نمی‌شود.
او ادامه داد: یکی از آن موضوع‌های مهم؛ بحث کتاب و کتابخوانی است و برگزاری هفته‌ای به همین نام، با هدف گوشزد کردن و اهمیت دادن به کتاب به عنوان یکی از نشانه‌ها و مولفه‌های پیشرفت در عرصه‌های مختلف هر جامعه، امری پسندیده و مقبول است.
حکمتی اظهار کرد: متاسفانه با آن که سرانه کتاب در کشورمان پایین است تا آنجا که تیراژ چاپ برخی کتاب‌ها در این سال‌ها حتی به یکصد جلد نیز رسیده است اما آن چنان که باید و شاید شاهد طرح‌های اجرایی چشمگیر و ملموس در جهت رونق کتاب و کتابخوانی نبوده‌ایم.
وی افزود: به نظر می‌رسد متولیان امر فرهنگ کتابخوانی، اگر بتوانند در هفته کتاب و کتابخوانی طرح‌هایی چون: «باغ کتاب، شهر کتاب، کافه کتاب» را با جذابیت‌های بیشتر و با ایجاد بسترسازی‌های مناسب گسترش دهند، شاید بتوان به شکوفایی کتاب‌دوستی و کتابخوانی دلگرم‌تر بود.
این شاعر کرمانشاهی یادآور شد: نیازسنجی سلیقه‌های متفاوت کتابخوانی در جامعه، پررنگ‌کردن ساعت مطالعه در اداره‌ها، گسترش ایستگاه‌های کتابخوانی در مناطق مختلف شهری و روستایی، پرداختن برنامه‌های کتاب‌محور در رسانه‌های گروهی و تاثیرگذار، معرفی و تجلیل از کتاب‌خوانان در گروه‌های مختلف سنی می‌تواند تاثیری بسزایی در رشد و اعتلای کتاب و کتابخوانی داشته باشد.
راهکارهایی برای دوستی دوباره با کتاب
«الهام امیری» یکی از کتابداران نمونه استان کرمانشاه است که با خلق ایده های متعدد برای ترویج کتابخوانی در روستای کندوله می‌کوشد، او که زاده همین روستاست بدلیل آشنایی با پیشینیه قوی فرهنگی کندوله می‌خواهد استعدادها و توانمندی‌های پنهان این دیار را به خوبی معرفی کند.
او که مسوول کتابخانه شهید باهنر کندوله است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: باید این باور را در جامعه به وجود بیاوریم که هیچ چیز جای کتاب را نمی‌گیرد و باید جای خالی آن با کتابی خوب و پرمحتوا پُر شود.
امیری معرفی کتاب‌های پرمحتوا، معرفی ناشران، ایجاد سایت‌هایی برای معرفی تازه های کتاب، حضور در مدارس و مراکز فرهنگی و برگزاری برنامه‌هایی با مضمون و محتوای کتابخوانی و نهادینه کردن کتاب در بین کودکان از همان اوایل کودکی را راهکاری مناسب برای پرکردن جای خالی کتاب دانست.
وی یادآور شد: معرفی مشاهیر و نویسندگان موفق در حوزه کتاب، تجلیل از مقام صاحبان قلم واندیشه برای پررنگ شدن نقش کتاب در خانواده و جامعه، فراهم کردن تسهیلاتی چون بُن کتاب، فیش خرید و سایر روش‌هایی که باعث می‌شود افراد به خرید رغبت بیشتری نشان دهند نیز می‌تواند در نیل به این هدف سهیم باشد.
این مروج کتاب و کتابخوانی اضافه کرد: موفقیت هر مجموعه ای را می‌توان از میزان تاثیر گذاری آن بر افراد سنجید و گفت نهاد کتابخانه های عمومی به عنوان یکی از متولیان بزرگ کتاب و کتابخوانی توانسته است نقشی پررنگ را در امر گسترش نهضت کتابخوانی ایفا کند.
هم اکنون تعداد ۸۸ کتابخانه عمومی نهادی و ۱۸ باب کتابخانه مشارکتی، مجموعا ۱۰۶ باب کتابخانه در استان کرمانشاه داریم که از این کتابخانه ها ۶۳ باب شهری ۲۲ باب روستایی و ۳ دستگاه خودرو کتابخانه سیار هستند که به روستاهای تحت پوشش خدمات می‌دهند.
گزارش از زهره کریم زاده
نظر شما