رسانههای ایران ۱۷ آذر ۱۴۰۰ خورشیدی نگاه ویژهای به مراسم روز دانشجو داشتهاند. به گونهای که اصولگرایان، اعتدالگرایان و اصلاحطلبان هر کدام گزارشها و گفت وگوهایی در این خصوص منتشر کردهاند که در ادامه بخشی از این گزارشها رصد میشود.
رسانههای اعتدالگرا
گزارش کار به دانشجویان
روزنامه ایران در یادداشتی می نویسد: اینکه رئیسجمهور در مراسم روز دانشجو صریحتر و شفافتر از هر نشست دیگری سخن گفت، نشان دهنده فضای این جلسه است؛ فضایی که با نقدهای صریح و سخنان آزادانه دانشجویان همراه بود و رئیسجمهور هم ضمن استقبال از این صراحت و نقادی، با دانشجویان سخن گفت. چراکه به باور آیتالله سیدابراهیم رئیسی، «روز دانشجو فرصت مغتنمی برای دانشجو و مسئولان است که دغدغههای دانشجویان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گیرد.» شاید از اینرو بود که رئیسجمهور تقریباً به همه مسائل مورد بحث و محوری هفتهها و روزهای اخیر اشاره کرد؛ از جمله اینکه روز گذشته برای نخستین بار صریح و شفاف درباره نوسان قیمت ارز سخن گفت و با توجه به وضع خوب منابع ارزی کشور، این نوسان ها را ناشی از تلاش عدهای دانست که میخواهند مذاکرات را با اقتصاد کشور گره بزنند. آیتالله سیدابراهیم رئیسی در دیدار دانشجویان و نمایندگان تشکلهای دانشجویی در دانشگاه صنعتی شریف، با گرامیداشت یاد شهدای دانشجو و تبریک ۱۶ آذر به همه دانشجویان اظهارکرد: مسئولان همواره باید به حساسیتهای جریان دانشجویی کشور درباره علم، معرفت، مشکلات و مسائل کشور توجه کنند و روز دانشجو فرصت مغتنمی برای دانشجو و مسئولان است که دغدغههای دانشجویان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گیرد. او با اشاره به اینکه حضور در دانشگاه شریف بهخاطر توجه به بیانات و دغدغههای رهبر معظم انقلاب در مورد نخبگان و دانش پژوهان است، افزود: علاقهمند بودم در جمع دانشجویی درباره این موضوع با یکدیگر هماندیشی و همفکری کنیم و معتقدم دانشگاه شریف بهعنوان کانون نخبهپروری باید سهم بیشتری در این موضوعات داشته باشد. آیتالله رئیسی تصریح کرد: دولت بههیچ عنوان با حرفهای حاشیهای جا نخواهد خورد و رسالت اصلی خود را در خدمت صادقانه به مردم انجام خواهد داد.
رئیسی و قالیباف روی «صندلی داغ» ۱۶ آذر
خبرگزاری خبرآنلاین در گزارشی نوشت: مراسم روز دانشجو در حضور مقامات بلندپایه کشور، همواره پرشور بوده و به علت مهیا شدن مجالی برای مطالبه گری رودرروی دانشجویان از مقامات، معمولا، مورد توجه رسانه ها و افکار عمومی قرار می گیرد. البته ۱۶ آذر سال ۱۴۰۰ در حالی فرا رسید که دانشگاهها چندین ترم، تعطیلی و نهایتا،آموزش آنلاین را تجربه کرده اند و دانشجویان نیز همانند سایر ایرانیان با چالش های اقتصادی و روحی مستقیم و غیرمستقیم ناشی از همه گیری کرونا دست به گریبان بوده اند. در چنین شرایطی ، ابراهیم رئیسی امروز به دانشگاه صنعتی شریف رفت تا مخاطب مطالبات و نقدهای برخی از نمایندگان تشکلهای دانشجویی باشد که اغلب آنان، همسویی سیاسی با رئیس قوه مجریه داشتند و در این میان، جای خالی نمایندگان بسیاری از نمایندگان صنفی و تشکلهای دانشجویی اصلاح طلب و مستقل، خالی بود. در مراسمی مشابه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز دیروز به جمع دانشجویان رفت و مخاطب انتقادها و اعتراض های آنان قرار گرفت. اما مهم ترین مطالبات دانشجویان از روسای دو قوه چه بود؟زینب شوندی، نماینده اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل خطاب به ابراهیم رئیسی گفت: «رویکرد سادهانگارانه منحصر به یک جریان سیاسی نیست و در برخی اطرافیان شما نیز دیده میشود! بهخاطر دارید که همکار فعلی شما و نامزد سابق انتخابات ریاست جمهور ادعا میکرد میشود سهروزه مشکل بورس را حلوفصل کرد؟ از طرفی محمدباقر قالیباف رئیس مجلس که او هم به مناسبت روز دانشجو به دانشگاه شهید بهشتی رفته بود نیز با انتقادات بسیاری روبه رو شد. امیرمحمد حسینی، نماینده اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان خطاب به قالیباف گفت: آقای رئیس یکبار برای همیشه تکلیف خود را با اطرافیانتان روشن کنید. آیا نمیخواهید به شائبههای موجود در مورد انتصابات خود چه در مجلس و چه در شهرداری پاسخ دهید؟
فرصتی برای پرداختن به انتظارات دانشجویان
روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشتی می آورد: متاسفانه طی سالهای اخیر، برنامهها و مراسمی که به مناسبت روز دانشجو در اقصی نقاط کشور برگزار میشود، رنگ و بوی سیاسی بخود گرفته و در اکثر موارد نه تنها گرهی از مشکلات این قشر در این روز خاص گشوده نمیشود، بلکه خود این مراسمها نیز به مشکل تازهای برای آنان تبدیل شده و یا حداکثر تحت تاثیر استفادههای جناحی و سیاسی به بیراهه رفته و اصل موضوع در حاشیه قرار میگیرد. آنچه امروز دانشجویان و دانشگاههای ما نیاز به آن دارند تا از مناسبت روز دانشجو بهترین بهره و استفاده را ببرند، فاصله گرفتن از سیاست بازیهای پیش روی آنان و توجه کافی و وافی به ایفای وظیفه دانشجویی اعم از حوزه فردی، فرهنگی، اجتماعی و البته سیاسی است، اما نه آن سیاستی که گروهها و باندها و جناحهای مختلف درصددند تا با وارد کردن آنها در این مدار، از قشر دانشجو به نفع تفکرات خود بهره ببرند. انتظارات و مطالباتی که از این قشر وجود دارد، به صورت مدون و رسائی قابل دستیابی است و روز ۱۶ آذر فرصت مناسبی برای پرداختن به این انتظارات و مطالبات است.
رسانههای اصولگرا
دانشگاه به دولت کمک کند
روزنامه وطن امروز در گزارشی به حضور رئیسجمهوری به مناسبت روز دانشجو در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف اشاره کرد و نوشت: رئیسجمهور روز گذشته در نخستین مراسم روز دانشجویی که در دولت سیزدهم برگزار شد راهی دانشگاه صنعتی شریف شد تا بعد از تعطیلی قریب به ۲ ساله دانشگاهها به علت شیوع ویروس کرونا در جمع دانشجویان و نمایندگان تشکلهای دانشجویی حاضر شده و سخنرانی کند. تذکر نسبت به باقی ماندن برخی مدیران دولت روحانی در مناصب کلیدی، لزوم پالایش مدیران جدید، ابهام در برنامه اقتصادی دولت برای تغییر شرایط موجود، نگرانی از تقلیل فعالیت دولت به بازدیدهای میدانی صرف و شائبهها درباره عدم همگونی مدیران دولتی مهمترین نکاتی بود که دانشجویان در نطقهایشان خطاب به رئیسجمهور متذکر شدند. حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی هم در ابتدا با گرامیداشت یاد شهدای دانشجو و تبریک ۱۶ آذر به همه دانشجویان اظهار داشت: مسؤولان همواره باید به حساسیتهای جریان دانشجویی کشور درباره علم، معرفت، مشکلات و مسائل کشور توجه کنند و روز دانشجو فرصت مغتنمی برای دانشجو و مسؤولان است که دغدغههای دانشجویان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گیرد.
حاشیهنگاری مراسم متفاوت ۱۶آذر امسال بسیج دانشجویی دانشگاه تهران
روزنامه فرهیختگان در گزارشی می نویسد: «بشنوید این صدای مردم ماست»؛ بنری با ظاهر خیلی ساده و پیامی صریح. این دقیقا نحوه برگزاری مراسم بزرگداشت روز دانشجوی ۱۴۰۰ در دانشکده فنی دانشگاه تهران، محل شهادت سه دانشجوی سابق این دانشگاه در سال ۳۲ بود؛ بیکم و کاست. بسیج دانشجویی دانشگاه تهران امسال ترجیحش این بود که برنامه ۱۶آذر امسال را به روشی متفاوت از همیشه برگزار کند؛ با مردم و بدون مسئولان. امسال انگار دیگر نه دانشجویان علاقهای به حضور مسئولان در دانشگاه داشتند و نه مقامات قصدش را و چهبسا روی حضور در بین دانشجویان مطالبهگر دانشگاه تهران را هم نداشتند. مراسم با تاخیری ۳۰ دقیقهای در سالن شهید چمران دانشکده فنی آغاز شد. برگزارکنندگان ترجیح دادند کلیپهای همیشگی پخش نشوند. شعر «درود ما بر ایشان کآرمیدند...» خوانده و برنامه شروع شد. به گفته مجری برنامه، خاستگاه این بزرگداشت و این مکان تاریخی به ما میگویند که روز دانشجو درواقع روز مبارزه با استکبار است. نمایندگان هر قشر از مردم، میهمان تریبون دانشگاه هستند تا ناگفتههایشان را بگویند. حرفهای کمتر شنیده شده، نه به آن جهت که گفته نشدهاند. به این جهت که گوشی برای شنیدنشان نیست. حالا هر یک فرصت کوتاهی دارند تا درد و رنج خود را بازگو کنند. اولین میهمان، نمایندهای از جانب زنان سرپرست خانوار بود. آگاهی؛ بانوی سرپرست خانواده و کارآفرین نمونه، ظرف دقایقی اندک سعی کرد از این تریبون برای صحبت در باب مشکلات امنیت شغلی و بیمه و امکانات اندک اجتماعی زنان سرپرست خانوار، استفاده کند. محمدیصفت، نماینده قشر معلمان بود که حرفهایش را با این جمله شروع کرد: «افتخار میکنم که امروز خدمت شما گلها هستم.» در میان خندههای حضار به سخنانش ادامه داد و از تاخیرهای یکساله در پرداخت حقوقهای اندک معلمان حقالتدریسی، کمبود معلم در مقطع ابتدایی و سامانههای پرتعداد و ناکارآمد آموزشی و نمرهدهی در مدارس گفت.
دانشجو و شروع یک انقلاب
روزنامه فرهیختگان در گزارشی می آورد: روز دانشجو، در ایران به روز ۱۶ ماه آذر اطلاق میشود. این روز، به یاد سه دانشجویی است که هنگام اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیسجمهور وقت ایالاتمتحده آمریکا در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۳۲، حدود چهارماه پس از کودتای ۲۸ مرداد، در دانشگاه تهران به شهادت رسیدند. نقش پیشروی اجتماعی، یکی از کارکردهای ثانوی و طبیعی دانشگاههاست. در جوامع و کشورهای گوناگون، دانشگاهها طلایهدار حرکتهای پیشروانه، نوگرایانه، اصلاحی یا انقلابی جوامع خود هستند، همانطور که در پیروزی انقلاب اسلامی ایران هم حضور دانشگاهیان و دانشجویان از اهمیت ویژهای برخوردار بود و مقاطع مهم تاریخ انقلاب با حرکتهای دانشجویی گره خورده است. در این گزارش ما به سراغ دو دانشجویی رفتیم که در بستر جنبشهای دانشجویی فعالیتهای سیاسی خودشان را شروع کردند. کمتر کسی است که نام فیدل کاسترو سیاستمدار انقلابی کوبایی را نشنیده باشد. او یکی از نمادهای انقلابهای ضدآمریکایی بهشمار میرود. کاسترو در ۱۹۴۷ میلادی و در زمان دانشجویی به یک فعال سیاسی تبدیل شد. نلسون رولیهلاهلا ماندِلا، نخستین رئیسجمهور آفریقای جنوبی است که در انتخابات دموکراتیک عمومی برگزیده شد. وی پیش از ریاستجمهوری از فعالان برجسته مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی و رهبر کنگره ملی آفریقا بود. اما چه شد که نام این چهره آفریقای جنوبی بهعنوان یک معترض انقلابی در تاریخ جاودان شد.
آقای قالیباف از وعده ها چه خبر؟
خبرگزاری دانشجو در گزارشی می نویسد: با وجود شرایط کرونایی، به سختی جای خالی برای نشستن پیدا میشد و برای حفظ شیوه نامههای بهداشتی تذکرات زیادی داده شد. برگزار کنندگان مراسم که توقع تعداد بالای دانشجویان را نداشتند تصور میکردند صندلیهای انتهای سالن اضافی است، اما در اواسط برنامه مجبور به استفاده از آن فضا شدند. مراسم جوی رسمی داشت، وقتی قبل از مراسم از چند دانشجو پرسیدم که آمدهای چه چیزی بشنوی؟ انتظار شنیدن خبری جدید از شفافیت نمایندگان داشتند. مجری اشاره میکند که آقای زلفی گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت سیزدهم در سالن و در جمع دانشجویان حاضر شده است. اما نوبت صاحبان اصلی دانشگاه یعنی دانشجویان است و تشکلهای دانشجویی نبض برنامه را در دست میگیرند. نماینده تشکل جامعه اسلامی، سید امیرمحمد حسینی دانشجوی ارشد رشته روانشناسی دانشگاه بهشتی، اولین کسی بود که تریبون را به دست گرفت. حسینی صحبتهایش را با نیاز به تحول در حکمرانی کشور آغاز کرد و با یک ضرب آهنگ جو سالن را در دست گرفت: «راه پاستور از بهارستان میگذرد.» با این جمله اولین کف دانشجویی به صدا در آمد. مشخص کردن انتصاب اطرافیان، دیگر مطالبهای بود که این فعال دانشجویی بیان کرد و گفت: «مجلسی که با شعار انقلابی روی کار آمد با عملکرد این یک سال و نیمهاش انتظارات ما را تحقق نبخشیده.». عضو اتحادیه مرکزی جنبش عدالتخواه، سجاد سجادی، به روی سن آمد و با جمله آغازین خود سالن را میخکوب کرد: «سلام به سرلیست وحدت که پیروزی خود را مدیون عدم مشارکت مردم است». امیررضا بخشی پور، نماینده انجمن اسلامی تحکیم وحدت، خیرمقدمی به وزیر دانشجویان گفت که بعد از چند ماه در بین دانشجویان دیده شدند، نماینده انجمن اسلامی تحکیم وحدت مجدد به لزوم شفافیت و عمل به وعدههای داده شده در زمان انتخابات اشاره کرد و طرحهایی که پشت درهای مجلس مدتهاست خاک میخورد اشاره کرد و طرح حمایت از گزارشگران فساد را بسیار مهم و لازم به پیگیری عنوان کرد.
مسؤولان به تشکلهای دانشجویی به عنوان مشاور و راهنما بنگرند
خبرگزاری فارس در گفت وگو با پیمان محمودی فعال دانشجویی می آورد: امروز در آغاز دهه پنجم انقلاب، تشکلهای دانشجویی به عنوان نهادی که دو بال تعهد به آرمانهای انقلاب اسلامی و علم و تخصص را داراست. این تشکلها به حدی از رشد و بالندگی رسیدهاند که شاهد خیزشی در جامعه با آنها هستیم که با مطالبه گری و گفتمان سازی و کارتخصصی برای حل مسائل اصلی کشور به میدان آمدهاند و رویکرد آنان نیز کمک به کارآمدی هر چه بیشتر نظام اسلامی و رفع مشکلات و رنجهای مردم عزیزمان است. نگاهها به فعالیت دانشجویی سیاست زده است اما باید گفت که تشکلهای دانشجویی سیاسی هستند اما سیاست زده نیستند. مدیران و مسئولان دستگاههای اجرایی باید از عملکرد شهیدان و رزمندگان ارتش و سپاه سرمشق بگیرند و برای خدمت رسانی شایسته به مردم دلسوزانه و مخلصانه کار کنند.
رسانههای اصلاحطلب
پیشرفت جامعه در گرو پویایی دانشجو
روزنامه آرمان ملی در یادداشتی به قلم معصومه ابتکار معاون سابق رئیس جمهور نوشت: دانشگاه فرصت بزرگی برای رشد و اعتلای فرهنگی و معرفتی جامعه بوده، اما این نیز در فضایی با نشاط امکان دارد. البته مشکلات ناشی از پاندمی کرونا، بسیاری از فرصتها در دانشگاهها و نیز کل جامعه را تحت تاثیر قرار داد و مشکلات اقتصادی برای دانشجویان به دنبال داشت که سبب دور شدن دانشگاهها از فعالیت تشکلهای دانشجویی شد و بسیاری از فرصتهای رشد برای دانشجویان را نابود کرد؛ اگرچه انجمنهای دانشجویی قبل از کرونا نیز تحت تاثیر یکسری سیاستها از حمایتها و آزادیهای لازم برخوردار نبودند و فعالیت تشکلهای غیر همسو محدود و دشوار بود. مهارتهای زندگی امروزه از موضوعات مهم برای دانشجویان است. در دوره دانشجویی باید مهارتهای تفکر خلاق، مهارتهای حل و فصل اختلاف و مهارتهای گفتوگوی موثر را فرا گرفت؛ فراگرفتن اینها برای همه افراد جامعه ضروری بوده و دانشگاه بهترین مکان برای آن است.
اتاق دانشجویی به وسعت ایران
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم علی میرزامحمدی می نویسد: ای کاش ایران بزرگ، همانند یک اتاق بزرگ دانشجویی بود که همه اقوام ایرانی فرصت آشنایی و دوستی با همدیگر را در آن پیدا میکردند. در یک سفره کنار هم مینشستند و همه پیشداوریهای احمقانه را دور میریختند. دستکم هر شب، فرصتی به اندازه یک چایی خوردن در کنار هم داشتند. ای کاش این همه غریبه نبودیم با همدیگر. ای کاش فرصت و مجالی برای تنشهای قومی، زبانی و مذهبی نمیدادیم. ای کاش این همه از همدیگر دور نمیشدیم. ای کاش ایران بزرگ، همانند یک اتاق بزرگ دانشجویی بود که همه اقوام ایرانی فرصت آشنایی و دوستی با همدیگر را در آن پیدا میکردند. من در اتاق دانشجویی تخیلات معصومانه خود، سفره بزرگی پهن کردهام تا دانشجویان اقوام مختلف ایرانی را برای شام دعوت کنم. اگر بخواهید شما هم میتوانید در این تخیل شیرین با من شریک بشوید! در این سفره بزرگ همه دعوت شدهاند؛ فارسها، ترکها، کردها، لرها، عربها، بلوچها، گیلکیها، مازنیها، تالشیها، کرمانجیها، حتی گرجیزبانهای ایران و سیاهپوستان جنوب. در سفره بزرگ ما هیچ محدودیت قومی، دینی و زبانی وجود ندارد. دوستان مسیحی، یهودی و زرتشتی و حتی صائبیان خوزستان هم دعوت شدهاند.
ارتباط جنبش دانشجویی و انگارههای انقلابی
خبرگزاری تابناک در یادداشتی به قلم می آورد: وقتی نگاهی تبارشناسانه به پدیده اجتماعی جنبش دانشجویی در ایران داشته باشیم ما را به سال ۱۶ آذر سال ۳۲ برمیگرداند که در آن سالها نظام شاهنشاهی وقت میزبان ریچارد نیکسون معاون آیزنهاور رئیسجمهور ایالات متحده بود. در این روز دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران تلاش کردند تا نسبت به بی عدالتی وضع موجود جامعه منتقد و ایراداتی داشته باشند، که البته نظام سلطنتی و پادشاهی ایران به جهت مدل حکومت داری که بر اساس حکومت الیگارشی بود، این انتقادات را برنتافت و با واکنشی تهاجمی به سبک حمله مسلحانه عملا آغاز حرکت جنبش دانشجویی را با کشتن سه دانشجوی دانشگاه تهران پاسخ داد . هر چند این روندی شد که زیرساختهای انقلاب اسلامی و بعبارتی انگارههای هویت انقلابی در ایران را به نوعی بهوجود آورد. با نگاهی گذارا، به این مهم می رسیم که این جنبش دانشجویی دارای گفتمان و هویت خاصی چون عدالت طلبی و پرسش گری است که براساس آن زمینه مشارکت گروههای دانشجویی و نیروهای اجتماعی را فراهم میسازد. هر چند برای ادراک این واقعیت باید شناختی عمیق از نیازهای عمومی جامعه درباره دانشگاه و اجزای نظام دانشگاهی داشت. بدون شک دانشگاه و دانشجو دو بال این جنبش هستند که توجه به آنها ضمن اینکه گفتمان روشنگری و پرسش گری را تقویت می کند زمینه ساز توسعه و ترقی کشور هم می شود.
مسئولان و دانشگاه؛ رابطه جن و بسمالله
روزنامه همدلی در گزارشی می نویسد: کسانی که از دانشگاه میترسند طبیعی است دوست نداشته باشند دانشگاه زنده، با نشاط و مطالبهگر باشد. آنها میدانند محکمه دانشگاه و دانشجو چقدر هزینهدار است، از حضور در دانشگاهها دوری میکنند.آنها باید بدانند تضعیف دانشگاه در نهایت تضعیف خود و کشور است. برای احیای جنبش دانشجویی باید نگاه امنیتی از دانشگاه دور شود، فضا بازتر و رابطه مسئولان با دانشگاه عمیقتر شود. خود را ملزم به حضور در دانشگاه بدانند، نهتنها در پایتخت که دانشگاه باید بتواند در شهرستانهای کوچک و استانها هم مطالبه گر و اثرگذار باشد و سیاستهای استانی را مورد تبیین و چالش قرار دهد. کشور را به آغوش دانشگاه بسپاریم، آغوش مطمئنی است.
جمعبندی
رسانههای اعتدالگرا در مهمترین گزارشهای خود مراسم روز دانشجو را مدنظر قرار دادند و حضور رئیس جمهوری و رئیس مجلس در دانشگاه را مورد بررسی قرار دادند. این رسانهها مطالبات و نقدهای برخی از نمایندگان تشکلهای دانشجویی را نیز برجسته کردند. رسانههای اصولگرا هم به برنامههای روز دانشجو و حضور رئیس جمهوری و رئیس مجلس در این برنامهها اشاره کردند و نوشتند که تشکلهای دانشجویی نبض این برنامهها را در دست گرفتند و تذکر نسبت به باقی ماندن برخی مدیران دولت روحانی در مناصب کلیدی، لزوم پالایش مدیران جدید، ابهام در برنامه اقتصادی دولت برای تغییر شرایط موجود، نگرانی از تقلیل فعالیت دولت به بازدیدهای میدانی صرف و شائبهها درباره عدم همگونی مدیران دولتی مهمترین نکاتی بود که دانشجویان در نطقهایشان خطاب به رئیسجمهوری ایراد کردند. اصلاحطلبها اما کمتر به برنامه های روز دانشجو پرداختند و بیشتر به نقش دانشجو و جنبش دانشجویی اهمیت دادند. این رسانهها معتقد هستند که جنبش دانشجویی دارای گفتمان و هویت خاصی چون عدالت طلبی و پرسش گری است اما مشکلات ناشی از پاندمی کرونا سبب دور شدن دانشگاهها از فعالیت تشکلهای دانشجویی شد و بسیاری از فرصتهای رشد برای دانشجویان را نابود کرد.
نظر شما