تامین نشدن حقابه، بزرگترین چالش تالاب‌ها است

به گزارش خبرنگار ایرنا، آرزو اشرفی زاده روز چهارشنبه در نشست تخصصی آب، محیط‌زیست و کشاورزی افزود: تامین حقابه مشکل تمام تالاب‌های های دنیا است اما در ایران به علت خشکسالی تشدید شده است.
 
وی ادامه داد: همچنین ورود انواع آلاینده های صنعتی، خانگی و کشاورزی و رسوبات از دیگر مشکلاتی است که تالاب ها با آن مواجه هستند.  

مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط‌زیست اظهارداشت: اقلیم ایران خشک و نیمه خشک است که متوسط تبخیر آن ١٠ برابر متوسط بارش است، در واقع یک سوم بارش جهانی را داریم در حالیکه ٣ برابر بیشتر از میانگین جهانی تبخیر داریم.
 
اشرفی زاده گفت : کشوری هستیم که بیشترین تنوع تالابی را داریم از ۴٢ نوع تالاب ۴١ نوع تالاب را در کشور داریم، با توجه به اقلیم کشور شاید هزاران نوع تالاب در کشور وجود داشته باشد اما ٢٢۵ تالاب شناخته شده که ٣۶ تالاب از آن در کنوانسیون رامسر ثبت شده است.
 
وی با اشاره به کارکردهای تالاب ها گفت: ذخیره سازی و رسوب گذاری، کاهش گرد و غبار، تعدیل کننده گرمایش زمین، حفظ تنوع زیستی، ایجاد فرصت های اقتصادی و بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی از کارکردهای تالاب ها است.  

مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: تالاب ها به علت قرار گرفتن در انتهای حوضه های آبخیز تحت تاثیر طرح های توسعه ای قرار می گیرند و کمترین آب به آنها می رسد. در چند دهه گذشته عملکرد توسعه های ناپایدار را در تالاب ها دیده ایم.  

اشرافی زاده اظهارداشت: اجرای طرح های زیربنایی بدون ملاحظات زیست محیطی، خشک شدن تالاب ها به علت عدم زه کشی، تغییر کاربری اراضی در حوضه های تالابی و تبدیل شدن به زمین های کشاورزی و شهری، ورود گونه های غیر بومی به تالاب ها، چالش های فرامرزی در حوضه های آبی مشترک از جمله هامون و هورالعظیم، تغییر اقلیم، کاهش بارش، تغییر الگوی بارش از دیگر چالش های تالاب ها است.  

وی گفت: تکالیف قانونی برای سازمان حفاظت محیط‌زیست در زمینه مدیریت تالاب ها تعیین شده است که از جمله آنها قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، توزیع عادلانه اب، سیاست های کلی نظام در دوره چشم انداز، سیاست های ابلاغی رهبری، قانون برنامه ششم توسعه، قانون حفاظت و احیا و مدیریت تالاب های کشور تعیین شده اما قطعا سازمان حفاظت محیط‌زیست به تنهایی از عهده اجرای این وظایف بر نمی آید و تمام دستگاههای متولی باید در کنار سازمان باشند.  

اشرفی زاده افزود: احکام قانون در برنامه ششم توسعه بر تامین حقابه تالاب ها تاکید دارد بر اساس ماده ٣۶ قانون نظارت بر تخصیص ١١ میلیارد متر مکعب آب برای اکوسیستم های آبی کشور جزو وظایف سازمان محیط‌زیست است که وزارت نیرو در زمینه تامین مقاله عملکرد خوبی نداشته است.  

وی اظهارداشت: سازمان محیط‌زیست در این بخش کارهای خود را در چهارمحور پیگیری می‌کند از جمله تعیین و نظارت بر تامین نیاز آبی محیط‌زیست تالاب ها و رودخانه های کشور، تهیه و اجرای برنامه های حفاظت و احیای تالاب‌ها، تهیه و اجرای برنامه مدیریت جامع تالاب ها و رویکرد زیست بومی و پایش تالاب های کشور است.  

به گفته مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط‌زیست مرکز پایش داده های تالاب ها به زودی افتتاح می‌شود.  

وی اظهارداشت: ماده ٢ قانون تامین حقابه ها سازمان حفاظت محیط‌زیست مکلف است میزان حقابه تالاب ها را تعیین کند و وزارت نیرو مکلف به تامین این حقابه است.  

اشرافی زاده گفت: وزارت نیرو قبلا رقمی را به عنوان مقاله تالاب ها تعیین کرد که پیش از آن موضوعی به عنوان مقاله تالاب ها مطرح نبود هر چند متاسفانه همان  میزان را هم تامین نکردند.  

وی اظهارداشت: چندی پیش رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست در نامه ای به وزارت نیرو خواستار تامین حقابه تالاب ها شده است.  

مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: قرار است در خصوص تالاب های کشور جلسات متوالی و مشترکی با وزارت نیرو داشته باشیم که تاکنون جلساتی برای زاینده رود، گاوخونی، حوضه کرخه، تالاب های خوزستان و ارومیه برگزار شده است.  

اشرفی زاده افزود: پر خشکسالی ها تالاب ها بیشترین ضرر را متحمل شدند در حالی که بخش کشاورزی و صنعت همیشه حقابه خود را دریافت کردند، وزارت نیرو می گوید که حقابه را رهاسازی می کند اما در مسیر از بین می رود و به تالاب نمی رسد هر چند این بخش هم برعهده وزارت نیرو است، این وظیفه به استانداران واگذار شده است.  

وی تاکید کرد: تمام طرح های توسعه ای باید بر اساس مدیریت سرزمین اتفاق بیفتد تا به پایداری سرزمینی منتج شود. فرونشست زمین و خشک شدن تالاب ها نتیجه عملکرد ناپایدار است، اکنون ٣٠٠ دشت کشور ممنوعه است بنابراین فقط مسأله آبهای سطحی و تالاب ها که دیده می شود نیست بنابراین نیاز داریم در مدیریت آب بازبینی داشته باشیم.