«حدیث جلیلیان» روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، مهارت‌های زندگی را از نیازهای اصلی و مهم دنیای امروز دانست و افزود: این مهارت‌ها باید توسط دستگاه‌های متولی آموزش و فرهنگ به خصوص در مهدهای کودک، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و فرهنگی به صورت جدی آموزش داده شود.
او یکی از مهارت های مهم زندگی را کنترل خشم دانست و گفت: برخی افراد در زمان خشم کنترلی بر رفتار خود ندارند و رفتاری از خود بروز می‌دهند که ممکن است بعدها از انجام آن پشیمان شوند از این رو نیاز است که مهارت لازم را در این ارتباط از طریق آموزش کسب نمایند.
این روانشناس در ادامه گفت: گاهی برای خیلی از ما پیش آمده است که شاهد یک درگیری لفظی یا فیزیکی در محیط های عمومی و معابر شهری باشیم و چه بسا که خود ما نه فقط به عنوان یک تماشاگر صرف که در متن حادثه قرار داشتیم و همواره این سوال نیز به اذهان ما خطور می کند که اما براستی ماشه چکان این رویداد چیست و بروز و ظهور چه حالتی چنین پیامدهایی را به دنبال دارد؟
جلیلیان افزود: قطعاً این موقعیت نتیجه مولفه‌های فراوان روانشناختی و جامعه شناسانه است اما در این مجال مختصر ما به ۲ مولفه مهم خشم و تاب آوری خواهیم پرداخت که ارتباطی معنادار و تنگاتنگ بین آنها وجود دارد.
وی تشریح کرد که خشم یک هیجان منفی است که تنها محدود به انسان نبوده و در تمام گونه‌های جانوری شیوع و بروز دارد. این هیجان می تواند نیروی محرکه بسیاری از رویدادها و حوادث طبیعی و انسانی باشد.
او یادآوری کرد که خشم به خودی خود خطرناک و آسیب‌زا نبوده و حتی گاهی از اهمیت حیاتی برای بقای موجودات زنده برخوردار است اما آنچه مهم است نحوه ابراز این هیجان است که تحت تاثیر وراثت و یادگیری از فردی به فرد دیگر متفاوت است و اینجاست که تفاوت بین خشم و پرخاشگری تا حدود زیادی مشخص و نمایان می‌شود.
این مشاور و روانشناس در ادامه توضیح داد: چنانکه گفته شد خشم یک هیجان منفی و پرخاشگری یکی از روش‌های آسیب‌زا و غلط برای ابراز آن است پس آنچه نیاز به اصلاح دارد، روش ابراز خشم و پیشگیری از بروز پرخاشگری است که امروزه متخصصان علوم رفتاری با تمییز دادن این ۲ تعریف ، روش‌هایی را جهت کنترل این هیجان در بسته‌ای به نام مهارت‌های زندگی و تحت عنوانِ خاصِ «مهارت کنترل خشم» ابداع کرده و در قالب آموزش‌های انفرادی و یا کارگاه‌های عمومی، در سطح سازمان‌های متولی امر خصوصاً آموزش و پرورش، اقدام به آشناسازی اقشار مختلف جامعه با این مقوله مهم نموده‌اند.
جلیلیان افزود: مولفه دیگر مورد بحث ما تاب‌آوری است که به عنوان ظرفیتی برای تحمل و مقاومت در برابر هیجانات استرس و حوادث تعریف شده است. تاب آوری نیز به مانند خشم و روش‌های ابراز آن، هم تحت تأثیر مسائل وراثتی و ژنتیکی و هم متأثر از آموزش است.
او گفت: بی‌شک با کمک روش‌های آموزشی متنوع می‌توان تاب‌آوری افراد جامعه را تا حد قابل قبولی ارتقا داده و واکنش های انفجاری و هیجانی ایشان در برابر اتفاقات مختلف را تا حد زیادی مهار و مدیریت کرد.
به گفته این روانشناس طبق پژوهش های صورت گرفته و یافته های مدقنِ علمی بین سطح تاب آوری در افراد و بسیاری از نابهنجاری های رفتاری، روانی و اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد و این مساله نویدبخشِ اهمیت برنامه‌های آموزشی در بهبود سطح تاب آوری مردمان است.
وی در پایان با تاکید دوباره بر بُعد تاثیر پذیری خشم و تاب‌آوری از آموزش، گفت: می‌توان امید داشت با برنامه‌ریزی‌های جدی در سطوح کلانِ تصمیم‌گیری‌های کشوری و برای اقشار مختلف جامعه با ارتقا سطح تاب‌آوری و آموزش روش‌های صحیح ابراز خشم، از بروز بسیاری از رویدادهای ناگوار پیشگیری نمود.
او اضافه کرد: البته این در حالی است که نمی‌توان از برخی دیگر از عوامل تأثیرگذار مانند مشکلات اقتصادی که تأثیر بسزایی در پایین آمدن سطح تاب‌آوری مردم داشته است، به راحتی چشم پوشی نمود که صدالبته حلِ این مشکل جدیِ مردم عزمی بسیار جدی و پیگیری های تخصصی را می طلبد.
نظر شما