اگرچه زمزمه‌هایی از مخالف‌خوانی فرانسه در مذاکرات هسته‌ای ایران در وین به گوش می‌رسد، این‌بار نباید فرانسه را جدی گرفت. همانگونه که علی باقری، رییس هیات مذاکره‌کنندگان ایران، دیدار با مذاکره‌کننده ارشد فرانسه را مثبت ارزیابی کرد، به نظر می‌رسد پس از توافقاتی که فرانسه درمورد فروش تسلیحات در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس داشت، حالا به منافع مهم اقتصادی، ژئوپولیتیکی و امنیتی رسیدن به توافق با ایران می‌اندیشد.
فرانسه هم به خوبی می‌داند بازیگران اصلی مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا هستند. بنابراین، همانطور که پاریس و رییس‌جمهور مدعی آن تحت حمایت اتحادیه اروپا نتوانستند در رفع تحریم‌ها کاری انجام دهند، بی‌عملی یا کارشکنی در حصول توافق نیز چندان تأثیری ندارد و فرانسه باید با توافق بازیگران اصلی کنار بیاید.
اگرچه به‌زعم بسیاری از ناظران کنار گذاشتن توافق ژوئن می‌توانست وقفه‌ای در مذاکرات ایجاد کند، اما سیاست خارجی عملگرایانه و نتیجه‌گرایانه دولت سیزدهم موجب شد بسیار سریع‌تر از آن‌چه احتمال آن می‌رفت، حتی در کنار بسیاری از بدعهدی‌ها و کارشکنی‌ها در جریان مذاکرات، نتیجه‌ای جدی و ملموس حاصل شود.
حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه اعلام کرد که در دور هشتم مذاکرات وین بالاخره به سند مشترک در موضوعات تحریم‌ها و هسته‌ای رسیده‌اند و اولیانوف، نماینده روسیه نیز گفتگوها را مثبت ارزیابی کرد.
این نگاه مثبت نتیجه روندهایی است که دولت سیزدهم از آغاز کار خود آنها را دنبال کرد و البته از فرصت‌هایی مانند خروج آمریکا از منطقه و شکست واشنگتن در افغانستان نیز به‌خوبی بهره‌برداری نمود.
در حال حاضر، طرف فرانسوی به خوبی می‌داند که درصورت پیچیده شدن بیش از حد فرایند مذاکرات و عبور ایران از خط پایان فناوری هسته‌ای، دو احتمال پیش‌بینی می‌شود که احتمال نخست، رویارویی نظامی قدرت‌های منطقه با ایران و احتمال دوم، تحریم‌های بی‌فایده‌ای است که تغییری در رویکرد ایران ایجاد نخواهد کرد. این در حالی است که موضوع هسته‌ای برای فرانسه اهمیتی بسیار بالا دارد. در تغییراتی که اخیراً در دیدگاه فرانسوی‌ها پدید آمده است، مقامات این کشور درصدد شناسایی انرژی هسته‌ای به عنوان انرژی سبز هستند. درصورت توافق ملی روی این موضوع، فرانسه درآمدهای بسیار زیادی از کمک‌های مشورتی خود در مورد حیطه گسترده هسته‌ای در جهان حاصل خواهد کرد. لذا این کشور با شناخت توانمندی‌های تخصصی خود گزینه «ایران هسته‌ای صلح‌آمیز» را در چشم‌انداز منافعش در نظر می‌گیرد.
فرانسه در نبود آمریکا در مذاکرات باید تابع منافع اتحادیه اروپا، آلمان و بریتانیا باشد؛ سه بازیگری که باز هم نمی‌توان به آنها اعتماد کرد اما تا حدودی دغدغه پایان پذیرفتن بحران هسته‌ای ایران و پرداختن به مسائل مهمتر را دارند. این فشار عنصر مهم دیگری است که نشان می‌دهد نباید کارشکنی‌های فرانسه را چندان جدی گرفت.
انریکه مورا، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا تأکید داشت باید نتیجه مثبتی از مذاکرات هشتمین دور بگیریم. به باور او، تصمیم سیاسی دشوار هم در تهران و هم در واشنگتن باید گرفته شود. او ازسرگیری گفتگوها را نتیجه «فوریتی» دانسته است که همه طرف‌های درگیر به باور او احساس می‌کنند. یعنی اراده اتحادیه اروپا بر این است که طی هفته‌های آینده و نه ماههای آتی، توافق حاصل شود.
در این میان، رویکرد دولت سیزدهم در منطقه، به‌ویژه آغاز مذاکرات بغداد برای رفع تنش و سوءتفاهمات با عربستان با میانجی‌گری عراق و دیگر اقدامات دولت برای اجرای سیاست همسایگی خوب و نفسی نو در روابط با تاجیکستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، عراق، پاکستان و افغانستان ... که روابط را در ماههای گذشته از نظر کمی و کیفی با کشورهای همسایه و منطقه گسترش داد، نشان می‌دهد در منطقه از توافق آتی هسته‌ای ایران حمایتی جدی خواهد شد و جمهوری اسلامی ایران این بار خود با اعتمادسازی در منطقه تضمین حفظ توافق را از بُعد منطقه‌ای آن بر عهده خواهد گرفت. عربستان و دیگر کشورهایی که مخالف با برجام بودند، این‌بار به‌ویژه با خروج آمریکا از منطقه و تمرکز واشنگتن بر چین، تمایل دارند در مورد مذاکرات اخیر از خود تهران تضمین دریافت کنند.
تحرکات اخیر رژیم صهیونیستی نیز نشان می‌دهد مذاکرات به شیوه‌ای بسیار مثبت و به سود منافع ایران درحال پیشروی است و توافق حاصل خواهد شد. اظهارات یائیر لاپید، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی که از آغازِ دورهای مذاکراتی دولت سیزدهم در وین به‌شدت فعال بوده است، ابتدا نگرانی رژیم صهیونیستی را با ارائه «پلن بی» و خط‌قرمزهای بسیار فرسوده رژیم به‌نمایش گذاشت؛ سپس در همین روزهای اخیر او عنوان کرده است «رژیم، درصورت لزوم خودش از خود دفاع خواهند کرد.»
این گفته به آن معنا است که دولت بایدن و نه هیچ‌یک از هم‌پیمانان اروپایی رژیم صهیونیستی ازجمله فرانسه که ورود آنها به گفته ماکرون به مذاکرات وین به‌صورت دوژور و علنی در حمایت از عربستان و رژیم صهیونیستی بود، حاضر به اجرای تعهدات خود در برهم زدن مذاکرات به‌ضرر ایران نیستند و به‌صورت دوفاکتو تمایلی جدی دارند که به توافق با ایران برسند.
گفتنی است در نبود آمریکا در منطقه و درگیری اتحادیه اروپا در ماههای اخیر با بحران‌های جدی همسایگی و پناهجویی، این اتحادیه برای مدیریت بحران‌ها تلاش خواهد کرد از کمک ایران به‌عنوان بازیگری بسیار مهم در معادلات آتی امنیتی، اقتصادی و سیاست‌گذاری استفاده کند.
نظر شما