به گزارش ایرنا، دکتر هاشم داداش‌پور روز چهارشنبه در آیین تکریم و معارفه رییس دانشگاه زنجان با بیان اینکه اتفاقاتی که در زمینه مهاجرت نخبگان می افتد می تواند نگران کننده و دردآور باشد اما در مراجعه به داده های سازمانهای بی‌طرف در این زمینه، نتایج دیگری مشاهد می‌شود.
وی ادامه داد: ممکن است عنوان شود که مهاجرت هایی که در کشور اتفاق می افتد مختص المپیادی ها یا نفرات برتر کنکور است، اما حداقل این بحث در اذهان عمومی این طور مطرح است که با یک مساله شایعی در حوزه مهاجرت نخبگان مواجه هستیم.
داداش‌پور اظهار داشت: البته معتقدیم مهاجرت هست و حتی اگر یک نفر از این سرزمین به خاطر شرایطی به اجبار برود، دردآور است و امیدواریم نه تنها مهاجرت افزایش پیدا نکند بلکه ما با افزایش بازگشت نخبگان نیز مواجه باشیم که این اتفاق دور نیست و خواهد افتاد.
وی گفت: درسال ۲۰۲۰ بر اساس آمارهایی که ارائه شده، ۱.۹ میلیون ایرانی در خارج از کشور حضور دارند،" تایید واقعی بودن این عدد بر عهده سازمان های بین المللی است" این جمعیت ۱.۹ میلیونی ۲.۵ درصد کل جمعیت ایران است.
داداش‌پور افزود: بر اساس بررسی انجام شده از سوی موسسه گالوپ، ایران در بین ۱۵۰ کشور جهان در موقعیت ۸۷ از نظر مهاجرت است ولی انعکاسی که از این موضوع در شبکه های اجتماعی وجود دارد، در فضای خیلی مبهم و تاریک و سیاه نشان داده می شود که حداقل بر اساس داده ها، اطلاعات درستی ممکن است نباشد.
وی اظهار داشت: موقعی که موضوع مهاجرت را از منظر فرار مغزها نگاه می کنیم که شامل مهاجرت نخبگان است، در برخی سال ها روند مهاجرت از کشور متفاوت بوده و به تعبیری در یک مقطع زمانی در شرایط قرمز قرار داشتیم ولی اکنون در شرایط متوسط جهانی هستیم و وضعیت نسبتا پایداری در این زمینه داریم.
معاون وزیر علوم گفت: در رده بندی که از ۱۱۶ کشور جهان در سال ۲۰۱۹ پیرامون مهاجرت انجام شده، از نظر سهم دانشجویان خروجی از کل دانشجویان ایران، کشور ما در رتبه ۹۹ قرار گرفته است.
وی افزود: یک بررسی دیگر که در سال ۲۰۲۱ انجام شده، نشان می دهد در بین ۲۰ کشور توسعه یافته و در حال توسعه، موقعیت ایران از نظر مهاجرت در جایگاه ۱۷ بوده است. این نشان می دهد که موضوع جابجایی جمعیت معمولا در تمام دنیا اتفاق می افتد.
داداش‌پور به علت های مختلفی که موجب مهاجرت نخبگان می شود اشاره کرد و اظهار داشت: براساس چشم انداز ۱۴۰۴ ما باید به لحاظ علمی و فناوری جایگاه نخست منطقه را به دست می آوردیم اما اتفاقات موجود کشور نشان دهنده این است که روند سیاستگذاری و برنامه ریزی های کلان کشور به جای تمرکز بر حوزه علمی و فناوری، به حوزه خدمات و کسب و کارهای کلینیکی متمرکز است و طبیعی است این وضعیت شرایط خاصی را رقم می زند.
وی ادامه داد: وقتی سیاستگذاری های علمی و فناروی بر مولفه هایی تمرکز نمی کند که ویژگی ها، ظرفیت ها و قابلیت های کشور در آن هست، طبیعی است که انتظار داشته باشیم بخشی از جمعیتی که برای این حوزه تربیت شده بودند در کشور نمانند.
داداش‌پور گفت: وقتی واقعیت های موجود را بررسی می کنیم، می بینیم که در حوزه صنعت که شکل سنتی دارد، عمده گرایش کاربرمحور و سرمایه محور است، در این حالت نباید انتظار داشته باشیم که دانش دانشگاهی به این حوزه ها رسوخ پیدا کند و جذب شود.
وی عدم ملاک بودن شایستگی در به کارگیری افراد و وجود فضای فرهنگی و اجتماعی که جو ناامیدی را ایجاد می کند را از دیگر علل مهاجرت برشمرد و خاطرنشان کرد: اینکه گفته شود در داخل کشور چیزی نیست و آن سوی آبها به عنوان سرزمین رویاها ترسیم شود، قاعدتا در مهاجرت تشدید ایجاد می کند، البته این به آن معنا نیست که در آن سوی آب ها عوامل جاذبه ای وجود ندارد ولی فضای فرهنگی و اجتماعی در سوق دادن نخبگان به مهاجرت تاثیر می‌گذارد.
داداش‌پور وضعیت و شرایط نامطلوب مالی و اقتصادی نخبگان را از دیگر عوامل مهاجرت برشمرد و افزود: وقتی نخبه، تامین مالی نشود و از ظرفیت او استفاده نشود این موضوع اثر خود را در مهاجرت می گذارد.
وی جدی نگرفتن مالکیت فکری و معنوی را از هم دیگر عوامل مهاجرت نخبگان عنوان کرد.
معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان امور دانشجویان به تاکید رهبر معظم انقلاب در زمینه حمایت از نخبگان، فراهم کردن امکانات و کار برای آنان اشاره کرد و گفت: تلاش برای حمایت و جذب نخبگان حرکت با برکتی است که منجر به خیر می‌شود.
در پایان این مراسم جلال بازرگان به عنوان رییس دانشگاه زنجان معرفی و از خدمات محسن نجفیان رییس قبلی این دانشگاه قدردانی شد.
نظر شما