به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، معماری فضاهای آموزشی در ایران قدمتی طولانی دارد، شناسایی و معرفی مدارس تاریخی می تواند به درک فضا و نقشه‌های آینده نیز کمک کند؛ مدرسه به عنوان خانه دوم دانش آموزان نقشی مهم در تعلیم و تربیت رسمی فرزندان دارد و مکان و معماری مدرسه در چگونگی شکل گیری رفتار، شخصیت و یادگیری دانش آموزان تاثیرگذار است.
سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در راستای اجرایی شدن اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه زیرنظام تأمین فضا، تجهیزات و فناوری با همکاری جمعی از صاحب‌نظران در عرصه معماری کشور، همایش بین المللی «مدرسه ایرانی معماری ایرانی» در تراز سند برنامه زیرنظام تأمین فضا، تجهیزات و فناوری، با اولویت مدیریت سبز در فضاهای آموزشی، تربیتی و ورزشی را هر ساله برگزار می‌کند و تاکنون ۹ دوره از این همایش برگزار شده که دستاوردهای مناسبی نیز برای ساخت مدارس در مناطق مختلف کشور داشته است.
در راستای برگزاری این همایش‌ها از معماران مجرب کشور، استادان، دانشجویان و دانش‌آموزان علاقمند دعوت شده تا عکس ها و طراحی های خود را به منظور ارائه در همایش و نمایشگاه و شرکت در مسابقه، ارسال کنند. پس از ارائه طرح‌های مختلف، مدارسی ساخته شدند که نسبت به گذشته یک جهش اساسی در طراحی معماری به منظور هویت بخشی به معماری مدارس از جنبه معماری ایرانی در آنها دیده شده بود.
مهراله رخشانی مهر رییس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا درباره مدارس برتر و مجتمع‌های آموزشی جدید در کشور اظهار داشت: در حال حاضر ۴۳ مجتمع آموزشی یا مدرسه بزرگ در مقیاس کشور احداث شده است که مطابق با اهداف سند تحول بنیادین و منطبق با برنامه زیرنظام تامین فضا، تجهیزات و فناوری است که توسط سازمان نوسازی پیگیری و اجرا شده است.
وی با بیان اینکه این مجتمع‌های آموزشی بزرگ امکانات خاص و ویژه دارند، ادامه داد: این مجتمع‌ها دارای سالن‌های ورزشی، آمفی تئاتر، آزمایشگاه، کارگاه و سایت رایانه، کتابخانه و اتاق بازی برای کودکان هستند و هر مجتمع آموزشی هر سه مقطع تحصیلی را پوشش می‌دهد.
رخشانی مهر با بیان اینکه هر مجتمع در مساحتی بیش از ۱۰ هزار مترمربع احداث شده است، یادآور شد: نیازهای تحصیلی دانش آموزان به منظور دستیابی به حیات طیبه در این مجتمع ها پیش بینی شده است؛ بر این اساس هر مجتمع حدود ۵۰ کلاس درس و فضاهای فرهنگی و ورزشی است. مجتمع‌های آموزشی و مدارس بزرگ، ما را به سمت استانداردهای مطلوب ساخت فضاهای آموزشی نزدیک می کنند. معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: با ساخت این مجتمع‌های آموزشی، مدارسی در تراز نظام جمهوری اسلامی احداث شده است تا دانش آموزان در مدارس مطلوب به تحصیل بپردازند.
در این گزارش تعدادی از طرح‌های برتر مدرسه‌های ساخته شده در سطح کشور معرفی شده است.
دبستان حاج علی حق پناه در اصفهان
این مدرسه دخترانه مشتمل بر ۲ طبقه با زیربنای هزار و ۷۰۰ مترمربع در زمینی به مساحت تقریبی ۲ هزار و ۸۹۰ مترمربع در شهر اصفهان ساخته شده است. این مدرسه علاوه بر کلاس درس، دارای فضاهای سمعی بصری، کتابخانه، سالن اجتماعات، فضاهای اداری، سرایداری و فضاهای خدماتی برای دانش آموزان و معلمان است. طراح در کانسپت طرح به استفاده از احجام ساده و قابل فهم برای کودک و پرهیز از فرم‌های پیچیده در سازمان‌دهی فضایی، ایجاد ریتم در بدنه مرتبط با خیابان به منظور خلق حس حرکت و پویایی در فرم بنا توجه داشته است.
هنرستان دارالفنون در مشهد
هنرستان دارالفنون مشهد با زیربنای تقریبی ۵ هزار و ۳۴ مترمربع در سه طبقه به بهره برداری رسید. این ساختمان بخشی از پروژه یک مجتمع آموزشی است که در طرح توسعه در اطراف هنرستان، تکمیل خواهد شد. این هنرستان علاوه بر فضاهای آموزشی و کارگاه‌های سبک و سنگین، دارای نمازخانه، کتابخانه، اتاق سمعی بصری، اتاق تاسیسات و فضاهای اداری و خدماتی برای استفاده دانش آموزان و کارکنان است. همچنین بهره‌گیری از مصالح بوم آورد و عناصر معماری گذشته ایران، ساختمان را به بستر جغرافیایی آن پیوند زده و اجرای مناسب توسط مجری قابل توجه است.
مجتمع حیات طیبه زاهدان
این مجتمع آموزشی دخترانه حیات طیبه برای مقاطع تحصیلی ابتدایی و متوسطه در شهر زاهدان ساخته شده است. مجتمع حیات طیبه زاهدان شامل ۲۴ کلاس درس، سالن ورزشی، سالن آمفی تئاتر، فضاهای اداری و خدماتی مخصوص دانش آموزان و کارکنان است. همچنین نوعی درونگرایی با ایجاد مفصل و حیات مرکزی، رعایت عرصه و سلسله مراتب فضایی، تفکیک و تعریف حیاط‌ها و فضاهای باز و در نظرگرفتن حیاط به عنوان عنصر وحدت بخش مجموعه و ترکیب بندی و پیوند عناصر و اجزا و استفاده از مصالح همساز با اقلیم منطقه در طرح معماری این مدرسه مورد توجه قرار گرفته است.
آموزشگاه استعدادهای درخشان کرمانشاه
این ساختمان با زیربنایی بالغ بر ۲/۲۸۵۲ مترمربع در زمینی به مساحت ۷/۶۸۲۸ مترمربع در ۲طبقه در منطقه تاریخی شهر کرمانشاه ساخته شده است. این آموزشگاه علاوه بر ۱۲ کلاس آموزشی، دارای سالن اجتماعات، سالن ورزشی، آزمایشگاه‌های فیزیک، شیمی و زیست، فضاهای اداری، نمازخانه، واحد سمعی بصری، کارگاه، کتابخانه، سرایداری و فضاهای خدماتی است. جایابی کاربری‌ها و تفکیک فضاهای آموزشی و اداری در این مدرسه به خوبی صورت گرفته است اما التزام طراح به قرینه سازی موجب شد برخی از فضاها نور مناسبی دریافت کنند. دبستان شاهد بندرعباس سایت این مدرسه در مجاورت فضای سبز وسیعی قرار گرفته است،
این دبستان دخترانه شامل علاوه بر کلاس درس، مشتمل بر کتابخانه، واحد سمعی بصری، مشتمل بر فضاهای اداری و خدماتی برای دانش آموزان و کارکنان است. طرح این مدرسه به دلیل موفق بودن طرح و هماهنگی مناسب با اقلیم منطقه، چند نمونه دیگر از این طرح در استان هرمزگان اجرا شده است.
طراحی ساختمان با توجه به اقلیم گرم و مرطوب انجام شده است مانند بهره گیری از عناصر معماری بومی منطقه همچون بادگیر فراهم شده است.
مجتمع آموزشی ۹ دی در تهران
این مجتمع آموزشی شامل آموزشگاه ابتدایی دوره اول و دوم و دوره های اول و دوم متوسطه است و با زیربنای تقریبی ۷ هزار و ۹۵۰ مترمربع در دو طبقه ساخته شده است و علاوه بر ۳۶ کلاس درس، دارای فضاهای کمک آموزشی، آزمایشگاهی، اداری و خدماتی است. با توجه به قرارگیری مقاطع مختلف تحصیلی در این مجتمع، نکته مثبت طرح تفکیک مناسب ساختمان ها و ورودی آنها در یک سایت و تامین حیاط های داخلی مستقل برای هر کدام است، به نحوی که ساختمان های مختلف به رغم استقلال در فرم حجم و نما همخوانی دارند. نکته منفی در بی توجهی به اصول معماری پایدا، عدم طراحی حیاط از نظر کف سازی و مبلمان برای استفاده دانش آموزان در زنگ های تفریح و نبود فضای سبز در محوطه است، ضمن آنکه پارکینگ و صف جمع در محوطه از هم تفکیک نشده است. تنوع در طراحی پنجره ها، سبب عدم هماهنگی نماهای مختلف مجموعه و اغتشاش در نما شده است.
نظر شما