نشریه خبری- تحلیلی کُد در شماره ۳۶ خود، حضور حداکثری و مشارکت در حکمرانی بین‌المللی را بررسی کرده و آورده است: سرعت بالای رشد فناوری و نوآوری در بازار سرگرمی، نیازمند یک رویکرد چابک تنظیم‌گری است. از آنجا که این چالش‌های تخصصی از نقطه‌نظر ماهیتی، نگرانی‌ای جهانی است و تمامی کشورها به این موضوعات دچارند، سنگ بنای ایجاد واحد تعاملات بین‌الملل ساترا از سوی مدیریت سازمان، با مأموریت تقویت رویکرد بومی از طریق تعامل بین‌المللی و تقویت دیپلماسی فنی نهاده شد. این واحد بر آن است تا با رصد تحولات تنظیم‌گری بین‌المللی تقویت گفت وگوها، شناسایی برترین رویکردها و اعمال نقطه نظرات بومی، ساترا را به یک تنظیم‌گر چابک بدل کند.
در زمینه عملیات بین‌المللی و نقش‌آفرینی ساترا، اقدامات فراوانی پیش گرفته شده که عضویت در موسسه بین‌المللی ارتباطات و توفق روی تفاهم‌نامه همکاری با چین مقدمه موضوع بوده است. به واسطه شیوع ویروس کرونا، مجمع حکمرانی اینترنت، دوسالی است که به صورت حضوری تشکیل نمی‌شود و امسال از ۶ تا ۱۰ دسامبر در لهستان با شعار «اینترنت متحد» و حول محور همین رویکرد برگزار شد.
بر همین اساس ساترا عزم خود را جزم کرده در این نشست حاضر باشد تا بتواند در موضوع حکمرانی بین‌المللی اینترنت، مباحثش را بیان کند. در روزهای آغازین عصر اینترنت، ایالات متحده آمریکا که تمامی زیرساخت‌های فنی و تحقیقاتی‌اش حول محور این فناوری شکل گرفته است، زمینه شبه تنظیم‌گری انحصاری را برای حکمرانی اینترنت فراهم آورد. باگذر زمان، اروپا و سایر کشورهای دنیا متوجه این موضوع شدند که علی‌رغم فراملی بودن اینترنت، سازمان‌های مرتبط با حکمرانی آن در انحصار و تحت سرپرستی غیرشفاف آمریکا قرار دارند. همچنین سازمان‌های بین‌المللی نظیر اتحادیه ارتباطات و آیکان، اساسا اعتقاد عملی به رویکرد چند ذی‌نفعی ندارند. با این اوضاع و احوال، ابتکار بعضی از کشورها برجسته‌سازی ضرورت لزوم وجود یک فروم بین‌المللی گفت وگو و حکمرانی اینترنت با رویکرد چند ذی نفعی، باعث شکل‌گیری مجمع حکمرانی با فلسفه تشکیل واکنش به انحصار گفتمانی در رابطه با تنظیم‌گری بین‌المللی اینترنت شد. این که نقش ساترا در ایجاد این گفت وگوی بین‌المللی چه بوده و در این سال‌ها چه کرده موضوع پرسشی است که بیان آن در این مطلب نمی‌گنجد. اما شرکت تمامی تنظیم‌گرهای تخصصی مرتبط با اینترنت از تمام کشورها به صورت جدی در این رویداد سبب‌ساز حضور نماینده ساترا در این مجمع جهانی شد که حاوی چند نکته مهم است:
۱.شانزدهمین دوره مجمع حکمرانی اینترنت سازمان ملل، با حضور بیش از هشت هزار شرکت کننده از سراسر جهان به صورت برخط و حضوری در شهر کاتوویتس در جنوب لهستان برگزار شد. برگزارکننده این رویداد، NASKیا آژانس تحقیقات لهستان و همچنین دفتر نخست وزیر این کشور بوده‌اند. طی این رویداد پنج روزه، بیش از ۲۰ جلسه و نشست در حوزه‌های مختلف حکمرانی فضای مجازی برگزار شد. از مهمترین گروه‌های شرکت‌کننده در این مجمع بین‌المللی که هر سال به ابتکار دبیرکل سازمان ملل متحد برگزار می‌شود، می‌توان به متخصصان مشهور حوزه تکنولوژی، مدیران و نمایندگان شرکت‌های بزرگ فناوری، سازمان‌های تنظیم‌گری ملی و بین‌المللی، دانشجویان رشته‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات، حقوق و سیاست‌گذاری، مسؤولان دولتی و نمایندگان مجالس جهان اشاره کرد. نظم بسیار بالا، امکان یکسان برای مشارکت در بحث‌ها و گفت‌وگوها و پخش بر خط تمامی پنل‌ها از ویژگی‌های برجسته این مجمع است.
۲. در این بخش برخی از نکات آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل بیان می‌شود که در خلال رویداد افتتاحیه مطرح شد. همان‌گونه که می‌دانیم، مجمع حکمرانی اینترنت به کشورها و نهادهای دارای قدرت سیاست‌گذاری در بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی در رابطه به چالش‌ها و ضرورت‌ها اطلاع‌رسانی می‌کند. می‌توان با تقویت ادبیات حکمرانی اینترنتی برگرفته از اقتضائات بومی و ایجاد گفت وگو میان ذی‌نفعان احتمالی، در حکمرانی آینده اینترنت نقش‌آفرینی کرد.
همچنین از آنها الهام می‌گیرد و این موضوع به وضوح در برنامه‌های شانزدهمین نشست این مجمع دیده شد. از آنجا که شعار اصلی رویداد امسال «اینترنت یکپارچه» بوده است، تاکید بر ضرورت همکاری و همراهی جهانی با این رویکرد، یکی از محورهای اساسی راهبرد گوترش برای حکمرانی فضای مجازی بود. او به صراحت از تمامی کشورها درخواست تا نگرانی‌های خود را در رابطه با اینترنت و حکمرانی آن مطرح کنند. گوترش با اشاره به کرونا و گسترش استفاده از اینترنت گفت: مسائلی چون «گسترش سریع اطلاعات غلط» در این فضا نشان می‌دهد که بحران جهانی حاضر که رشد دیجیتالیزه شدن را به همراه داشته شکاف دیجیتال و جنبه تاریک فناوری را نیز عمیق‌تر کرده است.
سازمان‌دهی و تعمیق گفت وگوهای فراملی پیرامون حکمرانی فضای مجازی مسأله دیگر مورد تأکید گوترش بود. او عنوان کرد که مجمع حکمرانی اینترنت، نقشی مهم در شکل دادن به مکالمه در یک فضای دیجتیال باز، آزاد و امن دارد که برای همه قابل دسترس است. از دید او با توجه به چالش‌ها، مجمع حکمرانی اینترنت می‌تواند وعده خود را برای شکل دادن به آینده دیجیتالی برای جهان به انجام رساند. به طور کل دبیرکل سازمان ملل در رویداد امسال باور دارد با این که حاکمیت جهانی اینترنت، پیچیده است اما با اتحاد می‌توانیم موفق شویم. این گفته‌ها نشان می‌دهد که چالش‌های مرتبط با اینترنت حتی سازمان ملل را نگران کرده است. بنابراین به نظر می‌رسد می‌توان با تقویت ادبیات حکمرانی اینترنتی برگرفته از اقتضائات بومی و ایجاد گفت‌وگو میان ذی‌نفعان احتمالی در حکمرانی آینده اینترنت نقش‌آفرینی کرد.
۳. مجمع حکمرانی اینترنت به موضوعات متنوعی می‌پردازد. امسال محورهای گفت‌وگوها و تلاش‌ها در شش دسته شکل گرفتند که با توجه به فعالیت و ماهیت ساترا به عنوان تنظیم‌گر تخصصی رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر، بیشترین میزان تمرکز بر حوزه سوم و پنجم بوده است. این حوزه‌ها عبارتند از:
-شمول اقتصادی و اجتماعی و حقوق بشر
-دسترسی جهانی و ارتباط معنادار
-مقررات نوظهور: ساختار بازار، محتوا، داده‌ها و مقررات حقوق مصرف‌کننده
-پایداری محیط‌زیست و تغییرات آب وهوایی
-زیست‌بوم‌های حکمرانی اینترنت و همکاری دیجیتال
-اعتماد، امنیت و ثبات
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، امکان مشارکت در بحث‌ها و گفت‌وگوها از ویژگی‌های مجمع حکمرانی است؛ به عنوان مثال نماینده ساترا در پنل‌های مرتبط با محتوا به موضوع محرومیت شرکت‌های ایرانی از خدمات عمومی اشاره کرده است. همچنین با مطرح شدن موضوعاتی چون حذف اپلیکیشن‌های حوزه صوت و تصویر از گوگل‌پلی، حتی حذف اخبار مربوط به ترور شهید قاسم سلیمانی و موضوع فعالیت‌های مرتبط با قمار در شبکه‌های اجتماعی خارجی، ساترا عملا زمینه‌ساز اعتراضات و پرسش از سوی دیگر کشورها شده است؛ در حالی که در شرایط عادی رویکرد پلتفرم‌های بین‌المللی بر ایجاد تمرکز گفتمانی و رسانه‌ای مورد نقد واقع نمی‌شود. نکته مهم این‌جاست که معمولا در ابتدای فرایند برگزاری هر دوره مجمع حکمرانی اینترنت، از همه کشورهای جهان خواسته می‌شود تا اطلاعات مربوط به مهمترین مسائل حکمرانی اینترنت را که با آن مواجه‌اند برای برگزارکنندگان ارسال کنند، از همین رو موضوعات مورد بحث در هر دوره از این رویداد سالانه مسیری منحصر به فرد را طی می‌کند، بنابراین اگر حرف یا اعتراضی داریم و خواهان ایجاد گفتمان در سطح بین‌المللی هستیم، راه آن از انفعال نمی‌گذرد.
سال آینده مجمع حکمرانی اینترنت در اتیوپی برگزار می‌شود. اگر ساترا قصد دارد حرف خود را بیان کند و به گوش جهانیان برساند، باید در نظر گیرد که نکته بارز مجمع حکمرانی اینترنت آن است که بر مبنای فرصت‌های برابر شکل گرفته است؛ لذا برای مشارکت در رویداد سال آینده اگر ساترا تنظیم‌گری تخصصی، بخشی یا حتی پژوهشگر یا عضوی از بخش خصوصی است، می‌تواند برای آینده اینترنت تلاش کند. نمایندگان پارلمان‌ها و قانون‌گذاران از اکثر کشورهای جهان و همچنین تنظیم‌گرهای تخصصی در نشست امسال درباره نوع تعامل خود با شبکه‌های اجتماعی و قانون‌های مشخص برای حفاظت از داده‌های کاربران حفظ حریم خصوصی، صیانت از حق مؤلف و غیره صحبت کرده‌اند. شکاف دیجیتال، قانون‌گذاری فضای دیجیتال، امنیت سایبری، بهبود اقتصاد جهانی، شهرهای هوشمند، حفاظت از حریم خصوصی و داده‌ها در پلتفرم‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی نیز از موارد مورد بحث در این نشست بوده‌اند اما ما که با چالش‌های فراوانی در رابطه با دوگانه شبکه‌های اجتماعی پلتفرم‌های بومی و خارجی مواجه‌ایم و از ظرفیت مجمع برای امسال استفاده چندانی نبرده‌ایم فرصت خوبی است تا حداقل برای سال آینده بتوانیم با حضور حداکثری زمینه‌ساز مشارکت در حکمرانی بین‌المللی اینترنت باشیم.
نظر شما