به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، سردار سرتیپ دوم پاسدار محمدرضا حسنی‌آهنگر روز یکشنبه در اختتامیه نخستین جشنواره ملی ترجمان فتح که در باغ موزه دفاع مقدس برگزار شد، گفت: ایده اصلی شکل‌گیری نهضت ترجمه انقلاب اسلامی در دانشگاه امام حسین علیه‌السلام پس از آن شکل گرفت که در جلسات متعدد، رهبر معظم انقلاب بر مسأله ترجمه، علی‌الخصوص ترجمه زین‌سو، در مورد آثار مکتوب خوب تأکید فراوان کردند. این تأکید در سال‌های دهه نود اوج گرفت و در سال ۱۳۹۵ پروژه نهضت ترجمه در دانشگاه کلید خورد. هم اکنون در زمستان ۱۴۰۰ و پس از کسب تجربیات فراوان در این عرصه، در فاز سوم نهضت ترجمه، افق‌های بسیار روشنی پیش رویمان گشوده شده است.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) افزود: نهضت ترجمه از دو جهت برای حرکت آینده ضروری است؛ نخست اینکه لازم است میراث بلند انقلاب اسلامی که در بخش‌های اخلاقی، تربیتی، علمی، فرهنگی، اجتماعی و دینی ایران و ایرانیان که در طول ۴۳ سال از بهمن ۵۷ تاکنون تولید شده است به جهانیان شناسانده شود.
حسنی‌آهنگر بیان کرد: روایت تاریخ پر از درس معاصر، روایت پیشرفت‌های علمی در شرایط سخت تحریم، سبک زندگی مردان بزرگ و زنان قهرمان، معرفی الگوهای اخلاقی و تربیتی و انسان‌های تربیت شده در مکتب انسان‌ساز اسلام و به بیان شیواتر معرفی الگوی انسان جهادی، ارائه زیبایی‌های زندگی عاشقانه مردان و زنان مسلمان در این سیاره پر از درد و رنج و خشونت و ظلم، معرفی سبک مقابله با ظلم و استکبارستیزی با تکیه بر عزت بشر، و در نهایت معرفی شخصیت‌های قهرمان تاریخی چون امام خمینی و سرباز پرافتخارش، محبوب قلب‌های جهانیان، سردار حاج قاسم عزیز و شاگردان این مکتب به جهانیان وظیفه ماست.
وی عنوان کرد: جهان به این الگوها نیاز دارد. افراد زیادی در سرتاسر عالم، خسته از مدل‌های غلط تمدن غربی هستند و تشنه مدل‌های تجربه‌شده و منطبق بر فطرتشان هستند. این مهم از یک سو اهمیت ترجمه زین‌سو را برای ما آشکار می‌کند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به طور خاص، و آزادمردان مسلمان در سراسر دنیا به طور عام در حال حرکت به سمت تمدن اسلامی هستیم. تجربیات گرانبهای نظام جمهوری اسلامی در طول ۴۳ سال، هم تجربیات مثبت و هم راه‌های طی‌شده اشتباه، مسیر حرکت را برای دیگر ملت‌های آزادی‌خواه روشن‌تر می‌کند. همچنین روایت درست آن (نه روایت تحریف‌شده از رسانه‌های غربی) برای مخاطبین غرب و شرق جذاب خواهد بود.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) اضافه کرد: نکته مهم و قابل توجه در این میان این است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال این نیست که در کشورهای دیگر "جمهوری اسلامی ایران" تشکیل دهد، بلکه سخاوتمندانه تجربه‌های خود را برای دیگران بیان می‌کند چرا که هر ملتی به تناسب موقعیت و اقتضائات خود تصمیم می‌گیرد که بهترین راه برای سعادتش چیست.
وی افزود: تبیین جزییات تمدن اسلام که برگرفته از تعالیم انسان‌ساز قرآن و رسول اکرم و مدل‌های حکومتی ایشان و امیرالمؤمنین علیه‌السلام و تبیین و تفسیر آن توسط ائمه معصومین علیهم السلام است و با ۱۴ قرن تجربه قرین شده است، در این برهه از تاریخ جهان وظیفه ماست. این معارف والا در زبان فارسی و عربی، علیرغم نیازش به گسترش، بسیار بیشتر از زبان‌های دیگر ارائه شده است. چرا مردم دنیا باید از این علم و معرفت و تجربه محروم باشند؟
حرکت هماهنگ با آخرین پیشرفت‌های تکنولوژی ضروری است
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) گفت: برای کارهای بزرگ باید بهترین مسیرها و موثرترین آن‌ها انتخاب شود. کار را باید متخصص و کارشناس انجام دهد، مشورت اصل اساسی در پروژه‌های بزرگ است، پژوهش لامحاله است، حرکت هماهنگ با آخرین پیشرفت‌های تکنولوژی ضروری است، در نظر گرفتن مسائل جدیدی مانند هوش مصنوعی و راه‌های بکارگیری آن سرعت‌بخش است، آینده‌نگری و آینده‌پژوهی راهگشاست، مخاطب باید شناخته شود، هدف دقیقاً مشخص باشد، توصیه بزرگان چراغ راه است و از همه مهمتر گفتمان‌سازی و حرکت عمومی و هم‌افزایی جمعی با کنارگذاشتن منیت‌ها و اسامی و عناوین برکت کار را صدچندان می‌کند.
حسنی‌آهنگر اظهار کرد: دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام با درنظر گرفتن همه موارد فوق و در سایه رهنمودهای بزرگان و مشورت اساتید و متخصصین این کلان پروژه را آغاز کرد و با استعانت از الطاف خفیه و جلیه الهی اقداماتی را در جهت ایجاد حرکت نهضتی در مسیر ترجمه زین‌سو انجام داد.
وی افزود: برخی از این اقدامات عبارتند از تلاش در جهت شناخت شرایط موجود، بررسی و مشورت دامنه دار با صاحبنظران، کارشناسان، اساتید، دغدغه‌مندان، فعالین این عرصه، ناشران و مترجمان که این مساله همچنان ادامه دارد و ما همواره نیازمند بروزرسانی و افزایش دامنه اطلاعات خود هستیم.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) بیان کرد: بررسی آثار ترجمه انجام شده، آسیب‌شناسی آثار تولید شده در زبان‌ها در حوزه‌های: محتوا، ترجمه، قالب عرضه، بستر نشر، الزامات مخاطب‌شناسی، اقتضائات فرهنگی در فضای بین‌الملل، ترسیم نقطه مطلوب بر اساس تمامی اقتضائات و نقاط قوت و ضعف، توانایی‌ها و ظرفیت‌های موجود، واکاوی دقیق اندیشه رهبری در موضوع ترجمه، و تنظیم همه برنامه‌ها بر طبق آن هم از دیگر این موارد هستند.
حسنی‌آهنگر عنوان کرد: دغدغه کار جمعی و گسترش این کار از سوی عموم، نه به عنوان یک حرکت سازمانی و اداری، اقتضای این داشت که برای تحقق نهضت ترجمه بسترسازی‌های لازم انجام گیرد.
وی بیان کرد: برای این مهم اقداماتی که برخی گروه‌ها و جریان‌ها در سال‌های گذشته برای تحقق حرکت نهضت ترجمه انجام داده بودند (و انصافاً هم کارهای بسیار ارزشمندی بوده است) بررسی شد و با تجربه‌مندان و مسئولین آن در حد توان مشورت صورت گرفت.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) ادامه داد: طرح‌های تشویقی از قبیل طرح تاپ (Translation of Persia) با محوریت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و طرح گرنت با محوریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دقت مطالعه و بررسی شد.
حسنی‌آهنگر تصریح کرد: ضمن مشورت با اساتید حوزه گفتمان‌سازی شیوه‌های رسیدن به یک جریان نهضتی و گفتمانی مطرح شد. مسیر ایجاد شیوه‌نامه‌های موثر برای ایجاد فرآیندهای صحیح در همه مراحل ترجمه بسترسازی شد. هم‌اکنون چندین شیوه‌نامه و راهکار اجرایی برای امور نگاشته شده است.
وی خاطرنشان کرد: حرکت در مسیر بسترسازی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و نظم‌دهی به فعالیت‌های موجود آغاز شده که برای تکمیل و تداوم همچنان نیازمند کمک فکری و اجرایی از سوی هم‌قطاران فهیم و فکور و شما اندیشه‌ورزان است.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) اظهار کرد: نهضت ترجمه در کنار بسترسازی و گفتمان‌سازی، خود نیز با استفاده از مترجمان و ویراستاران توانمند، رأساً به امر ترجمه و تولید هم می‌پردازد. این مسأله کمک می‌کند که صرفاً در فضای نظریه‌پردازی نباشد و عملاً با دست‌اندازها دست و پنجه نرم کند و راهکارهای حل مشکلات را بیشتر بشناسد.
عرصه نشر در فضای بین‌الملل تاکنون پاشنه آشیل جریان ترجمه زین‌سو بوده است
حسنی‌آهنگر گفت: نهضت ترجمه وظیفه خود می‌داند در امر کمک دائمی فکری و محتوایی و اجرایی به فعالین عرصه ترجمه و نشر از هیچ اقدامی فروگذار نکند. سخاوت در انتقال دانش وظیفه ماست.
وی ادامه داد: به تصریح مجربان، عرصه نشر در فضای بین‌الملل تاکنون پاشنه آشیل جریان ترجمه زین‌سو بوده است. نهضت ترجمه برای این بخش مطالعات خوبی صورت داده، با افراد متعددی مشورت شده، برنامه‌های ویژه‌ای طراحی شده و متواضعانه همچنان خود را نیازمند شنیدن سخن و ایده صاحبنظران می‌داند.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) با اشاره به جشنواره ترجمان فتح بیان کرد: دانشگاه جامع امام حسین(ع) در جهت اهداف پیش‌گفته به‌خصوص تجمیع همه نیروها در جهت هم‌افزایی، شناسایی همدیگر، شناخت فعالین حوزه ترجمه و نشر، شناخت استعدادها و ظرفیت‌ها و ایجاد حرکت مؤثرتر، به تشکیل دبیرخانه جشنواره ملی ترجمان فتح اقدام کرد. ادبیات مقاومت به عنوان اولین موضوعی که می‌توانست نیروهای فعال را گرد هم جمع کند به عنوان محور اصلی جشنواره انتخاب شد.
حسنی‌آهنگر خاطرنشان کرد: شورای علمی جشنواره در آبان‌ماه ۱۳۹۹ تشکیل شد و در دی‌ماه ۱۳۹۹ فراخوان آثار منتشر شد. تلاش شد که ظرفیت همه نهادها و گروه‌های فعال مردمی و حکومتی استفاده شود و بحمدالله گروه‌های زیادی برای همکاری آمادگی خود را اعلام کردند.
وی ادامه داد: همزمان پیش‌نشست‌های جشنواره به عنوان بازوی فکری و نرم‌افزاری حرکت نهضت ترجمه آغاز شدند و اولین نشست در اول بهمن ۱۳۹۹ در سالروز نامه مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) به جوانان غربی با مدیریت موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی با محوریت این نامه برگزار شد. تأکید و توصیه آقا به جوانان غربی در آن نامه تاریخی این بود که باید اسلام را از منابع اصیل آن شناخته شود و به اسلام از پنجره سیاه‌نمایی‌های غرب و رسانه‌های غربی نگریسته نشود.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) اظهار کرد: در این راستا دو کار مهم معرفی اسلام ناب و ایجاد و شناخت بی واسطه و مستقیم از اسلام ناب مورد نیاز است. در این میان نقش اصلی در شناخت بی‌واسطه از اسلام بر عهده ترجمه است و البته در مواردی که متناسب با نیاز، محتوای مناسب برای مخاطب بین‌المللی وجود ندارد، باید برای به زبان‌های دیگر تألیف انجام شود.
حسنی‌آهنگر عنوان کرد: پس از این طلیعه، ۲۲ نشست تخصصی دیگر هم در چهار محور اصلی «گزینش و انتخاب کتاب»، «عملیات زبانی (ترجمه)»، «قالب‌ها و بسترهای انتشار»، و «نشر و بازاریابی» برگزار شد.
وی افزود: هر کدام از این مراحل چهارگانه، دارای جزئیات بسیار دقیق و پیچیده‌ای است که کم و بیش در سال‌های اخیر توسط متخصصین در نشست‌های تخصصی مورد تاکید قرار گرفته است. نشست‌های تخصصی جشنواره ترجمان فتح بستری را فراهم کرد تا این سخنان به صورت دسته‌بندی و سازمان‌دهی‌شده بازگو شود، سوالات و ابهامات پاسخ داده شوند و در نهایت همه آن‌ها به عنوان سندی مکتوب، نقشه راهی برای فعالین عرصه ترجمه و نشر به علاقه‌مندان عرضه شود؛ که به لطف خدا هم‌اینک در پایان اولین جشنواره ترجمان فتح این مهم تا حد زیادی محقق شده و به زودی این اثر مکتوب که در بیش از ۱۳۰ محور تخصصی ارائه محتوا داشته است، در اختیار عزیزان قرار خواهد گرفت.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) درخصوص آثار دریافتی این جشنواره عنوان کرد: پس از پایان مهلت ارسال آثار در مجموع تعداد ۱۶۷ اثر به تفکیک در بخش کتاب، ۹۹ اثر در زبان‌های عربی، فرانسه، اردو، انگلیسی، اسپانیایی، آذربایجانی و روسی، در بخش داستان کوتاه، ۳۵ اثر در زبان‌های عربی، فرانسه و انگلیسی، در بخش ترجمه گزیده‌های ادبی ۴ اثر در زبان انگلیسی و در بخش یادداشت تحلیلی و مقاله کوتاه ۲۹ اثر در زبان‌های انگلیسی، عربی و فارسی به دبیرخانه جشنواره ارسال شد.
حسنی‌آهنگر افزود: پس از تکمیل روند دریافت آثار تیم داوری با دقت به بررسی آثار پرداخت و در بخش‌های جایزه برتر در بخش ترجمه کتاب به زبان‌های انگلیسی/ عربی/ اردو/ فرانسوی، جایزه برتر در بخش ترجمه داستان کوتاه به زبان‌های انگلیسی و عربی، جایزه برتر در ترجمه گزیده‌های ادبی به زبان انگلیسی آثاری را به عنوان برندگان جشنواره به دبیرخانه اعلام کرد. در بخش ویژه جشنواره که ترجمه در موضوع شخصیت و مکتب شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی بود جوایزی به کتاب برتر عربی، ناشر برتر، مقاله انگلیسی برتر، مقاله فارسی بین‌الملل برتر اهدا خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: همچنین به جهت تقدیر از زحمات پیشگامان عرصه ترجمه ادبیات مقاومت تعدادی از ناشرین فعال در این حوزه به نمایندگی از همه ناشرین مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
فرمانده دانشگاه جامع امام حسین(ع) بیان کرد: عنوان نهضت ترجمه نه متعلق به دانشگاه است و نه دانشگاه آن را انحصاری می‌داند. این عبارت زیبا، برگرفته از کلام رهبری معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه‌ای (مد ظله العالی) است و هر شخص و گروه و جریان و نهادی که برای تحقق آن گام بردارد جزئی از این نهضت است.
حسنی‌آهنگر عنوان کرد: ناشران و مولفان کنشگران تولید هستند، مترجمان و ویراستاران در خط مقدم‌اند، زبان‌دانان و اساتید ترجمه چراغ راهند، تجربه‌مندان مشاوران امین‌اند، آژانس‌های ادبی تسهیل‌کنندگان امورند، و نهادها و گروه‌ها هم می‌توانند در سازمان‌دهنده و پشتیبان مطمئن باشند. دانشگاه امام حسین علیه‌السلام برای هم‌افزایی و حرکت در یک مسیر مشترک دست همه عزیزان را به گرمی می‌فشارد و علاقه‌مند به گسترش این ادبیات با تکیه بر فهم مشترک و احترام متقابل و کار زیبا و متخصصانه است.
نظر شما