به گزارش ایرنا از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نشست هم‌اندیشی با شهرهای جهانی با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی‌پور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، شهرداران شهرهای خلاق ایران و مدیران ارشد فرهنگی کشور، معاونان و مدیران وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حسینیه الزهرا(س) این سازمان، برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور با اشاره به فلسفه تشکیل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان مرکز دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۴ برای یکپارچه‌سازی فعالیت‌های فرهنگی و انسجام فعالیت‌های فرهنگی بین‌المللی ایران در خارج از کشور تأسیس شد تا تصویری روشن از فرهنگ و تمدن ایرانی ـ اسلامی را به جهانیان عرضه کند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: این سازمان از آغاز حیاتش تاکنون فراز و فرودهایی داشته است که ما تمام زحمات این سال‌ها را ارج می‌نهیم و باید برای تحقق دیپلماسی فرهنگی از ظرفیت‌های بالقوه، استفاده و رو به جلو قدم برداریم.
وی به نقش سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در عرصه دیپلماسی فرهنگی و تأکید و فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، رئیس جمهور و مجلس شورای اسلامی در خصوص بازسازی انقلابی در ساختارهای فرهنگی و ایجاد تحول در عرصه امور بین‌المللی و فرهنگی اشاره کرد.
ایمانی‌پور اظهار کرد: براین اساس در نظر داریم تحولی را در روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ایجاد کنیم که در ابتدا، این تحول را از سازمان فرهنگ و ارتباطات شروع خواهیم کرد تا مدیریت امور فرهنگی ـ بین‌المللی از مدیریت سازمانی به مدیریت قرارگاهی تبدیل شود.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: در سطح سازمانی به دنبال این هستیم تا سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان قرارگاه مشترک فعالیت‌های فرهنگی بین‌المللی کشور معرفی کنیم و در سطح ملی، ظرفیت‌های موجود در استان‌ها و شهرها خصوصا جهان شهرها را برای پشتیبانی دیپلماسی فرهنگی و روابط فرهنگی ایران بسیج خواهیم کرد.
وی ضمن تشریح فعالیت‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در دفاتر شهر مقدس مشهد و قم مطرح کرد: با هدف استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دیگر شهرها در تقویت و پشتیبانی رایزنی‌های فرهنگی منطقه، درصدد آن هستیم تا در برخی از شهرها که دارای ظرفیت بالایی در زمینه‌های ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و علمی هستند، دفاتر نمایندگی ایجاد کنیم.
ایمانی‌پور تأکید کرد: این سازمان علاوه بر استفاده از توانمندی‌های موجود در مرکز، به ظرفیت و پتانسیل‌های سایر شهرها و استان‌های کشور توجه جدی دارد و مایل به بهره‌گیری از حضور و مشارکت نمایندگان شهرهای خلاق است.
وی با تأکید بر اینکه خواهرخواندگی باعث رشد توسعه پایدار شهرها و ارتقاء تعاملات فرهنگی و بین‌المللی می‌شود، گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی می‌تواند بستر و زمینه‌های لازم برای ارتباطات شهری و خواهرخواندگی با همتایان خود، گفت‌وگوی مستقیم شهرداران با همتایان خود، اجرای فعالیت‌های پژوهشی و علمی، برگزاری نشست‌های مشترک و همایش‌های بین‌المللی بین شهرهای ایران و دیگر کشورها را ایجاد کند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ، گردشگری را یکی از حوزه‌های مهم اقتصاد فرهنگ دانست و بر ضرورت بکارگیری ظرفیت‌های استان و شهرها و زمینه‌سازی همکاری و تعامل در حوزه فرهنگی بین‌المللی تأکید کرد.
پیام ملت ایران با جهانشهرها به گوش جهانیان می رسد
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران نیز در این نشست با اشاره به ظرفیت جهانشهرهای ایرانی گفت: شهرداران و اعضای شورای شهر جهانشهرهای ایرانی می توانند پیام ملت ایران را از طریق نام و عنوان جهانشهرهای ایرانی و یونسکو به گوش جهانیان برسانند.
حجت الله ایوبی اظهار کرد: این نخستین مجمع هم اندیشی جهانشهرهای ایرانی است؛ شهرهایی که به شبکه شهرهای جهانی پیوستند. شهرداران و اعضای شورای این شهرها می توانند پیام ملت ایران را با استفاده از نام و عنوان جهانشهر ایرانی و سازمان خوشنام یونسکو به دنیا برسانند.
وی ادامه داد: از سال ۲۰۰۴ یونسکو اقدام خوب و درستی انجام داد و به این نتیجه رسید شهرها محور توسعه و قلب تپنده مسائل اجتماعی و فرهنگی هستند. زمان زیادی طی شد که دولتمردان به این نتیجه رسیدند که کالای فرهنگی، لوکس نیست و جز کالاهای اساسی هر جامعه است و بدون فرهنگ جامعه قابلیت اداره کردن ندارد و کالای فرهنگی می تواند اقتصاد یک کشور را متحول کند؛ چراکه صنایع خلاق امروز به عنوان یک منبع اقتصادی ارزشمند مطرح است.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران تاکید کرد: در سال ۲۰۱۳ درآمد صنایع خلاق و فرهنگی در دنیا بیش از دوهزار میلیارد دلار بود و بیش از ۳۰ میلیون نفر از این راه شغل ثابت دارند. در اتحادیه اروپا ۷ میلیون نفر شغل ثابت در صنایع فرهنگی دارند. پس فرهنگ باعث توسعه است و کالای فرهنگی، فانتزی و سرگرمی نیست. در سال پیش از کرونا، بیش از یک میلیارد نفر بلیت سینما خریدند و در سال ۲۰۱۹ نیز ۵۰ میلیون گردشگر در یک اتفاق فرهنگی در این اتحادیه شرکت کردند.
به گفته ایوبی، درصد گردشگران فرهنگی که فقط به یک کشور برای فرهنگ می روند نزدیک ۲۰ درصد است و اگر سهم ما در گردشگری دنیا فقط همین گروه باشد، رقم قابل توجهی خواهد شد.
وی توضیح داد: ۵ شهر خلاق داریم و یونسکو به درستی فهمید که باید منابع خلاق فرهنگی را برای توسعه شهرها بسیج کند و شهرهای خلاق در یکی از هفت رشته هنری همچون ادبیات، موسیقی، فیلم، معماری و... سرآمد هستند و شغل های پایدار در این رشته ها در این شهرها اتفاق می افتند.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران اظهار کرد: در دوران حضورم در مدیریت سینما با ۲۹ میلیون تومان سینما سیار را راه اندازی کردیم و هر دستگاه سه شغل پایدار ایجاد می کرد. کسی که در سینما یا تئاتر کار می کند باید کتاب بخواند کسی که در کتابفروشی کار می کند باید کتاب بخواند و اشتغال در عرصه فرهنگ، باعث رشد می شود.
ایوبی ادامه داد: ما پنج شهر داریم که جز شهرهای خلاق هستند و ۱۲ شهر یادگیرنده داریم. شهرهای یادگیرنده، شهرهایی هستند که در مدیریت شهری آنها آموزش همگانی دیده شده است. آموزش تنها مدرسه یا دانشگاه رفتن نیست امروز اگر با تلفن همراه بلد نباشیم کار کنیم از چرخه زندگی حذف می شویم.
وی با بیان اینکه شهرهای ما سفیران فرهنگ اسلامی و ایرانی ما در دنیا هستند، گفت: در دنیا ۲۹۵ شهر خلاق داریم و تمام پنج شهر ما به همه این شهرها دسترسی خواهند داشت و شهرداران این شهرها در کشور خود باید ویژه باشند و ما می توانیم فرهنگ خود را به این شهرها معرفی کنیم. حرف های ما امروز شنیدنی است و روشنایی، اندیشه و عرفان در مشرق و در نزد ما است.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران تصریح کرد: امروز یونسکو بعد از سال ها به نظام استاد و شاگردی برگشته و فهمیده اند آموزش در کنار پرورش اهمیت دارد. امروز بحث اصلی در یونسکو اخلاق است و دریافته اند علم بدون اخلاق کافی نیست.
ایوبی ادامه داد: شهرداران ما می دانند فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی ما شهرمحور پدید آمده و تمدن اروپایی براساس قلعه بوده و قهرمانان قلعه، جنگجویان بودند اما قهرمانان ما ادیبان و شعرا بودند؛ کجای دنیا هزار سال هنر کتاب دارند و هنرمندان پای کتاب و کتابت قرآن، هنر ریختند؟ جهانشهرها می توانند مقام آموزگاری ما را به دنیا نشان دهند و غرب جایی نیست که بخواهیم از آنان تقلید کنیم.
وی توضیح داد: این مجمع نخستین مجمع جهانشهرهای ایرانی است و ما ظرفیت نوروز را داریم و دوستان ما می توانند با تمام شهرهای جهان نوروز، مجمعی را برای همکاری راه اندازی کنند. همچنین ما مسیر تاریخی راه ابریشم را داریم و کشورهای مختلفی در این مسیر فعال هستند.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران عنوان کرد: یکی از بزرگترین پروژه های بین المللی ایران اسلامی، جشنواره رقص قلم بود که در مشهد مقدس برگزار شد و سازمان فرهنگ و ارتباطات، همراهی بسیار خوبی با این رویداد داشت و نتیجه این اتفاق ثبت جهانی پاسداشت هنر خوشنویسی شد.
ایوبی افزود: راه ابریشم را از دست داده بودیم و تصور می کردیم راه ابریشم حیاط خلوت چین است اما ششمین همایش راه ابریشم را با میزبانی همدان برگزار کردیم و یکی از مدعیان امروز در راه ابریشم هستیم.
وی تصریح کرد: شهرها می توانند در تهران برنامه های مختلف را اجرا کنند و بستر جهانشهرها بهترین معرف ما خواهد بود؛ با انجمن عکاسان صحبت کردیم تا آثار عکاسی حرفه ای درجه یک شهرها را تهیه و نمایشگاه عکسی حرفه ای داشته باشیم و کتاب این تصاویر را چاپ کنیم.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو یادآور شد: پیشنهاد می کنم بسته ای را از تمام شهرها از آیین نوروزی آماده کنیم و با کمک رایزنی های فرهنگی بنام جهانشهرهای ایرانی برای تمامی شهرهای دنیا بفرستیم.
ایوبی گفت: امیدوارم گردشگران شهرهای خلاق افزایش یابند و باید همه موارد در این شهرها به بهترین شکل دگرگون شود. همه ما یک آرزو داریم که جایگاه درست و واقعی خود را پیدا کنیم و همانطور که آموزگار بودیم این مقام را دوباره زنده کنیم و در رکاب جهانشهرها هستیم و با هم اندیشی هم این کار را می کنیم.
شبکه شهرهای جهانی ابتدا در داخل نیازمند انسجام است
علی اصغر شالبافیان معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی نیز در این نشست با بیان اینکه رایزنان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی می توانند به مثابه قرارگاه مردمی برای توسعه گردشگری باشند اظهار کرد: رایزنان فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی می توانند به عنوان نقطه ثقل ایجاد هماهنگی در خارج از کشور عمل کنند و رایزنان فرهنگی و رایزنی فرهنگی به مثابه قرارگاه مردمی ایران در خارج از کشور محسوب می شود.
وی با اشاره به تلاش های کمیسیون ملی یونسکو-ایران در ثبت های جهانی عنوان کرد: حوزه گردشگری به مثابه معرفی داشته های ثبت شده کشور است و امیدوارم در این بخش برجسته تر از قبل عمل کنیم.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی توضیح داد: شبکه شهرهای جهانی ابتدا در داخل نیازمند انسجام است و اگر می خواهیم گردشگری را ترویج کنیم ابتدا باید مروج سفر ایرانیان در داخل کشور باشیم و سفر محملی برای شناساندن همین داشته ها می شود.
شالبافیان توضیح داد: اقبال داخلی، محرک اولیه استقبال گردشگران خارجی است. در حوزه شهرهای جهانی نیز معتقدم، این شهرها را به شهروندان ایرانی بشناسانیم و این شناساندن و این انسجام به تحقق اهداف ما در حوزه گردشگری کمک می کند. از رشت تا بندر خمیر، از مشهد مقدس تا دیگر نقاط کشور این ظرفیت را دارد و هم پیوندی این شهرها می تواند به عنوان استراتژی توزیع مکانی سفر محسوب شود.
وی ادامه داد: باید شبکه ای از شهرهای جهانی داشته باشیم و برندینگ شهری در آنها اتفاق بیفتد. این شبکه در ایران می تواند محور تعریف مسیرهای جدید گردشگری شود. غالب گردشگران داخلی و خارجی با پیش فرض های قبلی، راجع به گردشگری مواجه هستند و این شهرهای جهانی می توانند مبدع گردشگری در کشور باشند.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی تصریح کرد: شهرهای جهانی با ظرفیتی که ایجاد کردند می توانند ابزاری برای تاثیرگذاری در کاهش نوسانات سیاسی بر کسب و کار گردشگری باشند و استفاده از دیپلماسی شهری با محوریت شهرهای جهانی، می تواند در دستور کار این هم اندیشی ها قرار گیرد.
شالبافیان گفت: شهرهای خلاق و یادگیرنده و خواهرخوانده ها بر مبنای گردشگری موضوعی استوار هستند و امکان درون زایی برای توسعه محصولات گردشگری در این شهرها مشهود است. گردشگری خوراک، موسیقی و شئون مختلف فرهنگی از مشتقات گردشگری موضوع محور است.
وی افزود: چه الزاماتی باید محقق شود تا از فرصت جهانشهرهای ایرانی استفاده کنیم؟ در این راه باید تولید محتوایی مناسب داشته باشیم. نیازمندی ما به محتوای گردشگری باید بیش از پیش در دستور کار قرار گیرد. همچنین برای توزیع این محتوا شیوه های نوین درنظر گرفته شود و شبکه های جهانی بهترین وسیله برای توزیع این محتوا است.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی تصریح کرد: تعریف مستمر رویدادهایی که ظرفیت شهرها را بشناساند نیز باید در دستور کار باشد و بخش مهمی از گردشگری، تعریف رویداد است و باید بررسی کنیم چگونه رویداد برگزار کنیم.
شالبافیان تاکید کرد: ۹ تا ۱۲ بهمن نمایشگاه بین المللی گردشگری تهران را داریم و وجه تمایز این نمایشگاه این است که از غرفه های اداره کل گردشگری استان تهران به غرفه ذی نفعان گردشگری استانی بخصوص شهرداری ها رسیدیم و درخواست دادیم با شهرداری ها همکاری نزدیکی داشته باشیم. آماده همکاری در این نمایشگاه با رویکرد نوسده هستیم و مفهوم نوسده می تواند محور همکاری جهانشهرها درباره همکاری درخصوص نوروز باشد.
در صنعت گردشگری باید فراقوه ای بود
محمدرضا دشتی اردکانی رئیس فراکسیون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست اظهار کرد: ۴۰ سال گذشته صنعت گردشگری در کشور ما رونق نگرفته زیرا سازمان های مختلفی در این عرصه بودند و اگر قرارگاهی در این بخش از نهادهایی همچون وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، کمیسیون ملی یونسکو و وزارت گردشگری و...تشکیل شود می توان کار را جلو برد.
وی ادامه داد: در صنعت گردشگری باید فراقوه ای بود و باید مسوولان سه قوه این دید را درباره گردشگری داشته باشند که بخش بزرگی از بودجه کشور از این بخش حاصل شود. اما این نگاه وجود ندارد.
رئیس فراکسیون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجلس تاکید کرد: جهانی شدن بسیار خوب است اما تا وقتی شهرداران و شوراهای شهر ما اختیار نداشته باشند جهانی شدن کند پیش می رود. اما مجلس در نظر دارد به شهرداران اختیار بیشتری بدهد.
دشتی اردکانی توضیح داد: امروز کشورهای منطقه گوی سبقت را ربوده اند. دبی و استانبول را ببینید. من هر کشوری رفتم از پرسپولیس و شیراز و اصفهان از من پرسیدند و ما نتوانستیم شهرهای خود را به درستی معرفی کنیم.
وی عنوان کرد: دیدگاه نسبت به صنعت گردشگری در کشور باید تغییر کند و شوراهای شهر باید پارلمان های محلی شوند. در کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی در نظر داریم این دو نهاد را تقویت کنیم و مجلس تنها نظارت بر قانون داشته باشد.
رئیس فراکسیون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجلس توضیح داد: جهانشهرهای ما ویترین شهرهای ما خواهد بود و از دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو تقدیر می کنم و معتقدم شهرهای خلاق بسیاری داریم. ما بزرگترین رویداد فرهنگی جهان را داریم که همان دهه عاشورا است. هیئتی را از روسیه دعوت کرده بودم که یکی از این اعضا روزنامه نگار بود و این گروه روز عاشورا به ایران آمدند و من برایشان قیام عاشورا را توضیح دادم و او گریست و اکنون این روزنامه نگار هر سال عاشورا برای من پیام می فرستد.
دشتی اردکانی گفت: ما بیش از ۱۰۰ نوع گردشگری داریم که یک نوع آن فرهنگی است و چه چیزی بالاتر از صدور انقلاب به واسطه فرهنگ عاشورایی؟ امیدوارم بتوانیم با گردشگری، کشور خود را به دنیا معرفی کنیم. قرن جدید از اول فروردین ۱۴۰۱ شروع می شود. در قرن ۱۳ برج آزادی را ساختند و ما می توانیم با رویکرد فرهنگی جبهه و قیام امام حسین (ع) یک بنایی را در شهر خود به مناسبت قرن جدید ایجاد کنیم.
ایران از نقاط اصلی شهرنشینی در دنیا
احمد محیط طباطبایی نیز در این نشست اظهار کرد: گردشگری در اروپا برای ایجاد شناخت به وجود آمد و شناخت، با خود صلح به ارمغان می اورد و صلح، رونق اقتصادی و تجارت را در پی دارد. اروپا از اینکه آلمانی و فرانسوی دشمن یکدیگر به دنیا می آیند خسته بود و صنعت گردشگری این صلح را به وجود آورد.
وی ادامه داد: دولت ها در دهه ۵۰ میلادی هزینه می کردند و چند هزار دانشجوی آلمانی و فرانسوی به کشورهای هم رفته تا یکدیگر را درک کنند و ۴۰ سال پس از برنامه گردشگری اروپا، استراسبورگ که مرکز جنگ در اروپا بود به مرکز اروپای واحد تبدیل شد و یورو به وجود آمد و این کار گردشگری است.
رئیس باشگاه نوروز تاکید کرد: اصل سیاست ملی گردشگری نه به واسطه ایجاد شغل بلکه اهمیت همزیستی است. ایران یکی از نقاط اصلی شهرنشینی در دنیا است و ما از معدود کشورهایی هستیم که شهری در آن با نام ۵۰۰۰ سال پیش خوانده می شود که از جمله آن به شوش می توان اشاره کرد.
محیط طباطبایی یادآور شد: شهر و مدنیت براساس سرمایه های خود برنامه ریزی می کنند؛ سرمایه هر شهری که شهرداری متولی آن است فرهنگ در قالب میراث فرهنگی و محیط زیست در قالب طبیعت و میراث طبیعی و مزایای اقلیمی آن است.
وی افزود: ما از هفت مدل شهر خلاق فقط در سه مدل توانسته ایم شهرهایمان را ثبت کنیم درحالی که در زمینه فیلم و سینما و رسانه و ارتباطات و معماری شهری و ادبیات هم می تواند این اتفاق بیفتد و در حوزه یادگیری، شهرها فعال شده اند.
رئیس باشگاه نوروز گفت: برخی آیین ها و سنت های ما جنبه مهم ملی و جهانی دارند و نوروز و عاشورا از جمله آنها است. نوروز تنوع دارد و در هر نقطه ای شکل خود و در هر منطقه ای نماد خود را دارد. حفظ این تنوع یعنی مرکز نوروز یک جا نیست و در نوروز نوعی ارتباط با نقاط مختلف به وجود می آید.
محیط طباطبایی ادامه داد: کمیسیون ملی یونسکو-ایران به دنبال این مهم است که نوروز را در طلیعه این قرن به عنوان عامل همزیستی معرفی کند و ایران پرچمدار این آیین است. در نوروز هرکسی با هر عقیده ای دور یک سفره جمع می شود و می توانیم همه شهرهای جهانی خود را در کنار این شهرها معرفی کنیم. مزیت های هر شهر به عنوان سرمایه در حوزه یادگیری در قالب ویترین فرهنگ در کل جهان و همزیستی و وفاق و رونق تجاری برگرفته از گردشگری است.
در ادامه این نشست، شهرداران، رؤسای شورای شهر و رابطین شهرهای خلاق شهرهایی همچون اصفهان، رشت، بندرعباس، سنندج، کرمانشاه، تهران، مشهد مقدس، شیراز، یزد، اراک، کاشان، بندرخمیر، هشتگرد، تبریز، لاهیجان، کرج، همدان، کرمان و کلاردشت نیز به ارائه نقطه نظرات خود پرداختند.
نظر شما