مسعود براتی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، در مورد خروج معمار تحریم‌های ایران از تیم مذاکره‌کننده آمریکایی حاضر در وین، گفت: آقای ریچارد نفیو به واسطه کتابی که در حوزه تحریم‌ها نوشته است، با عنوان «هنر تحریم، نگاهی از میدان»، فرد شناخته شده‌ای به خصوص در ایران محسوب می‌شود. به دلیل اینکه کتاب او در ایران ترجمه شد و جزو اولین کتاب‌هایی بود که در فضای شناخت ساز و کار تحریم‌ها را برای ایرانی‌ها باز می‌کرد.
این کارشناس مسائل تحریم اضافه کرد: لذا این خبری هم که درباره ترک اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکایی منتشر شد و درباره ریچارد نفیو بود، مورد توجه رسانه‌های ایرانی قرار گرفت.
براتی در تشریح اقدامات نفیو در دوره مسئولیت خود در وزارت خارجه در زمان ریاست جمهوری اوباما، اظهار داشت: نفیو در دوره اوباما و در دوره‌ای که تحریم‌های فلج‌کننده، علیه ایران اعمال شد، مسئول هماهنگی نهادهای مختلف آمریکا در اعمال تحریم‌ها در وزارت خارجه بود که این جایگاه در دوران ترامپ تعطیل و در دوره بایدن دوباره احیا شد.
وی با بیان اینکه ویژگی نفیو در بحث تحریم‌ها این است که یک شناخت عمیق از اثرات راهبردی تحریم‌ها دارد، ادامه داد: معمولا شناخت تحریم در سه سطح دسته‌بندی می‌کنیم؛ یک سطح دلایل راهبردی تحریم، یک سطح دلایل فنی و مسائل تکنیکال تحریم و یک سطح هم دلایل حقوقی تحریم‌ها است.
این کارشناس مسائل تحریم ادامه داد: ریچارد نفیو جزو متخصصان سطح راهبردی تحریم‌ها محسوب می‌شود و معمولا به این سوال پاسخ می‌دهد که چه موقع باید از تحریم‌ها استفاده کرد، نسبت تحریم با مذاکره، چگونه باید تنظیم شود و سوالاتی که در سطح کلان تصمیم‌گیری وجود دارد و امریکایی‌ها باید به آن توجه کنند.
این کارشناس حوزه تحریم در ادامه اضافه کرد: آقای ریچارد نفیو از منتقدان نوع استفاده ترامپ از تحریم‌ها بود و معتقد بود که ترامپ بیش از اندازه از تحریم‌ها استفاده کرده است و این استفاده ترامپ از تحریم‌ها متناسب با واقعیت و کارآمدی تحریم‌ها نبوده است.
وی در ادامه با اشاره به اختلاف به وجود آمده میان اعضای تیم آمریکایی، تصریح کرد: رابرت مالی که مسئول مذاکرات و نماینده ویژه آمریکا در امور ایران محسوب می‌شود، کسی است که متخصص حوزه مذکرات است و تمرکز و تخصص خود را در حوزه دیپلماسی و مذاکرات قرار داده است تا به نقطه‌ای که در نظر دارند، برسند.
براتی با بیان اینکه این دو نگاه ذاتا با یکدیگر تقابلی ندارند، ادامه داد: یعنی کسی که متخصص دیپلماسی باشد و کسی که متخصص راهبری تحریم‌ها باشد، مکمل یکدیگرند نه متضاد هم. لذا از اینکه اختلاف نظر اساسی بین ریچارد نفیو و رابرت مالی وجود داشته باشد، تعجب برانگیز است و بنظر می‌رسد که نمی‌تواند درست باشد و نگاهم به این موضوع از جنس خبرسازی و فضازی است. یعنی یک پروپاگاندا می‌بینم تا یک واقعه درست و پدیده واقعی.
وی با اساره به اهداف آمریکا از این خبرسازی‌ها در کوتاه مدت و بلند مدت اظهار داشت: این نوع خبرسازی می‌تواند ادراکی را مبنی بر اینکه آمریکا اراده دارد به توافق برسد، در طرف ایرانی ایجاد کند. یعنی آمریکا با کنار گذاشتن افرادی که گویا در برابر دادن امتیاز به ایران سرسختی داشتند و معتقد بودند که باید فضا علیه ایران سخت‌تر شود، کنار گذاشته شده‌اند و آقای رابرت مالی محدودیتی برای توافق کردن با طرف ایرانی ندارد.
این کارشناس مسائل تحریم اضافه کرد: این فضا و ادراک‌سازی می‌تواند شتاب رسیدن به توافق را در طرف ایرانی افزایش دهد و نوعی جنب و جوش در طرف ایرانی ایجاد کند که فضا مهیا است و نباید کندی و سخت‌گیری بیش از اندازه به خرج داد.
براتی در ادامه با بیان اینکه با رصد تاکتیک مذاکراتی آمریکایی‌ها در طول چند ماه گذشته، متوجه می‌شوید که تاکتیک اصلی آنها تعجیل در روند مذاکرات است، گفت: شاید مهم‌ترین عملیاتی که آمریکایی‌ها دنبال می‌کنند، موضوع گریز هسته‌ای است که به این طریق می‌خواهند فضای شتاب‌زدگی را با بیان اینکه گریز هسته‌ای ایران نزدیک به صفر است، منتقل کنند که یک مسئله کاملا غیرعلمی و دروغ است. بحث کنار رفتن آقای ریچارد نفیو را می‌توان در همین راستا تحلیل کرد.
این کارشناس مسائل تحریم اضافه کرد: متاسفانه در ایران تحلیل‌ها بر اساس یک سری نشانه‌های غیرمطمئن بسیار باب شده است. در مورد سفر اخیر آقای رئیسی به روسیه هم این قضیه بسیار مشاهده می‌شود. به جای اینکه راهبردی و بر اساس متغیرهای واقعی و فکت‌های جدی تحلیل شود، در مورد یک سری نشانه‌های موهوم تحلیل انجام می‌شد.
براتی با بیان اینکه احتمالا ایرانی‌ها به راحتی تحلیل می‌کنند که ریچارد نفیو که بسیار در مورد ایران سختگیر بوده، کنار رفته و دست رابرت مالی باز شده و آمریکا یک اراده جدی برای رسیدن به توافق دارد، اظهار داشت: اما ما معتقدیم تا وقتی یک تغییر واقعی در بحث تحریم‌ها رخ ندهد، قطعاً نباید تحلیل خود را تغییر برهیم.
این کارشناس حوزه تحریم ادامه داد: سال گذشته، زمانی که بایدن به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد، از همین نوع تحلیل‌ها که در واقعیت‌ها ریشه ندارد، زیاد انجام می‌شد و همه فکر می‌کردند که با آمدن بایدن همه چیز تغییر خواهد کرد و حتی وزیر خارجه وقت هم چنین تحلیلی داشت. اما بایدن همان مسیر ترامپ را ادامه داد.
براتی اضافه کرد: به طور کلی در کوتاه مدت آمریکا شتاب‌بخشی به مذاکرات را دنبال می‌کند؛ به دلیل اینکه نیازمند رسیدن به توافق است. آمریکا بیشتر از ایران به دلیل مسائل داخلی، پرستیژ بین‌المللی و از همه مهم‌تر صیانت از ابزار تحریم نیازمند توافق است.
این کارشناس مسائل تحریم افزود: خارج شدن ریچارد نفیو و بازگشتش به وزارت خارجه آمریکا، در میان مدت و در حدود یک سال آینده، توان تمرکز نفیو بر تحریم‌ها را افزایش داده تا بتواند به کار اصلی خود که طراحی نظامات و معماری تحریم است فکر کند که این هم کاملا قابل تصور است.
وی تاکید کرد: آمریکایی‌ها هیچ‌گاه بنا ندارند تحریم‌ها را کنار بگذراند و فکر می‌کنم افرادی مثل نفیو در کنار افرادی مثل خانم رزنبرگ در وزارت خزانه‌داری و دیوید کوهن معاون ویلیام برنز در سازمان سیا CIA، می‌توانند مثلث اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران باشند.
براتی در پایان خاطرنشان کرد: بنظر می‌رسد آن چیزی که بیشتر مد نظر آمریکایی‌ها است، موضوع کوتاه مدت، یعنی شتاب بخشی به بحث مذاکرات است و اینها را برای اینکه به طرف ایرانی نشان بدهند که حسن نیت دارد، استفاده می‌کند و هدف اصلی آنها در کوتاه مدت، مذاکره مستقیم است و آن را بسیار ترویج داده و جریان‌سازی می‌کنند. به دلیل اینکه گذر زمان به ضرر آمریکا و به نفع ایران خواهد بود.
نظر شما