به گزارش روز شنبه ایرنا از اوراسیا ریویو، توسعه اقتصادی بنگلادش، این کشور را در این مسیر قرار داده است. بنگلادش تاکنون در بسیاری از پدیده‌های اجتماعی از هند پیشی گرفته و با همین روند می‌تواند از نظر اقتصادی نیز در آینده‌ای نزدیک به هند برسد. این موضوع نگرانی هند درباره توسعه اقتصادی بنگلادش و احتمال به خطر اقتادن امنیت این کشور را قابل درک می‌سازد.
بنگلادش از زمان استقلال خود، روندهای مختلفی را تجربه کرده و به موفقیت‌های بزرگی رسیده است. این کشور که از بدبینی اولیه، پناهندگان، زیرساخت‌های ویران شده و کارخانه های متروک ضربه خورده بود، بدون ذخایر ارزی باقی ماند. بعد از ثبت رشد اقتصادی ۱۴ درصدی در سال ۱۹۷۵، بلایای طبیعی و قحطی اقتصاد را تا مرز فروپاشی سوق داده بود. شکوفایی بنگلادش به دلیل وجود ملت (قومیت) واحد و مرکزی، زبان و فرهنگ منحصر به فرد، پذیرش تنوع (قومی)، مجوز خصوصی‌سازی و تشویق سرمایه‌گذاری‌های خارجی بوده است.
شوک پاندمی کرونا
بنگلادش نیز مانند هر کشور دیگری از پاندمی کرونا ضربه خورد و ناچار به اعمال قرنطینه شد. این موضوع سه بخش به خصوص «لباس‌های آماده»، «برنج» و «حواله پول» را تحت تاثیر خود قرار داد. شوک اولیه ناشی از قرنطینه، باعث نوسان بازار لباس های آماده شد. از آنجایی که بنادر به طور موقت تعطیل شده بودند، مهلت تحویل سفارشات از دست رفت و صادرات کاهش یافت. اما این صنعت ظرف چند ماه خود را احیا کرد. از زمان تعطیلات اجباری مارس ۲۰۲۰، صادرات لباس های آماده در ماه‌های جولای و آگوست شاهد افزایش بود.
صنعت کشاورزی بنگلادش شوک ناشی از همه گیری کرونا را به طرز چشمگیری مدیریت کرد. به غیر از چند سیل، بخش کشاورزی به طرز تحسین‌برانگیزی عمل کرد و هر گونه ضرر و زیان در مقیاس بزرگ را کاهش داد.
بنگلادش دارای ذخایر ارزش قابل توجه و جریان ثابتی از حواله‌های پول ارسالی است که البته در فواصل زمانی طی سال از تعداد آنها کاسته یا بر تعداد آنها اضافه می‌شود. در طول دوران پاندمی کرونا، جریان ورود حواله با تاخیر زیادی مواجه شد و دولت این کشور با ارائه مشوق‌هایی به این روند کمک کرد. ثابت شده که اقتصاد کلان پایدار و نرخ ارز ثابت، عامل رشد اقتصادی دو رقمی بنگلادش در دهه آینده خواهد بود.
چه چیزی مقابل بنگلادش وجود دارد؟
به جز چند شکست گاه به گاه، اقتصاد بنگلادش در حال رونق است. اقتصاد بنگلادش با وجود پاندمی کرونا در حال رونق است، در حالی که دیگر کشورها در رنج هستند. درهای این کشور برای جذب سرمایه گذاری بین المللی باز خواهد بود. بنگلادش برای جذب چنین سرمایه‌گذاری‌هایی، صدها منطقه ویژه اقتصادی ایجاد کرده که تمامی امکانات تولیدی و صادراتی را در خود جای داده است. این کشور به سرمایه‌گذاران بین‌المللی اجازه می‌دهد تا با خیال راحت ارزهای خود را معامله کنند. کره، ژاپن، چین و هند همگی در این مناطق ویژه اقتصادی سرمایه گذاری کرده اند.
بنگلادش زمانی که از وضعیت رشد تولید ناخالص داخلی پایین خلاص شود، احتمالاً یک شوک گذار را تجربه خواهد کرد و بین ۸ تا ۱۰ درصد از سود ناخالص صادرات خود را از دست خواهد داد. با این حال، با اصلاحات داخلی مانند افزایش بهره‌وری نیروی کار، بهبود مالیات‌ستانی، نسبت کمتر مالیات به تولید ناخالص داخلی و جمع‌آوری بیشتر منابع داخلی، می‌تواند از این دوره گذار عبور کند.
عامل چین
بنگلادش از جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین و همچنین کشمکش مداوم بین هند و چین سود برده است. نزدیکی فیزیکی بنگلادش به چین و همچنین پتانسیل قوی اقتصادی دو کشور، نشان می‌دهد که چین در سال‌های آتی به شریک تجاری و توسعه مهم‌تری برای بنگلادش تبدیل خواهد شد.
چین می‌خواهد بنگلادش به ابتکار کمربند و راه بپیوندد که به نفع اقتصاد چین است. یکی دیگر از دلایل علاقه چین به بنگلادش، محدود کردن نفوذ هند در این منطقه است که تاکنون موفق بوده است. همه همسایگان هند (میانمار، نپال، سریلانکا و پاکستان) به اهدافی برای سرمایه گذاری چین تبدیل شده اند. بنگلادش این اهمیت ژئواستراتژیک را به چین می‌دهد تا بتواند به خلیج بنگال دسترسی پیدا کرده و شبه قاره هند را تحت نظر داشته باشد. البته تاکنون بنگلادش یک اپراتور زیرک بوده و در دام بدهی چین گرفتار نشده است. از سوی دیگر، هند نگران احتمال افتادن بنگلادش در دستان چین است.
آیا هند بخشی از رشد اقتصادی بنگلادش خواهد بود؟
هند و چین به دلیل اقتصاد و چابکی متفاوت خود، قادر به رقابت مالی نیستند. در طول مدتی که هند بتواند قراردادی را نهایی کند، چین ساخت یک پل یا بزرگراه را به پایان می‌رساند. هند برای آنکه بتواند روابطی خوب با بنگلادش داشته باشد باید بر روابط تاریخی و همکاری تمرکز کند. از سوی دیگر باید مشکل رودخانه «تیسا» و کشتارهای مرزی را نیز پایان دهد.
مردم بنگلادش معمولا هند را به عنوان یک دولت قلدر می‌بینند و احساس می کنند که بنگلادش هرگز سهم خود را از شبه قاره دریافت نکرده است زیرا آنها قادر به درک ارقام نیستند. هند باید بدهی های قبلی را بپردازد و به سمت شراکت اقتصادی و امنیتی با بنگلادش پیش برود.
سرمایه‌گذاری مشترک بین بنگلادش و شرکت تسلیحاتی DRDO چین می تواند نیاز بنگلادش به کشتی‌های پیشرفته، رادار و موشک را برطرف کند. این تجهیزات نیازهای ارتش بنگلادش را برطرف خواهد کرد در حالی که هند سهم ناچیزی از این موضوع دارد. در حقیقت ۸۶ درصد از تسلیحات و تجهیزات مورد نیاز توسط شرکت‌های چینی تامین می شود.
پیشرفت اقتصادی بنگلادش تأثیر مطلوبی بر اقتصاد هند دارد زیرا یکی از مقاصد اصلی صادرات این کشور است. بنگلادش ممکن است تنها همسایه هند باشد که می تواند از هند هم از نظر استراتژیک و هم از لحاظ اقتصادی و بالعکس حمایت کند. از سوی دیگر، بنگلادش، مورد توجه دشمنان هند قرار گرفته است اما هند باید به خاطر داشته باشد، در ژئوپلیتیک دوستان و دشمنان ممکن است تغییر کنند، اما همسایگان را نمی توان تغییر داد.
نظر شما