رفع چالش‌های تئاتر به برنامه‌ریزی و حمایت ویژه نیاز دارد

به گزارش ایرنا، تئاتر موثرترین ابزار در امر پرورش، تربیت و درمان های روحی  است که تاکنون از این ظرفیت استفاده نشده است و به تاکید کارشناسان حاضر در میزگرد ایرنا گلستان با توجه به نقش ویژه این هنر در  ابعاد وجودی انسان باید تدابیر ویژه ای برای حمایت این هنر اتخاذ کرد.

تئاتر نقش کلیدی و عمیقی در درمان، پرورش و تربیت مخاطبان دارد و به اعتقاد کارشناسان، این هنر زیربنای رشد و توسعه روحی افراد برای پاسخگوی نیازهای حقیقی و واقعی نقش خود در جامعه است.

یکی از روش های موثر در آموزش مهارت های ارتباطی و ارتقای فرهنگ جامعه تنظیم شناختی، تغییر رفتار، افزایش نشاط، کیفیت زندگی، رشد و تعالی، پرورش و تربیت نیروهای خلاق و متعهد انقلابی استفاده از هنر تئاتر است.
حمایت و پشتیبانی مناسب، تبلیغات آثار در تلویزیون، تدریس در مدارس، نظارت بر آموزشگاه ها، تغییر شیوه پذیرش دانشجوها، معافیت از پرداخت هزینه های گزاف سالن ها، افزایش مجوز تعداد اجرا، حمایت از تئاتر بی سلبریتی، توجه به تئاتر در سبد خانوارهای جامعه، تشکیل اتاق فکر در شهرداری، استانداری، مراکز فرهنگی و عدالت هنری در رفع چالش های فراروی تئاتر بسیار تاثیرگذار است.
این صاحبنظران با اشاره به ظرفیت‌های برجسته تئاتر در حوزه های مختلف و تاثیرگذاری بر  افزایش نشاط و کیفیت زندگی تاکید کردند که تلاش برای استفاده از ظرفیت تئاتر در  آموزش و پرورش، شهرداری ها و مراکز فرهنگی باید بیش ازپیش در دستور کار نهادها و مسوولان امر قرار گیرد.

خبرگزاری جمهوری اسلامی استان گلستان در همین ارتباط میزگردی با حضور فرشید مصدق استاد دانشگاه و پیشکسوت تئاتر، رضا پورتراب زاده مدرس و کارگردان تئاتر، فاطمه مزرعی بازیگر و مدرس تئاتر و رضا نازویی کارشناس هنرهای نمایشی برگزار کرد.

تئاتر به حمایت ویژه نیاز دارد

کارگردان و مدرس پیشکسوت تئاتر در استان گلستان در این میزگرد  ایرنا گفت: وضعیت تئاتر خیلی بد بوده، در این حال بد و آسیب بسیاری از جمله نهادهای دولتی و مسوولان امر، صدا و سیما، دانشگاه، سوپراستارها، پیشکسوتان و هنرمندان سهم دارند.  

فرشید مصدق اظهارداشت: تئاتر هنر قدرتمند و گران قیمتی برای تاثیرگذاری و پرورش ذهن بوده و در تمام دنیا از یونان تا ایران اثرگذار بوده است.
وی با اشاره به آموزشگاه های تئاتر تصریح کرد: فرهنگ و ارشاد اسلامی با مسامحه و محافظه کاری در همه ابعاد با  آموزشگاه های تئاتر  برخورد می کند  در حالی که برخی از این آموزشگاه ها از مدار کارهای حرفه ای و اصلی مربوط خارج شده اند که باید جلوی آنها را گرفت.
وی تاکید کرد: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در سیستم آموزشگاهی مسامحه نکند و جلوی فعالیت مراکز غیر علمی و غیر تخصصی را بگیرد.  
وی افزود:  دانشگاه های کشور ما حدود ۱۱۰ سال اشتباه دانشجو می پذیرند یعنی در این دانشگاه ها ورودی هفتاد درصدش تست و فقط ۳۰ درصد آزمون عملی بازیگری، ادبیات نمایشی، کارگردانی و بخش ها و گرایش های دیگر است که به یقین بازیگری از این ورودی بیرون نمی آید.

مصدق بیان کرد: بیش از ۳۰ سال استادان دانشگاه زحمت کشیدند به سازمان سنجش بفهمانند این شیوه گرفتن دانشجوی هنر غلط است و  دانشگاه ها مثل یک تولیدی، دانشجو تولید می کنند در حالی که باید ببینند ظرفیت و مکان را دارند.
وی اظهارداشت: آموزش در دانشگاه ها براساس حدود ۱۳۵ واحد درسی بوده که از آن هیچ خروجی به عنوان علم تئاتر خارج نمی شود و حدود  ۱۴ واحد آن تکراری و در رابطه با نمایش در ایران از جمله واحدهای درسی تعزیه و خیمه شب بازی است در حالی که دانشجوی تئاتر در دنیا تمام امکانات همراه استاد راهنما در اختیارش قرار گرفته بعد چهار سال از او فقط بازیگری می خواهند.
وی بیان کرد: استادان و پیشکسوتان بعد چهل سال با صراحت اعلام می کنم  قبلا بهتر از الان بودند چون درجا زدند و دانش علم تئاتر یک روز نخوانی عقب خواهی افتاد و در زمان حاضر جوانان به دلیل به روز کردن علمشان جلوتر هستند و  هنر تکراری و تکرار شدنی نیست.  
وی تاکید کرد: دولت سهم ویژه ای باید در کمک به آموزش تئاتر به نسل جوان داشته باشند زیرا عدم حمایت مساوی با تغذیه از طریق فضای مجازی بوده و به یقین این خطرناک برای یک کشور است.  
مصدق خاطرنشان کرد: بهترین اهالی تئاتر کشور را سرمایه گذاران و تهیه کنندگان کشورهای فرانسه و آلمان به دلایل مختلف جذب می کنند و وظیفه کشور مهیا کردن روشنی، صراحت و آسودگی خیال برای حفظ آنها در این مملکت است.    
وی با اشاره به انجمن هنرهای نمایشی تاکید کرد: انجمن هنرهای نمایشی در کل روزگاری که بوجود آمده هرگز صاحب ایده و خلاقیت نبوده و نمی تواند باشد زیرا فاقد  اهرم اجرایی و بودجه است و هیچ قدرت اجرایی نداشته و این یکی از بزرگترین مشکل های موجود است.
مصدق اضافه کرد: بودجه تئاتر کشور در ۲ سال پیش حدود ۲۴ میلیارد تومان بود در صورتی که بودجه سینما در آن زمان ۱۰۰ میلیارد تومان بوده در حالی که سینما روی پای خود ایستاده بود و تئاتر به حمایت احتیاج داشت.
این استاد دانشگاه اظهارداشت: مسوولان امر وزارت فرهنگ و ارشاد و اسلامی باید بتواند از بودجه تئاتر کشور دفاع کند و حتی نمایندگان مجلس متخصص تئاتر نبوده ولی باید مشاورینی در همه عرصه ها از جمله هنر و تئاتر داشته باشند که مشاوره درست برای دریافت بودجه ای بگیرند.
وی تصریح کرد: در سال ۱۳۹۲ وزارت فرهنگ تصمیم گرفتند به دلیل نداشتن بودجه به تئاتر خصوصی اعتبار دهند و آن را راه بیندازند در حالی که بهترین سالن های تئاتر خصوصی در تهران حدود ۲۷ ایراد تکنیکی، تخصصی و نقص دارند تئاتر خصوصی را راه انداختند تا بار دولت کم شود و تئاتر خصوصی دید پول در نمیاره سلبریتی، تئاتر افتضاح،  سخیف را به سالن ها آورد چون تماشاگر تشنه این موارد است.
وی تصریح کرد: تئاتر خصوصی همانند یک آدم تاجر و کاسب کارانه برخورد می کند و اصلا هنرمند دیگر در تئاتر خصوصی تعریف شده ایران معنی ندارد و نابود می شود و بزرگ ترین مشکل این بوده که تئاتر در این مملکت به عنوان شغل نیست.
 این کارگردان پیشکسوت تئاتر گفت: اکنون تئاتر لاکچری به بازار آمده یعنی آروغ های روشنفکرانه سرمایه داری، که نباید این نوع تئاتر حمایت شود بلکه باید از  تئاتری که روی پای خودش نمی تواند بایستد حمایت گردد.
مصدق بیان کرد: وقتی سالنی را برای تئاتر می دهند نباید توقع بازگشت سرمایه داشته باشند زیرا ارتقای فرهنگی برای یک ملت بازگشت سرمایه سالی ۲ میلیارد نبوده بلکه بازگشت سرمایه ارتقای فرهنگ و هنر این مملکت و ملت است، هنرمند آزاد است اگر در چارچوب قرار گیرد هیچ خروجی از او اتفاق نخواهد افتاد.
این مدرس دانشگاه اظهارداشت: گرگان چهار هزار تماشاگر لازم داشته و برای جذب این مهم آیا کانون تماشاگران درست کردن کار سختی است؟ به یقین با نشست های تخصصی برای ارائه راه حل جذب تماشاگر، تفاهم نامه با آموزش و پرورش، جذب بودجه فرهنگی شهرداری برای نمایش های مختلف از جمله تئاترهای فرهنگ شهرنشینی و آپارتمان نشینی این مهم محقق خواهد شد.
مصدق خاطرنشان کرد: اقتصاد تئاتر وابسته به تماشاگران بوده و فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری ها و نهادهای مرتبط راه هایی برای جذب تماشاگر داشته باشند اگر تماشاگر تئاتر نبیند روحش افسرده و مجروح می شود افراد با جراحت دست سریع  نزد دکتر می روند ولی جراحت روح که مریض شده را کسی متوجه نمی شود برای اینکه با هنر رابطه برقرار نمی کند.
وی افزود: بخش دیگری  از معضلات و آسیب های تئاتر جشنواره ها و کارکردن برای آن هاست، راه اندازی سازمان تئاتر به یقین در رفع مشکلات تاثیرگذار است و دولت نظارت بر محتوا داشته و باقی موارد را به اهالی تئاتر بسپارند و با برگزاری شورای هنری تئاتر در تالار فخرالدین اسعد گرگانی و گرفتن اجاره از غیر اهالی تئاتر از جمله ادارات مختلف که تاکنون بدون اجاره مراسم و همایش های خود را  مجانی برگزار می کردند برخی از مشکلات تا حدودی رفع خواهد شد.

تئاتر استان به تبلیغات ویژه نیاز دارد 

مدرس و و کارگردان تئاتر در این میزگرد ایرنا گفت: نقد این روزهای تئاتر آموزش و کیفیت آثار است ۲ مشکل اساسی که مختص استان هم نبوده و  در تئاتر فجر امسال متوجه شدم وضعیت کیفیتی و آموزشی تئاتر پایتخت هم به شدت بد است و یکی از مواردی که به شدت آزاردهنده است اینکه  مقصر خود هنرمندان بوده و یک بخشی سیستم نظارتی است.
رضا پورتراب زاده بیان کرد:آموزشگاه ها برای پرورش بازیگر  به حال خود رها شده و در برخی موارد مدرسان آموزشگاه متاسفانه صلاحیت تدریس ندارند و  شاید به اندازه انگشتان دست آموزشگاهی در استان وجود داشته که استادان تحصیلکرده و باتجربه  این رشته علم خود را انتقال می دهند ولی در بیشتر موارد افراد بدون مدرک و علم در حال تدریس هستند که باعث بی اعتمادی خانواده ها به جامعه هنری تئاتر می شود.
وی افزود: در زمان حاضر خانواده ها  وقتی می خواهند فرزندانشان را برای آموزش تئاتر بفرستند باید اعتماد سازی دوباره کنیم ، حالا با این همه بی اعتمادی یکسری آدم به آن دامن بزنند و این الان اصلی ترین مشکل در استان است که متاسفانه نظارت آموزشی درستی وجود ندارد و روز به روز افت می کند.
وی تاکید کرد: فرهنگ و ارشاد اسلامی نظارت کند که در این بخش غیر متخصصان درس ندهند و به یقین تنها کارت صلاحیت تدریس، صلاحیت ایجاد نمی کند، شیوه های تدریس را از نزدیک ملاحظه کنند که چنانچه مشکلی مشاهده شد حل یا حذف شود و همچنین از تولیدات ضعیف نمایش جلوگیری شود.
پورتراب زاده افزود: انجمن هنرهای نمایشی باید تعهد داشته و فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در کنار آنها  نظارت کند و سوء پیشینه از بازیگران و کارگردانان تئاتر دریافت کند.
وی خاطرنشان کرد: گلستان هیچ برنامه ای برای آینده تئاتر و انتقال دانش پیشکسوتان به نسل جدید نداشته حالا بخشی را  سیستم برای تربیت و پرورش اهمیت نداده  و بخشی هم خود اهالی تئاتر مقصر هستند.
این مدرس تئاتر افزود: باید تئاتر تبدیل به واحد  درسی در تمام مدارس شود زیرا با نمایش بالاترین درصد یادگیری ایجاد می شود و نیاز به همکاری  آموزش و پرورش با تئاتر  برای تربیت دانش آموزان است.  
پوتراب زاده با انتقاد از شیوه انتخابات انجمن هنرهای نمایشی گفت: شیوه انتخابات در انجمن هنرهای نمایشی بسیار قابل نقد بوده، بعضی اوقات کسی که هفتاد سال در تئاتر کار کرده حق رای در سرنوشت خودش را  ندارد و یک نفر که ۶ ماه کار کرده می تواند رای دهد، این روش غلط است، نباید معیار هنرمند بودن و رای دادن نسبت به برنامه ریزی  آینده تئاتر یک کشور منوط براین باشد که شما فقط یک گروه ثبتی داشته باشید.
پورتراب زاده افزود:  تعداد شب های اجرا کم بوده و به یقین نیاز به افزایش اجراها داریم و هنرمند تئاتر نباید دغدغه و فکر ضرر، سود و تعداد اجراهای پروژه هنری خود را داشته باشد زیرا این موارد از هنر کاسته و ظرفیت هنر را پایین می آورد و به یقین باید فکر هنرمند آزاد و بدون نگرانی باشد.
این کارگردان تئاتر گفت:  کمیسیون فرهنگی باید مشاوران متخصص  و دغدغه مند داشته باشد و از پتانسیل هنرمندان زنده استفاده کند، مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی باید  از هنرمندان حمایت کنند و  سالن اجرا و تبلیغات شهری رایگان در اختیار آنها قرار دهند.  
وی خاطرنشان کرد: هشت الی ۱۰ شب سالن می گیریم ولی شب اول خالی شب آخر سالن پر می شود چون مردم در روزهای اول  خبر ندارند و در استان گلستان سیستم اطلاع رسانی و تبلیغاتی دهان به دهان است.
وی بیان کرد: زمانی حمایت از هنر و هنرمند وظیفه  بوده  و بعد تبدیل به حمایت و در زمان حاضر  تبدیل به تشویق شده است من هنرمند نیاز به تشویق ندارم بلکه نیاز دارم امکانات در اختیار من قرار بگیرد که حرف بزنم کل مشکل هنرمندان کشور ما همین است.  
وی خاطرنشان کرد: مدیران راهکارها را از پیشکسوتان و صاحب نظران تئاتر در مباحث مختلف از جمله ساخت سالن های تئاتر  بپرسند ، اکنون به فرض سالن بهارستان ساخته شود چقدر کاربردی است؟ قبل ساخت سالن ها دنبال متخصصان بروند و هر علمی تخصص می خواهد.

تئاتر نقش کلیدی در تربیت و پرورش دانش آموزان دارد

بازیگر و مدرس تئاتر هم در این میزگرد ایرنا گفت: گروه های ثبتی چه نفعی در این سال ها داشته است، در حیطه هنر سال ها هنرمندان  زحمت کشیدند ولی غیر آسیب چیزی دریافت نکردند.
فاطمه مزرعی بیان کرد: 2 سال بخاطر شرایط کرونایی تئاتر کار نکردیم و در زمان حاضر  به شدت تشنه دوباره روی صحنه رفتن هستیم  ولی برخی هنرمندان به دلیل آسیب های هنر به عنوان عاشقان هنر تئاتر هیچ انگیزه ای برای ادامه کار ندارند.
وی افزود: ما بازیگری سینما نداریم و الفبای بازیگری با تئاتر بوده و به یقین آموزش بازیگری سینما و تئاتر موازی است، چنانچه بازیگر تئاتر نباشیم چطوری می توانیم جلوی دوربین راحت بازی کنیم؟
وی تصریح کرد: اصول بازیگری تئاتر را باید در دانشگاه و آموزشگاه یاد بگیریم ولی متاسفانه برخی از آموزشگاه ها صلاحیت آموزش ندارند  زیرا افرادی که حتی الفبای بازیگری را بلد نیستند تدریس بازیگری می کنند و  به نوعی این آموزشگاه های غیر استاندارد فقط دورهمی است در حالی که آموزشگاه ها وظیفه پرورش هنرمند را دارند.
این مدرس تئاتر گفت:  هیچ حمایتی از هیچ نهادی حتی بدنه وزارت فرهنگ و  ارشاد اسلامی برای هنرمندان تئاتر صورت نمی گیرد در حالی که وقتی کاری برای جشنواره ها به عنوان نماینده استان گلستان انتخاب می شود باید حمایت های خوبی حداقل از بدنه فرهنگ و ارشاد  شوندزیرا این حمایت ها باعث دلگرمی و خوشحال کننده  است.  
مزرعی تاکید کرد: برخی افراد چیزی درباره تئاتر نمی دانند  و در عمرشان یک اجرای تئاتر نرفتند این بزرگترین آسیب جامعه است چرا نباید در سبد خانوار تماشای تئاتر باشد؟ به یقین شبکه استانی صدا و سیما ظرفیت خوبی برای تبلیغات تئاتر است.  
وی اظهارداشت: در مدارس باید توجه ویژه ای به تئاتر شود، تجربه نشان داده حتی بازیگوش ترین دانش آموزان  مدرسه بازیگران خوب تئاتر می شوند و اگر بتوانیم در مملکت الفبای تئاتر را از مدارس ابتدایی جایگزین خیلی از درسهای غیرکاربردی کنیم بهترین نخبه ها را در این مملکت خواهیم داشت زیرا مدارس گلستان پر از استعداد بوده  و با کار کردن مقام های کشوری خواهند آورد.
این بازیگر تئاتر گفت: شورای شهر گرگان  چندین بار جلسه برای رفع مشکلات هنرمندان گذاشتند ولی در عمل هیچ موردی مشاهده نشده است.

شیوع ویروس کرونا بیشترین آسیب را به هنرمندان زد
کارشناس هنرهای نمایشی استان گلستان هم در این میزگرد گفت:  دستور العمل خاصی برای اهالی تئاتر آمده  مبنی بر اینکه هر هنرمند باید در گروه های ثبتی قرار بگیرد و حمایت ها در بودجه های سالانه ای که اعتبار آن می آید صرف گروه های انجمن نمایش می شود.
رضا نازویی در خصوص انتخابات انجمن هنرهای نمایشی اظهارداشت:  انتخابات براساس چارچوب از هسته مرکزی گروه های ثبتی رده بندی الف، ب و ج  انتخاب می شوند و تصمیم گیری های کل گروه را انجام می دهند که البته  امسال بخاطر شرایط کرونا ظرفیت ها محدود بوده و از  هر گروه یک نماینده براساس اعلام سرپرستان انتخاب شدند.
وی تاکید کرد: گرفتن مجوز آموزشگاه ها راحت نیست و براساس ضوابط خاص از جمله مدرک تحصیلی و سابقه کاری توسط شورای تایید کننده نفرات پخته و پیشکسوتان دارای سابقه مشخص از شهر انتخاب می شوند و در نهایت تایید یا عدم تایید را دریافت می کنند.
نازویی تصریح کرد:  اجراها و تعداد آن ها را پیگیری می کنیم و امیدواریم افزایش یابد و تلاش داریم حمایتی هایی از هنرمندان شرکت کننده در جشنواره تئاتر و  به خصوص در جشنواره هایی از جمله فجر که افتخاری برای استان است تا جایی که امکان داشته باشد صورت می گیرد.
وی تاکید کرد: امیدواریم آموزشگاه ها در پرورش خوب فرزندان استان برای رونق تئاتر تاثیرگذار باشند و در کنار آنها آموزش و پرورش پایه  تربیت دانش آموزان قرار گیرد که متاسفانه در زمان حاضر  حمایت آن  صفر است.
 نازویی گفت: کرونا بیشترین آسیب را به هنرمندان تئاتر زد و امیدواریم  فعالیت ها از سر گرفته شود و به یقین حمایت هایی در برنامه سال جدید از جمله آموزش، نویسندگی، کارگردانی خواهیم داشت.
به گفته این کارشناس هنری در سال جدید بیمه هنرمندان فقط به هنرمندان فعال تعلق خواهد گرفت.
هم اکنون ۲۰ گروه ثبتی تخصصی و  حدود ۸۰۰ بازیگر تئاتر در استان گلستان فعالیت دارند.