به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، سید سعیدرضا عاملی در دیدار نوروزی با معاونان، مدیران و کارکنان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: یک سال پرتراکم و پرتلاش را در شورای عالی انقلاب فرهنگی پشت سر گذاشتیم و ۲۰ جلسه شورای عالی تشکیل شد که غیرمعمول بود؛ چرا که در ۱۰ سال گذشته تشکیل ۲۰ جلسه شورا در یک سال، صورت نگرفته بود.
وی ادامه داد: ۱۵ جلسه شورا در زمان ریاست دکتر رئیسی تشکیل شد و جلسات زیادی به تحول در شورای عالی انقلاب فرهنگی اختصاص یافت. همچنین سال گذشته، اهمیت خاصی برای شورای عالی انقلاب فرهنگی به جهت حکم مقام معظم رهبری داشت که با چهار سال تأخیر حکم صادر شد و پیوست حکم وظایف سنگینی را بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی گذاشت.
عاملی افزود: در اظهار نظری که راجع به سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط رهبر معظم انقلاب بیان شد، اهمیت کار را صد چندان می‌کند و وظیفه ما را در این مسیر سنگین‌تر می کند.
وی با بیان اینکه در فضای اجتماعی توقعی که از شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد در درجه اول صیانت از فرهنگ اسلامی و استقرار آن در جامعه است، تاکید کرد: مسئولیت سیاستگذاری در حوزه‌هایی که بتواند هم آسیب‌های اجتماعی را کم کند و هم ارزش‌های اسلامی را در جامعه احراز کند، متوجه شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
عاملی گفت: ما دستگاه سیاستگذار هستیم و ضمن آن یک وظیفه قرارگاهی داریم، به این معنا که اطمینان حاصل کنیم از اینکه سیاست‌های مصوب به اجرا رسیده باشد، لذا اجرایی سازی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و احراز اجرایی شدن مصوبات بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه به عنوان بازوی فکری و اجرایی آن است و کار سختی خواهد بود.
عاملی افزود: خیلی شب‌ها با فشار فکر وضعیت فرهنگ و ارزش‌های جامعه خواب به چشمانم نمی‌آید و وقتی این مسئولیت را بر دوش انسان می‌گذارند، وظیفه سنگین و حتما از جنس وظایف بزرگ الهی است؛ چرا که عهده‌دار وظیفه‌ای می‌شویم که بخش عظیم آن مرتبط با سلامت و تعالی مردم است و در یک فضای بالاتری متوجه نخبگان اجتماعی خواهد بود و با اراده انسان‌ها سرو کار داریم، اراده‌ای که ممکن است حرف ما را بپذیرد یا نپذیرد.
وی تاکید کرد: در این مسیر دخالت های بیگانگان و تحمیل فرهنگ غربی در قالب قمار، مصرف مشروبات الکلی، سبک زندگی‌های بنیان شکن، اعتیاد به مواد مخدر که همه آنها مرتبط با بازارهای بزرگ فساد و فحشا است مداخله کننده‌های جدی در عرصه فرهنگ جامعه اسلامی ایران است. این نوع رفتار ادامه جنگ های پیشین حمایت شده توسط آمریکا، اسرائیل و بعضی از کشورهای اروپایی است که به عنوان جنگ نرم برای فروریختن اجتماعی و فرهنگی ایران دنبال می‌شود.
ایران با سرمایه انسان و تمدنی خط شکن در حوزه نوآوری ها باشد
دبیر شورای علی انقلاب فرهنگی در ادامه اظهار داشت: توقعی که از ایران با سرمایه انسانی و تمدنی و تاریخی داریم این است که جلودار و خط شکن در حوزه نوآوری‌ها باشد و بتواند نوآوری‌ها را متناسب با نیاز جامعه تامین کند.
عاملی افزود: مسئولیت علم و سیاستگذاری در حوزه علم و تقویت آن در ایران و سیاستگذاری در حوزه فرهنگ بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است که این دو کاملا با هم مرتبط هستند و فرهنگ علم‌آموزی، دانش می‌آفریند و فرهنگ نوآوری، موجب خلق ارزش‌ها و حتی قوانین اثرگذار و نظام های مهم زندگی می شود. فرهنگ فاخر و بالنده نیز احساس قدرت در مواجهه با قدرت‌های جهانی به وجود می‌آورد؛ بنابراین فکر بزرگ محصول فرهنگ بزرگ است و فرهنگ بزرگ محصول فکر و اندیشه بزرگ است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: هر چه به سمت جلوتر می‌رویم سیستم‌ها باید بیشتر از انسان‌ها قدرت پیدا کنند، چرا که سیستم‌ها سامانه‌های ماندگار را برای پیشرفت یک ملت ایجاد می‌کنند، باید بتوانیم نظام‌واره‌هایی را ایجاد کنیم تا همه نظام‌واره‌ها در آن معنا پیدا کنند. چرخش فرهنگی و تمدنی با انقلاب اسلامی ایران آغاز شده است و در استقرار این تمدن نوین اسلامی کاستی و فاصله زیادی داریم. باید تلاش مدبرانه و فکری عظیمی صورت گیرد تا شاهد استقرار مولفه‌های تمدن نوین اسلامی باشیم.
عاملی با بیان اینکه رهبر انقلاب اسلامی سال ۱۴۰۱ را سال «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نامگذاری کرده‌اند، تأکید کرد: ۱۳ سال است این مرد حکیم و بزرگ دائماً بر مؤلفه‌های اقتصادی تأکید می‌کنند که این موضوع ناشی از توجه ایشان به مردم است.
وی گفت: هم‌اکنون در یک جامعه رقابتی زندگی می‌کنیم، جهان شیشه‌ای شده و افراد و ملت‌ها وضعیت یکدیگر را مشاهده می‌کنند و حجم سفرها افزایش پیدا کرده است. در یک فرهنگ و سبک‌زندگی رقابتی و مقایسه‌ای هم قرار داریم و به درستی حضرت آقا بر پیشرفت جامعه ایران تأکید می‌کنند و می‌گویند که باید پیشرفت کنیم و تولید دانش‌بنیان عین عدالت‌گرایی است.
تولید باید دانش‌بنیان باشد
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید براینکه، تولید باید دانش‌بنیان و مبتنی بر تخصص و متناسب با حوزه‌های نیاز منطقی جامعه باشد، افزود: بنابراین تولید، تنها شامل تولید صنعتی نیست، بلکه همه تولیدهای فکری، اجتماعی، خدماتی، صنعتی، کشاورزی و ... مصادیق تولید هستند و باید تولید دانش‌بنیان باشد و متخصصان محور تولید در کشور جایگاه تعریف شده پیدا کنند.
عاملی افزود: به طور حتم اگر امری را به فرد غیرمتخصصی واگذار کردیم، خروجی آن امری بی‌فایده خواهد بود و به طور طبیعی بجای دانش بنیان بودن، جهل‌بنیان خواهد بود.
وی با بیان اینکه سرمایه باید در اختیار متخصصان باشد، افزود: امروزه متخصصان نباید احساس نداری برای دانش کنند، بلکه دانش باید جایی باشد تا بیشترین خرج را کنند. بالاترین بودجه تحقیق و توسعه که حدود ۶۲۱ میلیارد دلار است متعلق به چین، بعد به فاصله کمی متعلق به آمریکا با ۵۹۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ است، ولی بودجه سرانه تحقیق و توسعه چین با جمعیت یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون نفر، حدود ۲۵۶ دلار است که کم است.
تحقیق در فرایند توسعه است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه سرانه بودجه تحقیق ایران ۹ دلار و بر اساس محاسبات دقیق‌تر حدود ۱۵ دلار است، تاکید کرد: باید اعتبارات تحقیق و پژوهش در جامعه افزایش یابد، البته به تعبیر رهبری معظم پول‌پاشی صرف بر حوزه تحقیق، رشد و پیشرفت نمی‌آورد؛ اما بودجه تحقیق باید بر بستر پیشرفت کشور باشد. مفهوم تحقیق و توسعه در دنیا و کشورهای پیشرفته بنگاه‌های بزرگ صنعتی و نرم‌افزاری دنیا تغییر کرده است.
وی گفت: در رویکرد تحقیق و توسعه، بین تحقیق و توسعه فاصله جدی وجود دارد، لذا گاهی اوقات این دو کمکی به یکدیگر نمی‌کنند یعنی تحقیق صورت می‌گیرد، اما فایده‌ای برای توسعه و پیشرفت ندارد. امروزه در دنیا تحقیق در فرایند پیشرفت قرار گرفته است. یعنی اگر بخشی از تولید، مواد اولیه و نیروی انسانی است، بخش دیگر آن پژوهش خواهد بود.
عاملی خاطرنشان کرد: امروزه باید بودجه‌های تحقیق در فرایند پیشرفت باشد. بودجه تحقیق و کار در بنگاه های بزرگ تحقیق مانند گوگل ۳۱.۶ میلیارد دلار است که رکورد جهانی است و مابقی با فاصله‌ای زیاد از آن قرار دارند. برای مثال شرکت‌های نرم افزاری مانند سایت مایکروسافت ۱۰ میلیارد دلار بودجه تحقیق و توسعه دارند، نمره اول شرکت‌های بزرگ فولکس واگن است که ۱۵.۶ میلیارد دلار بودجه تحقیق و توسعه دارد.
وی با طرح این پرسش که «تولید دانش‌بنیان برای چه هدفی است؟» گفت: این پرسش اهمیت کلیدی دارد وگرنه هم تراز کشورهای پیشرفته دنیا می‌شویم که آنها به لحاظ فرهنگی و اجتماعی و دینی نابود شده‌اند. در کشورهای پیشرفته جهان طلاق ضریب خیلی بالایی پیدا کرده است و خانواده‌های تک سرپرست افزایش یافته‌اند.
آمریکا بیشترین تعداد خانواده‌های تک سرپرست را دارد
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: آمریکا بیشترین بودجه تحقیق و توسعه را داراست و در پیشرفت رشد بالایی داشته و بالاترین بودجه اعتبارات مالی جهان را به خود اختصاص داده است. این کشور بالاترین نرخ خانواده‌های تک سرپرست جهان را به خود اختصاص داده است و مسئله ۱۵ میلیون فرزند تک سرپرست و تعداد زیاد خانواده‌های طلاق که گرفتار کابوس تنهایی شده‌اند، بخش دیگری از پیامدهای رشد ناقص و پیشرفت‌ناکارامد است. باهم‌باشی های بدون ازدواج نیز بخشی دیگری از مشکل است که اساسا پایداری زندگی را دچار بحران کرده و ده‌ها آسیب بزرگ و کوچ اجتماعی که خانمان سوز است.
عاملی افزود: پیشرفت مطلوب ما، پیشرفتی است که همراه خود سلامت و سعادت اجتماعی و تقویت خانواده را بدنبال داشته باشد و بتواند همراه خود به استقرار جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی منجر شود. لذا در پاسخ به سئوال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین، باید گفت برای تامین سلامت و تعالی همه جانبه جامعه و استقرار جامعه اسلامی.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: روزهای اولی که انقلاب پیروز شده بود و تازه باید صدا و سیما و وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و علوم را تحویل می‌گرفتیم، انقلاب فرهنگی کردیم و هم اکنون احساس ما این است که نیاز به یک آغاز دوباره داریم تا بتواند اتفاق بزرگی در جامعه ایران صورت گیرد.
وی گفت: کار ما بسیار سنگین است و از همکارانم درخواست دارم تا عمر خود را بر فعالیت مفید بگذارند و با توجه به استنادات قرآن فکر بد هم گناه است؛ بنابراین فکر باید آیینه پاکی باشد تا بتواند تجلی خواسته‌های الهی در آن تحقق یابد. به تجربه هم دیده‌ایم که اگر متکی به خداوند متعال و متوسل به ائمه باشیم و قاری و عامل به قرآن کریم باشیم خداوند توفیق فکر را به ما خواهد داد، در غیر این صورت رسالت اندیشه محقق نمی‌شود؛ چرا که فکر الکتریسیته مغز است و حل مسئله و راهگشایی می‌کند، اما گاهی اوقات همین فکر با تولید بمب اتم هسته‌ای نسلی را فلج می‌کند.
نظر شما