پاسبانی از خلیج فارس در نمایی نزدیک‌تر

به گزارش ایرنا، "خلیج فارس" برای هر ایرانی میهن دوست اهمیتی همپای مام وطن دارد و چنانکه بارها ثابت شده، هیچ تعرضی حتی به نام آن را بر نمی‌تابند و تاریخ تامین امنیت مرزهای آبی آن نیز همواره نشان‌هایی از اقتدار و افتخار برخود داشته است.

خلیج همیشه فارس اما برای بوشهری‌ها علاوه بر یک پهنه استراتژیک و نماد ملی، خوان پر نعمتی است که زندگی در جوار آن اشتغال آنها را تامین کرده، فرهنگ و زندگی اجتماعی آنان به آن گره خورده است و اهمیت صیانت از آن علاوه بر بعد تمامیت ارضی، نمایی نزدیک‌تر یافته است.

برای این استان کرانه‌ای، مدیریت ذخیره آبزیان دریا، پیشگیری از ورود آلاینده‌های صنعتی و نفتی به آن و حفاظت از جاذبه‌های بکر این اکوسیستم طبیعی، به معنای پاسداری از خلیج فارس از نمایی نزدیک‌تر است.

پاسبانی از ذخایر آبزیان خلیج فارس

نزدیک به ۳۰۰ گونه آبزیان دارای ارزش اقتصادی در خلیج فارس شناسایی شده و اشتغال نزدیک به ۴۵ هزار بوشهری به این خوان گستره گره خورده است، طوریکه فعالیت ۵۴۰ فروند لنج و ۲ هزار قایق ماهیگیری فعال در صید و صیادی بخوبی نشان دهنده  اثرگذاری خلیج فارس در اشتغال و معیشت مردمان این استان است.

به گفته بهزاد حیدری معاون صید شیلات استان بوشهر میانگین سالانه صید انواع آبزیان در آب‌های استان بوشهر ۵۸ تا ۶۱ هزار تن است که حفظ، حراست، صیانت و نگهداری از آبزیان و ذخایر این دریا به عنوان یک وظیفه ملی و همگانی است که باید مورد توجه بهره‌برداران قرار گیرد.

اما چالش‌های متعددی این ظرفیت خلیج فارس را تهدید می‌کند که نیازمند پاسبانی است و مدیران شیلات، محیط زیست، فعالان عرصه صید و مدیران شرکت‌های صنعتی مستقر در بوشهر و برخی دیگر از دستگاه‌های اجرایی همچون سربازانی هستند که باید از ذخیره آبزیان خلیج فارس نگهبانی کنند.

به گفته رئیس مرکز اقیانوس شناسی بوشهر  صید بی‌رویه و استفاده از ابزار و ادوات مخرب صید یکی از چالش‌هایی است که بسیاری از ذخایر آبزیان خلیج فارس را در معرض انقراض قرار داده است و صید غیر مجاز و خارج از فصل عامل فشار بیش از اندازه به این ذخیره است.

مریم قائمی اضافه کرد: آلودگی‌های زیست محیطی همچون ورود آلاینده‌های نفتی، پساب شهری و صنعتی و آب توازن کشتی‌ها نیز با آسیب رساندن به زیست بوم خلیج فارس باعث کاهش ذخیره‌های طبیعی آن می‌شوند طوریکه هر چه آلودگی‌ها بیشتر می‌شود شاهد کاهش آبزیان هستیم.

به اعتقاد او صیادانی که روزی خود را از دریا می‌گیرند و گردشگرانی که دریا را مقصد خود قرار می‌دهند هم باید برای خواسته خود از خلیج فارس در برابر آلودگی دریایی حراست کنند.

مدیریت صید با اعطای مجوزهای سهمیه‌ای به جای تعیین بازه زمانی، دقت در اجرای "دریا بست" برای ایجاد زمان تنفس دریا، حمایت از سرمایه‌گذاران طرح‌های پرورشی ماهی در قفس و آموزش صیادان درباره آلودگی‌های دریایی و تاثیر آن بر آبزیان، راهکارهای پیشنهادی قائمی برای صیانت از ذخیره آبزیان خلیج فارس است.

ورود پساب‌های شهری هشت شهرستان ساحلی بوشهر به دریا یکی دیگر از آلاینده‌هایی است که شمشیر را آشکارا برای تهدید زیست‌بوم خلیج فارس و ذخایر آبزیان آن از رو بسته است.

چنانچه مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر به صراحت گفت: غفلت از فاضلاب و پساب‌های شهری در این استان، این منبع آبی بالقوه را به تهدیدی جدی برای دریا تبدیل کرده است و ورود فاضلاب خام  به خلیج فارس سال‌ها است که به تنوع زیستی ارزشمند آن آسیب وارد می‌کند.

به گفته او امروز از مجموع  هشت شهرستان ساحلی استان تنها سه شهر بوشهر، گناوه و دیلم دارای سیستم تصفیه فاضلاب‌های شهری هستند که در این سه شهر نیز شمار تصفیه خانه‌ها ناکافی و ناقص یا پساب‌های آنها غیر استاندارد است که نیاز به تکمیل و ارتقای سیستم دارد.

لکه‌ها و پساب‌های نفتی نیز دیرگاهی به جدال با خلیج فارس و زیستمندان ارزشمند آن می‌آید و البته قلی‌نژاد آن را "مهمترین چالش زیست محیطی خلیج فارس" می‌خواند.

به گفته مدیرکل حفاظت از محیط زیست بوشهربرای پاسبانی خلیج فارس در برابر این آلودگی کشنده، برنامه‌های پیشگیرانه زیست محیطی برای سکوهای نفتی و خطوط انتقال نفت تعریف شده است.

از نظر قلی نژاد ایران به سبب بیشترین طول همجواری با خلیج فارس و دریای عمان می تواند بیشترین نقش در پاک سازی و جلوگیری از آلودگی این اکوسیستم ارزشمند داشته باشد.

زیست بوم بکر خلیج فارس و ضرورت دفاع در نمایی متفاوت

جاذبه‌های طبیعی بکر خلیج فارس در محدوده آب‌های استان بوشهر فرصت بی بدیلی را در اختیار توسعه پایدار بوشهر گذاشته است که رونق صنعت پاک گردشگری یکی از آنها است.

گردشگری به عنوان یکی از ابعاد مهم اقتصاد کرانه در کنار دیگر ظرفیت‌ها، بوشهر را در جایگاه ممتازی برای توسعه قرار داده است.

به بیان رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی بوشهر طیف وسیعی از جاذبه‌های طبیعی گردشگری همچون پارک های ملی دریایی نایبند و دیر نخیلو،  جزایر زیبا، تالاب‌های ارزشمند، جنگل‌های حرا، آبسنگ‌های مرجانی و سواحل شنی و صخره‌ای تماشایی، به همراه اهمیت باستانی بوشهر، می‌تواند این استان را به قطب گردشگری دریایی تبدیل کند.

این همه را دست سخاوتمند خلیج فارس به بوشهر ارزانی داشته است و در مقابل، تنها نگهبانی از این نعمت‌ها را طلب می‌کند.

پارک‌های ملی دریایی نایبند و دیر نخیلو و منطقه حفاظت شده حله هر یک به تنهایی مجموعه‌ای شگرف را گرد آورده‌اند که می‌تواند به مقصد گردشگری پررونق و اشتغال‌آفرین بدل شوند، اما مهمتر اینکه توسعه گردشگری نباید منجر به تخریب جایگاه زیستمندان و دست‌اندازی به زیست بوم این پهنه ارزشمند شود، چرا که در این صورت غیر از جفا به خلیج همیشه فارس، صفت "پایدار" از گردشگری بوشهر رخت بر می‌بندد.

اگر مدیران اجرایی یا گردشگران با توجه مسئولانه اقدامی در راستای پیشگیری از آلودگی دریا و ساحل، در کرانه‌های بوشهر انجام دهند در همان هنگام دفاع از تمامیت و نام خلیج فارس رقم خورده است، دفاعی که این بار اندکی نزدیک‌تر و در نمایی متفاوت رخ داده است.

دفاع از خلیج فارس در ابعادی متفاوت

زندگی مردم بوشهر با دارایی‌های مختلفی که خلیج فارس به آن بخشیده، پیوندی دیرینه یافته است و این خود آنها را در موقعیتی قرار داده است تا در نقطه‌ای نزدیک‌تر به دفاع همه جانبه از آن بپردازند.

اگر عِرق میهن دوستی هر ایرانی در نقطه‌ای دیگر از کشور، حراست تمام قد از نام تاریخی این آبراهه و تمامیت ارضی مرزهای کشور در این منطقه را طلب می‌کند، پاسداری از خلیج فارس در بوشهر جنبه‌هایی متفاوت‌تر و به همان اندازه مهم دارد؛ دفاعی که صنایع مهمان استان بوشهر، دستگاه‌های اجرایی، ملوانان و صیادان بوشهری سربازان خط مقدم آن هستند.