مصرف مواد دخانی بین نوجوانان، زنگ خطری که باید آنرا جدی گرفت

به گزارش ایرنا، لباس فرم مدرسه به تن دارد، سنش خیلی باشد به ۱۶ سال می رسد، با همکلاسی هایش روی یکی از نیمکت های پارک دهخدا نشسته است.

دوستانش از سختی درس و امتحان می گویند اما او فارغ از هر دغدغه ای، تند تند به سیگارش پک می زند.

 متاسفانه این روزها آمار شیوع مصرف مواد دخانی و حتی مواد مخدر در بین سنین نوجوان زنگ خطر را به صدا درآمده است.

بر اساس آمار سالانه بیش از ۶۰ هزار نفر در ایران بر اثر مصرف مواد دخانی جان خود را از دست می دهند و اگر روند آن کنترل نشود نه تنها میزان مرگ و میر ناشی از این معضل چندین برابر خواهد شد، بلکه سایر آسیب های اجتماعی نیز به تبع آن افزایش می‌یابد. 

۴ تا ۱۰ خرداد، به عنوان هفته ملی مبارزه با دخانیات نام گذاری شده است.

در این گزارش به بررسی هرچه بیشتر این معضل در استان قزوین پرداخته شده است. 

جایگاه نگران کننده قزوین در مصرف مواد دخانی

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با بیان اینکه، مصرف دخانیات باعث پیری زودرس و کاهش ناباروری زنان و مردان می شود،اظهار داشت: وضعیت شیوع مصرف دخانیات بین شهروندان استان قزوین ۲۳.۶ درصد است و در رتبه ششم کشوری قرار دارد.

دکتر جلال رحمانی افزود: متاسفانه استان قزوین از نظر شیوع مصرف سیگار نیز با ۱۵.۸ درصد در رتبه اول بین استان‌های کشور و بالاتر از میانگین کشوری که ۹.۳۳درصد است قرار گرفته است.

وی همچنین اظهار داشت: آمارها نشان می دهد ۲۶.۵ درصد از اعضای غیرسیگاری یک خانوار در استان قزوین در معرض دود دست دوم سیگار قرار دارند. 

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین در خصوص دود دست دوم، تصریح کرد: دود دست دوم، دود حاصل از سوختن توتون در انتهای سیگار و تنباکوی در حال سوختن، به همراه دود خارج شده در طی بازدم فرد سیگاری یا قلیانی است که وارد محیط شده و توسط افراد دیگر استنشاق می شود.

وی با بیان اینکه میزان شیوع دود دست دوم در قزوین نسبت به استاندارد کشوری تقریباً ۲برابر است، تصریح کرد: وقتی دود دست دوم هوا را به ویژه در فضاهای بسته آلوده می کند، این هوا توسط همه افراد اعم از مصرف کننده و غیرمصرف کننده استنشاق می شود و آنها را در معرض اثرات مضر آن قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: اثرات استنشاق تحمیلی دود مواد دخانی نیز کمتر از عوارض ناشی از استعمال دخانیات نیست.

این مسوول ادانه داد: دانشمندان بر این عقیده‌اند که دود محیطی سیگار از نقطه نظر سلامت هیچ آستانه مجازی ندارد، چرا که نه دستگاه های تهویه و نه تمهیدات جداسازی مکان‌های استعمال دخانیات هیچکدام بطور کامل هوایی پاک و عاری از آلاینده را فراهم نمی آورند بنابراین راه محافظت از آن قرار نگرفتن در معرض استنشاق تحمیلی دود سیگار می باشد.

رحمانی با بیان اینکه مصرف مواد دخانی و دود تحمیلی آن باعث تضعیف سیستم ایمنی و ایجاد بیماری‌های زمینه‌ای از جمله دیابت ، فشار خون در افراد می‌شود، افزود: افراد مصرف‌کننده مواد دخانی نسبت به افراد غیرمصرف‌کننده،‌ احتمال پیشرفت بیماری و سیر روند بهبودی ضعیف‌تری دارند. 

وی همچنین گفت: با توجه به میزان مصرف دخانیات در کشور، برآورد می شود سالانه حدود ۶۰ هزار نفر از مصرف کنندگان و افرادی که در مواجهه با دود دست دوم حاصل از مصرف مواد دخانی هستند، جان خود را از دست بدهند.

این مسوول در خصوص شیوع مصرف قلیان گفت: میزان شیوع قلیان در کشور ۴.۵ درصد و در استان از میانگین کشوری کمتر و به میزان ۲.۵۲درصد است.

علی دهباشی پور، سرپرست اداره کل بهزیستی استان قزوین نیز در خصوص پیشگیری از شیوع مصرف دخانیات اظهار داشت:معمولا سیگار کشیدن از سال های نوجوانی و اوایل جوانی شروع می شود و بسیاری از عوامل ژنتیکی،محیطی، اجتماعی، الگوهای همسالان و فشار اجتماعی نقش زیادی در شروع مصرف سیگار دارد.

وی با بیان اینکه ترک سیگار در نگاه اول ساده به نظر می رسد ولی در اصل بسیار دشوار است،افزود: هرساله ۴۶درصد اقدام به ترک می کنند و از این میزان نیز هفت درصد فقط قادر به ترک هستند. 

مقابله با مصرف دخانیات یک وظیفه فرادستگاهی است

سرپرست اداره کل بهزیستی قزوین یادآور شد: هر ساله به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات اقدامات و فعالیت های گسترده در سطح کشور با همکاری ارگان های ذیربط به منظور حمایت طلبی برای اجرای سیاست های موثر بر کاهش مصرف دخانیات و ارتقای سطح آگاهی عمومی به ویژه جوانان و نوجوانان نسبت به مضرات استعمال دخانیات انجام می گیرد و بهزیستی یکی از دستگاه های متولی در این امر است. 

علی دهباشی پور با بیان اینکه مقابله با مصرف مواد دخانی تنها وظیفه یک یا دو دستگاه نیست و در این زمینه باید خانواده ها، سازمان های مردم نهاد، صداوسیما و آموزش و پرورش به شکل ویژه ورود پیدا کنند،افزود: تنها با اراده و عزم جمعی می توان با این آسیب به مقابله پرداخت.

این مسوول گفت: در هفته ملی مبارزه با دخانیات شعار دخانیات تهدیدی برای سلامت و محیط زیست انتخاب شده است که امیدواریم با همکاری دستگاه‌های اجرایی و متولی بتوانیم به این شعار عمل کنیم. 

سرپرست اداره کل بهزیستی استان قزوین، با بیان اینکه اعتیاد یک بیماری اجتماعی محسوب می شود،گفت: اعتیاد نیز همچون سایر بیماری ها دارای عوارض جسمی و روانی  است و تا زمانی که بـه علل گرایش بیمار توجه نشود، درمان جسمی و روانی فقط برای مدتی نتیجه‏ بخش خواهد بود و فرد معتاد دوباره گرفتار مواد اعتیاد آور می‏ گردد. 

 دهباشی پور با بیان مصرف مواد دخانی دروازه مصرف مواد مخدر و به دام افتادن در گرداب اعتیاد است،گفت: اعتیاد به موادمخدر یکی از مهم ترین مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی به شمار می رود که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب رکود اجتماعی در زمینه ‏های مختلف می‌گردد.

وی با بیان نقش برجسته بهزیستی در قبال حل این معضل، گفت: سازمان بهزیستی کشور به عنوان پیشرو و پرچم دار عرصه پیشگیری و درمان اعتیاد سال هاست با طراحی و اجرای برنامه های متنوع ، جامع ، همه جانبه نگر و مبتنی بر شواهد سهم قابل توجه ای از مقابله با اعتیاد را بر دوش کشیده است.

هشدار جدی دادستان قزوین به عرضه کنندگان قلیان در اماکن عمومی

دادستان عمومی و انقلاب قزوین نیز گفت: تمام دستگاه های اجرایی استان قزوین در امر پیشگیری از مصرف دخانیات و مواد مخدر در حال انجام وظایف هستند و پیشگیری از این حوزه تنها به دست وحدت و هم افزایی دستگاه های اجرایی و مردم محقق می‌شود. 

محمد قاسمی با اشاره به افزایش مصرف قلیان در بین دانش آموزان و دانشجویان، افزود: متاسفانه شاهد عرضه قلیان در اماکن عمومی هستیم که این موضوع علاوه بر تهدید علیه بهداشت و سلامت عمومی، زمینه بروز جرایم و آسیب‌های اجتماعی به‌خصوص اعتیاد به مواد مخدر را ایجاد می‌کند. 

 قاسمی با تاکید بر اهتمام دستگاه‌های اجرایی در امر مقابله با مصرف دخانیات علی الخصوص مصرف قلیان،تصریح کرد: ممنوعیت عرضه قلیان در استان قزوین ضروری است و با خاطیان برخورد جدی و غیرقابل گذشت می شود.

وی با بیان اینکه مقابله با مصرف مواد دخانی در نسل جوان و نوجوان نیازمند یک کار فرهنگی و جهادی است و خود نردم و خانواده ها نیز باید در این خصوص جدیت به خرج دهند،افزود: از رسالت دستگاه های فرهنگی و صداوسیما و ظرفیت فضای مجازی نیز در این خصوص نباید غافل شد.

این مسوول قضایی گفت: باید آثار مخرب و زیان بار مصرف مواد دخانی بر سلامت و روح و جسم افراد از سوی مدیران مدارس و معلمان، روحانیون و ائمه جماعات و اهالی رسانه برای نسل نوجوان بازگو شود.

رهاورد:

به نظر می رسد تاکنون اقدامات فرهنگی خاصی توسط سازمان های فرهنگی، اجتماعی و همچنین انجمن های مردم نهاد در زمینه مقابله با مصرف مواد دخانی که پل ورود به مصرف مواد مخدر و گرفتار شدن به دام اعتیاد است صورت نگرفته و لازم است این مجموعه ها به شکل پررنگ در این عرصه ورود پیدا کنند.