دادگستری در کرمان؛ بضاعتِ ثابت، پرونده‌های رو به افزایش

یک روز مانده به اول تیرماه- مناسبت آغاز هفته قوه قضاییه- در آخرین روز خردادماه رییس کل دادگستری استان کرمان میزبان خبرنگاران در نشست خبری بود تا در نخستین برنامه های ویژه گرامیداشت هفته قوه قضاییه (اول تا هفتم تیر) هم گزارش عملکرد یکسال گذشته استان را به نمایندگان افکارعمومی ارائه و هم برخی مسائل و مشکلات پیش روی دستگاه قضا را تشریح کند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، نشست های خبری رییس کل دادگستری از جمله شلوغ‌ترین برنامه های خبری در استان است؛ هم به لحاظ اهمیت کار این دستگاه و هم به واسطه نوع تعامل و ارتباط این مجموعه با رسانه ها و البته تمایلی که رسانه‌ای‌ها برای پوشش برنامه های خبری این دستگاه دارند.

حجت‌الاسلام ابراهیم حمیدی رییس کل دادگستری استان کرمان که بتازگی (۲۵اردیبهشت) مسئولیت در استان زادگاهش را به دست گرفته و آنطور که خودش نیز به استناد عملکرد گذشته‌اش در دیگر استان ها تاکید دارد از ابتدای شروع به کار ارتباط و تعامل مناسبی را با رسانه ها در دیار کریمان برقرار و بارها تاکید کرده که رسانه ها در کنار و یاریگر همه دستگاه های اجرایی بویژه قوه قضاییه هستند.

از جمله کلیدواژه های مهم در سخنان رییس کل دادگستری استان کرمان که پیشتر نیز بر آن تاکید کرده این است که سختگیری برخی مدیران درباره رسانه‌ها موجب شده عده‌ای از مردم حرف‌های خود را در کف خیابان مطرح کنند و زمینه سوء‌استفاده رسانه های معاند نیز فراهم شود؛ زمانی که راه قانونی برای طرح مطالبات و درخواست های مردم بسته شود، راه برای رسانه های معاند باز می شود.

واکاوی دلایل نارضایتی مردم

وی تصریح دارد که اعتمادسازی، اصل مورد تاکید است و آسیب شناسی اقدامات انجام شده و دلایل نارضایتی مردم از برخی خدمات نیز باید با همکاری رسانه ها مشخص شود.

این سخنان وی در باب اهمیت ارتباط با رسانه ها درحالی است که همزمان چندی پیش در جمع فعالان رسانه استان تاکید کرد: امروز کار مهم دستگاه قضایی این است که اعتمادعمومی را با عملکرد، رفتار و گفتار خود به جامعه برگرداند و در این زمینه قضات، روسای دادگستری ها، دادستان ها و دیگر مسئولان و کارکنان دستگاه قضا باید پای کار بیایند و اعتماد مردم به دستگاه قضایی را ترمیم کنند.

حال و در این شرایط در سال ۱۴۰۱ به مناسبت شهادت سیدمحمد بهشتی از معماران بزرگ قوه قضاییه درحالی مناسبت هفته قوه قضاییه را گرامی می داریم که به بیان رییس کل دادگستری کرمان مردم باید از حقایق و شرایط موجود در این دستگاه نیز آگاه باشند؛ اینکه خروجی و ماحصل شرایط اقتصادی، فرهنگی واجتماعی جامعه در قامت پرونده های مختلف قضایی سر از دادگستری ها در می آورد و ممکن است هرروز بر شمار پرونده ها نیز افزوده شود اما آیا بضاعت، زیرساخت ها، امکانات و نیروی انسانی به اندازه تقاضای موردنیاز تقویت می شود یا خیر؟

گرچه وقتی پای گزارش عملکرد مدیران قضایی می نشینیم می بینیم که اتفاقات خوبی هم در کاهش ورودی پرونده ها با سازش بین طرفین انجام می گیرد و هم با توسعه خدمات الکترونیک مواجه هستیم تا فرآیندهای تشریفات پرونده های قضایی کوتاه شود، اما جا دارد که نگاه ها و مطالبات از دستگاه قضا نیز بسته به مقتضیات و شرایط موجود باشد.

البته در این زمینه خط قرمزهای مهمی هم وجود دارد که مدیران قضایی همانطور که در کلام به آن تاکید دارند در عمل هم باید خط کشی های محکمی برای برخورد با هرگونه خطای احتمالی در بدنه دستگاه قضا با هر فردی، در پاسخگویی نامناسب به مراجعان یا موضوع سلامت و پیشگیری از فساد بگذارند و با سختگیریِ تمام نیز آنها را اجرایی کنند.

نظرسنجی از مراجعان

حجت الاسلام حمیدی رییس کل دادگستری کرمان تاکید دارد: موارد بسیار محدودی از برخورد نامناسب با ارباب رجوع را اگر در مجموعه قضایی وجود داشته باشد حتی به هر میزان کم نیز قابل قبول نیست و همواره تاکید می شود که تکریم ارباب رجوع به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرد.

وی روز سه شنبه در جمع خبرنگاران در شهر کرمان بیان کرد: قوه قضاییه با استفاده از سامانه های الکترونیک از مراجعان به دستگاه قضایی نظرسنجی می کند و رفتار کارکنان اداری و قضایی و روند رسیدگی را مورد بررسی قرار می دهد که در این زمینه علاوه بر نظارت های محسوس، نظارت های نامحسوس نیز در دست انجام است.

حجت الاسلام حمیدی تصریح کرد: شکایات مردم از قضات بدون اغماض مورد رسیدگی ویژه قرار می گیرد و در سطح کشور نیز تاکنون برخوردهای قاطعی در این زمینه انجام شده است.

وی در عین حال که تاکید دارد به وضعیت موجود، حجم پرونده های ورودی و سایر واقعیت های پیش روی کارکنان دستگاه قضا نیز توجه کرد، همزمان تصریح می کند: هنوز تا قوه قضاییه ای که در شان نظام مقدس جمهوری اسلامی است، فاصله داریم و باید بسیار کار کنیم اما در این مسیر در حال حرکت هستیم و اهداف بلندی را مد نظر داریم.

رشد ۱۳ درصدی پرونده ها

رییس کل دادگستری استان کرمان با اشاره به اینکه آمار پرونده های وارده به دستگاه قضایی نشان دهنده وجود آسیب ها، بیماری ها و بسترهای جرم زا در جامعه است، تاکید کرد: در سال گذشته ۶۱۷ هزار و ۴۰۹ پرونده به دستگاه قضایی استان کرمان وارد شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۳ درصد افزایش داشته و تلاش های گسترده ای برای رسیدگی به این پرونده ها در دست انجام است.

حجت الاسلام حمیدی با اشاره به اینکه در استان کرمان ۳۲ حوزه قضایی وجوددارد که از این تعداد ۱۶ حوزه قضایی شهرستان و ۱۶ حوزه قضایی دادگاه بخش است، ادامه داد: در شهر کرمان حدود ۱۰ مجتمع قضایی، اداری و ستادی وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه استاندارد رسیدگی روزانه هر قاضی به سه پرونده است و این تعداد نیز زیاد است، گفت: اما اینک قضات تعداد بیشتری پرونده را قضاوت می کنند به طوری که در هر ماه به هر قاضی در استان کرمان ۱۳۲ پرونده ارجاع می شود.

رشد ۱۰ درصدی رسیدگی

نماینده عالی قوه قضاییه در استان کرمان گفت: در مجموع طی سال گذشته ۶۰۱ هزار و ۱۰۷ پروند در دستگاه قضایی رسیدگی شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن ۱۰ درصد رشد داشته است که این اقدام بدون افزایش نیروهای اداری و قضایی محقق شده است.

حجت الاسلام حمیدی خاطرنشان کرد: اینک ۱۰۶ هزار و ۶۳۵  پرونده در دستگاه قضایی استان در حال رسیدگی است.

وی با اشاره به اینکه سال گذشته به ۹۷ درصد پرونده های وارده به دستگاه قضایی استان کرمان رسیدگی شده است تاکید کرد: متوسط زمان رسیدگی به پرونده ها ۸۱ روز است که نسبت به سال قبل هشت روز کاهش داشته است.

رییس کل دادگستری استان کرمان گفت: پرونده های مسن (پرونده ای که یکسال در دادگستری مانده و رسیدگی نشده)، در استان کرمان سه هزار و ۶۳۸ پرونده است که در مقایسه با مانده ها، سه درصد پرونده های مانده است و تلاش می کنیم سریعا رسیدگی شوند.

سازش در ۵۴ درصد پرونده ها

رییس کل دادگستری استان کرمان در حالی از افزایش حجم ورودی پرونده های قضایی سخن می گوید که درعین حال تاکید دارد بسیاری از آنها در شوراهای حل اختلاف به سازش انجامیده است.

وی بیان کرد: طی سال گذشته ۲۰۳ هزار و ۶۱۱ پرونده به شوراهای حل اختلاف وارد و ۲۰۳ هزار و ۶۸۴ پرونده مختومه شد که از این تعداد ۶۶ هزار و ۷۰ پرونده به مصالحه ختم شده است و در مجموع ۷۹۶ مددجو نیز از زندان های استان کرمان آزاد شده اند.

حجت الاسلام حمیدی اظهارداشت: درصد تحقق سازش در پرونده های شوراهای حل اختلاف ۵۴ درصد است.

پیشگیری از ورود ۲۸ هزار پرونده

سخن از تعداد پرونده های ورودی به دستگاه قضا درحالی است که در استان براساس اعلام نماینده عالی قوه قضاییه در استان کرمان از ورود ۲۸ هزار پرونده به سامانه های قضایی جلوگیری و پیشگیری شده است.

رییس کل دادگستری کرمان در ادامه مصاحبه با خبرنگاران ضمن تشریح اقدامات معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان کرمان افزود: این معاونت با برگزاری ۲ همایش «مانع زدایی اقتصادی» و «پشتیبانی قضایی» در شهرستان های زرند و بم، منتج به پیگیری و پیشگیری از ورود ۲۷ هزار پرونده به دستگاه قضا و رفع توقیف ۱۸ ساله از تجهیزات یک شرکت خودروسازی شده است.

حجت الاسلام حمیدی یادآور شد: در بازه زمانی تیرماه سال ۱۴۰۰ تا ابتدای تیرماه ۱۴۰۱ در مجموع ۴۴ برنامه ابلاغی با یک هزار و ۲۰۰ ریزگام(برنامه خرد) و ۶۰ برنامه اجرایی در معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان کرمان اجرایی شده است.

وی گفت: در اجرای طرح اورژانس قضایی با استفاده از ظرفیت مصلحین و حکمین قرآنی تعداد پنج هزار و ۳۲۸ مصلح آموزش دیده بهره گیری می شود.

به گفته حجت الاسلام حمیدی بیشترین جرائم استان مربوط به سرقت است که ۱۳.۵ درصد مجموع جرائم را شامل می‌شود و این موضوع باید در برنامه های پیشگیرانه مورد توجه قرار گیرد؛ تاکنون سه هزار و ۸۰ مورد مصالحه نیز محقق شده است و با راه اندازی سامانه سجام افزون بر۱۰ هزار نفر عضو آن شده اند و ۲ هزار و ۵۴۶ گزارش نیز واصل شده است.

ضرورت تکریم مراجعان

رییس کل دادگستری استان کرمان در ادامه سخنان خود اظهارداشت: موارد بسیار محدودی از برخورد نامناسب با ارباب رجوع را اگر در مجموعه قضایی وجود داشته باشد حتی به هر میزان کم نیز قابل قبول نیست و همواره تاکید می شود که تکریم ارباب رجوع به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرد.

حجت الاسلام حمیدی بیان کرد: قوه قضاییه با استفاده از سامانه های الکترونیک از مراجعان به دستگاه قضایی نظرسنجی نموده و رفتار کارکنان اداری و قضایی و روند رسیدگی را مورد بررسی قرار می دهد و در این رابطه علاه بر نظارت های محسوس، نظارت های نامحسوس در دست انجام است.

وی تصریح کرد: شکایات مردم از قضات بدون اغماض مورد رسیدگی ویژه قرار می گیرد و در سطح کشور نیز تاکنون برخوردهای قاطعی در این زمینه انجام شده است.

ترک فعل مدیران تحت نظارت است

رییس کل دادگستری استان کرمان همچنین با اشاره به اقدامات دستگاه قضایی در راستای نظارت بر بازار گفت: در زمینه جلوگیری از قصور مدیران در اجرای ماموریت ها و مسئولیت های قانونی خود سازمان بازرسی را فعال کرده ایم که در این زمینه هرگونه ترک فعل مدیران مورد برخورد قرار می گیرد.

بهره‌مندی از ابزارهای روز

وی یادآور شد: امروز قوه قضاییه بخوبی از ابزار روز بهره مند شده و دادرسی ها به صورت الکترونیک انجام می شود؛ این قوه در حال ارائه و معرفی قوه قضاییه نوین به جامعه است.

نماینده عالی قوه قضاییه در استان کرمان ادامه داد: در این قوه از مرحله سنتی برای بهره مندی از خدمات عبور کرده ایم و امروز ۷۵ سامانه الکترونیک در اختیار مردم است که از منازل و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی درخواست های قضایی خود را پیگیری کنند.

حجت الاسلام حمیدی اظهارداشت: امروز قوه قضاییه از دستگاه های پیشتاز در بهره گیری از سامانه های الکترونیک و ارائه خدمات برخط است و نمونه این اقدام را می توان در بخش های مختف از جمله ابلاغ الکترونیک مشاهده کرد.

وی گفت: اینک حدود ۹۱ درصد ابلاغیه های قضایی در استان کرمان به صورت الکترونیک به مردم می رسد و این در حالی است که قریب به اتفاق این ابلاغ ها، ابلاغ واقعی است و این میزان باید به ۹۵ درصدافزایش یابد.

این مسئول قضایی افزود: هنوز تا قوه قضاییه ای که در شان نظام مقدس جمهوری اسلامی است فاصله داریم و باید بسیار کار کنیم اما در این مسیر در حال حرکت هستیم و اهداف بلندی را مد نظر داریم.

رییس کل دادگستری استان کرمان گفت:  انتظارات مردم از دستگاه قضایی بحق و در حد بالایی است، زیرا مردم حق دارند اگر پرونده ای تشکیل می شود، سریعا رسیدگی، حکم صادر و نیز اجرا شود و دستگاه قضایی در این مسیر با مشکلاتی از جمله کمبود امکانات و نیروی انسانی روبه رو است، اما با وجود همه مشکلات، خدمات قضایی مناسبی در حال ارائه است.

وضعیت جرائم در استان

رییس کل دادگستری استان کرمان در ادامه سخنان خود توضیح داد: بیشترین جرائم این استان مربوط به سرقت است که ۱۳.۵ درصد مجموع جرائم را شامل می‌شود و این موضوع باید در برنامه های پیشگیرانه مورد توجه قرار گیرد.

تشکیل روزانه یکهزار پرونده سرقت

به گفته وی روزانه به صورت تقریبی یک هزار پرونده سرقت در استان کرمان تشکیل می شود که این ناخواسته در جامعه نگرانی ایجاد می کند و می طلبد، اقدام مشترکی توسط دستگاه قضایی، استانداری و نیروی انتظامی در رفع این معضل انجام شود.

حجت الاسلام حمیدی ادامه داد: نزاع و ضرب و جرح عمدی با ۷.۵ درصد، تصادفات با ۶.۵ درصد، جرائم مواد مخدر با ۵.۸ درصد و توهین با ۵.۷ درصد به ترتیب رتبه های بعدی جرائم استان کرمان را شامل می شوند.

رییس کل دادگستری استان کرمان ادامه داد: جرائم محصول مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هستند و دستگاه قضایی بتنهایی نمی تواند برای حل این مشکلات و آسیب های اجتماعی اقدام کند، لذا دستگاه های اجرایی مختلف از جمله رسانه ها در این بخش همراه دستگاه قضایی باشند.

ابعاد مهم نقش رسانه 

حجت الاسلام حمیدی در ادامه به تشریح ابعاد مختلف نقش رسانه ها در پیشگیری از وقوع جرائم پرداخت و گریزی هم به مناسبت هفته قوه و شخصیت شهید بهشتی زد.

وی با بیان اینکه اقدامات رسانه ها موجب توسعه امیدواری مردم می شود به رسالت رسانه ها در زمینه اطلاع رسانی اشاره و بیان کرد: اقدامات رسانه ها در انعکاس خدمات انجام شده، موجب امیدواری مردم نسبت به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران می شود.

حجت الاسلام حمیدی رسانه ها را یار و مددکار دستگاه‌ها، حاکمیت و یار دوازدهم توصیف کرد و ادامه داد: رسانه ها می توانند پشتوانه بسیار خوبی برای دستگاه های حاکمیتی باشند و به آنها در اجرای ماموریت های خود کمک کنند.

ساماندهی اتباع بیگانه ضروری است 

رییس کل دادگستری استان کرمان در ادامه با اشاره به اینکه پدیده اتباع بیگانه یک معضل اجتماعی و کرمان هم درگیر این موضوع است، گفت: این افراد در صورتی که مرتکب جرم شوند برابر قوانین موجود با آنان برخورد خواهد شد.

حجت الاسلام حمیدی گفت: ساماندهی اتباع بیگانه یک ضرورت است و باید به آن توجه شود.

ضرورت شناخت شهید بهشتی

وی در ادامه ضمن تبریک هفته قوه قضاییه و نیز بزرگداشت سالروز شهادت شهید بهشتی و یاران ایشان، عنوان کرد: شهید بهشتی شخصیتی بی بدیل در بین شخصیت های انقلاب اسلامی است که نقش بسیار مهمی در شکل گیری انقلاب اسلامی داشت زیرا ایشان با ارائه برنامه های نوین و ایده پردازی بسیاری از شبهاتی که درباره حرکت اسلامی مطرح می شد را پاسخ می داد و برای تشکیل نظام اسلامی در ایده پردازی و عمل بسیار تاثیرگذار بود.

رییس کل دادگستری استان کرمان اظهار داشت: شهید بهشتی را معمار بزرگ دستگاه قضایی می دانیم و البته این بخشی از نقش ایشان در انقلاب اسلامی ایران بوده زیرا در تمامی ابعاد برنامه های بسیار مفید، خوب و عملیاتی برای تشکیل نظام جمهوری اسلامی ارائه کرد.

حجت الاسلام حمیدی ادامه داد: اینکه امروز قانون اساسی ما به عنوان یک قانون مترقی مطرح است، نتیجه ایده، فکر و اندیشه شهید بهشتی است و مذاکرات نمایندگان مجلس خبرگان اول را شهید بهشتی راهبری و مدیریت می کرد و بسیار تلاش داشت تا در قانون اساسی، قانون اسلام ثبت شود.