کهگیلویه و بویراحمد گورستان بلوط ها؛ آیا هنوز فرصت هست؟

به گزارش ایرنا، بر اساس آخرین ارزیابی ها ۶۰ هزار هکتار از جنگل های باشت، منطقه چاروسا و دشمن زیاری در شهرستان کهگیلویه و لنده مبتلا به آفت برگخوار و بخشی هم در شهرستان بویراحمد و دنا عمدتا در منطقه لوداب در چالش آفت پروانه جوانه خوار بلوط گرفتار است.

دامنه های رشته کوه زاگرس زیستگاه بیش از ۵۰ درصد خانوار های عشایری کشور و تامین کننده ۴۰ درصد آب کشور است که هر هکتار آن سالانه ۶۰ تن ریزگرد را در خود رسوب می‌دهد. 

در کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۸۷۴ هزار هکتار جنگل وجود دارد که جنگل های بلوط با پوشش ۹۰ درصدی مهم ترین بخش جنگلی این استان است. 

از سال ۹۰ تا کنون بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از جنگل های بلوط کهگیلویه و بویراحمد دچار خشکیدگی شده اند که این آسیب در کوه های خاییز، لنده و بوستان بیش از بقیه نقاط استان خودنمایی می کند.

بروز خشکیدگی ناشی از آفت برگ خوار در جنگل های بلوط شهرستان باشت و دیگر شهرستان های استان این روزها واکنش هایی را در محافل رسمی و شبکه های اجتماعی به دنبال داشته است.

نفس های به شمارش افتاده بلوط به دنبال علاج  

مستندساز و فعال محیط زیستی استان کهگیلویه و بویراحمد در این باره می گوید: درباره بلوط ها به گفته اهل فن حدود دو ماه پیش وقتی آفت ها در نسل اول بودند باید مبارزه انجام می گرفت، گرچه  در برخی مناطق محلول پاشی شد  اما ناقص بود. 

جواد هادی اصل افزود: تکثیر دشمن طبیعی هم به خوبی انجام نگرفت و باید از کسانی که در این برهه زمانی در این باره مسئولیت داشته و اقدام پیشگیرانه و مناسبی انجام نداده اند  پرسید چرا فرصت به این آفت داده شد؟

این فعال محیط زیستی استان کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: به گفته کارشناسان الان در نسل سه یا چهارم آفت قرار داریم و محلول پاشی وضع را بدتر می کند.
 

مهار آفت جنگل های بلوط اولویت کاری منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد   

مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد گفت: جلوگیری از خشکیدگی درختان بلوط شهرستان باشت به عنوان مرکز هجوم آفت پروانه برگ خوار در پهنه زاگرس به اولویت کاری و دغدغه اصلی کارشناسان مجموعه تبدیل شده و حساسیت لازم برای مهار این آفت در بدنه مدیریتی کشور ایجاد شده است .

سعید جاوید بخت اظهار داشت: بالغ بر ۵۲ هزار هکتار از اراضی استان  به برگخوار بلوط و جوانه خوار آلوده شده  که از این میزان حدود ۲۰ هزار و ۴۰۰ هکتار آفت برگخوار بلوط و ۳۱ هزار و ۶۰۰ هکتار آن آلوده به آفت جوانه خوار بلوط است.

مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه بر اساس ارزیابی هایی که اخیرا انجام شده این رقم به حدود ۶۰ هزار هکتار رسیده است، ادامه داد: علت های متعددی این آفات دارند و در سطح استان آفت برگخوار در مناطق زیادی شیوع پیدا کرده است.

وی ادامه داد: گرچه هم اکنون مرکز آفت برگخوار جنگل های بلوط شهرستان باشت است ولی شهرهای دیگری در منطقه چاروسا و دشمن زیاری در شهرستان کهگیلویه و لنده نیز در بحث آفت برگخوار نیز مبتلا است و  در بحث جوانه خوار بلوط در شهرستان بویراحمد و دنا عمدتا در منطقه لوداب است.

وی تاکید کرد: در بحث برگخوار بلوط که بیشتر اوج این آفت در شهرستان باشت بوده و برگ های درختان در آن منطقه خشک شده اند بالغ بر ۱۵ هزار هکتار در آن منطقه دچار افت شده است.

جاوید بخت تصریح کرد: پیگیری های متعددی برای مبارزه با این آفات انجام شده و علاوه بر پایش انجام شده در سطح استان و اعزام  چهار تیم کارشناسی مختلف به منطقه  ، مسئولان و کارشناسان کشوری نیز از منطقه بازدید داشته اند.

وی از پایش  افزون بر ۳۵۰ هزار هکتار در سطح عرصه های استان خبر داد و گفت : در این پایش بالغ بر ۵۲ هزار هکتار از این ۳۵۰ هزار هکتار آلوده بوده و بر اساس ارزیابی های جدید به ۶۰ هزار هکتار رسیده است.

جاوید بخت عنوان کرد: در این مدت فعالیت های کارشناسی تیم گیاه پزشکی فعال شده است و کارگروه گیاه پزشکی متشکل از اساتید دانشگاه، مرکز تحقیقات، حفظ نباتات و منابع طبیعی تشکیل شده است.

جاوید بخت ابراز داشت: در بحث مبارزه با آفات اعتبارات زیادی را می طلبد و عزم ملی را نیاز دارد.

مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: این آفت تنها مختص استان کهگیلویه و بویراحمد نیست و دربرگیری در تمام حوزه زاگرس را دارد و مشکلی بوده که در استان های حوزه زاگرس این آفت شیوع پیدا کرده است.

وی بیان کرد: موضوعی که وجود دارد این است که مبارزه با این آفت باید در زمان خاصی باید باشد ‌و البته با توجه به مبارزات بیولوژیکی که در سطح عرصه ها انجام شده، به نظر می رسد در این فصل بازدهی لازم را برای مقابله ندارد.

جاوید بخت تصریح کرد: علی رغم پیگیری های انجام شده تاکنون در بحث اعتبارات ۱۴۰۱ منابع طبیعی استان، نتوانسته منابعی دریافت کند اما با جدیت پیگیر موضوع هستیم.

مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: بر اساس حساسیت های ایجاد شده، استانداران حوزه زاگرس برنامه ای برای جنگل های زاگرس دیده اند.

وی افزود: این برنامه در سطح استانداران و معاون اول رئیس جمهور در دست پیگیری است.

جاوید بخت تصریح کرد: امید است با نگاه ویژه دولت مردمی سیزدهم نسبت به موضوع و پیگیری های استان بتوانیم گزارش خوبی را به مردم بدهیم و دغدغه های پیش رو  را رفع کنیم.

اعتبار ۲۰ میلیارد تومانی؛ نوش دارویی که دیر می رسد

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد در این باره گفت:  با پیگیری های مقامات استانی از سوی رئیس سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی کشور ۲۰ میلیارد تومان برای مبارزه با این آفت در جنگل‌های استان با محوریت شهرستان بحرانی باشت اختصاص داده شد.

علی شهابی نسب افزود: پس از آن یک تیم از سوی سازمان جنگل‌های کشور برای بررسی و اقدام وارد استان شدند اما تاکنون این اعتبار جذب نشده و حجم زیادی از جنگل های استان آسیب دیده است.

جنگل های بلوط زاگرس نفس هایشان به شمارش افتاده و تا این اعتبار جذب شود باید شاید صحنه های بیشتری از خشکیدگی و نابودی این درختان باشیم.   

از طرف دیگر  جاوید بخت مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد نسبت به احتمال آتش سوزی در جنگل های استان هشدار داده است و افزوده که هفته جاری برای شروع آتش سوزی در جنگل بسیار خطرناک است بنابراین می طلبد مردم هوای طبیعت را داشته باشند و زمینه بروز آتش سوزی در طبیعت را درست نکنند. 

گویا قصه دردناک درد های بلوط تمامی ندارد و هر بار باید مناظر فاجعه جدیدی همچون خشکسالی ، آفت، پدیده گرد و غبار، آتش سوزی و بی رحمی انسانها نسبت به محیط زیست باشیم تا جنگل های بلوط به عنوان غنی ترین سرمایه زاگرس رو به زوال برود.

سال گذشته یکهزارو ۵۵۰ هکتار از جنگل ها و مراتع مناطق مختلف استان طعمه حریق شد.

این روزها که عوامل انسانی و طبیعی دست به دست هم داده تا درختان بلوط را به ورطه نابودی کشاند برای حفظ محیط زیست و جوابگو بودن در قبال نسل آینده با عزمی ملی از وقوع فاجعه زیست محیطی جلوگیری کنیم.

پروانه برگ خوار آفتی است که به درختان بلوط و گیاهان گوناگونی مانند مرکبات، پسته، بادام و بسیاری دیگر از گیاهان حمله می کنند؛ این آفت به پنج نسل در طبیعت می تواند خسارت وارد کند.

پروانه جوانه خوار بلوط (Tortrix viridana L) که در چند دهه اخیر، گونه‌های مختلف بلوط را مورد حمله قرار داده آفتی بسیار مخرب است که باعث کاهش رویش چوب، زوال جنگل، تغییر در زادآوری و توالی شده و حتی باعث مرگ و میر درختان می‌شوند.

این آفت با آغاز فصل بهار در سطح جنگل‌های بلوط در ناحیه رویشی زاگرس شروع به فعالیت کرده و خسارات زیادی را به عرصه‌های طبیعی وارد می‌کند. این حشره با تغذیه بی‌رویه از جوانه‌ها و برگ‌های درختان، ظاهر درخت را عاری از برگ می‌کند و همین باعث می‌شود بسیاری از مردم با گمان بر خشکیدگی درخت، به قطع آن در عرصه اقدام کنند.

استان کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت شده و موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه‌ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه‌های دارویی کشور را در خود جای داده است.