سینما نور کرمان را میگویم؛ در قلب تاریخ شهر کرمان، وسط حیاطش - سینمای تابستانه- ایستادهایم به بهانه بازدید رییس سازمان سینمایی کشور و همه دارند به سازه متروک و قدیمیای نگاه میکنند که خیلیها هنوز نمیدانند همین درودیوار و آجرهای کهنه چه داشته و دارد که همه را متقاعد کردهاند توان و همتها را روی هم بگذارند برای احیای دوباره آن.
آنجا، آن بالا، اتاقک درب و داغانی که غیر از دروپنجره از جا درآمدهاش، دیوارش هم سوراخ شده و معلوم نیست چرا، زمانی اتاق اداری سینما بوده است. انتهای حیاط، سکویی است که در گذشته هنرمندان آنجا اجرای برنامه داشتهاند و شب هایی را زنده نگه داشته اند. قدم ها را که روی سنگفرش خاک گرفته این سینما می گذاریم انگار روی پرده سینمایی چشمانمان، فیلم سینمایی «سینما پارادیزو» را می بینیم و هربار چشم ها را می شوییم از اشکان جاری بر نوستالوژی گذشته خاطرات و حس و حال زندگی.
نمیشود بیننده سینماپارادیزو(ساخت ۱۹۸۸ میلادی ، ایتالیا) بوده باشید، نزدیک سینما نور شهر کرمان شوید و حس و حال گذشته ای که اینجا فیلم دیده اید را تداعی نکنید؛ نایستید و گذشته را مرور نکنید و خدا می داند چقدر از مردان و زنان این شهر اینجا چقدر خاطره در دل نهان کردهاند و سربه مُهر گذاشته اند برای خلوت امن تنهاییشان.
خبر رسیده بود که رییس سازمان سینمایی و معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد به کرمان می آید و ۲ روز از وقتش را هم اینجا می گذارد. ابتدا تعجب کردیم درباره علت سفر ۲ روزه، چون در برنامه اعلامی سفر هم مراجعه به هیچکدام از شهرستان های استان کرمان دیده نمی شد. البته دیدار با اهالی فرهنگ و هنر حتی از شهرستان ها نیز در برنامه سفر گنجانده شده بود. همچنین مشاور امور ایثارگران وزیر و مدیرکل حقوقی سازمان سینمایی نیز که همراه معاون وزیر به کرمان آمده بود از وی جدا شد و یکراست به جیرفت رفت برای دیدار با مدیران اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب استان و بازدید از تاسیسات و زیرساخت های فرهنگی و هنری در آن منطقه.
اما غیر از دیدار با اهالی فرهنگ، هنر و سینما و نیز حضور در جمع مدیران و دست اندرکاران بخش های فرهنگی و هنری از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، چند بازدید برای معاون وزیر برنامه ریزی شده بود که هرکدام ویژگی خاص خودش را داشت.
نخست بازدید از سینمای قدیم شهر کرمامن (سینما نور) بود که دهه ۳۰ افتتاح شده و تا دهه ۸۰ خورشیدی فعال بود و میزبان شهروندان؛ در حدود ۱۸ سال اخیر هم متروک باقی مانده بوده و خبری از آن نبود جز احتمال ها برای تخریبش تا اینکه چندماه پیش مدیران کرمان عزمشان را جزم کردند تا هرطور شده این نماد خاطرات و نوستالوژی شهر کرمان را دوباره سرپا کنند.
گفته شده با همکاری مدیران شهری، حوزه هنری و ارشاد بنای مرمت سینما زده شد که هم اینک نیز در جریان است و در ادامه این نوشتار بیشتر درباره عقبه آن و نیز خروجی بازدید معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهیم نوشت.
بازدید بعدی، باز از پروژهای درحال ساخت در بخش سینما بود اما بکلی متفاوت با سینما نور شهر کرمان؛ به میدان بیرم آباد رفتیم؛ همانجا که نزدیک است به گلزار شهدا و خروجی شهر کرمان به سمت بم و دیگر شهرهای جنوبی و شرقی استان. محله ای فقیرنشین که مجتمع بسیار بزرگ تجاری-اداری - فرهنگی در آن از چندسال پیش در حال ساخت است.
مجتمعی موسوم به برلیان که گفته شده به همت موسسه ملل درحال احداث است؛ پروژهای بسیار بزرگ که چند سالن سینما در آن جانمایی شده و رییس سازمان سینمایی کشور نیز پس از بازدید از آن تاکید کرد که در این پروژه با عظمت کنونی، تعداد سالن های فرهنگی و سینمایی بیشتری باید برای آن درنظر گرفت.
بازدید دیگر اما کمی متفاوتتر و البته مرتبط و در همین حوزه بود؛ بازدید از موسسه ساخت پویانمایی و گفت و گو با مجریان این موسسه بخش خصوصی که وضعیت و ظرفیت های کرمان در این عرصه را بازنمایی می کند.
فرهنگ و هنر؛ پایتخت یا شهرستان ها؟
دستکم ۲ دیدار دیگر معاون وزیر با اهالی فرهنگ و هنر کرمان از دیگر برنامه ها بود که تا پاسی از شب وقت وی را گرفت اما خیلی ها گفتند ارزشش را داشته است.
درواقع این بازدید میدانی و تماس چهره به چهره با هنرمندان شهرستانی و استانی درشرایطی است که طی روزهای اخیر برخی صداها مبنی بر ضرورت رسیدگی بیشتر به وضعیت فرهنگی و هنری پایتخت شنیده شده و انتقادهایی نیز به دنبال آن از سفرهای استانی مدیران فرهنگی کشور به گوش رسیده است؛ صداهایی که چرایی و اهداف آنها معلوم نیست چون مگر می شود فرهنگ و هنر را مختص پایتخت دید و بی خیال زیرساخت ها و هنرمندان استان ها شد؟
این وضعیت البته در کلام رییس سازمان سینمایی کشور نیز نمود داشت، آنجا که شامگاه چهارشنبه در جمع مدیران صنوف و فعالان حوزه سینمای استان کرمان تصریح کرد: نشستن در دفاتر و زیر باد کولر قطعا ما را به سمت عدالت فرهنگی سوق نخواهد داد بلکه حرکت جهادی و حضور در میدان باعث می شود تا ضعف ها و مشکلات در این حوزه مشخص شود تا بتوانیم برنامه های عملیاتی مهمی را برای شهرستان ها و استان ها داشته باشیم.
محمد خزاعی گفت: بسیاری منتقد حرکت های سازمان سینمایی از جمله سفر به شهرستان ها هستند و می گویند که شما همین تهران و سینمای حرفه ای را هدایت، کنترل و استاندارسازی کنید.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از نویسندگان و منتقدان که طیف خاصی هستند معتقدند چرا ظرفیت جدیدی را با این حرکت ها برای سینمای ایران به وجود می آورید گفت: این انتقاد بدین معنی است که عدالت فرهنگی باید متمرکز در تهران باشد سینمای ایران مربوط به تهران و پایتخت نیست و ظرفیت ها، استعدادها و نیروهای انسانی بسیار خوبی در شهرستان ها وجود دارد که معمولا نادیده گرفته میشوند.
وی تاکید کرد: اگر امکانات در شهرستان ها برای فعالان عرصه سینما ایجاد شود جلو مهاجرت نخبگان ما که در تربیت نیروی انسانی، کادرسازی و تولید محتوا خوب تاثیر دارند نیز گرفته می شود.
بضاعت هنری کرمان
اما از چرایی و فواید بازدیدهای میدانی مدیران عالی فرهنگ و هنر کشور در جای جای کشور که بگذریم باید به آخرین وضعیت سینمای شهر کرمان نیز بپردازیم.
واقع امر اینکه استان کرمان با جمعیت سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفری وضع خوبی در حوزه سینما و فرهنگ و هنر ندارد؛ تنها ۱۱ سالن سینما و پنج سالن نمایش فیلم بضاعتی است که تا وضع مطلوب فاصله بسیار دارد.
چندی پیش میزبان جشنواره فیلم کرمان بودیم؛ جشنواره ای که با قهر برخی هنرمندان مواجه شده بود و بهانه ای هم شد برای بیان زیرساخت های مشکل دار یا کمبودهای زیرساختی در این عرصه در دیار کریمان. گزارش ایرنا درباره جشنواره فیلم کرمان را از طریق لینک زیر می توانید مطالعه کنید:
کمبودها و مشکلات در حمایت از هنرمندان سینمایی استان کرمان درحالی است که این خطه، کم سرمایه و توانمندی در نیروی انسانی یا دیگر ظرفیت ها ندارد و درصورت توجه بیشتر به آنها می توان انتظار خروجی های بسیار بیشتر و بهتر را نیز داشت؛ ضمن اینکه نباید فراموش کرد بی توجهی در تربیت و پرورش هنرمندان خلاق و دارای اندیشه معلوم نیست سرنوشت این سرزمین را در عرصه فرهنگ و هنر به چه شرایطی دچار خواهد کرد.
از سینما نور چه خبر
بازدید رییس سازمان سینمایی کشور از سینما نور، سینمای پر از خاطره شهر کرمان بهانهای بود برای کسب اطلاع از آخرین وضعیت این مکان فرهنگی و هنری. این سینما در قلب بافت قدیم شهر کرمان در محدوده میدان ارگ و بازار تاریخی شهر کرمان واقع شده است؛ جایی که مکان یابی و انتخاب آن برای سینما در کنار پررونق ترین مرکز تجاری و شلوغ شهر در دهه ۳۰ قابل تامل به نظر می رسد.
روزی روزگاری این سینما محل نمایش فیلم و صف کشیدن طولانی مردم بوده اما امروز به مکانی متروک با دیوارهای ریخته، شیشه های شکسته و سکوتی غمبار تبدیل شده است.
حالا البته این سینما دارد دوباره جان می گیرد، دست بر زانو زده و قصد دارد برخیزد؛ به سردر آن که می رسیم با داربست هایی مواجه می شویم که نشان از شروع کار مرمت آن دارد. داخل سینما نیز در بخش های مختلف عملیات عمرانی جریان دارد و متولیان می گویند در صورت تامین اعتبار مدنظر تا پایان سال شاهد بهره برداری آن خواهیم بود.
دیواره های داخل سینما در حال مقاوم سازی است؛ سقف سالن اصلی سینما تعویض شده است، صندلی های قدیمی برداشته شده و کف سازی و سفیدکردن دیوارها جریان دارد.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس سازمان سینمایی کشور روز چهارشنبه از روند مرمت و بازسازی سینما نور شهر کرمان که پس از حدود ۲ دهه تعطیلی بتازگی آغاز شده است بازدید کرد و در جریان اقدامات انجام شده برای احیای این بنای ۷۰ ساله قرار گرفت.
عملیات بازسازی این مکان فرهنگی از بهمن سال ۱۴۰۰ آغاز شد تا باز هم این سینما پاتوق هنرمندان و مردم برای تماشای آثار سینمای ایران و جهان شود؛ و خدا می داند وقتی خبر رسید که این سینما بازسازی می شود چقدر خبرهای خوب و حس و حال مثبتی را در بین شهروندان و رسانه ای های این استان ایجاد کرد.
توضیح رییس حوزه هنری استان
رییس حوزه هنری انقلاب اسلامی استان کرمان در جریان این بازدید توضیحاتی درباره وضعیت سینما و بازسازی آن ارائه داد و گفت: سینمانور به پردیس سینمایی نور شامل پنج سینما، پلاتو تئاتر، کافی شاپ، سینمای تابستانه، کافه کتاب و سالن همایش تبدیل خواهد شد.
مجتبی اسدی افزود: برای مرمت سینما نور ۲ میلیارد تومان اعتبار در نطر گرفته شده که عملیات مقاوم سازی آن در جریان است.
وی اظهارداشت: اگر طبق برنامه پیش بینی شده کار مرمت و بازسازی این بنا انجام شود تا پایان سال شاهد افتتاح این طرح خواهیم بود.
اسدی در این بازدید البته خواستار کمک سازمان سینمایی کشور برای تجهیز سینما نور کرمان شد که رییس سازمان سینمایی کشور هم با ابراز خوشحالی از مرمت این مکان فرهنگی گفت: این سینما فضای بسیار خوب فرهنگی برای شهر کرمان است که با مرمت آن مجموعه بزرگ سینمایی به چرخه حوزه هنر استان بر می گردد.
خزاعی تاکید کرد: طرح های مختلفی در حوزه زیرساخت های سینمایی شهرستان های مختلف کشور در دست اقدام است که با به ثمر رسیدن آنها شاهد ارتقای کمی و کیفی سینماها در آینده خواهیم بود.
وی درباره نحوه کمک به این پروژه نیز اظهارداشت: در بحث تجهیزات در حد توان همکاری می کنیم و خوشحالیم که پس از بهره برداری،این محل دوباره خاطراتش زنده می شود و می تواند آن را به یک مرکز فرهنگی بزرگ با سالن های متعدد سینما و کاربری های مختلف در قلب شهر کرمان تبدیل کند.
پروژه بزرگ برلیان
بازدید از عملیات ساخت مجتمع اداری، تجاری و فرهنگی برلیان شهر کرمان مقصد بعدی بازدیدهای رییس سازمان سینمایی کشور بود؛ جایی که قرار است فضاهای فرهنگی و هنری متعددی نیز در آن احداث شود.
به گفته مدیر پروژه مجتمع برلیان کرمان ساخت این طرح بزرگ حدود ۶ سال پیش آغاز شده است و تا سه سال آینده مجموعه آن به بهره برداری می رسد.
علی سلمانی بابیان اینکه زیربنای این طرح ۲۰۵ هزار مترمربع است بیان کرد: علاوه بر فضاهای تجاری در این پروژه، فضاهای فرهنگی چند منظوره نیز پیش بینی شده است که بخش بزرگی از این مجموعه را شامل می شود.
۳ سالن سینما با گنجایش ۴۰۰ نفر
وی اظهارداشت: سه سالن سینما با گنجایش ۴۰۰ نفر در مجتمع برلیان در حال ساخت است که به تجهیزات روز نمایش فیلم مجهز می شود.
در خلال این صحبت ها معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با اشاره به وسعت زیاد این مجموعه تجاری و اداری گفت: تعداد سه سالن سینما برای چنین مجموعه ای بسیار کم است و حتما برای گسترش سالن های نمایش فیلم اقدام شود.
خزاعی تصریح کرد: فعالیت سینما در مجموعه های اقتصادی به رونق و ارتقای گردش مالی مجموعه نیز کمک زیادی می کند.
براساس گزارش ها قرار است فاز نخست این طرح بزرگ تا سال آینده بهره برداری و مجموعه آن نیز تا سه سال آینده افتتاح شود.
اقتصاد در کنار گردشگری
درحالی از چگونگی افتتاح این طرح بزرگ صحبت می کنیم که موقعیت آن سبب نمایان شدن بیشتر اهمیت های بهره برداری آن نیز شده است. پس از شهادت سردار شهید سلیمانی و قرارگرفتن گلزار مطهر این شهید در کنار سایر شهیدان آرمیده در گلزار شهدای کرمان، بر تعداد گردشگران و زائران در شهر کرمان بسیار افزوده و اینجا به میعادگاه بسیاری از شهروندان سایر استان ها تبدیل شده است.
گلزار شهدای کرمان در کنار چندین اثر باستانی ارشمند و نیز بافت قدیم و زیبای این شهر است که با توجه به قرارگیری در باغ های زیبای این منطقه، آنجا را به مکانی مناسب با هدف تبدیل به یک گردشگری یا کمربند گردشگری تبدیل کرده است.
لذا افتتاح مجتمعی بزرگ که قابلیت های مختلف اقتصادی و فرهنگی را یکجا داشته باشد می تواند در کنار چنین ظرفیت های مهمی قرار گیرد و در کلیت ماجرا نیز هم به نفع بخش خصوصی و فعال در اجرای این پروژه و هم توسعه فرهنگ و هنر این سرزمین باشد؛ ضمن اینکه افتتاح چنین مجتمعی بی شک در توانمندسازی و رونق محله های اطراف آن که از جمله محرومترین محله های شهر کرمان به شمار می رود نیز بی تاثیر نخواهد بود.
استودیو متحرک سازی ویرا
صرفنظر از ظرفیت های سینمایی کرمان، محل موردبازدید دیگر رییس سازمان سینمایی کشور، موسسه و استودیو متحرک سازی ویرا در شهر کرمان بود که از جمله ظرفیت های مهم استانی و کشوری در عرصه پویانمایی به شمار می رود.
به گزارش خبرنگار ایرنا مدیر موسسه و استودیو متحرک سازی ویرا در کرمان نیز در جریان این بازدید ضمن معرفی این موسسه گفت: حدود ۱۵ سال سابقه فعالیت در حوزه انیمیشن داریم و مدت چهار سال است که با همکاری تعدادی از جوانان خلاق در این موسسه مشغول تولید آثار در بخش انیمیشن هستیم.
محمد علی اسدی افزود: حدود ۲۰۰ اثر انیمیشن با همکاری صدا و سیما، حوزه هنری و سایر دستگاه ها تولید کرده ایم که برخی از آنها در جشنوراه های مختلف مورد توجه قرار گرفته اند.
وی تاکید کرد: هنر انیمیشن جدی گرفته نشده است و اگر از آن حمایت نکنیم نیروهای هنرمند و خلاق به سمت ساخت اثر برای خارج از کشور می روند.
اسدی تصریح کرد: حوزه انیمیشن درآمدزا و اشتغالزایی دارد و سعی می کنیم با آموزش های لازم نیروهای فعال و خلاق در انیمیشن سازی تربیت کنیم.
در جریان این بازدید خزاعی معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به اهمیت و ظرفیت های این بخش پرداخت و گفت: حوزه انیمیشن، هنری درآمدزا و خلاق است که اگر به صنعت تبدیل شود، درآمدزایی و ارز آوری خوبی برای کشور دارد.
به گفته وی صنعت انیمیشن سازی در سال های اخیر رونق زیادی پیدا کرده است و جوانان و هنرمندان نیز در نقاط و شهرهای دور افتاده کشور با خلاقیت آثاری را تولید می کنند که درآمدزایی برای آنها دارد.
خزاعی با اشاره به موفقیت آثار تولید شده حوزه انیمیشن در خارج از کشور تصریح کرد: موفقیت و درآمدزایی آثار انیمیشن برخی اوقات از آثار سینمایی بیشتر است که این نشان می دهد کارکرد اقتصادی این بخش نیز باید افزایش پیدا کند.
وی ادامه داد: به لحاظ نیروی انسانی، فناوری و خلاقیت در انیمیشن ظرفیت های زیادی داریم، اما در بحث فیلمنامه نویسی و قصه ضعف وجود دارد و قوی نیستیم؛ هر چند در سال های اخیر در این بخش بهتر شده ایم.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه با اشاره به آثار خوب تولیدی هنرمندان انیمیشن کرمان گفت: در سازمان سینمایی کشور آمادگی ارائه خدمات برای حمایت از انیمیشن سازان این استان را داریم.
وی البته پیشنهادهایی هم برای هنرمندان این عرصه داشت و گفت: گاهی می بینیم هنرمندان ما به دلایل اقتصادی یا برای رقابت با آثار خارجی از نشان دادن هویت ایرانی در تولیدات خود فرار می کنند که این خطر بزرگی است و حتما انیمیشن ایرانی باید راوی خوبی برای موضوعات تاریخی، تمدنی و آداب و رسوم فرهنگ ایرانی اسلامی و غیره باشد.
رییس سازمان سینمایی کشور بیان کرد: حوزه انیمیشن محدودیت های اقتصادی و داستانی آثار سینمایی را ندارد و با استفاده از این هنر میتوان به بیان ناگفتهها و قصههای بسیاری پرداخت؛ البته زمانی میتواند این امتیاز کمک کننده باشد که با تشریک مساعی بینش و خودآگاهی، به هویت ایرانی اسلامی بپردازد.
به گزارش ایرنا جمعبندی ۲ روز حضور مدیران عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کرمان با شرکت در جمع مدیران اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در استان و نیز دیدار با مدیران عالی استان از جمله استاندار همراه بود تا در نتیجه بررسی های میدانی و چاره اندیشی برای حل مشکلات، شاهد اقدامات خوب و تخصیص اعتبار مناسب برای توسعه هرچه بیشتر برنامه های فرهنگی - هنری و زیرساخت های این بخش در دیار کریمان باشیم.
زمان احداث سالن ها تا شورای سینمای الگو در کشور
محسن روحی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان نیز که بتازگی در این مسئولیت مشغول به کار شده است سفر مدیران عالی وزارتخانه را برای رصد میدانی وضعیت موجود و کمک به جبران نارسایی های زیرساختی در حوزه فرهنگ و هنر بسیار مفید دانست و گفت: توجه به عدالت فرهنگی از برنامه هایم بوده که مورد تاکید وزیر نیز قرار داشته است.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با توجه به ضرورت تامین و توسعه زیرساخت های فرهنگی و هنری از جمله احداث سالن های سینما در استان کرمان اظهارداشت: سینمای مدرن حق مردم شریف کرمان و هنرمندان آن است و حداکثر تا سه سال آینده سالن های جدیدی به استان اضافه خواهد شد.
روحی در ادامه به برنامه تشکیل شورای سینما به ریاست استاندار کرمان به عنوان یک اقدام الگویی در کشور نیز اشاره و اظهارامیدواری کرد که با این الگو شاهد رخدادهای بسیار مناسبی باشیم.
وی همچنین هزینه کرد هدفمند اعتبارات در حوزه فرهنگ و هنری را مهم و از برنامه های خود در این عرصه اعلام کرد.
نظر شما