این رویداد سیاسی مهم و بین المللی واکنش های مختلفی از سوی مقامات کشورهای جهان و در میان رسانه های جهانی داشت به ویژه اینکه بعد از سفر جوبایدن رئیس جمهوری آمریکا به سرزمین های اشغالی و عربستان سعودی انجام می شد.
اغلب این رسانه ها در ارتباط با این رویداد بر سرنوشت مذاکرات هسته ای ایران با غرب و نیز بررسی دلایل حضور ولادمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به ویژه در بحبوحه مناقشات این کشور با اوکراین تمرکز کردند.
اگرچه سفر پوتین به تهران و دیدار سه جانبه وی با روسای جمهور ایران و ترکیه در قالب مذاکرات موسوم به نشست "صلح آستانه" برای برقراری صلح در سوریه بود، اما تحلیلگران انتخاب تهران به عنوان دومین مقصد سفر رئیس جمهوری روسیه پس از آغاز درگیریهای نظامی در اوکراین را یک پیام مهم برای غرب میدانند؛ سفری که آنها آن را در جهت تحکیم روابط مسکو و تهران و ایجاد موازنه جدید قدرت شرق در جهت افول بلوک غرب ارزیابی می کنند.
از آنجایی که این رویداد یک هفته بعد از سفر بایدن به فلسطین اشغالی و عربستان سعودی برای تشکیل یک به اصطلاح اتحاد خاورمیانه ای علیه ایران برگزار شد، در کنار اظهار نظرهای مقامات غربی بیش از همه واکنش مقامات آمریکا در این زمینه جلب توجه می کند.
از جمله جان کربی هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا روز سه شنبه (به وقت محلی) در گفت وگو با خبرنگاران از بیم تقویت هر چه بیشتر روابط میان تهران- مسکو، به سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به تهران واکنش نشان داد و گفت: این سفر نشان می دهد که وی به دلیل حمله به اوکراین بسیار منزوی شده است.
وی با ادعای اینکه سفر پوتین به ایران نشان می دهد که مسکو در پایگاه دفاعی خود و تامین نیروهای روسیه در اوکراین با مشکل مواجه شده است، درباره ادعای ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه نیز اذعان داشت: آمریکا مدرکی مبنی بر اینکه ایران به روسیه پهپاد فروخته است، در دست ندارد.
هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا همچنین ادعا کرد دولت این کشور شواهدی در دست دارد که نشان می دهد روسیه در حال ایجاد زمینه برای نقض حاکمیت اوکراین و الحاق خاک این کشور است.
مارک گرین نماینده جمهوریخواه ایالت تنسی نیز روز چهارشنبه در توییتی نوشت: امروز که پوتین در ایران حضور دارد، رئیسجمهور بایدن هنوز مشغول مذاکره بر سر توافق هسته ای ایران است و این رقتانگیز است.
رابرت مالی، نماینده وزارت خارجه آمریکا در امور ایران نیز روز سه شنبه در گفت وگو با شبکه «سیانان» کشورش در مورد احتمال فروش پهپادهای ایران به روسیه گفت: «هر چیزی که توانایی مسکو را برای به بار آوردن خرابی بیشتر در اوکراین تقویت کند، باعث نگرانی آمریکا میشود.»
او در ادامه گفت که در صورت ارسال هواپیماهای بدون سرنشین از ایران به روسیه، دولت جو بایدن با اعمال تحریمهای جدید به آن واکنش نشان دهد.
مالی بدون اشاره به دستاوردها یا نتایج سفر رئیس جمهوری روسیه به تهران، گفت که ایران یا میتواند به فکر اتکای بیشتر به روسیه باشد یا میتواند با بازگشت به توافق هستهای ۲۰۱۵ از روابط اقتصادی عادیتر با کشورهای همسایه، اروپا و دیگر کشورهای جهان بهرهمند شود.
در کنار واکنش مقامات غربی نسبت به نشست سه جانبه تهران، در جهان اسلام نیز برخی شخصیت های سیاسی اظهارات مثبتی در باره این رویداد بین المللی داشتند.
از جمله "سامی ابوزهری" عضو برجسته جنبش مقاومت اسلامی فلسطین(حماس) نشست تهران را گامی بلند به سوی بازیابی همبستگی منطقه توصیف کرد و گفت: از نشست تهران استقبال می کنیم و آن را گامی بلند به سوی بازیابی همسبتگی منطقه ای و تقویت عوامل قدرت آن می دانیم .
وی روز چهارشنبه در صفحه توئیتر خود ضمن تاکید بر نقش روسیه در مقابله با سیاست های یکجانبه گرایی و سلطه طلبانه دولت آمریکا، نوشت:از تاکید این نشست بر یکپارچگی سرزمینی، استقلال و حاکمیت ملی سوریه نیز استقبال می کنیم.
در کنار این موضع گیری بازتاب رسانه های بین المللی که برخی از آن به عنوان بازشدن یک جبهه جدید در شرق بر علیه غرب تلفی کرده و احتمال می دهند همین موضوع به زودی به یک چالش جدید برای آمریکا و کشورهای اروپایی تبدیل شود، نیز قابل توجه بود.
به طور مثال، شبکه تلویزیونی فاکسنیوز آمریکا به این رویداد از بعد بررسی ابعاد جنگ در اوکراین و تاثیر سفر سه روز قبل جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به خاورمیانه پرداخت.
در واقع این رسانه که متعلق به جناح سیاسی مقابل بایدن است، به طور تلویحی برگزاری نشست تهران را یک تلنگر سیاسی به سفر رئیس جمهوری آمریکا به خاورمیانه و دیدارش با رهبران اسرائیل و عربستان سعودی و تلاشش برای دور کردن کشورهای منطقه به خصوص کشورهای عرب حوزه خلیج فارس از روسیه انجام شد، ارزیابی کرد.
به نوشته فاکس نیوز، تلاش کشورهای خاورمیانه برای منزوی کردن روسیه دشوار خواهد بود به خصوص که این کشور در جنگ سوریه مشارکت داشته، در گروه اوپک پلاس عضو است و با تولیدکنندگان نفت عضو اوپک مراوده دارد.
در رسانههای چینی نیز سفر روز سه شنبه «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه به تهران برای برگزاری نشست سه جانبه با همتایان ترک و ایرانی خود، به لحاظ زمانبندی در سراسر جهان مورد توجه خاصی قرار گرفت.
تارنمای روزنامه انگلیسی زبان "گلوبال تایمز" چین نوشت به نظر میرسد در واقع پس از سفر «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا به خاورمیانه با شعار پُرکردن خلاء این منطقه و رویای جلوگیری از فعالیت های موثر ایران، روسیه و چین در خاورمیانه، سفر پوتین به ایران به عنوان قدرت برتر خاورمیانه با فاصله زمانی اندک از سفر بایدن به عربستان، با محوریت موضوعات مرتبط با این منطقه مانند "مُشتی محکم به آمریکا" بود.
«ژو ویلی» مدیر بخش موسسه مطالعاتی خاورمیانه در دانشگاه بین المللی شانگهای نیز در مصاحبه با روزنامه «گلوبال تایمز» تاکید کرد دیدار زمانبندی شده پوتین با نتایج ناچیزی که سفر جاه طلبانه جو بایدن به خاورمیانه با هدف پر کردن خلاء های این منطقه برایش به ارمغان آورد، به مثابه مُشتی به صورت آمریکا بود.
رئیس جمهوری آمریکا پیشتر در دیدار با شش رهبران کشورهای حوزه خلیج فارس به علاوه مصر، اردن و عراق ادعا کرده بود آمریکا در منطقه خاورمیانه به عنوان شریکی فعال باقی میماند و واشنگتن هرگز در این منطقه جای خالی برای نفوذ و ایفای نقش روسیه، چین و یا ایران باقی نخواهد گذاشت.
بر اساس گزارش گلوبال تایمز، تحلیلگران معتقدند با وجود اینکه آمریکا و متحدان غربی عرصه تحریمها علیه روسیه را از زمان آغاز جنگ اوکراین روز به روز تنگتر میکنند اما این تحریم ها نتوانسته کرملین را به انزوای دیپلماتیک بکشاند.
در سالهای گذشته، روسیه با تقویت روابط با ترکیه، توسعه روابط با عربستان سعودی و امارات متحده عربی در زمینه نظامی و انرژی و مستحکم کردن روابط با ایران، روابط عملگرایانهای با کشورهای منطقه جهت تضمین حضورش در خاورمیانه ایجاد کرده است و بسیار دشوار است که کسی بتواند روسیه را در خاورمیانه به حاشیه براند و این موضوع تنها مربوط به حضور قدرتمند روسیه در خاورمیانه نیست بلکه پای شراکت و روابط محکم انرژی با کشورهای منطقه در میان است.
بدین ترتیب کارشناسان باور دارند که نفوذ آمریکا در منطقه خاورمیانه از یک سو به دلیل تغییرات عمده و مهمی که در جهان اتفاق افتاده است و از سوی دیگر به دلیل مقتدرتر شدن و مستقل تر شدن سیاست های خارجی کشورهایی چون ایران، ترکیه و عربستان، کمرنگ و کمرنگ تر شده است.
«یین گنگ» محقق موسسه آسیای غربی و آفریقا در آکادمی علوم اجتماعی چین هم در مصاحبه با گلوبال تایمز اظهار کرد مسئله سوریه قطعا در دستورکار پوتین در سفر به ایران بود و توافق بر سر مسائل سوریه خواست و اراده تمامی طرفین است. روسیه میخواهد قدرتش را که طی جنگ طولانی مدت سوریه در این کشور بدست آورده حفظ کند و بازسازی صلح و امنیت در سوریه منافع ترکیه را نیز تامین میکند.
به علاوه روسیه و ترکیه در نشست دوجانبه درباره امنیت غذا و راههای همکاری برای از سرگیری صادرات غلات از اوکراین تمرکز کردند. همچنین موضوعات مهمی در دیدارهای دوجابنه سران ایران و روسیه از جمله توافق هستهای ایران در دستور کار قرار گرفت.
خبر سفر پوتین به تهران و ملاقات با عالیترین مقامات جمهوری اسلامی ایران در همین حال بازتاب زیادی در رسانه های چین داشت.
بر همین اساس «چاینا دیلی» با اشاره به بیانات حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه نوشت حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی سوریه مسئلهای بسیار مهم است و هرگونه اقدام نظامی در شمال این کشور به نفع گروههای تروریستی خواهد بود.
این رسانه چینی تضمین شکوه و عظمت جهانی اسلام را از دیدگاه رهبر معظم انقلاب در حل و فصل تفاوتها و آگاه ماندن در برابر سیاستهای تفرقه افکن دانست و بر مبارزه علیه تروریسم و همکاری با آنکارا در این زمینه تاکید کرد.
خبرگزاری «شینهوآ» چین نیز در مقاله ای نوشت همزمان با سفر پوتین به تهران، بدون اعتنا به تحریم هایی که علیه هر دو طرف اعمال شده است، تفاهم نامه ای در زمینه سرمایه گذاری نفتی به ارزش تقریبی ۴۰ میلیارد دلار در صنعت نفت ایران نیز امضا شد.
در دیدار دو جانبه میان روسای جمهوری ایران و روسیه، آخرین پیشرفتها در روابط دوجانبه که به ویژه از زمان آغاز به کار دولت آیت الله سید ابراهیم رئیسی پیشرفتهای چشمگیری داشته است، بررسی و بر ادامه همکاری های مشترک و تحکیم روابط میان دو کشور تاکید شد.
ساوث چاینا مانیتورینگ پست، دیگر رسانه چینی انگلیسی زبان هم در بخشی از گزارش خود نوشت سفر ولادیمیر پوتین به ایران که تنها چند روز پس از سفر رئیس جمهوری آمریکا به اسرائیل و عربستان سعودی انجام شد، حاوی پیامی مهم به کشورهای غربی درباره برنامههای مسکو برای تقویت روابط استراتژیک نزدیک با ایران، چین و هند در برابر تحریمهای غرب بود.
همچنین در مقاله ای تحلیلی که در پایگاه خبری «سی جی تی ان» چین آمده است خاورمیانه همواره از نقطه نظر ژئوپلتیکی کانونی مهم بوده است، بنابراین چنان دور از ذهن نبود که با فاصله زمانی اندک از نخستین سفر رسمی جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به این منطقه، روسای جمهوری ترکیه و روسیه به ایران سفر کنند.
رهبران هر سه کشور که به نوعی در فشار تحریمهای غرب به رهبری آمریکا هستند سفر بایدن به خاورمیانه را تحریکآمیز توصیف کردند و آن را موجب افزایش تنش و بحران در خاورمیانه دانستند.
ترکیه، ایران و روسیه در سالهای اخیر درباره مسئله سوریه به عنوان بخشی از "روند صلح آستانه" برای پایان دادن به ۱۱ سال جنگ در این کشور شرقی خاورمیانه به بحث و گفت و گو می نشینند.
در نهایت زمانبندی این اجلاس سه جانبه با حضور پوتین، اردوغان و رئیسی پیامی مهم و قوی به سراسر جهان مخابره کرد که قدرتهای منطقهای دیگر نیازی به هژمونی جهانی برای حل و فصل مسائل منطقهای ندارند.
روزنامه لبنانی «الاخبار» نیز روز چهارشنبه در گزارشی در همین باره نوشت، بر خلاف ابتکارهای قبلی، چه روسی و چه ایرانی، تهران این بار با حمایت مسکو گامهای بلندی برای باز کردن درهای بسته میان دمشق و آنکارا از طریق مسیری واضح و متوازن برداشت که به نظر میرسد به نفع همه طرفها باشد.
این روزنامه ادامه داد، مسیری که در قالب آن رجب طیب اردوغان با آیت الله سید علی خامنهای رهبر انقلاب اسلامی ایران دیدار کرد تا پس از اقدامات دیپلماتیک ایران که با سفر «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه به تهران و دیدار با رهبر انقلاب در ماه می گذشته و نیز تلاشهای ایران در خصوص کم کردن فتیله تنش و تهدید آنکارا مبنی بر عملیات نظامی در شمال سوریه، نقطه عطفی باشد.
الاخبار افزود: به نظر میرسد که دیدارهای مزبور در تهران راه را به روی این عملیات نظامی ترکیه بست بویژه آنکه آیت الله سید علی خامنهای به اردوغان تأکید کرد «امنیت شما از امنیت سوریه است». برآوردهای میدانی نیز تقریبا به همین سمت نزدیک میشود. روسیه دیروز فرمانده نیروهایش در سوریه را برای دیدار با فرماندن «قسد» (نیروهای دموکراتیک سوریه) فرستاد و بر اساس اطلاعات الاخبار، این نیروها موافقت ابتدایی خود را با عقبنشینی کامل از مسیر « m۴» و تحویل آن به ارتش سوریه اعلام کردهاند؛ موضوعی که به نظر میرسد منجر به تثبیت واقعیت میدانی جدید شود و دیگر هیچ بهانهای برای آنکارا برای عملیات نظامی در شمال سوریه باقی نماند.
روزنامه تایمز چاپ لندن نیز روز سهشنبه با انتشار گزارشی، این سفر را تلاش برای شکلدهی یک ائتلاف ضد غرب توصیف کرد و نوشت که رهبران روسیه و ایران، غرب را به عنوان یک نیروی شرور و فاسد تلقی میکنند.
این گزارش، ایران را «دومین مقصد سفر رئیس جمهوری روسیه پس از آغاز درگیریهای نظامی در اوکراین» اعلام و عنوان کرد که تحریمهای غرب دو کشور را بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک کرده است.
"آندری کورتونوف" رئیس شورای امور بینالملل روسیه که به وزارت امور خارجه مشاوره میدهد، میگوید: «این یک سفر مهم برای شخص پوتین است چرا که کرملین نمیخواهد اجازه دهد در سطح بینالمللی منزوی شود.»
در ادامه گزارش این روزنامه آمده است که پوتین در این سفر از کشوری دیدار میکند که تحت فشار تحریمهای غرب به حیاتش ادامه داده و «بسیاری در داخل معتقد هستند که او در بازگشت بتواند طرحی برای زندگی در روسیه تحت تحریمهای سخت غرب» تهیه کند.
تایمز نوشت: دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، تحریمهای اقتصادی را هزینه اجتنابناپذیر امتناع از تسلیم شدن در برابر غرب توصیف کرده و به رسانه های ایران گفته این بهایی است که کشور ما و ایران برای استقلال و حاکمیت خود می پردازند.
در خاورمیانه، روزنامه لبنانی "البناء" روز چهارشنبه در گزارشی تحلیلی نشست تهران را در رسیدن به اهداف خود موفق دانست و نوشت که روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه الگویی از شراکت ارایه کردند.
این روزنامه به ارزیابی نشست روز سه شنبه تهران و نشست اخیر جده با حضور «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا پرداخت و نوشت: نشست تهران نگاه رسانه های گروهی و افکار عمومی جهان را به خود جلب کرد و ایران در برابر نشست شکست خورده جده توانست یک نشست سه جانبه موفق را به نمایش بگذارد. نشست تهران، نشست در جده را از فروغ انداخت.
به نوشته البناء، نشست جده که با حضور بایدن و شرکت سران شش کشور شورای همکاری خلیج فارس به همراه اردن، مصر و عراق برگزار شد، بدون دستیابی به نتیجه ملموس و قابل توجهی به کار خود پایان داد.
به نوشته البناء، ناظران سیاسی که نشست جده را دنبال کردند، معتقدند که این وضعیت نمایانگر ناکامی فاحش بایدن است زیرا با توجه به شکست شکل گیری یک ائتلاف نظامی عربی- صهیونیستی علیه ایران و ناکامی در ملحق کردن همه جانبه عربستان به فرآیند عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی، تنها امید باقیمانده برای واشنگتن آن بود که ریاض به درخواست کاخ سفید مبنی بر افزایش میزان صادرات نفت خود به بازارهای جهانی بنابر درخواست بایدن پاسخ مثبت دهد اما آمریکا در تحقق بخشیدن به این امر نیز ناکام ماند.
روزنامه البناء در ادامه به نشست تهران اشاره و تاکید کرد: رؤسای جمهور ایران،روسیه و ترکیه همچنین موفق شدند اهداف سه گانه نشست تهران را تحقق بخشند که عبارتند از نخست: از بین رفتن خطر وقوع جنگ در مرزهای سوریه و ترکیه آن هم پس از آنکه ترکیه آمادگی خود را برای انجام عملیات نظامی اعلام کرد و ارتش سوریه نیز نیروهایش را در مرزها مستقر کرد. چون بیانیه پایانی اجلاس تهران بر صرف نظر کردن ترکیه از انجام عملیات نظامی تاکید کرد؛ به امید آنکه کانال همکاری میان آنکارا با دولت سوریه بر اساس محترم شمردن حاکمیت ملی و تمامیت ارضی این کشور گشوده شود چرا که همکاری تنها راه تضمین امنیت در مرزهای مشترک دو کشور به شمار می رود.
شبکه "اسکای نیوز" انگلیس نیز با انتشار گزارشی در تارنمای خود نوشت که ایران دومین مقصد پوتین به خارج از مرزهای اتحاد جماهیر شوری سابق، بشمار میرود تا پس از جنگ در اوکراین، اتحاد با شرکای معدودی را که مسکو هنوز از آن برخوردار است تقویت کند.
این شبکه خبری افزود: پوتین تحریم های غرب علیه مسکو را اعلان جنگ اقتصادی توصیف کرده و تلاش های خود را برای دیپلماسی بین المللی روی چین، هند و تهران متمرکز کرده است.
در ادامه این گزارش به نقل از یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی پوتین آمده است: تماس با رهبر ایران بسیار مهم است. یک گفت و گوی قابل اعتماد بین رهبران دو کشور در مورد مهمترین موضوعات در دستور کار دوجانبه و بین المللی شکل گرفته است.
در این بین خبرگزاری صدای افغان (آوا) نیز امروز در مقاله ای تحلیلی نوشت: مهمترین پیام سفر اردوغان و پوتین به تهران، تحکیم بیشتر سیاستهای منطقهای جمهوری اسلامی ایران و تثبیت جایگاه این کشور در سیاست بینالملل و تقویت محور مقاومت و در نهایت زانو زدن رقبای منطقهای جمهوری اسلامی در مقابل تهران است.
این رسانه آسیایی، با اشاره به میزبانی جمهوری اسلامی ایران از «رجب طیب اردوغان» و «ولادمیر پوتین» رئیسان جمهوری های روسیه و ترکیه نوشت:این میزبانی با توجه به تحولات جهانی از جمله بحران اوکراین، افزایش قیمت انرژی در جهان و رابطه بشدت تنشآلود چند ماه اخیر میان شرق و غرب به ویژه امریکا و روسیه حایز اهمیت است.
در همین حال روزنامه انگلیسی "گاردین" نیز با انتشار گزارشی به حضور "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه در ایران و جلسات سران سه کشور، در خصوص آخرین تحولات اوکراین، حل بحران سوریه و همچنین توافق هستهای ایران اشاره کرد.
این گزارش میافزاید: مذاکرات سه جانبه رئیس جمهور روسیه با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران و رجب طیب اردوغان از ترکیه پس از سفر اخیر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به خاورمیانه، به عنوان نشانه ای از تداوم نفوذ پوتین در منطقه دیده می شود.
گاردین افزود: انتظار می رود رهبران سه کشور به صورت دوجانبه و همچنین در چارچوب روند آستانه با یکدیگر دیدار کنند. این گفت وگوها همچنین ممکن است به تجربه طولانی ایران در دور زدن تحریمهای آمریکا و اینکه آیا فضایی برای همکاری بین مسکو و تهران برای شکست اقدامات ایالات متحده وجود دارد یا خیر، اشاره کند.
این نشریه انگلیسی افزود که رهبران روسیه و ایران به دنبال کاهش وابستگی کشور به دلار آمریکا هستند. این درحالی است که سفیر روسیه در تهران، شنبه گذشته در مصاحبه با روزنامه ایرانی "شرق" گفت که ایران و روسیه اکنون در یک "قلعه واحد" قرار دارند.
روزنامه «اکسپرس تریبیون» پاکستان نیز امروز سفر رئیس جمهوری روسیه به ایران را بسیار مهم دانست و با اشاره به همسویی دو کشور برای نفی هژمونی آمریکا، نوشت: سفر پوتین به تهران، حاکی از تعامل فعالانه میان قدرت های منطقهای برای ایجاد یک نظم جدید قدرت در منطقه و تضمین عرضه بیوقفه انرژی در در جهان است.
این روزنامه انگلیسی زبان چاپ اسلامآباد در سرمقاله روز چهارشنبه خود نوشت: سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به ایران پس از بازدید اخیر وی از چین بسیار مهم تلقی میشود و بیانگر انعطاف روسها به سمت همسایگان و نمایش یک همسویی جدید است که مسکو به دنبال مقابله با گسترش ناتو به سمت شرق میباشد.
در این سرمقاله با اشاره به مقاومت ایران در برابر تحریمهای آمریکا و همسویی تهران- مسکو علیه سیاستهای واشنگتن، آمده است: ایران و روسیه مصمم به مقاومت در برابر هژمونی ایالات متحده و انجام اقدامات بیشتر برای ایجاد راههایی جهت تضمین عرضه بیوقفه نفت و گاز به جهان هستند.
اکسپرس تریبیون همچنین نوشت: جنگ اوکراین چالشهایی را در حوزه قیمت انرژی و موادغذایی ایجاد کرده و مسکو را در مقطع حساسی قرار داده است. لذا مسکو به عنوان یک ابرقدرت در تلاش است تا به متحدانش از لحاظ امنیت اطمینان دهد.
خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز در گزارشی نوشت: پوتین در تهران از حمایت قاطع ایران از کارزار نظامی کشورش در اوکراین برخوردار شد.
این رسانه افزود: همزمان با افزایش تحریم های غرب علیه روسیه و به درازا کشیدن کارزار نظامی پر هزینه این کشور، پوتین در صدد است تا پیوندهای مسکو با تهران را که خود هدف تحریم های مشابه روسیه بوده و شریک احتمالی نظامی و تجاری آن به شمار می رود، تقویت کند.
روزنامه ایندیپندنت چاپ لندن نیز با بیان اینکه دیدار مقامات ارشد ایران، ترکیه و روسیه در تهران «نمایش وحدت سیاسی» و احتمالا اتحاد نظامی آنان است، نوشت: این دیدار به طور مشخص، مشابه ژئوپلیتیک دیدار اخیر بایدن با شرکای اصلی خود در آسیای غربی است.
این رسانه چاپ لندن، بحران سوریه را مساله ظاهرا اصلی نشست سران ایران، ترکیه و روسیه در تهران عنوان کرد و نوشت: در ماههای گذشته، اتفاق خارقالعادهای در سوریه نیفتاده که به خاطر آن، این نشست برگزار شود اما باتوجه به تلاش واشنگتن برای انزوای مسکو و تهران، پای موضوعات امنیتی دیگری در میان است.
ایندیپندنت با اشاره به تیرهشدن روابط ترکیه با دیگر اعضای ناتو نوشت: تهران، آنکارا و مسکو در نشست تهران تلاش میکنند بیهوده بودن تلاشهای واشنگتن برای به چالش کشیدنشان را به رخ بکشند.
این روزنامه انگلیسی به نقل از "دیمیتری اوستافیف" تحلیلگر روس نوشت: اروپا و آمریکا به همه برای قطع روابط با روسیه فشار آوردهاند اما گذشت چهار ماه از این سیاست خصمانه، ناکارآمدی آن را ثابت کرد.
ایندیپندنت، سفر پرحاشیه بایدن به آسیای غربی و دیدارش با مقامات رژیم صهیونیستی و عربستان در هفته گذشته را یادآور شد و نوشت: هدف سفر بایدن تقویت روابط با این طرفها و ایجاد جبهه واحدی علیه روسیه و ایران بود و برگزاری نشست مقامات ارشد روسیه و ترکیه در تهران، یک هفته بعد از این سفر معنادار است.
این رسانه غربی به نقل از کارشناسان نوشت: منافع روسیه و ایران در سال های اخیر به طور فزاینده ای همسو شده است.
ایندیپندنت به نقل از «نیکول گروسکی» یک محقق در اندیشکده بلفر وابسته به دانشگاه هاروارد نوشت: از زمان شروع جنگ اوکراین، روسیه به تقویت روابط با ایران بیشتر توجه کرده است.
روزنامه قطری "العربی الجدید" نیز با انتشار یادداشتی به تحلیل ابعاد راهبردی برگزاری نشست سه جانبه تهران پرداخت و این رویداد را از سه بعد روابط دو جانبه تهران – مسکو در دولت جدید ایران، از بعد منطقه ای در سایه تشدید تنش بین ایران و رژیم صهوینیستی و از بعد بین المللی افزایش سطح تنش بین ایران و غرب به ویژه آمریکا در پی مذاکرات هسته ای پرداخت و اهداف برگزار کنندگان آن را موفقیت آمیز ارزیابی کرد.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز ارگان حزب حاکم دموکرات آمریکا نیز در تحلیلی نوشت: سفر پوتین به ایران به جهان نشان داد که گرچه روسیه روز به روز منزوی تر میشود، روابط آن با تهران در حال تبدیل شدن به شراکتی گستردهتر است. پوتین در سفر به تهران تلاش کرد تا اتحاد ایران و روسیه را در برابر تلاشهای آمریکا برای مهار کشورهای متخاصم با غرب، شکل دهد.
به نوشته نیویورک تایمز، تائید جنگ روسیه علیه اوکراین به وسیله جمهوری اسلامی بسیار فراتر از حمایت محتاطانه چین بوده و مهر تائیدی بر موضع پوتین است که غرب را متهم می کند راه دیگری در برابر روسیه جز اقدام نظامی باقی نگذاشت.
این روزنامه آمریکایی مدعی شد: روسیه با وجود آنکه همچون ایران، روابط خصمانه ای با آمریکا داشته و تهران و مسکو در سوریه همکاری نظامی میکردند، سال ها احتیاط میکرد که چندان به تهران نزدیک نگردد.
نیویورک تایمز افزود: اما تهاجم روسیه به اوکراین این محاسبات را تغییر داد. روسیه که روز به روز از بازارهای غربی کنار گذاشته می شود، به ایران به چشم شریک اقتصادی و همچنین متخصص دور زدن تحریم ها نگاه میکند.
هنوز زود است که بتوان گفت آیا تهران می تواند به ایستادگی اقتصاد روسیه در برابر تحریم های غرب کمک کند یا آنکه رقابت در بازارهای جهانی انرژی یا منافع سیاسی متفاوت بار دیگر شراکت آنها را بر هم خواهد زد.
به عنوان مثال، روسیه به دنبال خریدار جدید نفت و دور زدن تحریم هاست و همزمان سهم دو متحدش یعنی ایران و ونزوئلا را از بازارهای جهانی کاهش داده و جنگ قیمتی را کلید زده که به زیان تمامی آنها تمام خواهد شد.
رادیو فرانسه نیز امروز در گزارشی از سفر روسای جمهوری روسیه و ترکیه به تهران، این نشست با محور سوریه را فرصتی برای تعمیق روابط سهجانبه تهران، آنکارا و مسکو خواند و به سرفصل مباحث مطرح شده در آن پرداخت.
این گزارش با اشاره به دیدار مقام معظم رهبری و رئیس جمهوری روسیه، نوشت:رهبر عالی ایران تاکید کرد که دلار باید به تدریج از تبادلات بینالمللی حذف شود. این در حالی است که دو کشور ایران و روسیه با تحریم های غربی مواجه هستند.
رادیو فرانسه در گزارش خود نوشت: ایران و روسیه هر دو از مدافعان رئیس جمهوری سوریه تاکید کردند که نیروهای آمریکایی باید مناطق شمال شرقی سوریه را که در کنترل نیروهای کرد است، ترک کنند. این مساله احتمالا رضایت ترکیه را که قصد دارد به عملیات نظامی علیه کرده دست بزند، جلب خواهد کرد.
براساس این گزارش، مسکو و تهران تنها در یک مساله در مورد کردها از اردوغان حمایت کردند: در این نشست «ابتکارات غیرمشروع خودمختاری» رد شد. به این ترتیب هر سه کشور نشان دادند که با تشکیل «کردستان مستقل» مخالف و با تداوم همکاریها برای «حذف تروریستها» متعهد هستند.
رادیو فرانسه با بیان اینکه «با وجود برخی اختلافها» پوتین نشست تهران را «مفید و بسیار سازنده» خواند، گفت: پوتین از همتایان خود برای ادامه این مذاکرات در مسکو «تا پایان سال میلادی» دعوت کرد. این شکل از نشست با مشارکت سه کشور بهعنوان فعالان اصلی در مساله سوریه از سال ۲۰۱۷ آغاز شده و ادامه خواهد یافت.
رسانه کاملا اقتصادی بلومبرگ آمریکا نیز اهمیت برابر سفر پوتین با تور خاورمیانه ای بایدن را "توهم" دانست و ادعا کرد: جنگ پوتین در اوکراین وجهه این کشور در منطقه را تخریب کرده و روسیه به جای آنکه راه حلی برای مشکلات ژئوپلتیک، اقتصادی و امنیتی ناشی از خروج نیروهای آمریکایی از منطقه باشد، خود تبدیل به منشأ بحران جدیدی شده است.
بلومبرگ مدعی شد: کمبود روزافزون غلات و تورم فزاینده مواد غذایی در کشورهای عربی نتیجه مستقیم جنگ در اوکراین است. تداوم حمایت پوتین از ایران نیز منشأ استیصال اسرائیل و کشورهای عربی مخالف تهران شده است.
نظر شما