آمریکا و تداوم رویکرد تحریک چین؛ کاهش تنش، شاید وقتی دیگر

به گزارش روز شنبه ایرنا، پس از انتشار برنامه سفر پلوسی به تایوان، دولت چین هشدار داد در  صورت انجام این سفر، پکن "اقدامات موثر و نیرومند" انجام خواهد داد.

این در حالیست که وزارت امورخارجه تایوان نیز می‌گوید تاکنون چنین اطلاعاتی درباره این سفر دریافت نکرده است و از دیگر سو، هنوز سخنگوی مجلس نمایندگاه آمریکا و دولت این کشور در این باره اظهارنظری نکردند.

پیشتر نیز «ژنرال وی فنگه»، وزیر دفاع چین در واقع آمریکا را به حمایت از استقلال این جزیره تایوان متهم کرد و گفت که این کشور در حال «نقض وعده خود در مورد تایوان» و «دخالت» در امور چین است.

چین مدعی مالکیت تایوان است، اما تایوان خود را کشوری مستقل می‌داند. مقامات تایوان، آمریکا را بزرگترین متحد خود به شمار می‌آورند و واشنگتن نیز به استناد به قانونی خود را ملزم به کمک به این جزیره برای دفاع از خود می‌کند.

تشدید این رجزخوانی‌ها در حالی ادامه می یابد که پکن به طور فزاینده هواپیماهای جنگی خود را به منطقه دفاع هوایی تایوان می‌فرستد. این در حالیست که در آمریکا کشتی‌های نیروی دریایی خود را به آب‌های تایوان فرستاده است.

از دیگر سو، در ۳۰ تیر سال جاری، بایدن در میانه افزایش تنش‌ها بین واشنگتن و پکن اعلام کرد که طی ۱۰ روز آینده با شی جین پینگ همتای چینی خود گفتگو خواهد کرد.

گفتگوی بین رهبران دو کشور در حالی است که وضعیت تایوان تنش بین دو کشور را به بالاترین میزان رسانده و از سوی دیگر دولت بایدن به علت مشکلات اقتصادی داخلی از جمله تورم بی سابقه و فشار بر مصرف کننده، کاهش عوارض گمرکی بر کالاهای وارداتی از چین را در دست بررسی دارد.

آمریکا کشور چین را به عنوان یک رقیب راهبردی قلمداد می‌کند و ماه گذشته به ناتو فشار آورد تا در سند راهبردی خود پکن را یک چالش امنیتی در نظر بگیرد.

اکنون سوال اینجاست آیا واشنگتن و پکن به سمت درگیری نظامی حرکت می کنند؟

سفر پلوسی به تایوان

به باور مقامات چین سفر پلوسی به تایوان تاثیر جدی بر روابط چین-آمریکا خواهد گذاشت.

پلوسی که همواره مورد انتقاد چین بوده است در ماه ژانویه(بهمن) جلسه دیداری مجازی با «ویلیام لائی» معاون رئیس جمهوری تایوان برگزار کرد ...

به باور شماری از کارشناسان و تحلیگران سیاسی، اکنون در دولت آمریکا درباره اینکه آیا پلوسی به تایوان سفر کند یا نه شکاف‌هایی بوجود آمده است.  

به تازگی، «ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت امورخارجه چین در سخنانی در پکن خاطرنشان کرد هرگونه دیداری از سوی نانسی پلوسی به شکل جدی حاکمیت، تمامیت ارضی و یکپارچی چین را تضعیف می‌کند.

وی در ادامه سخنانش تاکید کرد: «اگر آمریکا سرسختانه بر روی مواضعش درباره این مسئله پافشاری کند، چین قطعا اقداماتی قدرتمند و قاطعانه در این خصوص اتخاذ خواهد کرد تا به شکل جدی از حق حاکمیت و تمامیت ارضی و یکپارچگی خود دفاع کند. آمریکا باید کاملا متوجه پیامدهای رفتارش باشد و مسئولیت آنرا بپذیرد.»

اخبار سفر پلوسی در ماه اوت پس از آن منتشر شد که چین از آمریکا درخواست کرد تا فورا فروش کمک‌های فنی ارتشی به ارزش تقریبی ۱۰۸ میلیون دلار را لغو کند.

وزارت دفاع چین در عین حال مسئولیت هر گونه تضعیف صلح و ثبات در تنگه تایوان را بر عهده واشنگتن دانست.

پکن با مسوول خواندن واشنگتن در ارتباط با تنش‌های ناشی از حمایت تسلیحاتی تایوان و تضعیف صلح در این منطقه، تاکید کرده است که تمامی تدابیر لازم را برای دفاع از حاکمیت ملی خود اتخاذ می‌کند.

بنا به اعلام آژانس همکاری امنیتی دفاعی پنتاگون که به کنگره نیز اطلاع داده است، وزارت امور خارجه ایالات متحده فروش حدود ۱۰۸ میلیون دلار قطعات یدکی و تعمیری تانک‌ها و دیگر خودروهای جنگی همراه با پشتیبانی فنی و لجستیکی به تایوان را تایید کرد.

چین همواره تایوان را بخشی از خاک خود دانسته است و این مسئله همیشه محل مناقشه میان واشنگتن و پکن بوده است.

ادامه مداخله آمریکا در مساله تایوان

به باور کارشناسان، بحث بر سر امکان تقابل آمریکا و چین و توان دفاعی ارتش آمریکا در حالی بالا گرفته که چندین مقام آمریکایی و از جمله شخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری پیشین آمریکا در پی بروز جنگ در اوکراین حمله چین به تایوان را بسیار محتمل دانسته اند.

از همان اواخر فوریه ۲۰۲۲ که جنگ روسیه و اوکراین آغاز شد، کاملاً تصور می‌شد که دو کانون اصلی امنیت جهانی، یکی در اروپا و دیگری در آسیا، به‌طور غیر قابل انتظاری به یکدیگر مرتبط هستند و کارشناسان بر این باورند جنگ در اوکراین به‌راستی تفکر راهبردی در مورد تایوان را دستخوش تغییر کرده است.

به باور کارشناسان، مساله تایوان همواره یکی از موضوعات مورد مناقشه میان چین و آمریکا به شمار می آید. از دیگر سو، از زمان وقوع جنگ اوکراین عبارت "امروز اوکراین، فردا تایوان" به کرات در تایوان بگوش می رسد.

اگرچه مقامات تایوان در باره متفاوت بودن شرایط این جزیره با شرایط اوکراین سخن می گویند اما شرایط جغرافیایی تایوان و وجود اقیانوس به‌عنوان یک مانع طبیعی در اطراف آن بدان معنی است که آنها برای دفاع احتمالی از خود در برابر چین به حمایت آمریکا نیاز دارند.

در ۲ خرداد ماه سال جاری، آستین در یک کنفرانس مطبوعاتی در واکنش به اظهارات جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در خصوص تایوان مبنی بر اینکه کشورش آماده است تا در صورت نیاز، برای دفاع از تایوان مداخله نظامی انجام دهد، گفت:سیاست ما در خصوص چین واحد تغییر نکرده است.

آستین افزود: بایدن تعهد ما به قانون روابط با تایوان را خاطر نشان کرده است. این قانون برای کمک به تایوان برای دفاع از خود است.

 سخنان  اخیر بایدن مبنی بر مداخله نظامی آمریکا در دفاع از تایوان، بازتاب گسترده در رسانه های بین المللی و شبکه های اجتماعی داشته است. بلافاصله بعد از پایان نشست خبری بایدن، یک مقام کاخ سفید برای لاپوشانی گاف فاحش بایدن، در گفت و گو با رویترز و بدون ذکر نام خود، توضیح داد: این سخن بایدن که آمریکا برای دفاع از تایوان اقدام نظامی انجام خواهد داد، به معنی تغییر در سیاست آمریکا نیست. همانگونه که رئیس جمهور بایدن در بخشی از سخنانش گفت، سیاست آمریکا در قبال چین تغییر نکرده است.

از دیگر سو، «گلوبال تایمز» در گزارشی در تاریخ ۲۹ تیرماه سال جاری نوشت، «شی یی» سخنگوی فرماندهی جبهه شرقی ارتش آزادیبخش خلق چین با صدور بیانیه ای اعلام کرد که نیروهای دریایی و هوایی را برای رهگیری و رصد ناوشکن یو اس اس بنفولد به هنگام طی مسیر از تنگه تایوان سازمان دهی کرده است.

وی تاکید کرد که اقدامات تحریک آمیز و نمایش قدرت آمریکا، نشان دهنده این مساله است که واشنگتن ویرانگر صلح و ثبات و خطرآفرین در تنگه تایوان است.

وی یادآور شد که نیروهای فرماندهی جبهه شرقی ارتش آزادیبخش خلق چین همواره در حال آماده باش بالایی هستند و از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی محافظت می کنند.

این سومین بار است که ناوشکن یو اس اس بنفولد آمریکا ظرف یک هفته در نزدیکی چین دست به اقدامات تحریک آمیز می زند.

از دیگر سو، چین یکی از مخالفان خروج یکجانبه آمریکا از برجام به شمار می آید و می گوید آمریکا به عنوان کشوری که مساله هسته‌ای ایران را به وجود آورد، باید اشتباهات خود را جبران کرده و به نگرانی‌های قانونی ایران فعالانه پاسخ دهد.

«ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت خارجه چین ۱۰ تیرماه سال جاری پس از انجام مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در دوحه پایتخت قطر ابراز امیدواری کرد که طرفین تلاش‌های دیپلماتیک را برای یافتن اساس مشترک در مورد مسائل حل نشده افزایش دهند و موانع از سرگیری پایبندی کامل به برجام را از سر راه بردارند.

وی همچنین تصریح کرد که آمریکا باید بکوشد تا بزودی به نتایجی از مذاکرات ازسرگیری اجرای برجام دست یابد.

در پایان بنظر می‌رسد آمریکا برخلاف آنچه به ظاهر و به زبان می راند، در عمل حسن نیتی برای کاهش تنش‌های خود با چین ندارد. اگرچه اخبار زیادی مبنی بر ملاقات یا گفت و گوی روسای جمهوری آمریکا و چین در آینده نزدیک منتشر شده است، اما با توجه به گستره اختلافات و تنش ها و نیز با نگاه به رویکرد آمریکایی ها در هفته ها، ماه ها و سال های گذشته، به نظر می رسد می شود این موضوع نیز تغییری در روابط میان دو طرف بوجود نخواهد آورد و هر کدام از طرفین راهی را خواهند رفت که تاکنون رفته‌اند.

به هرحال ، هنوز هیچ یک از دو کشور به طور رسمی موضوع ملاقات یا گفت وگوی جو بایدن و شی جینپنیگ در آینده نزدیک را اعلام نکرده اند و سخنگوی وزارت خارجه چین نیز به تازگی در این خصوص اظهار بی اطلاعی کرده است.

با وجود همه این تنش ها، شی جینپینگ رئیس جمهوری چین دو روز پیش پس از مطلع شدن از ابتلای جو بایدن به کووید 19، در پیامی خطاب به وی، ضمن ابراز همدردی با او، برای همتای آمریکایی اش آرزوی بهبودی کامل کرد.