مذاکرات تهران-ریاض؛ اقدامی عقلانی و ضرورتی ژئوپلیتیک

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، روزنامه چاینا دیلی در این مقاله نوشت: فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان در حاشیه اجلاس شورای همکاری خلیج فارس در جده به خبرنگاران گفت که گفت‌وگوها بین کشورش با ایران مثبت بوده و ما دست خود را برای عادی سازی روابط به سوی ایران دراز می‌کنیم.

به گزارش ایرنا، فواد حسین وزیر خارجه عراق روز یکم مرداد ماه جاری از دیدار بعدی عربستان و ایران در بغداد به صورت علنی به درخواست ولی‌عهد سعودی خبر داد و گفت مقدمات دیدار علنی نزدیک بین عربستان و ایران در سطح وزرای خارجه به میزبانی بغداد درحال انجام است.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در تازه‌ترین اظهارنظر درباره گفت‌وگوهای ایران و عربستان سعودی از آمادگی ریاض برای مذاکرات سیاسی و علنی با تهران خبر داد.

نقش سلطه جویانه آمریکا در خاورمیانه رنگ باخته است

در ادامه مقاله چاینا دیلی آمده است: دینا یولیانتی سلیمان، مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه اندونزی، در این خصوص اظهار داشت: مقامات سعودی "این بار منطقی‌تر عمل می‌کنند" زیرا متوجه شده اند که نقش هژمونیک آمریکا در منطقه دیگر مانند گذشته نیست. در بحران روسیه و اوکراین، آمریکا "حتی کشورهای اروپایی را مجبور کرد تا بهای درگیری را بپردازند. "

وی افزود: به همین دلیل است که اجلاس شورای همکاری خلیج فارس به نتایجی که آمریکا بدنبال آن بود، دست نیافت. هیچ بیانیه‌ قدرتمندی علیه ایران صادر نشد و هیچ توافقی نیز در خصوص ایجاد یک سیستم دفاعی علیه ایران حاصل نشد.

به گفته سلیمان، این شرایط باعث به وجود آمدن فرصت‌هایی برای روابط نزدیک‌تر بین ایران و عربستان شده به ویژه که هر دو کشور دارای منافع مشترکی هستند.

در روز پانزدهم جولای و در جریان اولین سفر رسمی جو بایدن به عنوان رییس جمهور آمریکا به خاورمیانه، واشنگتن و ریاض بر اهمیت متوقف کردن ایران از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای تاکید کردند. در جریان سفر بایدن به سرزمین‌های اشغالی فلسطین هم که بخشی از سفر منطقه‌ای رییس جمهور آمریکا بود، وی به همراه یاییر لاپید نخست وزیر موقت رژیم صهیونیستی بیانیه‌ای را صادر و بر تعهد خود نسبت به این هدف تاکید کردند.

فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان در گفت‌وگویی با شبکه خبری سی. ان. ان آمریکا که در روز هفدهم جولای پخش شد، تاکید کرد که ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس –عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، عمان، کویت و بحرین- در حمایت از مذاکرات با ایران متحد هستند و عربستان سعودی قصد دارد اختلافات خود را با ایران از طریق دیپلماسی حل و فصل کند.

محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی نیز در ماه مارس و در گفت‌وگو با مجله آتلانتیک گفت که کشورش و ایران همسایه یکدیگر هستند و نمی‌توانند از دست هم خلاص شوند؛ چاره مشکل آنها نیز همزیستی است.

پایان جنگ یمن بدون کمک ایران ممکن نیست

محمد سلامی یکی از کارشناسان خاورمیانه در موسسه تحلیل‌های استراتژیک جهانی در پاکستان در این رابطه اظهار داشت: طبیعی است که ایران و عربستان با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی به یکدیگر نیاز داشته باشند. امکان حل مشکل جنگ در یمن بدون کمک ایران وجود ندارد.

وی افزود: عربستان در حال حرکت به سمتی است که «اقتصاد» در آن جایگاه اول را خواهد داشت. ریاض برنامه‌های جاه طلبانه‌ای برای غیرنفتی کردن اقتصاد خود، کربن زدایی و حرکت به سمت انرژی سبز، تبدیل شدن به یک هاب گردشگری، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، جذب شرکت‌های خارجی با فناوری بالا و اقتصاد هوشمند دارد. تمامی اینها نیازمند داشتن یک فضای ایمن در درجه اول است.

جنگ داخلی در یمن در سال ۲۰۱۴ و بعد از آن آغاز شد که شبه نظامیان حوثی شهر صنعا پایتخت یمن را به اشغال خود در آورده و دولت عبد ربه هادی منصور را برکنار کردند. عربستان سعودی ائتلافی نظامی را برای مقابله با آنها در سال بعد از آن راهی یمن کرد که تاکنون موفق به بیرون راندن حوثی ها نشده است.

محمد راغب اوغلو  Mehmet Rakipoglu یکی از کارشناسان مسائل خلیج فارس در موسسه خاورمیانه ترکیه نیز تصریح کرد: عربستان سعودی از زمانی که بایدن در آمریکا به قدرت رسیده «مشتاق عادی سازی روابط خود با تهران» بوده است.

وی افزود: مقامات عربستان سعودی به خوبی می‌دانند که هیچ قدرت خارجی بخاطر حمایت از آنها دست به اقدام نظامی و جنگ نمی‌زند و آنها باید به نیروی خودشان متکی باشند.