به گزارش روز شنبه ایرنا، دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای ( ان پی تی) سازمان ملل سرانجام پس از تعویقهای مکرر روز دوشنبه در محل مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک آغاز به کار کرد. این اجلاس در دو سال اخیر به دلیل همهگیری بیماری کووید ۱۹ به تاخیر افتاده بود و این روزها درحالی کار خود را آغاز کرد که جنگ اوکراین از سویی نگرانیها را در مورد استفاده احتمالی از سلاح هستهای ایجاد و از سوی دیگر تبعات اقتصادی آن در بخش انرژی کشورهای اروپایی را بیش از پیش به لزوم استفاده از این انرژی برای تولید برق متقاعد کرده است.
پیشینه خبر
کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای فرصتی برای بیان نگرانیها در مورد خطر بالقوهایست که امنیت جهان را تهدید میکند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در سخنان آغازین این کنفرانس گفت: این اجلاس همچنین در زمان خطر جنگ هسته ای رخ می دهد که از زمان جنگ سرد تاکنون دیده نشده است.
وی با اشاره به «امیدی که پس از جنگ سرد» برای برقراری صلح ایجاد شد و جهان «با اتکا به ترکیبی از تعهد، قضاوت و شانس، از اشتباه خودکشی درگیری هسته ای اجتناب کرد»، گفت: اکنون بار دیگر، بشریت در معرض خطر فراموشی درس هایی است که از بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی بدست آمد.
گوترش با اشاره به «اوجگیری تنشهای ژئوپلیتیکی» در جهان گفت: امروز رقابت بر همکاری و همیاری غلبه کرده و بی اعتمادی جایگزین گفتوگو و تفرقه جایگزین خلع سلاح شده است.
دبیر کل سازمان ملل ادامه داد: دولت ها با ذخیره سازی و صرف صدها میلیارد دلار برای توسعه سلاح های نابود کننده که جایی در سیاره ما ندارند، به دنبال امنیت کاذب هستند.
گوترش تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۱۳ هزار سلاح هسته ای در زرادخانه های سراسر جهان نگهداری میشود.
اهمیت مساله
همین جنگ که امروز به عنوان برهم زننده معادلات و نظام هستهای جهان از آن یاد میشود و دبیرکل سازمان ملل را به درآوردن صدای زنگ خطر واداشته است، خود نیاز دیگری را آشکار کرده است؛ نیاز به فناوری صلحآمیز هستهای برای تولید انرژی و به ویژه برق.
جنگ اوکراین و واکنش تند کشورهای غربی و به ویژه اروپایی به آنچه تهاجم نظامی به خاک کشوری اروپایی خوانده اند، سبب شد تا تحریمهایی را علیه مسکو در بخشهای مختلف اقتصادی اعمال کنند. این تصمیم که تا تحریم انرژی و به صفر رساندن واردات نفت پیشرفت با جدی شدن احتمال توقف صادرات گاز روسیه به اروپا این کشورها را وارد مرحله بحران در تامین انرژی بویژه برای فصل سرد پیش رو کرده است.
امروز بیش از هر زمان دیگری کشورهای اروپایی دوباره به استفاده از نیروگاههای هستهای خود برای تولید برق روی آوردهاند. بحران انرژی برنامه تعطیلی نیروگاههای فرسوده در فرانسه و آلمان را تا مدتی نامشخص به حالت تعلیق درآورده است و به این ترتیب برنامههای زیست محیطی با اولویت مرتفع کردن نیاز فوری به انرژی در عمل کنار گذاشته شده است.
نیاز جدی کشورها به شکل صلحآمیز انرژی هستهای در کنفرانسی که با تمرکز بر مقابله با گسترش سلاح هستهای برگزار میشود، خود را نشان داده است.
وزیر خارجه مجارستان با انتقاد از سیاستهای انحصارگرایانه قدرتهای هستهای جهان در موضوع استفاده کشورها از انرژی هستهای و با تاکید بر اینکه استفاده صلح آمیز از این فناوری از حقوق ملی کشورها است، گفت: همکاریهای صلح آمیز هستهای در سطوح بینالمللی باید از اثرات تحریمهای اقتصادی معاف شوند.
پیتر سییارتو گفت: باید این اطمینان حاصل شود که استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای تحت هیچگونه سازوکار تحریمی قرار نمیگیرد و مشارکتهای بینالمللی در این زمینه بر اثر اعمال تحریمها محدود نمیشود.
ارزیابی
وزیر خارجه مجارستان در دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای از «نگاه ژئوپلیتیک ابرقدرتهای هستهای – کشورهایی که سلاحهای هستهای در اختیار دارند - » انتقاد کرد.
امروز درحالی که از جنگ اوکراین به عنوان توجیهی برای توسعه برنامههای بازدارندگی و حتی دستیابی به سلاح هستهای استفاده میشود و ضرورت فناوری هستهای برای تامین انرژی بیش از گذشته خود را نمایان کرده است، ایران در مسیر فعالیتهای صلح آمیز هسته ای خود با موانع قدرتهای بزرگ مواجه است.
آمریکا، فرانسه و انگلیس از فرصت این نشست برای تکرار ادعاهای پوچ و بی اساس خود درباره برنامه هسته ای صلح آمیز ایران استفاده کردند.
بر اساس بیانیه ای که وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی با عنوان بیانیه مشترک خود، فرانسه و انگلیس منتشر کرد، ادعا شده است: ما بار دیگر تاکید می کنیم که ایران هرگز نباید سلاح هسته ای تولید کند. ما متأسفیم که به رغم تلاشهای دیپلماتیک شدید، ایران هنوز از فرصت موجود برای احیای اجرای کامل برجام استفاده نکرده است.
این درحالی است که ایران در همین مسیر بارها با حسن نیت در مذاکرات شرکت کرده است و آخرین نمونه آن نیز هشت دور مذاکرات فشرده میان نمایندگان ایران و گروه ۱+۴ در وین بود. این مذاکرات در اسفند ماه ۱۴۰۰ به مرحلهای رسید که اکنون موفقیت و یا شکست گفتوگوها صرفا به تصمیمات سیاسی آمریکا و عمل به تعهداتی که آن را نقض کرده، بستگی دارد.
چندی پیش رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصاحبه با یک شبکه آمریکایی اذعان کرده بود ما اطلاعاتی مبنی بر اینکه ایران در حال تولید سلاح هستهای است، نداریم.
جمهوری اسلامی ایران بارها با تاکید بر اهمیت راههای دیپلماتیک برای حل و فصل مساله هستهای، اعلام کرده که به دنبال سلاح هستهای نیست اما همانند همه کشورها برخورداری از فناوری صلحآمیز را حق خود میداند. ایران کشوری بزرگ با جمعیت قابل توجه به دلایل مختلف از جمله نیاز برنامههای توسعه به انرژی، کسب فناوریهای برتر، ایجاد تنوع و تأمین امنیت انرژی، تولید انرژی پاک، ملاحظات زیست محیطی و مزایای فنی و اقتصادی نیازمند توسعه نیروگاههای هستهای است. این موضوع به عنوان یک ضرورت در برنامه بلند مدت تأمین انرژی و بهرهبرداری از نیروگاههای هستهای هدف گذاری شده است.
نظر شما