ایران یک گام به عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای نزدیک شد

به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از خبرگزاری آکی پرس قرقیزستان، در پیش نویس این سند آمده است که ایران متعهد می شود به همه معاهدات و اسناد بین المللی که در چارچوب سازمان همکاری شانگهای مصوب شده، پایبند باشد.

ایران همچنین متعهد می شود از تاریخ دریافت اطلاعیه دبیرخانه سازمان همکاری شانگهای، حداکثر تا ۱ دسامبر ۲۰۲۲ به منشور، کنوانسیون مبارزه با تروریسم، جدایی طلبی و افراط گرایی شانگهای مورخ ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ و پروتکل های آن ملحق شود.

پذیرش عضویت دائم ایران در سازمان همکاری‌ شانگهای یکی از مهمترین اتفاقات در عرصه روابط خارجی ایران محسوب می‌شود. ایران سال‌ها عضو ناظر این سازمان منطقه‌ای بود و با پذیرش عضویت دائم ایران از سوی اعضای آن سیاست خارجی از ظرفیت‌ها و امکانات جدیدی بهره مند می‌شود.

سازمان همکاری شانگهای به لحاظ جغرافیایی متشکل از قدرت‌های مهم منطقه آسیاست که ظرفیت های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای برای همکاری‌های منطقه ای دارد و حضور در این سازمان نقش غیر قابل انکاری در پیشبرد سیاست‌ خارجی‌ آسیا محور دولت سیزدهم خواهد داشت. از این جهت عضویت ایران در این سازمان یک پیروزی دیپلماتیک است چرا که سازمان همکاری شانگهای تاثیر جدی در موازنه قدرت بین‌المللی در آینده نه چندان دور دارد.

هرچند سازمان همکاری شانگهای عمدتا ماهیت امنیتی و سیاسی دارد با این حال عضویت در این سازمان نتایج و دستاوردهای اقتصادی هم دارد. عضویت در این سازمان در توسعه روابط تجاری و مالی انحصاری با شرق حائز اهمیت است. سیاست نگاه به شرق و یا توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای می‌تواند ضمن توازن بخشی به سیاست خارجی ایران، در اصلاح محاسبات رفتاری قدرت‌های غربی در تعامل با تهران هم موثر باشد.

سازمان همکاری‌ شانگهای سازمانی میان‌دولتی است که با هدف مبارزه با تهدیدهای امنیتی جدید و با گردهمایی سران کشورهای روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان در سال ۱۹۹۶ در شهر شانگهای تحت عنوان گروه «شانگهای ۵» پا به عرصه ظهور گذاشت. در سال ۲۰۰۱ با پذیرش عضویت ازبکستان و رسیدن تعداد اعضا به ۶ کشور  ارتقاء و نام آن نیز به سازمان همکاری شانگهای تغییر کرد. یکی از اهداف این سازمان برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه است. هند و پاکستان نیز از تابستان ۲۰۱۶ به عضویت کامل این سازمان درآمدند. مغولستان، افغانستان و بلاروس عضو ناظر این سازمان هستند. ایران حدود ۱۵ سال بود که به عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت، اما عضویت دائم آن تا به حال به رغم درخواست رسمی میسر نشده است.

ترکیه، سریلانکا، ارمنستان، آذربایجان، نپال و کامبوج شریک گفت وگو با این سازمان هستند.