واکسیناسیون بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار اتباع خارجی رکورد بی‌نظیر در دنیا

گروه جامعه ایرنا - وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از جمله مهمترین وزارتخانه‌هایی است که اقدامات ارزنده ای را در کارنامه یکساله دولت مردمی داشته است. مهمترین و سریع ترین اقدام دولت سیزدهم مربوط به واکسیناسیون عمومی بود. شیوع همه‌گیری کرونا که از اسفند ۹۸ تا قبل از روی کار آمدن دولت مردمی به دلیل تامین نشدن واکسن علیه کرونا، باعث شد بسیاری از هموطنان جان خود را از دست بدهند؛ به طوری که روزانه ۷۰۰ نفر به خاطر این بیماری فوت می کردند و هشت هزار نفر نیز در مراکز درمانی بستری می‌شدند. ۲۸ استان در وضعیت پرخطر کرونایی بودند و دوره‌های وحشتناک و پر استرسی را همه مردم سپری کردند، تا اینکه با روی کار آمدن دولت جدید، تهیه و ورود واکسن در اولویت همه وزارتخانه ها قرار گرفت و تا به امروز ۱۶۰ میلیون دز واکسن در چهار نوبت در همه گروههای سنی تزریق شد و همچنان ادامه دارد و ما از روزهای سیاه و تلخ کرونایی رهایی یافتیم.

۶ واکسن تولید داخل نیز به همت دانشمندان ایرانی و با حمایت دولت و وزارت بهداشت علیه کرونا افتخار بزرگی برای کشور در دنیا ثبت شد به طوری که ۱۴ میلیون و ۸۶۱ هزار و ۹۴۰ واکسن پاستو کووک و پاستوکووک پلاس با توجه به شرایط اضطرار حاکم بر کشور در دوران پاندمی ویروس کووید ۱۹ و نیاز فوری کشور به واکسن موثر و معتبر، توسط انستیتو پاستور با همکاری  شرکت فینلای کوبا تولید شد.

وقتی بیماری کرونا در جهان ایجاد شد شیوع ویروس برای همه کشورها یکسان بود،   فرق ما با کشورهای دیگر آن بود که  در تحریم بودیم و باید با فشارهای اقتصادی و تحریم ها با این  ویروس مقابله می کردیم و یا وجود همه فشارها، علاوه بر واکسیناسیون ایرانیان، برای بیش از ۲ و نیم میلیون نفر از اتباع بیگانه به‌ویژه افغانستانی‌ها واکسن تزریق شد.

در راستای مقابله با همه گیری بیمار کرونا و اینکه بسیج و عزم ملی در این زمینه در کشور ایجاد شده بود، کمیته علمی مبارزه با ویروس کرونا با شرکت ۶۰ پزشک و دانشمند درجه اول کشور تشکیل شد تا کار تدوین دستورالعمل های علمی و کشوری درمان کرونا، طراحی و ساخت کیت تشخیص امیکرون را انجام دهند.

توجه به بخش توسعه منابع و نیروی انسانی حوزه سلامت در کارنامه یکساله وزارت بهداشت نشان می دهد تکلیف پرونده های شهدای مدافع سلامت و تعیین مصادیق و امتیازات و ابلاغ دستورالعمل نحوه تشکیل پرونده و بررسی مدارک و مستندات شهید خدمت برای ارج نهادن به جانفشانی ها و فداکاری های کارکنان حوزه سلامت که در مقابله با بیماری کرونا جان خود را از دست دادند، حسب  فرمایش های مقام رهبری (مدظله) و با توجه به بند (۳) مصوبات ۷۳۷ جلسه شورای عالی امنیت ملی انجام و تبدیل وضعیت ۶۷ هزار نفر از کارکنان نظام سلامت تابع قانون ایثارگران مشخص شد.

علاوه بر اینها، تعداد تخت‌های آی سی یو اطفال (در زمان پیک امیکرون) دو برابر افزایش یافت و دسترسی و بهره مندی عادلانه از خدمات بهداشتی درمانی مرتبط با کووید ۱۹ در سراسر کشور شامل توزیع متمرکز  ۱۹۹۳ نفر پزشک، توزیع متمرکز ۵۳۸ نفر دندانپزشک و  بکارگیری ۲۲ هزار و ۹۹۴ نفر  سایر رشته‌ها  فراهم شد تا بیماری کرونا کنترل یابد.

در این مدت، اقدامات لازم برای افزایش ۲۰ درصدی پذیرش دانشجویان پزشکی از کنکور امسال با تاکید بر مناطق محروم و بومی گزینی و بازنگری در ظرفیت های آزمون دستیاری در دولت سیزدهم مورد توجه اساسی قرار گرفت.

در راستای بهبود توسعه منابع و نیروی انسانی سیستم بهداشت و درمان کشور ۱۷ هزار و ۱۵۲ مجوز جذب نیروهای مشمول قانون پزشکان و پیراپزشکان در ۶ رشته شغلی پرستار، اتاق عمل، هوشبری، علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی و فوریتهای پزشکی همچنین تعداد ۶۴۱ مجوز بکارگیری نیروی شرکتی به دانشگاه‌ها و دانشکده های علوم پزشکی و سازمان‌های تابعه وزارت متبوع در جهت تامین نیروی انسانی مورد نیاز در حوزه های مختلف بهداشت، درمان، فوریت‌های پزشکی، توزیع اعتبار به مبلغهزار و ۵۰۸ میلیارد ریال از محل سازمان هدفمندی یارانه ها بابت ردیف بیماران صعب العلاج، توزیع اعتبار به مبلغ ۱۶ میلیون و ۴۹۰ هزار میلیون ریال به دانشگاه های علوم پزشکی کشور بابت ردیف حوادث ترافیکی، اختصاص مبلغ ۱۶ هزار میلیارد ریال از محل منابع یک میلیارد یورو، پرداخت مستقیم سازمان برنامه و بودجه به هیات امنای صرفه جویی ارزی بابت خرید واکسن نیز از دیگر اقداماتی است که در دولت سیزدهم از سوی وزارت بهداشت انجام شده است و این اقدامات مهم در یکساله اخیر در مقایسه با سال های گذشته چشمگیر است.

بیمه همگانی از دیگر تحولات مهم نظام سلامت کشور است، به طوری که حدود ۶ میلیون نفر افراد فاقد بیمه پایه سه دهک پایین درآمدی به صورت رایگان و بدون پرداخت حق بیمه زیر چتر حمایت بیمه سلامت قرار گرفتند و ۱۷ اردیبهشت سال ۱۴۰۱، پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مختص سه دهک اول جامعه تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند، با توجه به اینکه  ۴۰۰ هزار نفر نیز در ۲ ماه پایانی سال ۱۴۰۰ در مناطق کم برخوردار حاشیه شهر بیمه شدند، می‌توان گفت که دهک‌های پایین با اطمینان بالا تحت پوشش قرار داشته و عمده افراد باقی مانده در دهک های بالاتر جامعه هستند.

با توجه به اینکه سرانه حق بیمه در سال جاری یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به ازای هر فرد در سال ۱۴۰۱ است؛ پرداخت این میزان برای سه دهک اول جامعه توسط خود آنها مشکل زا بوده و خوشبختانه با تقبل حق بیمه این افراد توسط دولت به صورت رایگان بیمه شده اند.

خدمات سرپایی به ۱۵ درصد کاهش یافت 

اکنون با پوشش جدید بیمه‌ای، بیش از ۴۶ میلیون نفر تحت پوشش بیمه سلامت ایران بوده و ۲۰ میلیون نفر بیمه شدگان روستایی به صورت رایگان تحت پوشش قرار دارند و فرانشیز سه دهک اول برای خدمات بستری به پنج درصد و برای خدمات سرپایی به ۱۵ درصد کاهش یافته است.

در نگاهی دیگر به کارنامه یکساله نظام بهداشت و درمان کشور، می‌توان به تدوین و ابلاغ دستورالعمل اجرایی برنامه بیمه روستایی، شناسایی و معرفی مادران باردار، شیرده و دارای کودک زیر پنج سال  که بر اساس آزمون وسع، نیازمند حمایت بوده، اشاره کرد و محتوای سبد تغذیه ای و بسته بهداشتی رایگان ماهیانه آنها (بیمه رایگان مادران باردار و کودکان تا ۵ سالگی) طراحی شد.

تولید بیش از سه میلیون دز واکسن هپاتیت ب و  سه میلیون دز واکسن ب ث ز و بیش از ۸۷۰ هزار ویال cc ۵۰ از محلول های تزریقی  شامل سولفات منیزیوم، لیدوکائین، پتاسیم کلراید در انستیتو پاستور نیز از دیگر مواردی است که می توان در کارنامه یکساله وزارت بهداشت دولت مردمی ثبت کرد.

در راستای بازسازی و احداث مراکز درمانی، خانه‌های بهداشت و دیگر مراکز می‌توان به تکمیل و بهره برداری از ۸۵ طرح بهداشتی با زیربنای ۳۵ هزار و ۸۰۰ مترمربع در قالب سه آزمایشگاه، سه آموزشگاه بهورزی، ۱۵ پایگاه سلامت شهری، سه خانه بهداشت، ۱۷ طرح زیست پزشک، ۲ ستاد شبکه، ۲۳ مرکز جامع سلامت روستایی و ۲ طرح بیماری‌های رفتاری، نصب و راه اندازی بیوراکتورهای خط تولید صنعتی واکسن ها و کشت سلول‌های جانوری در انستیتو پاستور، توسعه و اجرای برنامه ایمنی آب آشامیدنی در ۳۲ شهر و منطقه روستایی، راه اندازی سامانه ملی پایش برنامه های سلامت و سطوح نظام شبکه برای اولین بار در حوزه بهداشت، تشکیل قرارگاه جوانی و جمعیت و حمایت از خانواده و پوشش بیمه ای پایه و کامل همه اقدامات تشخیصی و درمانی لازم برای زوج‌هایی که به‌رغم اقدام به بارداری به مدت یک سال یا بیشتر، صاحب فرزند نشده‌اند؛ اعم از برنامه‌های معاینه، بیماریابی، تشخیص علت ناباروری و درمان آن بدون محدودیت زمان و دفعات مورد نیاز به تشخیص پزشک معالج، اختصاص یک پایگاه سلامت به ازای متوسط هر ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت در مناطق حاشیه نشین و شهری، اختصاص یک مرکز خدمات جامع سلامت برای هر ۲۵ تا ۵۰ هزار نفر جمعیت در مناطق حاشیه نشین و شهری، جذب مراقب سلامت به ازای هر ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ نفر جمعیت در مناطق حاشیه نشین و شهری نیز اشاره کرد که در کارنامه وزارت بهداشت ثبت شده است.

۸۱۰۰ تخت بیمارستانی به بهره برداری رسید

تجهیز ۷۹ بیمارستان با بیش از ۸۱۰۰ تخت و  احداث حدود ۵۵ مرکز درمانی در مناطق محروم با رویکرد توزیع عادلانه خدمات سلامت، اختصاص ۷۵ درصد از کل پزشکان متخصص ضریب کا به مناطق محروم از مجموع پزشکان ضریب کا توزیع شده در سطح کشور، افزایش ۱۰۰ درصدی حق ماندگاری پزشکان متخصص مقیم در مناطق محروم برای ادامه خدمت در این مناطق و عدم جابه‌جایی به کلان‌شهرها، ابلاغ ۷۰ محصول دانشی (راهنمای بالینی و استاندارد خدمت در حوزه درمان بیماران)، تدوین ۲۰ استاندارد خدمات ناباروری و آیین‌نامه مراکز درمان ناباروری سطح ۲ و سطح ۳، تدوین برنامه نظام شبکه آزمایشگاهی کشوری، صدور مجوز گردشگری سلامت برای ۲۰۰ بیمارستان کشور، اجرای قرارداد خرید هزار دستگاه آمبولانس، پرداخت مبلغ سه هزار میلیارد ریال از محل ارزش افزوده به هیات امنای صرفه جویی ارزی (مبلغ دو هزار میلیارد ریال بابت خرید تجهیزات و طرح های بیمارستانی و مبلغ هزار میلیارد ریال بابت تامین واکسن)، گسترش شبکه خون رسانی شامل ۲۰۳  مرکز هاب انتقال خون در ۳۱ استان و دستیابی به دو میلیون و ۳۴ هزار و ۷۸۶ واحد اهدای خون داوطلبانه با وجود شرایط پاندمی کرونا نیز عملکرد یکساله وزارت بهداشت در بخش درمان است.

پرستاران در دوران همه گیری کرونا جانفشانی های زیادی برای رسیدگی به بیماران داشتند؛ قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که ۱۵ سال از اجرای آن گذشته بود ولی مطالبات این قشر زحمتکش پرداخت نشده بود، در راستای هویت بخشی  و تکریم عملی حرفه پرستاری و حسب تأکید رهبر معظم انقلاب در آذر ۱۴۰۰ که مطابق آن سهم سازمان‌های بیمه‌گر پایه برای بسته خدمات و مراقبت‌های پرستاری در بخش بستری و بستری فوریت‌های پزشکی (اورژانس) ۹۰ درصد و در بخش سرپایی ۷۰ درصد تعیین شده، اجرای آن به سرانجام رسید و قشر پرستار از مزایای این قانون بهره مند شدند.

افزایش حق انتخاب رشته محل در آزمون دستیاری از ۱۰ به ۱۰۰ رشته محل، اختصاص سهمیه بومی مناطق محروم در آزمون دستیاری سال ۱۴۰۴ در راستای عدالت آموزشی و تامین نیاز نیروی متخصص پزشکی در مناطق کمتر برخوردار، افزایش حقوق دستیاران تخصصی در راستای افزایش انگیزش و حمایت از شرکت‌های دانش بنیان در حوزه علوم پزشکی نیز در یکسال اخیر در حوزه علوم پزشکی تحقق یافته است از دیگر اقدامات انجام شده در حوزه علوم پزشکی است.

انتشار آخرین نسخه فارماکوپه داروهای ایران پس از ٦ سال تاخیر و   باز کردن فهرست دارویی ایران

حوزه غذا و دارو نیز در نظام سلامت بسیار حائز اهمیت است و در عملکرد یکساله وزارت بهداشت، اقدامات خوبی در این حوزه انجام شد به طوری که می‌توان  به طرح ملی ارتقای سلامت و اصالت  غذا، شروع تجهیز آزمایشگاه‌های کنترل غذا و داروی مرزی به منظور کنترل دقیق فراورده های وارداتی و صادراتی، ایجاد پنجره واحد تسهیل تولید دانش بنیان بین سازمان غذا و دارو، معاونت تحقیقات وزارت بهداشت و معاونت علمی ریاست جمهوری، بروزرسانی و انتشار آخرین نسخه فارماکوپه داروهای ایران پس از ٦ سال تاخیر، باز کردن فهرست دارویی ایران و ثبت بیش از ٣٠ ملکول جدید، در زمینه TTAC  ایجاد سامانه بر خط قیمت گذاری دارو و کاهش کمبودهای دارویی با وجود محدودیت‌های ارزی و تحریم‌ها اشاره کرد.