جان تازه سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها در دولت سیزدهم

به گزارش خبرنگار ایرنا ، پیشرفت و توسعه هر جامعه در تمامی ابعاد فرهنگی و علمی در چهره و فضای دانشگاهی و مراکز آموزش عالی آن متبلور می شود. این مراکز هستند که بینش و نظام ارزشی و علمی و همچنین باورهای مادی و معنوی هر جامعه انسانی را شکل می دهند و بر همین متغیرها نیز یک جامعه در تراز سنجش قرار می گیرد. 

جامعه ایرانی که با انقلاب اسلامی رویکرد و جهان بینی اسلامی را مبنای تمامی پدیده ها و ابعاد اجتماعی و انسانی زندگی قرار داد، همواره خلاء ابعاد معرفت اسلامی را در فضای علمی احساس و لمس کرده است. بر این اساس احیای هویت تمدنی و پیشرفت جمهوری اسلامی، مستلزم رشد متوازن و همه جانبه ابعاد علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کشور است که در مسیر تعالی آن، آموزش عالی کشور نقش پیشران و موتور محرکه را برعهده خواهد داشت.

این مساله جرقه سند تحولی شد که پیرو بیانات رهبر انقلاب در سال ۱۳۷۶ به شورای عالی انقلاب فرهنگی تکلیف و در سال ۱۳۹۲ منجر به تدوین و تصویب " سند اسلامی شدن دانشگاه ها" شد که البته طی سال های اخیر در اجرا با فراز و نشیب های بسیاری همراه بوده است.

اما سند اسلامی شدن دانشگاه ها در دولت سیزدهم این بار به طور جدی به اولویت اجرایی برای وزارتخانه ها و همچنین تمامی ارکان دولت مردمی تبدیل شد و در این راستا امروز شنبه بخش های مختلف بسیج استان مازندران به عنوان یکی از استان های قطب علمی کشور به منظور پیگیری و بررسی ابعاد اجرایی این سند در مقام مطالبه گر گرد هم آمدند. 

مسئولان بسیج مازندران معتقد هستند اکنون سند اسلامی شدن دانشگاه ها در کشور و استان با روی کار آمدن دولت سیزدهم جان دوباره ای گرفت که البته به گفته این قشر نیازمند نگاه جدی مسئولان دانشگاه و مراکز علمی و همچنین مدیران استانی خارج از دانشگاه است. 

این نشست با حضور شهرام نوری مسئول ستاد تخصصی بسیج اقشار سپاه کربلای مازندران، دکتر حبیب الله حلیمی جلودار مسئول بسیج اساتید دانشگاه مازندران و تقی زاده جانشین بسیج دانشجویی استان مازندران در ساری و جمعی از خبرنگاران استان برگزار شد.

قرائت نادرست یک سند

پیش از هر چیزی مسئولان بسیج مازندران قرائت اسلامی شدن دانشگاه ها و تبلیغات سوء پیرامون آن را یک جهت گیری نادرست دانسته و این سند را در راستای ارزش های اسلامی برای تربیت جامعه علمی در تراز انقلاب دانستد.

آنها همچنین اسلامی شدن دانشگاه را پیش از هر چیزی راهکاری برای برون رفت چالش های امروز کشور و نیازسنجی بر مبنای دغدغه های اجتماعی دانستند و اظهار داشتند که هدف اعلای این سند ایجاد دانشگاهی است که در کنار علم، فرهنگ اخلاقیت و معنویت نیز تعلیم داده شود تا انسانی با ارزش های دینی و اسلامی وارد جامعه شود. 

مسئول ستاد تخصصی بسیج اقشار سپاه کربلای مازندران در این نشست گفت: اسلامی شدن دانشگاه و همنوایی مبانی علمی در کنار تربیت اصول اخلاقی و معرفتی می تواند مشکلات کشور را برطرف کند.  

نوری اسلامی شدن را در تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دانست و افزود : امروز گفتمان اسلامی شدن نیازمند جریان سازی قوی است که مطالبه گری پیش نیاز آن برای رسیدن به مقصد نهایی محسوب می شود. 

وی وظیفه اجرای این سند را بر عهده مسئولان و روسای دانشگاه ها و مراکز اموزش عالی دانست و گفت : با وجود اینک ه نظارت بر اجرای این سند بر عهده نهاد رهبری در دانشگاه ها است اما تشکل های بسیج به عنوان نهادی انقلابی در قامت مطالبه گری وارد این حوزه شدند و تکلیف خود می دانند تا اجرای این سند را به عنوان یک مطالبه بحق پیگیری کنند. 

مسئول ستاد تخصصی بسیج اقشار سپاه کربلای مازندران البته بر وظیفه جریان سازی بسیج نیز تاکید کرد و اظهار داشت: بسیج به دنبال اقدامی مستقل در این بخش نیست و صرفا در جهت مطالبه گری و همچنین کمک به نهادهای مجری برای تحقق این سند ورود می کند و تمامی ظرفیت خود را برای کمک به دانشگاه ها به میدان خواهد آورد. 

سلیقه‌گرایی دولت‌ها ، گره سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها  

مسئول بسیج اساتید دانشگاه مازندران نیز در ادامه به تاریخچه اجرایی این سند پرداخت و گفت: این سند در سال ۱۳۹۲ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید که به دولت به عنوان نهاد اجرایی ابلاغ شد، زیرا رئیس جمهور به عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، متولی و مسئول اصلی اجرای این سند است. 

به گفته حلیمی، این سند دارای چهار محور شامل نظام فرهنگی- تربیتی، نظام آموزشی، نظام پژوهش و فناوری و در نهایت نظام مدیریتی است که از مجرای اندیشه های و سال ها تفکر و تعمق عبور کرده که برخلاف بسیاری از اسناد غیرکاربردی دارای راهبردهای عملیاتی و اجرایی است و بر مبنای الزامات و نیازهای روز جامعه تدوین شد.

وی تفاوت سلیقه دولت ها را مبحثی مهم در اجرای این سند عنوان کرد و گفت: اجرای سلیقه ای این سند طی سال های گذشته و بی توجهی به برخی از ارکان سند آن را در فرآیند اجرا متوقف یا از سرعتش کاسته است. 

حلیمی اضافه کرد: دولت سیزدهم دولت تحول است که این شعار باید در حوزه اجرای سند اسلامی شدن دانشگاه ها متبلور و قابل لمس باشد. پایان زمانبندی اجرایی سند سال ۱۴۰۴ است در صورتی که بخش اعظم این سند هنوز در دانشگاه ها اجرایی نشده که همین مسئله منجر به ورود حوزه بسیج به عنوان نهادی مطالبه گر و نه مسئول شد. 

به اعتقاد مسئول بسیج اساتید دانشگاه مازندران هنوز بسیاری از مبانی درسی امروز مبنای فردی دارد که مغایر مبانی اسلامی است.

نخستین گام حرکت پژوهش‌های علمی در مسیر حل مسئله جامعه است

حلیمی در پاسخ به نگرش سند اسلامی شدن دانشگاه ها به مبانی علمی اظهار داشت: ما در کل هستی دو علم شامل علم تشریح ناشی از کتاب خدا و علم تکوین داریم که مبنای انسانی و کشف و تحقیق دارد و از نظر اسلام هر دوی این علوم ریشه در علم الهی داشته و از دایره علم الهی خارج نیست. 

وی همچنین تاکید کرد که از زاویه نگاه اسلام جداسازی این دو علم در مبنا دارای ایراد و اشتباه می باشد و متاسفانه در فرهنگ و تمدن غرب این جریان شکل گرفته و به دیگر فرهنگ ها و تمدن ها نیز نفوذ کرده است. 

مسئول بسیج اساتید دانشگاه مازندران همچنین نسبت به فرآیند اجرایی این سند در دانشگاه ها انتقاد کرد و گفت : متاسفانه هنوز در دانشگاه های ما رویه اسلامی شدن و تربیتی انسان هایی در تراز انقلاب و اسلام همچون شهید چمران شکل نگرفته است. 

حلیمی گفت : تربیت و شکل گیری افرادی همچون شهید چمران به عنوان خروجی دانشگاه های ما هنوز یک استثنا محسوب می شود و با رویه کردن فاصله ای معنادار دارد. 

وی افزود : امروز طبق فرمایشات مقام معظم رهبری لازم است تحقیقات علمی مراکز دانشگاهی یا مشرف به حل مسئله جامعه باشد و یا مرجعیت علمی به ایران اسلامی بدهد.

مسئول بسیج اساتید دانشگاه مازندران گفت: بر همین اساس نیز نخستین گام ما حرکت پژوهش های علمی به سمت حل مشکلات جامعه در سایه معرف علمی و تولید علوم و پژوهش های علمی که نتیجه آن مرجعیت بخشی به ایران اسلامی باشد. 

موانع و مشکلات اجرای سند

جانشین بسیج دانشجویی استان مازندران نیز به موانع اجرایی سند اسلامی اشاره کرد و گفت : امروز اساتید و روسای دانشگاه ها در مسیر اجرای سند تحول هم اعتقاد و همراستا نیستند. البته این به معنی مخالفت ماهیتی با این جریان نیست اما هنوز برداشت های متفاوتی از این سند در درون خود دانشگاهها وجود دارد. 

محمد تقی‌زاده اضافه کرد: مانع دیگر نیز از بیرون از دانشگاه ها و همراهی مسئولان اجرایی در سطح استانی و وزارتی و خود دولت است که هنوز در اجرای این سند جدیت کافی ندارند. 

وی ادامه داد : جا افتادگی رویه های غلط در دانشگاه ها نیز مانعی دیگر محسوب می شود. در حوزه پژوهش و کارکرد دانشجویان و پروژه ها هیچ توجهی به نیازهای خارج از دانشگاها نمی شود و در اصل نیازسنجی اجتماعی برای حل مشکلات جاری استان و کشور  وجود ندارد.

جانشین بسیج دانشجویی استان مازندران قوانین جاری را نیز از دیگر موانع راه اجرای سند اسلامی شدن عنوان کرد و گفت: رویه های اشتباهی که با نگاه به متون غربی و مبانی علمی خارجی مبنای رشد اساتید است و توجهی به مساله محور بودن تحقیقات و تولیدات علمی ندارد.  

تقی زاده به صداقت و همراهی در رفتار و گفتار  مسئولان دولت سیزدهم برای اجرای سند اسلامی شدن دانشگاه تاکید کرد و افزود : خوشبختانه در حال حاضر امواج مثبتی از متولیان مراکز علمی برای اجرایی شدن این سند وجود دارد.