پیشنهاد پاریس به ریاض برای معامله نخست وزیری و ریاست جمهوری لبنان

به گزارش ایرنا، میشل عون رئیس جمهوری لبنان در ۲۰ اردیبهشت تاکید کرد که کاخ "بعبدا" را در ۳۱ اکتبر آتی ترک خواهد کرد و پس از این تاریخ یک لحظه در آن نخواهد ماند.

این درحالی است که دولت جدید لبنان نیز هنوز به خاطر به نتیجه نرسیدن رایزنی ها بین احزاب سیاسی لبنانی تشکیل نشده است و همچنان دولت پیشبرد امور لبنان به ریاست نجیب میقاتی اداره امور این کشور را با اختیارات محدود برعهده دارد.

میقاتی که هم اکنون نخست وزیر دولت پیشبرد امور لبنان است، خود مکلف به تشکیل دولت جدید شده است اما اختلافات او با رئیس جمهور بر سر ترکیب کابینه تاکنون پا برجاست است؛ هرچند در روزهای گذشته برخی خبرها از آغاز دور جدید رایزنی های حزب الله برای تسریع در تشکیل دولت جدید با توجه به حساسیت اوضاع سیاسی و اجتماعی و اقتصادی لبنان حکایت دارد.

حال اگر به هر دلیلی رئیس جمهور جدید تا تاریخ 31 اکتبر (خروج عون از نهاد ریاست جمهوری) انتخاب نشود و در این مدت، دولت جدید لبنان نیز تشکیل نشود، دولت پیشبرد امور کنونی لبنان، اداره کشور را در مرحله انتقالی برعهده خواهد گرفت.

این امر وضعیت سیاسی لبنان را پیچیده تر خواهد کرد زیرا از یک سو خلاء در نهاد ریاست جمهوری بعد از 31 اکتبر ایجاد خواهد شد و از سوی دیگر، دولت پیشبرد امور لبنان نیز که اختیارات نهاد ریاست جمهوری را -در نبود رئیس جمهور- برعهده خواهد داشت، خود از اختیارات کمی برخوردار خواهد بود.

در سایه این شرایط، روزنامه لبنانی "الدیار" امروز سه شنبه در گزارشی درباره تحولات سیاسی لبنان بویژه موضوع انتخاب فردی برای تصدی پست ریاست جمهوری پیس از پایان قریب الوقوع دوره ریاست جمهوری میشل عون رئیس جمهوری فعلی نوشت: هم اکنون در پشت پرده نام های جدی کاندید ورود به کاخ بعبدا پس از پایان یافتن دوران ریاست جمهوری میشل عون در ۳۱ اکتبر (۹ آبان) در حال مطرح شدن است.

"ولید بخاری" سفیر سعودی در بیروت رایزنی های خود درباره پرونده انتخاب رئیس جمهور لبنان را از مقر ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیالیست ترقیخواه دروزی لبنان آغاز کرده است. گزارش های رسیده حکایت از آن دارد که بخاری به جنبلاط اطلاع داده است که عربستان خواهان پیروزی نامزدی نیست که وابسته به گروه هشت مارس (حزب الله و هم پیمانانش) باشد. بخاری تاکید کرده است که "عربستان وارد بازی اسامی در این خصوص" نخواهد شد. 

 منابع دیپلماتیک گفتند که تماس های فرانسه و عربستان در پی دیدار اخیر در پاریس متوقف نشده است و تماس مجدد بین کمیته مشترک دو کشور ویژه پیگیری پرونده لبنان برگزار شده تا این کمیته تلاش کند که از موضوع انتخاب ریاست جمهوری این کشور به عنوان پلی به سمت یک پویایی سیاسی - اقتصادی جدید برای برون رفت لبنان از بحران کنونی خود استفاده کند.

تماس های عربستان و فرانسه
به گفته این محافل، دیدار دو جانبه بین "پاتریک دورل" مشاور و "برنار ایمییه" رئیس سازمان اطلاعات خارجی و "آن گریو" سفیر فرانسه در لبنان با وزیر"نزار عالولا" و نماینده سازمان اطلاعات و ولید بخاری سفیر سعودی در لبنان هیچ گونه نتیجه روشنی به همراه نداشت زیرا طرف سعودی که اصرار بر یافتن پاسخ های روشنی درباره آینده روابط بین حزب الله و دولت لبنان دارد، دیدگاه روشنی نداشته است.

اما تماس های جدیدی در اواخر هفته گذشته برقرار شده که محدود به بررسی موضوع انتخابات ریاست جمهوری لبنان بوده است. طرف فرانسوی در این تماس ها بر لزوم انتخاب رئیس جمهور لبنان در موعد مقرر یا حداکثر چند هفته بعد از آن تاکید کرده است؛ به گونه ای که رئیس جمهور جدید، یک رئیس جمهور چالشی نباشد بلکه رئیس جمهوری توافقی باشد تا قادر باشد که لبنان را پس از انجام اصلاحات موردنظر در ریل جهش و شکوفایی قرار دهد.

"ملاحظه کاری" در قبال معامله؟
منابع یاد شده خاطرنشان کردند که طرف فرانسوی باب معامله را با طرف سعودی باز کرده و به ریاض پیشنهاد معامله بین دو نهاد ریاست جمهوری و دولت را داده است. نام "سلیمان فرنجیه" به عنوان یک کاندید که رضایت حزب الله را جلب می کند، مطرح شده است تا در مقابل، پاریس حزب الله را برای تضمین آوردن یک نخست وزیر مورد دلخواه ریاض محک بزند، اما طرف سعودی با این پیشنهاد محافظه کارانه برخورد کرده و در واقع به طور دیپلماتیک با آن مخالفت کرده است و در همین رابطه، به زعم خود تجربه به دست آمده در خصوص میشل عون را یادآور شده است.

در مقابل، سعودی ها از طرف فرانسوی خود پرسیدند که آیا سپهبد "ژوزف عون" فرمانده ارتش لبنان از نظر پاریس گزینه مناسبی به شمار می رود یا خیر؟ فرانسوی ها برای اینکه نام فرمانده ارتش به عنوان گزینه احتمالی سوخت نشود، به سرعت پاسخ ندادند اما در را نیمه باز نگه داشتند. هر چند طرف سعودی به اطلاع همتای فرانسوی خود رسانده که آمریکا و قطر و مصر هر سه فرمانده ارتش لبنان را جهت مطرح شدن به عنوان نامزد ریاست جمهوری بر سایر کاندیداها ترجیح می دهند. دو طرف توافق کردند که نشست مشترکی در اکتبر آینده برگزار کنند.

در همین راستا، گفته شده که پاریس، ریاض را تشویق کرده تا از فراخوان به عمل آمده از سوی حزب الله و جنبش امل مبنی بر توافق بر سر نام رئیس جمهور آینده استفاده کند زیرا به ادعای فرانسه، این امر بدان معنا است که محور مقاومت نمی تواند نامزد موردنظر خود را به کرسی ریاست جمهوری برساند و همین امر باعث می شود تا همه طرف های ذیربط بر سر یک راه حل قابل قبول با یکدیگر سازش کنند.

آیا عربستان بازگشته است؟
الدیار افزود: پاریس تا کنون پاسخ این سوال خود را «آیا ریاض بار دیگر مدیریت پرونده اهل تسنن در لبنان را برعهده خواهد گرفت یا خیر ؟» از عربستان دریافت نکرده است. سعودی ها همچنین تا کنون مسئولیت دیداری که قرار است میان " عبداللطیف دریان" مفتی لبنان با نمایندگان اهل تسنن در پارلمان لبنان برگزار شود، برعهده نگرفته اند اما آنها در عین حال آن را زمینه ساز پر شدن خلاء سیاسی به وجود آمده در اثر کناره گیری جریان المستقبل از سیاست می دانند. باید به این نکته توجه داشت که از مجموع ۲۷ نماینده اهل تسنن در پارلمان لبنان ۲۳ تن از آنان در دیدار با مفتی حضور خواهند یافت و با توجه به نتایج به دست آمده از آن، ممکن است ولید بخاری سفیر سعودی به دیدار مشابهی در آینده نزدیک دعوت شود.