گزینه‌های بایدن همزمان با تشدید اختلافات نفتی با عربستان

به گزارش روز شنبه ایرنا، شبکه خبری سی ان ان در تحلیلی مفصل به شیوه هایی مجازات عربستان از سوی کاخ سفید به ریاست بایدن و حزب دموکرات پرداخته است.

بر اساس این گزارش مجموعه اقداماتی پیشنهاد شده است که به گفته تحلیلگران اقدامات چشمگیری است که می تواند در صورت عملی شدن روابط هشت دهه گذشته واشنگتن و ریاض را مختل کند.

تصویب لایحه نوپک (نه به اوپک)

تقریباً بلافاصله پس از تصمیم اوپک برای کاهش تولید نفت، کاخ سفید گفت که بایدن «با کنگره درباره ابزارها و اختیارات بیشتری برای کاهش کنترل اوپک بر قیمت‌های انرژی مشورت خواهد کرد». این اظهارات به طور گسترده  ای به عنوان تهدیدی برای حمایت از لایحه مورد حمایت هر دو حزب اوپک از لایحه ضد اوپک موسوم به نوپک تفسیر شد که می‌تواند پایان کارتل اوپک باشد.

این لایحه کشورهای اوپک را در معرض قوانین ضد انحصار به منظور شکستن قیمت نفت از کنترل چند کشور قرار می دهد. در صورت تصویب، این لایحه مصونیت اعضای اوپک و شرکت های نفتی آنها را لغو می کند و از آنها به دلیل تبانی برای افزایش قیمت ها شکایت می کند.

کمیته سنای آمریکا در ماه مه این لایحه را تصویب کرد. اما برای تبدیل شدن به قانون، هنوز باید از سد سنا و مجلس نمایندگان عبور کند و توسط رئیس جمهور امضا شود.

نظرسنجی مورنینگ کانسالت و پولیتیکو نشان داده که کمتر از نیمی از رأی دهندگان ایالات متحده از جمله بیش از نیمی از دموکرات ها و دو نفر از هر پنچ جمهوریخواه از لایحه نوپک حمایت می کنند.

اما به گفته تحلیلگران، تصویب این لایحه برای خود آمریکا، بدون عواقب نخواهد بود.

کارن یانگ، محقق ارشد پژوهشی در مرکز سیاست جهانی انرژی دانشگاه کلمبیا، گفت: «من فکر می‌کنم تصویب این لایحه تاثیر دلسردکننده ای بر بسیاری از صنایع نفت و گاز خواهد داشت و  انواع سرمایه‌گذاری‌های مشترک و سرمایه‌گذاری با شرکت های نفتی ملی را پیچیده خواهد کرد».

همچنین نگرانی هایی وجود دارد مبنی بر این که لغو سقف تولید، قیمت نفت را چنان پایین بیاورد که صنعت نفت آمریکا مختل شود. عربستان سعودی کمترین هزینه استخراج نفت را در جهان دارد، بنابراین می تواند با قیمت بسیار پایین نفت به سود خود ادامه دهد. هزینه های استخراج در ایالات متحده به طور قابل توجهی بالاتر است.

موسسه نفت آمریکا، به عنوان انجمن تجاری  صنعت نفت و گاز طبیعی، به شدت با این لایحه مخالفت کرده و گفته است که این لایحه برای منافع دیپلماتیک، نظامی و تجاری آمریکا مضر است. اتاق بازرگانی آمریکا نیز در ماه مه گذشته گفت که این قانون تاثیری بر کاهش قیمت بنزین نخواهد داشت.

توقف فروش سلاح به عربستان

 باب منندز رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا که سیاستمداری دموکرات از ایالت نیوجرسی است این هفته خواستار توقف فوری فروش سلاح به عربستان شد.

هر چند بسیاری از سیاستمداران حمایت خود را از این پیشنهاد مطرح کرده اند برخی دیگر نگران هستند و می گویند این امر عربستان را به سمت خرید سلاح از روسیه سوق خواهد داد.

آمریکا بزرگترین صادرکننده تسلیحات در جهان است و فروش نظامی خارجی این کشور به طور میانگین در سال مالی ۲۰۲۱ حدود ۴۷ میلیارد دلار بوده است. بر اساس گزارش سال ۲۰۲۱ موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم، عربستان سعودی مشتری اصلی خرید تسلیحات از آمریکا است و ۲۴ درصد از کل فروش تسلیحات آمریکا را به خود اختصاص داده است.

کارل یانگ (کارشناس مذکور در بالا) بر این باور است که توقف کامل فروش سلاح به عربستان بعید است محقق شود. عربستان ممکن است شاهد محدودیت های دیگری در زمینه نوع سلاح های فروخته شده شود.

علی شهابی، نویسنده و تحلیلگر سعودی گفت: این کشور روابط دیرینه ای با بریتانیا، فرانسه و چین دارد و همچنین در حال برقراری روابط با برزیل، آفریقای جنوبی و دیگران است. این امر در مجموع سیاستگذاران سعودی را متقاعد خواهد کرد که دیگر نمی توانند اساساً به آمریکا تکیه کنند... برای عربستان دوران قرار دادن تمام تخم مرغ های  خود در سبد آمریکا به پایان رسیده است.

البته تحلیگران موافق این امر هستند که جایگزین کردن زیرساختارهای دفاعی آمریکا در میان مدت برای عربستان غیر ممکن است.

خروج نیروهای آمریکایی از عربستان و امارات

سه قانونگذار دموکرات، هفته گذشته لایحه ای را برای «پایان دادن به حمایت آمریکا از شرکای خلیج فارس» با خروج نیروها از عربستان سعودی و امارات به عنوان یکی دیگر از اعضای کارتل اوپک پلاس، ارائه کردند.

در این بیانیه آمده است: «هر دو کشور به حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس برای حفاظت از امنیت و میادین نفتی خود تکیه کرده‌اند» و دلیلی وجود ندارد که سربازان و پیمانکاران آمریکایی به حمایت از «کشورهایی که فعالانه علیه ما کار می‌کنند» ادامه دهند.

امارات میزبان تقریباً ۳۵۰۰ نیروی نظامی آمریکایی است و در حالی که آمریکا بیشتر نیروهای خود را در سال ۲۰۰۳ از عربستان سعودی خارج کرد، هنوز هم حمایت تسلیحاتی قابل توجهی را به بهانه مبارزه با حملات حوثی های یمن در بحبوحه جنگ این گروه با ائتلاف تحت امر عربستان سعودی ارائه می دهد.

اما کارشناسان می گویند که خروج نیروهای آمریکایی بعید است و مدعی اند خروج نیروهای آمریکا در منطقه خلاء ایجاد می کند که می تواند توسط دشمنان آمریکا مانند ایران، چین و روسیه پر شود.

آمریکا از چه گزینه های دیگری برای مجازات عربستان می تواند استفاده کند؟

کارشناسان می گویند همه گزینه هایی که سیاستمداران آمریکایی برای مجازات عربستان سعودی به آنها اشاره کرده اند، غیرواقعی هستند و بعید به نظر می رسند که عملی شوند. بنابراین کاخ سفید ممکن است به جای آن تصمیم بگیرد که یک اقدام بسیار کم اهمیت تر را انجام دهد.

یانگ در این زمینه گفت، دولت بایدن این تنش را به طرز خطرناکی کوته بینانه دانسته است.

وی گفت در نهایت آمریکا با بیانیه ای ضعیف درباره فروش سلاح و تضعیف ارزش ها مواجه خواهد شد.

«دیوید دز روچز» استاد مرکز مطالعات راهبردی آسیای جنوبی و مقام سابق پنتاگون که در زمینه خاورمیانه فعالیت می کرد، گفت دیدارهای سطح بالا بین مقامات سعودی و آمریکایی نیز ممکن است برای مدتی متوقف شود اما دیدارها در سطح پایین تری انجام می شود.

این کارشناس چنین استدلال کرد که اینکه روابط آمریکا و عربستان از  زمان فرانکلین روزولت بدون وقفه ادامه داشته بی دلیل نیست. این یک رابطه مبتنی بر منافع است و منافع بدون تغییر باقی می ماند.