گیاهان دارویی، ظرفیتی مغتنم برای درآمدزایی در روستاهای قزوین

به گزارش ایرنا،کشت گیاهان دارویی و صنایع تبدیلی مربوط به آن و همچنین ایجاد مراکز گردشگری وابسته به این حوزه به منظور ایجاد ارزش افزوده در محصولات این حوزه را باید کمک به تحقق شعار سال و همچنین پیشبرد سیاست اقتصاد مقاومتی دانست.

در دولت سیزدهم، سیاست های خوبی در این بخش تدوین شده که از جمله آنها می توان به مصوبه سفر رئیس جمهور به قزوین برای ایجاد شهرک گیاهان دارویی اشاره کرد که ساخت و بهره برداری از آن می تواند تحول خوبی را در حوزه اشتغالزایی و درآمدزایی برای تعداد زیادی از روستاییان این استان به همراه داشته باشد.

از سویی دیگر در قالب طرح های جهش تولید در دیمزارها نیز شاهد کشت های وسیع گیاهان دارویی از جمله در استان قزوین هستیم که البته توسعه این روند نیازمند جذب سرمایه گذار و گسترش صنایع تبدیلی و زمینه سازی برای صادرات محصولات است.

استان قزوین از مناطق مستعدی مانند الموت، کوهین، طارم سفلی و آوج برای کشت یا توسعه کشت گیاهان دارویی برخوردار است.

از حدود یک هزار و ۴۰۰ گونه گیاه دارویی، ۲۵۰ گونه در استان قزوین شناسایی شده و قابلیت کشت دارد.

در این گزارش به ظرفیت های کشت گیاهان دارویی و ملزومات مربوط به این حوزه در استان قزوین پرداخته شده است.

کشت قراردادی و ایجاد مراکز گردشگری راهکار استفاده مناسب از ظرفیت گیاهان دارویی

علیرضا نوروزیان کارشناس در حوزه گیاهان دارویی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: طی سال های اخیر کشت گیاهان دارویی در قزوین به بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته و استقبال خوبی را از کشاورزان در این زمینه شاهد هستیم اما برای تحول جدی در این حوزه نیازمند یکسری زیرساخت ها، برنامه ها و مشوق های قانونی هستیم که خلاء آن احساس می شود.

وی افزود: کمبود صنایع تبدیلی، نبود مراکز گردشگری کشاورزی و فقدان کشت قراردادی به میزان کافی از جمله چالش ها در این حوزه است که البته در یکی دو سال اخیر گام هایی در این زمینه ها برداشته شده اما کافی و جوابگو نیست.

نوروزیان همچنین گفت: قزوین در حوزه کشت گیاهان دارویی در اراضی دیم نیز مستعد است و از این ظرفیت می توان به منظور توسعه کشت گیاهان کم آب بری مانند زیره سبز، گل گاوزبان، سیاه دانه و گلرنگ استفاده کرد.

این کارشناس گیاهان دارویی گفت: استفاده مناسب از ظرفیت گیاهان دارویی و توسعه کشت آنها در مناطق مستعد می تواند اقتصاد روستاهای استان قزوین را متحول کند که تحقق این مهم نیازمند حمایت های دولت و ایجاد مشوق و انگیزه است.

نوروزیان اظهار داشت: تقویت کشت گیاهان دارویی و جذب سرمایه گذاری در حوزه صنایع تبدیلی این حوزه نیازمند انجام طرح هایی مانند ایجاد مراکز گردشگری کشاورزی است مانند آنچه در شهر کاشان و روستاهای مربوط به آن وجود دارد و همچنین کشت قراردادی به منظور اطمینان بخشی به کشاورز برای فروش محصولات باید مورد توجه قرار بگیرد.

امکان بهره برداری از مراتع قزوین به منظور کشت گیاهان دارویی

در کنار طرح های کشت گیاهان دارویی در اراضی مربوط به کشاورزان و یا طرح های سرمایه گذاری در این حوزه، می توان از ظرفیت اراضی ملی نیز در این خصوص استفاده کرد که می تواند درآمدزایی خوبی را برای روستاییان به همراه داشته باشد.

محسن قاسم زاده مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری قزوین نیز در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: این دستگاه برای تامین اراضی مربوط به شهرک گیاهان دارویی و همچنین کمک به توسعه کشت گیاهان دارویی براساس ظرفیت های قانونی همکاری لازم را خواهد داشت.

وی با بیان اینکه در بخش قابل توجهی از مراتع استان استعداد و امکان کشت گیاهان دارویی وجود دارد،افزود: براساس قانون امکان واگذاری بهره برداری از این فرصت در قالب طرح های مرتع داری به بهره برداران وجود دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین افزود: در حال حاضر ۲۹ هزار خانوار بهره بردار طرح های مرتع داری در استان وجود دارد که امکان فعالیت در زمینه کشت گیاهان دارویی در اراضی ملی مرتعی را دارا هستند که این کار کمک بزرگی به درآمدزایی و ارتقای معیشت روستاییان و جلوگیری از مهاجرت بی رویه از روستاها به شهرها است.

این مسوول گفت: این بهره برداران می توانند طرح های خود را برای کشت گیاهان دارویی مستعد در اراضی در اختیار به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری تحویل دهند.

قاسم زاده یادآور شد: اراضی مرتعی استان، امکان کشت انواع گیاهان دارویی به ویژه باریجه، گل محمدی، سماق و آویشن را دارد.

هدفگذاری جذب سرمایه گذار صنایع تبدیلی مرتبط با گیاهان دارویی در قزوین

فقدان صنایع تبدیلی برای فرآوری گیاهان دارویی یکی از چالش های مهم پیش روی توسعه کشت این دسته از گیاهان به شمار می رود، البته سرمایه گذاری در این زمینه باید هدف مند باشد تا شاهد تقویت جریان سرمایه گذاری باشیم مثلا بدون صادرات و شناسایی بازارهای خارجی امکان دارد طرح ها در این زمینه با شکست مواجه شود.

آبرودات مصلایی مدیر صنایع تبدیلی جهاد کشاورزی قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: برای جذب سرمایه گذار در زمینه صنابع تبدیلی مرتبط با گیاهان دارویی در قزوین برنامه ریزی شده است.

این مسوول با بیان اینکه دو نقطه در استان قزوین به منظور تجمیع خدمات مرتبط با گیاهان دارویی همزمان با کشت آنها پیش بینی شده که در این نقاط امکان جذب سرمایه گذار و استقرار صنایع تبدیلی وجود خواهد داشت، گفت: سیاست وزارت جهاد کشاورزی توسعه کشت گیاهان دارویی و صنایع تبدیلی مرتبط با آن است.

وی اظهار داشت: تلاش کرده ایم تا به منظور جذب سرمایه گذاران واقعی و دارای اهلیت، صدور مجوزهای مربوط را تسهیل کرده و در کمترین زمان ممکن صادر کنیم.

مصلایی با بیان اینکه در حال حاضر کشت گیاهان دارویی در قزوین به شکل پراکنده و به حالت سنتی دنبال و پیگیری می شود،اظهار داشت: به منظور ایجاد و تقویت صنایع تبدیلی مرتبط باید شاهد تکمیل زنجیره های تولید تا مصرف و همچنین شکل گیری مزارع یکپارچه باشیم که در این رابطه امسال گام های خوبی در استان قزوین برداشته شده اما هنوز جای کار زیاد است.

این مسوول همچنین یادآور شد: باید شاهد شکل گیری تشکل های قوی و منسجم در زمینه صنایع تبدیلی گیاهان دارویی باشیم و هدفگذاری های صادراتی تدوین شود تا با تعطیلی و راکد شدن صنایع مرتبط با این حوزه روبه رو نشویم.

انجام طراحی شهرک گیاهان دارویی قزوین 

توسعه کشت گیاهان دارویی نیازمند ملزوماتی است، از جمله اینکه پراکندگی کشت کاهش یابد و امکان استقرار صنایع تبدیلی به منظور فرآوری در یک مکان فراهم باشد، همچنین باید امکان کسب و کارهای جانبی مانند گردشگری کشاورزی نیز فراهم باشد که همه این موارد در شهرک گیاهان دارویی که قرار است در قزوین احداث شود دیده و لحاظ شده است.

رضا افلاطونی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این ارتباط افزود:در جریان سفر رئیس جمهور به قزوین در سال جاری ایجاد شهرک گیاهان دارویی در استان مصوب شد که این شهرک در الموت شرقی احداث می شود و طراحی های مربوط به آن نیز به انجام رسیده است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی قزوین همچنین گفت:برای مطالعه و آماده سازی زیرساخت های مربوط به شهرک گیاهان دارویی در استان قزوین ۲۰ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده که ۱۸ میلیارد تومان آن از محل اعتبارات وزارت جهاد کشاورزی و همچنین ۲ میلیارد تومان نیز از محل اعتبارات استانی باید تامین شود.

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین اظهار داشت: برای تقویت صنایع تبدیلی و فرآوری گیاهان دارویی نیز گام هایی برداشته شده است، به عنوان نمونه ناحیه صنعتی نیکویه تاکستان را برای ایجاد برخی صنایع تبدیلی از جمله ساخت خط تولید شیره انگور به سرمایه گذاران پیشنهاد داده ایم.

وی ادامه داد: از آنجا که در حوزه گیاهان دارویی نیازمند تکمیل حلقه ها و زنجیره های مرتبط از تولید به مصرف هستیم،در همین ارتباط ایجاد 2 سلامتکده به منظور تشخیص امراض از طریق طب سنتی و درمان آنها به وسیله گیاهان دارویی را در 2 نقطه جانمایی کرده ایم که یکی از آنها در بوستان ملی باراجین و دیگری در ایستگاه گیاهان دارویی الموت است.

این مسوول گفت: در قالب طرح جهش تولید در دیمزارهای استان قزوین نیز کشت گیاهان دارویی برای سال زراعی جاری کلید خورده و ۶۰۰ هکتار به این مهم اختصاص یافته است.

افلاطونی افزود: هم اکنون در سطح حدود یک هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی استان قزوین شاهد کشت انواع گیاهان دارویی هستیم که از آنها حدود ۸۵۰ تن محصول تولید و برداشت می شود.

وی اظهار داشت: طی سال های اخیر با اقدامات ترویجی انجام شده رویکرد خوبی را میان کشاورزان قزوینی به منظور توسعه کشت گیاهان دارویی شاهد هستیم، مثلا کشت زعفران از چند هکتار به بیش از ۱۰۰ هکتار افزایش یافته و همچنین شاهد کشت ۱۴۰ هکتار گل محمدی بوده ایم.

ره یافت:

به منظور استفاده از ظرفیت ها و قابلیت های مربوط به گیاهان دارویی قزوین باید تکمیل زنجیره های مرتبط از تولید به مصرف را مورد توجه قرار داد.

باید توجه داشت بدون ایجاد مشوق های لازم امکان سرمایه گذاری در زمینه صنایع تبدیلی وجود ندارد و همچنین بدون وجود صنایع تبدیلی کافی، فراوری و ایجاد ارزش افزوده در زمینه گیاهان دارویی امکان پذیر نخواهد بود.

از سوی دیگر برای افزایش درآمد کشاورزان این گونه محصولات باید کشت قراردادی و همچنین ایجاد مراکز گردشگری کشاورزی را در نظر داشت.