زندگی عشایری؛ بودن یا نبودن

به گزارش ایرنا طبق برآوردهای انجام شده تا همین چندسال پیش جمعیت عشایری بین ۲۰ تا ۲۵ درصد جمعیت استان کرمان را شامل می شد اما این آمار امروز به چهار درصد تقلیل یافته و خود همین آمار یعنی هشدار.

کرمان همچنان دومین استان عشایرنشین کشور پس از استان فارس به شمار می‌رود؛ آیا این آمارها سخن نمی‌گویند یا مشکل در نوع نگاه به بودن یا نبودن عشایر است؟؛همان نگاهی که شاید در برهه هایی فلسفه وجودی این نوع سبک زندگی و فرهنگ را نفی کرد و تعریف ها از رفاه و آسایش را به گونه ای تنظیم کرد که شد این که اینک شده است.

اگر جامعه عشایری که شرایط زندگی در آن تابع وضعیت خاص خود است، در تامین بدیهیات و الزامات اولیه زندگی خود و دام هایشان به مشکل بخورند، دیگر نمی توان هم انتظار ادامه این نوع زندگی را داشت اما گویا داریم به همین سمت حرکت می کنیم زیرا نه تنها مشکلات این قشر از جامعه حل نمی شود و نشده، بلکه افق چندان روشنی هم شاید برای آن قابل مشاهده نباشد.

درواقع تهدیدهای خشکسالی، نداشتن زیرساخت های آب، راه و برق و قوانین یکجانشینی طی سال های اخیر سبب کاهش جمعیت عشایری در استان کرمان شده و این سبک زندگی را باوجود مزیت های بی‌شمار تولیدی و گردشگری آن، در خطر انقراض قرار داده است؛ بگذریم که برای پاسداشت این سبک زندگی، افزایش میل و رغبت برای ماندگاری آن و از این زاویه، صیانت از زندگی عشایری چکارها کرده ایم.

به گزارش ایرنا، نقش عشایر به عنوان قشری تاثیرگذار در برهه های مختلف تاریخی و عصر معاصر، در دوران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بر کسی پوشیده نیست؛ زندگی ساده و فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی و اصول اخلاقی از بارزترین ویژگی‌های عشایر کشور محسوب می شود.

زندگی عشایری علاوه بر یادآوری سبک زندگی پیشینیان، در واقع به عنوان یک قشر تولید کننده و حافظ محیط زیست و منابع طبیعی در چرخه طبیعت ضروری است؛ اکنون نیز حضور ۶۴ هزار نفری این قشر در قالب چهار درصد از کل جمعیت استان کرمان را نمی توان نادیده گرفت.

تولید ۳۰ درصد صنایع دستی و ۲۵ درصد گوشت قرمز از دیگر ضرورت‌های حضور مزیت بار عشایر در استان کرمان تلقی می شود، از آن گذشته عشایر با چرای مراتع در فصل رویش، جلو آتش سوزی های گسترده را در فصل های سرد و خشک سال می گیرند به گونه ای که می توان از این قشر به عنوان یک محیط بان واقعی یاد کرد.

کاهش جمعیت عشایر کرمان

براساس آمارها عشایر استان کرمان شامل ۳۱ ایل و ۵۸ طایفه مستقل هستند که به شیوه کوچ نشینی در قلمرویی به وسعت ۵۰ درصد مساحت استان فعالیت دارند و شهرستان های بافت، رابُر(زادگاه سردار شهید سلیمانی)، اُرزوئیه، کهنوج، رودبارجنوب، قلعه گنج، منوجان، عنبرآباد، جیرفت، بم، سیرجان، شهربابک، بردسیر و بخش هایی از شهرستان های کرمان، راور و رفسنجان قلمروهای عشایر استان کرمان محسوب می شوند.

این روزها عمده مراکز جمعیتی به سمت شهرنشینی رفته اند و قوانین موجود، سختی های سبک زندگی، خشکسالی های متمادی، کمبود امکانات و زیرساخت ها سبب رنگ باختن زندگی عشایری در دیار پهناور کریمان شده است.

در حقیقت آسیب های جبران ناپذیری طی سالیان گذشته بر زندگی عشایری وارد شده و عمده آنان یا یکجانشین در روستاها یا حاشیه شهرها شده اند و از زندگی تولید کننده خود فاصله گرفته اند یا با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کنند که در این زمینه با رفع مشکلات زیرساختی آنان همچون تامین آب، برق و راه و یافتن بازاری برای تولیداتشان می توان از انقراض این سبک زندگی جلوگیری کرد.

از آن گذشته زندگی عشایری برای عمده مردم همواره جذاب بوده و عده بسیاری علاقه مند به یک شب ماندن در سیاه چادرهای عشایری هستند که در این زمینه با فعال سازی گردشگری عشایر می‌توان جایگزینی برای بخشی از درآمدهای از دست رفته ناشی از خشکسالی عشایر یافت.

اما پاسخ این پرسش که علت کاهش آمار معنا دار جمعیت عشایر چیست را از خود عشایر می پرسیم و نمایندگان جامعه عشایری کرمان در ادامه گزارش از مشکلاتشان می گویند.

مشکلات آب، راه و دام عشایر رابر و بافت

روح الله شمس الدینی از عشایر شهرستان رابر و عضو شورای عشایری استان کرمان در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا عنوان کرد: عشایر شهرستان های بافت، رابر و ارزوئیه بیشتر در بخش تامین خوراک دام، زیرساخت و جاده ها مشکل دارند.

وی ادامه داد: بنا شد دولت برای تامین برق عشایر پنل های خورشیدی را تهیه کند و به آنان بدهد اما فقط چهار تا پنج خانوار خاص در شهرستان رابر پنل های خورشیدی دریافت کردند و مابقی عشایر بدون برق مانده اند.

این عضو شورای عشایری استان کرمان اظهار داشت: دامپزشکی در فصل بیماری های دام در مناطقی عملیات واکسیناسیون را انجام می دهد اما بیماری های دامی همچنان ضرر بسیاری به عشایر وارد می کند.

وعده ای که عملی نشد

وی افزود: مدیران استان به مناطق عشایرنشین شهرستان رابر آمدند و قول دادند روی رودخانه هلیل رود در محدوده شهرستان رابر پلی احداث شود اما با وجود پیگیری ها ساخت آن به نتیجه نرسیده است.

شمس الدینی عنوان کرد: عشایر اکنون در زمان بارندگی ها مشکلات بسیاری دارند و در سال های قبل همراه با شدت بارندگی، مسیرهای ارتباطی عشایر هم قطع شد؛ آنان به مدت بیش از یک ماه تا ۴۰ روز هیچ گونه راه ارتباطی نداشتند، حتی هلال احمر با بالگرد آنان را امدادرسانی و حمایت می کرد.

وی ادامه داد: مسئولان اعلام کردند که این پروژه ردیف بودجه گرفته اما عملیاتی نشده است.

این عضو شورای عشایری افزود: آب آشامیدنی عشایر پیش از این به صورت رایگان تامین می شد اما پس از ادغام اداره آب و فاضلاب شهری و روستایی، اکنون تانکرهای آب از عشایر پول دریافت می کنند؛ آنها می گویند که کرایه حمل نمی گیریم اما بهای آب را باید بپردازید.

وی تصریح کرد: مناطق عشایرنشین جنوب غربی استان کرمان(شهرستان های بافت، رابر و ارزوئیه) هیچ گونه لوله کشی آب ندارند و آبرسانی به آنان نیز به صورت سیار و تانکری است.

کوچ عشایر شرق و جنوب کرمان به علت نداشتن زیرساخت

احمد حبیب اللهی فرمانده گردان عشایری سپاه شهرستان بم و نماینده عشایر جنوب و شرق استان کرمان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: بزرگترین مشکل عشایر در مجموعه استان کرمان بویژه مناطق شرقی و جنوبی آن خشکسالی است؛ درحالی که این مشکلات جبران نشده است.

وی بیان کرد: خشکسالی های پیاپی خسارت های بسیاری به عشایر وارد کرد؛ در زمان سردار معروفی فرمانده پیشین سپاه ثارالله استان کرمان طرح آبرسانی شهید سلیمانی آغاز شد که در این طرح مشکل آب بیشتر نقاط عشایری بویژه در مناطق منطقه عشایری باغ تک از توابع منطقه سیدی شهرستان بم را رفع کردیم.

نماینده عشایر جنوب و شرق استان کرمان افزود: جاده مشکل دیگر عشایر است که آسفالت سرد یک مسیر به طول ۱۷ کیلومتر در دامنه سیدی تا تقاطع روستاهای عشایر نشین ۱۶ سال زمان برد و فقط ۱۰ کیلومتر آن را را توانستند آسفالت کنند، درحالی که مابقی آن هنوز انجام نشده است.

وی تصریح کرد: برخی روستاهای عشایری از جمله میج و بُندر ۱۰ کیلومتر آسفالت شده و مابقی آن سنگلاخی است؛ دولت برای منطقه «پای‌کوه» قول داده که این مسیر را آسفالت کند لذا مشکلات عشایر نداشتن جاده مناسب دسترسی و همین امر باعث کوچ کردن عشایر این منطقه شده است.

نماینده عشایر جنوب و شرق استان کرمان افزود: مهاجرت عشایر به شهرها باعث مشکلاتی برای این قشر شده و آنان را تبدیل به ظرفشو، لباسشو و حاشیه نشین کرده است؛ در حالی که اگر جاده برای آنان احداث می شد می توانستند در مناطق عشایری خود بمانند زیرا عشایر فقط در ۳۰ کیلومتری کانون امکانات قرار داشتند.

حبیب اللهی خاطرنشان کرد: عشایر افزون بر هزاران دام در دامنه منطقه سیدی شهرستان بم دارند و از این راه امرار معاش می کنند؛ تولیدات آنان به تولید گوشت و فرآورده های لبنی کشور کمک می کند لذا داشتن جاده دسترسی مشکلات آنان را کاهش می دهد.

وی یادآور شد: طرح آبرسانی شهید سلیمانی سپاه با همکاری آبفا و بخشداری های تابعه، دولت و فرمانداری ها آغاز شده و در این زمینه فعالیت های جهادی انجام می شود که امیدواریم با اجرای کامل این طرح آب شرب به منازل روستایی و عشایر برسد.

نماینده عشایر جنوب و شرق استان کرمان گفت: برخی روستاها هدیه آب را دریافت کردند اما نداشتن چشمه سار و مسافت طولانی با آن به معضلی برای عشایر تبدیل شده و اگر لوله کشی در مسافت بیشتری انجام می شد به طور قطع روستاهای عشایری بیشتری آبرسانی می شدند.

وی اضافه کرد: بحث تهیه نهاده دامی باتوجه به اینکه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را داشتیم یکی از مطالبات عشایر است؛ قیمت جو برای عشایر طی سال های گذشته از سه هزار تومان به ۱۳ هزار تومان رسیده و عشایر چراگاه های خود را به علت خشکسالی از دست داده اند که قرار شد وام هایی به عشایر پرداخت شود اما کارت های حمایتی عشایر تاکنون مسکوت مانده است.

حبیب اللهی افزود: برخی از مدرسه های عشایر شرق و جنوب کرمان به صورت کانکسی است و در برخی مناطقی قرارگاه سازندگی مدارسی را برای عشایر تاسیس کرده اما وسایل گرمایشی و سرمایشی ندارد که بلا استفاده مانده در حال تخریب است.

هشدار برای احتمال منسوخ شدن زندگی عشایری

نماینده مردم بافت، رابُر و اُرزوئیه در مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص معتقد است که اگر عشایر حمایت نشوند و مشکلات آنان رفع نشود، به احتمال زیاد منسوخ شدن زندگی عشایری را در آینده شاهد خواهیم بود.

اگر عشایر حمایت نشوند به احتمال زیاد منسوخ شدن زندگی عشایری را در آینده شاهد خواهیم بود و متاسفانه امروزه عشایر حمایت نمی شوند و در وضعیت خوبی قرار ندارند

صمدالله محمدی با اشاره به کاهش تعداد عشایر شهرستان های بافت رابر و ارزوئیه به عنوان قطب زندگی عشایری کشور طی سال های گذشته افزود: متاسفانه امروزه عشایر حمایت نمی شوند و در وضعیت خوبی قرار ندارند؛ گرچه اعتباراتی که قرار است به حوزه تامین نهاده های دامی اختصاص یابد، می تواند کمک کننده باشد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهارداشت: همواره دلگرم به عشایرمان بودیم و باتوجه به نوع زندگی این قشر مولد و نگهبان اراضی و جنگل ها، دولت می تواند برای حمایت از آنان امتیازاتی به این قشر بدهد که انگیزه ای برای مردم ایجاد شود تا به زندگی روستانشینی و عشایری گذشته خود برگردند.

نماینده مردم بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس شورای اسلامی گفت: متاسفانه اکنون به نحوی شده که افتخار برخی افراد این شده است که فرزندشان متولد تهران یا حتی خارج از کشور باشد و این امر نشان می دهد ما بد حرکت کرده ایم که اگر زمینه ای فراهم می کردیم و امتیازاتی می دادیم، امروز تعداد عشایر ما بیشتر بود.

سرنوشت هزار خانواده عشایر پارک ملی خبر/ وقتی چاه های عشایر پلمب شد

وی در ادامه با اشاره به برخی مشکلات عشایری حوزه استحفاضی خود به عنوان نمونه تصریح کرد: یکهزار خانواده عشایری در محدوده پارک ملی خبر(khabr) در شهرستان بافت زندگی می کردند که چرای دام و چشمه‌سارهایی داشتند اما دولت در سال های اخیر طرح اسکان عشایر را اجرا کرد و به این عشایر ۶۰ هکتار زمین و ۲۵ ثانیه آب داد و در عوض چرای دام منطقه سردسیر را از آنان گرفت.

به گفته محمدی، امروز تعداد این خانوارها افزایش یافته اما میزان آبدهی چاه های آنان کاهش یافته و برخی چاه ها نیز خشک شده است؛ زندگی عشایر در آنجا در واقع در حال رسیدن به فلاکت است.

وی همچنین با تاکید بر اینکه عشایر هیچ منبع درآمد پایدار و پشتیبانی ندارند، به مشکل عشایر منطقه دیگری در ارزوئیه اشاره و بیان کرد: ۱۳ حلقه چاه در گذشته برای کشت علوفه و آبشخور دام به عشایر واگذار شده و خود دولت نیز برایشان چاه آب حفر کرده است؛ این درحالی است که همان روزها نیز کسی ایرادی به این کارها نگرفت اما امروز می گویند این چاه ها که خود دولت حفر کرده، مجوز ندارد.

محمدی ادامه داد: برخی چاه ها را پلمب کرده اند و علت آن را نیز نداشتن مجوز بهره برداری اعلام می کنند در حالی که دولت خود برای عشایر چاه حفر کرده؛ پس قانونی بوده است.

برخی چاه ها را پلمب کرده اند و علت آن را نیز نداشتن مجوز بهره برداری اعلام می کنند در حالی که دولت خود برای عشایر چاه حفر کرده؛ پس قانونی بوده است.

نماینده مردم بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: اگر این چاه ها حفر نمی شد هم آب کافی برای آبشخور عشایر وجود داشت و عشایر نیز به دنبال کشت علوفه و راه اندازی باغ نمی رفت اما امروز می گویند باغات با درختان ۳۰ ساله مجوزی برای تامین آب ندارند.

وی عنوان کرد: البته در نتیجه پیگیری های ما استاندار کرمان قول داده که پروانه این چاه ها در فرصت زمانی محدود بررسی و برای رفع مشکل عشایر تصمیم گیری شود که امیدواریم زودتر مشکل حل شود.

عشایر بهترین محیط بان هستند

محمدی در ادامه در پاسخ به خبرنگار ایرنا درباره چرایی سیاست های طرح اسکان و تبعات آن یادآور شد: سیاست دولت برای اسکان عشایر در ظاهر به آرامش رساندن آنان بود اما پشت این سیاست، حفاظت از جنگل ها و منابع طبیعی و جلوگیری از آتش سوزی نیز بود زیرا فکر می کردند که عشایر این مشکلات را ایجاد می کند درحالی که این تصور اشتباه بود و هست.

وی تاکید کرد: معتقدم بهترین محیط بانان خود عشایر هستند و مصداق های این حرف نیز وجود دارد.

محمدی افزود: اگر میزان آتش سوزی های اخیر را با گذشته و در زمان حضور عشایر مقایسه کنیم می بینیم که این میزان افزایش یافته است زیرا غیر از عملکرد خود عشایر که حین زندگی در طبیعت، با طبیعت زندگی می کنند و مراقب طبیعت نیز هستند، دام های عشایر نیز علوفه خشک جنگل ها را می خوردند و این کار خود حفاظت طبیعی بود.

این نماینده مجلس گفت: امروز منطقه قرق می شود و اجازه تردد در آن را نمی دهند لذا یک جرقه در جنگل خشک شده می تواند موجب آتش سوزی سطحی وسیع از منابع طبیعی ما شود.

وی ادامه داد: عشایر در واقع به نفع محیط زیست و منابع طبیعی عمل می کنند به شرط اینکه فرهنگ سازی شود و جنگل ها را به عشایر بسپارند؛ آنوقت خواهیم دید علاوه بر حفاظت از جنگل ها، می توان جنگل کاری هم کرد و این کار علاوه بر حفظ جنگل ها، بار مالی نیز برای دولت ندارد.

محمدی افزود: حتی می توانیم عشایر را به جنگل کاری ترغیب کنیم اما متاسفانه مدیریت و سیاستگذاری ما صحیح نبوده است.

زندگی ۶۴ هزار عشایر در قلمرو ۵۰ درصد استان کرمان و مزایای زندگی عشایری

در تشریح اهمیت زندگی عشایری استان کرمان، همین بس که مدیرکل امور عشایری استان کرمان می‌گوید: طبق آمار مرکز آمار ایران عشایر استان کرمان ۶ هزار و ۱۰۰ خانوار و حدود ۶۴ هزار نفر در شمال استان کرمان هستند که در ۵۰ درصد مساحت استان کرمان قلمرو دارند.

رضا نیکزادی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: جامعه عشایری واقعیتی است که در حوزه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی همواره اثرگذار بوده است و زمانی از بحث اقتصاد سخنی به میان می آید نمونه بارز اقتصاد مقاومتی را در حوزه عشایری می بینیم، به گونه ای که تازمانی قشر عشایر نیازی به دستگاه های دولتی نداشته باشد به صورت خودگردان مسایل و مشکلات خود را حل می کند.

وی ابراز داشت: عشایر سهم بسزایی در حوزه مشارکت های اجتماعی دارند و زمانی که به حوزه های فرهنگی نگاه می کنیم، فرهنگ غنی اسلامی، ایرانی و اصیل را در حوزه عشایر مشاهده می‌کنیم.

نیکزادی ادامه داد: ریش سفیدان و معتمدان عشایر در حفظ امنیت مناطق مرزی همواره در کنار نیروهای نظامی و انتظامی موثر بوده اند و کمک شایانی در حفظ امنیت کشور به آنان کرده اند.

مدیرکل امور عشایری استان کرمان گفت: هر سیاه چادر عشایری یک کارگاه تولیدی، یک پاسگاه انتظامی و یک خاستگاه فرهنگی است؛ عشایر کرمان با ظرفیت بالایی که دارند نزدیک به چهار درصد جمعیت کل این استان را به خود اختصاص داده اند.

وی تصریح کرد: عشایر امروز ۲۵ درصد گوشت قرمز و ۳۰ درصد صنایع دستی را تولید می کنند و سهم بسزایی در تولید فراورده های لبنی استان کرمان دارند.

حمایت های اداره کل عشایری/ ۸۰ درصد عشایر صاحب برق می شوند

نیکزادی با اشاره به اینکه مجموعه خدمات سازمان و اداره کل عشایری استان کرمان در چهار حوزه خلاصه می شود، گفت: در این زمینه می توان به ساماندهی و اسکان عشایر، حمایت از تشکل های خدمات رسان که بحث تامین آبی و پرداخت وام ها را دنبال می کنند، اشاره کرد و دیگری حوزه آمار و اطلاعات عشایر است که در این زمینه استفاده از انرژی های نو و پاک طی چند سال گذشته در بین عشایر رونق یافته است.

وی عنوان کرد: به مناطقی که از برق بی بهره بودند امروز با پنل های خورشیدی روشنایی برده ایم و براساس برنامه امسال ۸۰ درصد از عشایری که از نعمت برق بی بهره اند صاحب برق می شوند و می توانند از این نعمت استفاده کنند.

نیکزادی افزود: در کنار مجموعه خدمات اداره کل عشایری سایر دستگاه های دولتی نیز باید وظیفه خود را برای این قشر انجام دهند به عنوان مثال این دستگاه ها بایستی بخشی از اعتبارات خود را در حوزه های اجتماعی در بین عشایر استان هزینه و در حوزه فرهنگی نیز طبق آیین نامه سال ۹۵ بایستی ۱۷ دستگاه اجرایی مسایل فرهنگی و آموزشی خود را در حوزه عشایری پیگیری کنند.

مدیرکل امور عشایری استان کرمان گفت: یک سازمان ذیل وزارت و اداره کل بتنهایی نمی تواند مسایل و مشکلات جامعه عشایری را رفع کند امروز اداره کل عشایری استان کرمان با فعالیت زیرساختی، آب، راه و پنل های خورشیدی را در حوزه عشایری تامین می کند.

چند نیاز عشایر/ آموزش و ضرورت همکاری دستگاه ها

وی بیان کرد: عشایر امروز نیازمندند که دانشگاه های علوم پزشکی و مراکز بهداشتی مشکلات حوزه بهداشتی آنان را رفع کنند و آموزش و پرورش عشایری در حوزه آموزش باید در دورترین نقطه ای که سکونت عشایر وجود دارد بحث آموزش را دنبال کند و نباید از آن غافل شد.

نیکزادی با بیان اینکه تمامی دستگاه ها باید کمک کنند تا عشایر استان کرمان شرایطی بهتر داشته باشند گفت: دستگاه های دولتی در سال های گذشته خدماتی ارائه کردند اما با توجه به پراکندگی جمعیتی و جغرافیایی فاصله ای بین شرایط موجود و وضع مطلوب وجود دارد و گره این چالش باید با همکاری تمامی دستگاه های اجرایی حل و فصل شود.

۸۰ درصد علوفه دام و ۵۰ درصد منابع آب از بین رفت/ روند آبرسانی به عشایر

وی اضافه کرد: طی سال های گذشته جنوب شرق کشور و استان کرمان درگیر خشکسالی شده که زندگی قریب به اتفاق عشایری استان کرمان را تحت تاثیر قرار داده است.

مدیرکل امور عشایری استان کرمان یادآور شد: نخستین موضوع این است که نزدیک ۸۰ درصد مراتع استان کرمان از بین رفته و این در شرایطی است که ۸۰ درصد تامین علوفه دام عشایر از طریق مراتع تامین می شود و این قشر اکنون این مراتع را ازدست داده اند.

وی خاطرنشان کرد: نزدیک ۵۰ درصد منابع آبی ما از جمله قنوات، رودخانه و چشمه ها خشکیده یا کم آب شده؛ تولیدات باغی و زراعی ما به حداقل رسیده اند.

نزدیک ۵۰ درصد منابع آبی ما ازجمله قنوات، رودخانه و چشمه ها خشکیده یا کم آب شدند و تولیدات باغی و زراعی ما به حداقل رسیده اند.

وی افزود: اداره کل عشایری در این خصوص تمهیداتی در راستای کاهش اثرات خشکسالی انجام داده و در کاهش علوفه ۸۰ درصدی نزدیک ۶۰ هزار تن نهاده را از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا امروز در بین عشایر توزیع کردیم.

نیکزادی اظهار داشت: جایگزین منابع آبی ناوگان آبرسانی سیار را به ۲ برابر رساندیم و اکنون ۲۲ دستگاه آبرسانی در شمال استان کرمان فعالیت آبرسانی سیار را انجام می دهند؛ همکاران ما زحمات زیادی را متحمل شدند اما معتقدیم که مسایل و مشکلات عشایر باید به طور کامل رفع شود.

وی اضافه کرد: در حوزه پرداخت وام نیز طی سال گذشته از محل منابع سازمان عشایری منابعی در اختیار عشایر قرار دادیم که این روند همچنان ادامه دارد.

نیکزادی گفت: ایجاد شبکه آب در مناطق عشایری از اتفاقات خوبی بود که طی این سال ها در کنار اثرات خشکسالی در مناطق عشایری استان کرمان داشتیم و در این زمینه نزدیک به ۱۵ پروژه آبرسانی انجام شد؛ شبکه های ایجاد شده از سال گذشته نیز جایگزین آبرسانی سیار می شوند که تاکنون نزدیک ۵۸۰ خانوار را تحت پوشش آب شرب و بهداشتی قرار گرفته اند.

شاخص های حوزه راه

مدیرکل امور عشایری استان کرمان عنوان کرد: شاخص های برخورداری را نسبت به سال های گذشته در حوزه راه عشایر ارتقا دادیم و اکنون عمده مسایل عشایری آب و راه است.

وی ادامه داد: برای اینکه گذری را از شرایط خشکسالی داشته باشیم و همچنان خانوارها را در مناطق عشایری ماندگار کنیم باید خدمات دهی به عشایر را بالا ببریم و شاخص های برخورداری را در این مناطق ارتقا دهیم که در انجام این مهم همه دستگاه ها کمک کنند.

نیکزادی افزود: بزرگترین مانع تولید در حوزه عشایری کمبود بارندگی است و متاسفانه طی سال های اخیر شاهد آن بوده ایم.

فکری به حال دام عشایر شود

این مسئول گفت: برای رفع نگرانی های عشایر باید فکری به حال فروش دام آنان شود؛ نخستین بحث خرید دام مازاد عشایر است و سالانه نزدیک به ۳۰ درصد دام عشایر بایستی به بازار عرضه شود که باتوجه به خشکسالی دستگاه های متولی از جمله پشتیبانی امور دام و تشکل ها دام های آنان را خریداری کنند یا مبالغی به صورت اقساطی در اختیار عشایر قرار دهند.

وی یادآور شد: قیمت نهاده ها باتوجه به آزادسازی ارز ترجیحی طی ماه های گذشته روند افزایشی داشته و از طرفی قدرت خرید عشایر برای تامین نهاده مورد نیاز خود پایین آمده لذا ضرورت دارد وام های کم بهره درازمدت در اختیار عشایر قرار گیرد و شرایطی ایجاد کنیم که افراد مجبور نشوند دام خود را بفروشند.

۴۵ نقطه گردشگری عشایر شناسایی شد

مدیرکل امور عشایری استان کرمان گفت: بایستی در کنار دامپروری، به تولیدات این قشر نیز تنوع بخشید و حوزه گردشگری و عشایرگردی را فعال کنیم؛ مناظر بسیار بکر موجود در جوار عشایر ظرفیت جذب گردشگران را دارند و با این اقدام می توان اقتصاد خانوار عشایری را در شرایط خشکسالی بهبود بخشید.

وی تصریح کرد: حدود ۴۵ نقطه گردشگری عشایری را در مناطق مختلف استان کرمان شناسایی کردیم و به سازمان میراث فرهنگی ارائه دادیم؛ از طرفی افراد خوش ذوق در مناطق گردشگری حضور دارند و می توانند اقامت گردشگران را برعهده بگیرند.

ضرورت رونق تولیدات و گیاهان دارویی صنایع دستی عشایر

نیکزادی افزود: در کنار آن صنایع دستی را داریم و ۳۰ درصد صنایع دستی استان کرمان را عشایر تولید می کنند که این تولیدات در استان کرمان و خارج از این استان بازارپسند محسوب می شود که باید این بازار رونق یابد.

وی ادامه داد: فروش محصولات تولیدی عشایر در دستور کار قرار گرفته که با این کار می توانیم بخشی از مشکلات جامعه هدف خود را رفع کنیم.

وی افزود: گیاهان دارویی نیز با توجه به اینکه استان کرمان دچار تنش آبی است، در مناطق مستعد کشت شود تا در کنار اقتصاد خانوار بتواند مشکل مردم را رفع کند.

پیگیری برای جذب اعتبارات سفر رییس جمهور/ رفع پلمب ۱۸ حلقه چاه عشایر

مدیرکل امور عشایری استان کرمان بیان کرد: شهریورماه امسال نشست شورای عشایری استان کرمان با حضور رییس این سازمان و جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و استاندار کرمان داشتیم که ۱۶ بند در موضوعات مختلف ازجمله رفع مشکل پلمب چاه آب عشایر و پارک ملی خبر مصوب شد و یکسری مکاتبات از طرف معاونت عمرانی استانداری در دستور کار است که در نشستی که برگزار خواهد شد، وضعیت چاه های آب عشایری استان را تعیین تکلیف کنیم.

وی افزود: متولی واگذاری زمین و چاه آب منابع طبیعی و آب منطقه ای است؛ ۱۸ حلقه چاه آب در حوزه بافت، رابر و ارزوئیه این مشکلات را دارند و تداخلاتی در این حوزه وجود دارد که این مسایل در نشستی با حضور معاون عمرانی استاندار کرمان بررسی می‌شود و نتیجه آن به مردم اعلام خواهد شد.

نیکزادی ابراز داشت: بخشی از اعتبارات مربوط به سفر رییس جمهور که اعتبارات قابل توجهی است برای عشایر در نظر گرفته شده و بخشی از اعتبارات نیز مربوط به مناطق محروم و پرداخت وام است که به ادارات تخصیص داده نشده است اما پیگیری برای جذب اعتبارات ادامه داد.

نیمی از عشایر کرمان بیمه شدند

مدیر بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر استان کرمان نیز با بیان اینکه خدمات بیمه ای بین عشایر در کارگزاری و شرکت تعاونی عشایری انجام می شود گفت: بیش از نیمی از جمعیت عشایر استان کرمان بیمه شده اند.

محمد میرجعفری افزود: ۶ هزار خانوار عشایر در استان کرمان بیمه شدند و ۸۰۰ خانوار مستمری دریافت می کنند که این اعتبار به صورت‌های مختلف ازجمله بازنشستگی، از کار افتادگی و فوت سرپرست خانوار پرداخت می شود.

وی اضافه کرد: همچنین ۱۱ هزار فقره وام کمک معیشتی در کل کشور پرداخت می شود که عشایر استان کرمان می توانند از این مزیت نیز بهره مند شوند.

به گزارش ایرنا واقعیت اینکه زندگی عشایری با وجود تمامی مزیت های آن این روزها دچار چالش هایی شده؛ گرچه اقداماتی برای رفع نیازهای آنان انجام شده اما تاکنون نتوانسته جامعه ۶۴ هزار نفری عشایر استان را آنطور که انتظار می رود پوشش دهد که این مشکلات به عنوان یک ضرورت در صورت رفع نشدن می تواند به زندگی عشایری آسیب بزند.

امید آن می رود زین پس باتوجیه ضرورت یکجانشینی یا مهاجرت عشایر به شهرها و روستاها، شاهد چنین تصویر و برنامه ای نباشیم و با حل مشکلات پیش روی عشایر در کنار برنامه های سخت افزاری که تامین زیرساخت ها و حل مشکلاتشان را شامل می شود، در زمینه های نرم افزاری برای ایجاد انگیزش لازم برای تداوم این نوع سبک زندگی در کشور نیز موفق عمل کنیم.