رعایت بهداشت فردی و اجتماعی؛ اصولی‌ترین اقدام پیشگیرانه در بیماری‌های واگیر تنفسی

به گزارش روز یکشنبه ایرنا از وبدا، دکتر ابراهیم قادری با بیان اینکه آنفلوآنزای انسانی، یک بیماری واگیر بوده و معمولا به‌وسیله قطرات تنفسی حاصل از سرفه و عطسه فرد بیمار منتشر می‌شود، در خصوص علائم این بیماری گفت: تب، گلودرد، سرفه و بدن درد به‌عنوان علائم کلیدی مطرح هستند که سرفه اغلب شدید بوده و برای مدتی ادامه دارد، اما دیگر نشانه‌های بیماری معمولا بعد از هفت روز بهبود می‌یابند.

وی شروع ناگهانی تب بالا، درد عضلانی و سردرد، خستگی مفرط، ناراحتی گلو و سرفه خشک را از جمله علائم افتراق آنفلوآنزا با کووید ۱۹ دانست و افزود: آنفلوآنزا در افراد مختلف ممکن است از دیگر بیماری‌های ویروسی دستگاه تنفس قابل تشخیص نباشد و نشانه‌هایی مانند سرماخوردگی، برونشیت، پنومونی ویروسی و دیگر بیماری‌های حاد غیر قابل افتراق دستگاه تنفسی را نشان دهد و اختلالات دستگاه گوارش شامل تهوع، استفراغ و اسهال نیز بروز کند که در کودکان، نشانه‌های گوارشی ممکن است واضح‌تر باشد.

رییس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اشاره به اینکه ویروس آنفلوآنزا ۲۴ ساعت پیش از شروع علائم بیماری در ترشحات دستگاه تنفسی فرد آلوده قابل شناسایی است، گفت: مهم‌ترین راه انتقال ویروس آنفلوآنزا در محیط‌های بسته و پر جمعیت مانند اتوبوس یا خوابگاه‌ها، از طریق قطرات تنفسی و هوا بوده و ازآنجایی‌که این ویروس ممکن است ساعت‌ها در شرایط سرد و با رطوبت کم در محیط زنده بماند، انتقال آن از طریق سطوح آلوده به ترشحات فرد بیمار نیز می‌تواند صورت گیرد.

وی افزود: دوره کمون بیماری کوتاه و معمولا بین یک تا سه روز است و روند دفع ویروس در افراد بالغ بین سه تا پنج روز بعد از بروز نشانه‌های بالینی بیماری است و در کودکان و برخی از موارد، حتی بیشتر از هفت روز پس از بروز علائم نیز می‌تواند ادامه یابد.

رعایت اقدامات احتیاطی برای تماس‌های نزدیک با فرد بیمار یا مشکوک به آنفلوآنزا

قادری افراد بالای ۶۰ سال، ساکنان آسایشگاه‌ها و کارکنان آنها، مبتلایان به بیماری‌های مزمن قلبی‌عروقی، متابولیک، کبدی، کلیوی و خونی و بیماری‌های مختل‌کننده سیستم تنفسی را از جمله افراد در معرض خطر ابتلا به آنفلوآنزای انسانی دانست و ادامه داد: خانم‌های بارداری که سه ماه دوم و سوم حاملگی آنان مقارن با فصل شیوع آنفلوآنزا است، کودکان و نوجوانان ۶ ماهه تا ۱۸ ساله‌ای که تحت درمان طولانی‌مدت با آسپرین هستند و کودکان ۶ ماه تا ۵ سال نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.

وی همچنین یادآور شد: کارمندان مراکز ارائه‌کننده خدمات بهداشتی و درمانی و نیروهای درمانی خدمت‌دهنده در منازل افراد در معرض خطر و اعضای خانواده این افراد، ازجمله کودکان آنها، دامپزشکان و دیگر مشاغل خاص و افراد کلیدی جامعه نیز به‌دلیل قرارگیری در معرض تماس با ویروس آنفلوآنزای انسانی، در خطر ابتلا هستند.
 
رییس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در خصوص اقدامات احتیاطی برای تماس‌های نزدیک و خانگی با فرد بیمار یا مشکوک به آنفلوآنزا گفت: این افراد باید با استفاده از ماسک، شست‌وشوی کامل دست‌ها با آب و صابون به‌مدت ۳۰ثانیه پس از هر تماس یا آلودگی احتمالی، تهویه مناسب اتاق‌ها، استفاده‌نکردن از ظروف غذاخوری مشترک و پرهیز از تماس چهره‌به‌چهره، از خود مراقبت کنند.

وی تاکید کرد: در موارد تماس با بیمار یا تماس در محیط‌های بسته، شامل خانه، خانواده، بیمارستان و دیگر مراکز نگهداری یا سرویس‌های نظامی، باید روزانه درجه حرارت کنترل و علائم بیماری تا هفت روز پس از آخرین تماس پیگیری شده و در موارد تماس نزدیک و خانگی، در صورت مشاهده تب بالای ۳۸ درجه و سرفه، تنگی نفس یا سایر علائم، باید بلافاصله با نظر پزشک تست‌های تشخیصی و درمان آغاز شود.

قادری رعایت آداب بهداشت فردی و اجتماعی را از اصولی‌ترین اقدام پیشگیرانه در بیماری‌های واگیر تنفسی، به‌ویژه آنفلوآنزا دانست و گفت: اجتناب از لمس چشم‌ها، بینی و دهان با دست‌های آلوده، رعایت حداقل فاصله یک متر با افراد بیمار، توجه به خواب کافی و تغذیه مناسب، نوشیدن مایعات کافی و کاهش اضطراب، توصیه‌های عمومی برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا هستند.

توصیه و تجویز واکسن آنفلوآنزا برای گروه‌های در معرض خطر ابتلا

رییس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در خصوص واکسن نیز گفت: واکسن آنفلوآنزا برای گروه‌های در معرض خطر که ابتلا به این بیماری در آنان با عواقب و عوارض سنگین‌تری همراه است و نیز گروه‌هایی که به‌دلیل مشاغل خاص، بیشتر در معرض تماس با ویروس آنفلوآنزا و ابتلا به بیماری قرار دارند، توصیه و تجویز می‌شود که شرایط مناسب نگهداری آن، در دمای دو تا هشت درجه سانتی‌گراد و در طبقه میانی یخچال مخصوص واکسن است.

وی سپس توصیه‌هایی را برای مبتلایان به بیماری‌های تنفسی واگیر، ازجمله آنفلوآنزا مطرح کرد: پوشاندن دهان و بینی ترجیحا با ماسک یکبار مصرف یا دستمال کاغذی در هنگام عطسه و سرفه، استفاده از ماسک مناسب و دفع بهداشتی آن، نوشیدن آب و مایعات کافی، اقامت در منزل و حضور نیافتن در اماکن پرجمعیت و محل کار و به حداقل رساندن تماس‌ها تا رفع علائم حاد بیماری، پرهیز از دست‌دادن، روبوسی کردن و در آغوش گرفتن دیگران، استراحت کافی و مراجعه به پزشک و پرهیز از خوددرمانی و مصرف خودسرانه داروهای آنتی بیوتیک که روی بیماری‌های ویروسی تاثیری ندارند، مهم‌ترین اقداماتی است که بیماران باید برای بهبودی خود و پیشگیری از ابتلای اطرافیان به بیماری، انجام دهند.