فقر تجهیزات ایمنی سایه‌نشین برج‌سازی در مازندران

به گزارش خبرنگار ایرنا، مازندران به واسطه بهره مندی از اراضی حاصلخیز، محسور در اراضی جنگلی و مراتع حفاظت شده، در حوزه زمین برای ساخت و ساز و مسکن با محدودیت جدی روبه رو است. این مسئله طی سالهای اخیر بارها از سوی مسئولان ارشد استانی و همچنین شهرستانی مطرح شد.

موضوع محدودیت زمین برای مسکن سازی از دهه ۹۰ به معضلی جدی برای مازندران به خصوص شهرهای ساحلی و گردشگرپذیر تبدیل شد که مقصد موج جدیدی از مهاجران شده بود. چالشی که کارشناسان معماری بلند مرتبه سازی را تنها راه عبور از ان می دانستند. همین مسئله باعث شد در سال ۹۸ طرح بلندمرتبه سازی به شورای عالی معماری و شهرسازی کشور ارائه شود تا اینکه در فروردین ماه امسال در استان تصویب و شهر سرخرود نیز به عنوان پایلوت این طرح برگزیده شد.

البته شواهد عینی در تعداد زیادی از شهرهای مازندران نشان می دهد که برخی از برج های بیش از ۲۰ طبقه پیش از تصویب این قانون ساخته شدند که چرایی و چگونگی این مسئله خارج از موضوع گزارش حاضر است. اما بلند مرتبه سازی که قرار بود با هدف رفع چالش محدودیت زمین برای خانه سازی در مازندران جریان یابد، علاوه بر اینکه به کالایی لوکس، دور از دسترس مردم عادی تبدیل شد و زیبایی شهرهای مازندران را زیر ستون های خود گرفت، چهره ای دیگری هم داشت.

تقریباً همه مردم حادثه پلاسکوی مازندران را به خاطر دارند. صبح ۲۰ آبان ماه ۱۴۰۰ برج ۱۷ طبقه رامیلا در شهر چالوس دچار حریق شد و در انبوهی از ضعف و محدودیت تجهیزات و ادوات آتش نشانی در جلوی چشمان رسانه های داخلی و خارجی به تلیاز خاکستر تبدیل شد.

طی این اتفاق تلخ اگرچه تلفات جانی را همانند پلاسکو تجربه نکردیم، اما طبق گزارش های آتش نشانی و بعد ها ساکنان ،تمامی امکانات و تجهیزات موجود در این مجمتع ۹۶ واحدی به طور کامل سوخت. این حادثه در حالی رخ داد که عوامل آتش نشانی در کمترین زمان به محل عازم شدند اما زود رسیدن کافی نبود و فقدان برخوداری از خودروهایی با تجهیزات خاموش سازی در ارتفاع بالا عملاً دست نیروهای زحمتکش آتش‌نشانی را بسته بود.

کمتر از یک ماه بعد در ۱۵ آذرماه حادثه ای مشابه در شهر ساحلی محمودآباد رخ داد و طبقه فوقانی هتل صدف دچار حریق شد که البته خوشبختانه در این حادثه خسارات قابل توجه نبود اما هنوز بار سنگین کمبود تجهیرات حس می‌شد. مسئله ای که با موج جدید برج سازی در مازندران هر روز ممکن است در هر نقطه از استان تراژدی را رقم زند و گزارش های میدانی نیز نشان می دهد هنوز نیز تجهیزات ایمنی و آتش نشانی شهرها شرایط قبلی را سپری می کند.

به این مسئله باید جنبش برج سازی را در شهرهای ساحلی اضافه کنیم که هر روز در حال گسترش است. طبق بررسی ها تنها در بخش کوچکی از شهر بابلسر چندین برج بیش از ۲۰ طبقه وجود دارد و یا در شهر جدید سرخرود(خط دریا) حدود ۲۰ برج بیش از ۲۰ طبقه ساخته یا در حال ساخت وجود دارد(البته شمارش عینی بوده است) و سوال اینجاست آیا مدیریت این شهرها آمادگی لازم را برای رویارویی با حوادثی مشابه رامیلا و هتل صدف را دارند.

حتی در زمان تدوین این گزارش در برخی شهرهای ساحلی مازندران شاهد ساخت برج های ۳۰ طبقه با کاربری گردشگری و هتلینگ هستیم که عملاً فراتر از توان و ظرفیت خدمات رسانی ایمنی منطقه مازندران است. فقط تصور کنید این ساختمان ها در فصل ترافیک گردشگری با رویدادی مشابه پلاسکو یا رامیلا مواجه شوند.موضوعی که در همین ابتدای کار نیازمند توجه جدی و پاسخگویی مسئولان استانی و شهری است.

گلایه مدیریت بحران از برج سازی‌های بی قاعده

عموماً در حوادث مترقبه و غیر مترقبه پیکان انتقادات و انتظارات به سمت مسئولان و دستگاه مدیریت بحران است. دستگاهی که وظیفه مدیریت بحران های پیش آمده را دارد. اما آن طور که از گفته مسئولان این حوزه بر می آید، مدیریت بحران یکی از منتقدین شرایط فعلی در بلندمرتبه سازی است.

سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری مازندران با اشاره به شرایط صدور پروانه ساختمانی در شهرهای ساحلی و برخی شهرهای مرکزی استان به خبرنگار ایرنا ،گفت: کاملا با این شرایط مخالف هستیم ،زیرا امنیت و جان مردم برای مدیریت بحران در اولویت قرار دارد و وضعیت فعلی مورد پذیرش نیست.

حسینعلی محمدی شیرکلائی به گسترش بلند مرتبه سازی های درمازندران اشاره کرد و افزود: متاسفانه شهرداری ها و نهادهای صدور مجوز ساخت و ساز در کمیسیون های ماده ۱۰۰، ماده پنج و ماده ۹۹ اقدام به صدور مجوز بلند مرتبه سازی در مناطقی رای می دهند که فقدان تجهیزات زیرساختی در زمان بحران مانند ادوات آتش نشانی مربوط به برج ها است.

وی اتفاقات رخداده در سال های اخیر به خصوص در برج پلاسکو و رامیلا را تجربه ای تلخ اما مهم توصیف کرد و ادامه داد: نباید اجازه دهیم به هر قیمتی امنیت مردم در معرض خطر قرار گیرد. لازمه توسعه ساخت و ساز، توسعه زیربنایی و ایمنی است که هنوز در مناطق مذکور شاهد این توسعه نیستیم.

سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری مازندران شهرداری ها را متولیان اصلی ساخت و ساز با ضابطه و قانونمند عنوان کرد و گفت: ما بارها مخالفت خود را با ارتفاع سازی به دلیل فقدان توسعه تجهیزات ایمنی اعلام کردیم اما همچنان شاهد روند صدور پروانه ای بیش از ۲۰ طبقه هستیم.

به گفته محمدی شیرکلایی در صورت بروز هرگونه اتفاقی ما سازندگان و متولیان صدور پروانه را مقصر خواهیم دانست و اقدام های قانونی خواهیم کرد، زیرا باور داریم باید توسعه در تمامی ابعاد باشد و توسعه تک بعدی آسیب زا خواهد بود.

وی به شرایط کنونی محدودیت زمین در مناطق مختلف اشاره کرد و گفت: ما هم باور داریم که ارتفاع سازی یکی از مهم ترین راهبردها برای جبران محدودیت های اراضی است اما این مسئله دارای پیش نیازهایی است که باید از سوی متولیان شهری به خصوص در حوزه توسعه مراکز آتش‌نشانی‌ و سامانه‌های حوادث پیش‌بینی نشده جدی گرفته و تامین شود.

تعارف نداریم؛ شهرداری‌ها مکلف به توسعه تجهیزات ایمنی هستند

مدیرکل دفتر فنی ، امور عمرانی و حمل و نقل و ترافیک استانداری مازندران نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در تمامی مراحل صدور پروانه شهرداری ها مکلف به توسعه تجهیزات بر اساس پروانه های ساختمانی هستند و در صورت هرگونه اتفاقی که با فقر تجهیزاتی شهرداری مواجه شود، این نهاد باید پاسخگو باشد.

علی دیوسالار شهرداری ها را مجاب به تجهیز ادوات آتش نشانی طبق بافت شهری دانست و اضافه کرد: خوشبختانه این اتفاق در شهرداری سرخرود به عنوان پایلوت بلند مرتبه سازی در حال انجام است و به همین ترتیب تمامی مناطقی که مجاز به صدور پروانه ساختمانی تا سقف ۲۵ طبقه هستند موظف خواهند بود اقدام به نوسازی کنند.

وی همچنین با استقبال از طرح موضوع از سوی خبرگزاری ایرنا ،گفت: به طور حتم در کمترین زمان برای ملزم کردن شهرداری‌ها به پاسخگویی در این زمینه بخشنامه ای تنظیم خواهیم کرد و به تمامی شهرداران ابلاغ می کنیم.

مدیرکل دفتر فنی استانداری مازندران همچنین به رعایت مسائل ایمنی در ساختمان های قدیمی اشاره کرد و گفت: در این بخش کمیته ساختمان های ناایمن تشکیل و شیوه نامه های آن نیز تنظیم شده است که در حال حاضر کارشناسان در چهار شهر بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت استان در حال بررسی میدانی برای شناسایی ساختمان های مذکور هستند.

دیوسالار بار دیگر بر تامین زیرساخت های ایمنی چه توسط مدیریت شهری و چه از سوی سازندگان شد و تاکید کرد: در مورد جان مردم و امنیت شان با هیچ کس تعارفی نخواهیم داشت.