ثبت ۴۲۲ انجمن‌ علمی در کشور/ ۱۶۹ انجمن فعالیت جدی ندارند

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، پیمان صالحی امروز (سه شنبه) در نشست بازآفرینی نقش انجمن‌های علمی و ایجاد هم‌افزایی بین آنها درمورد پراکندگی موضوعی انجمن های علمی اظهار داشت: ۳۵ درصد انجمن های علمی علوم انسانی، ۲۳ درصد فنی - مهندسی و انجمن های بین رشته ای  نیز حدود ۲۵ درصد از کل انجمن ها را تشکیل می دهند، بقیه انجمن ها نیز در رشته های کشاورزی، علوم پایه و هنر هستند.

وی تعداد انجمن های علمی ثبت شده تا امروز در وزارت علوم را ۴۲۲ انجمن عنوان کرد و یادآور شد: در کشوری مثل آمریکا کمتر از ۱۵۰ انجمن ثبت شده وجود دارد؛ در حالی که معمولا تعداد اعضای انجمن ها بیشتر از ۲۰ هزار نفر است.

معاون پژوهشی وزارت علوم ادامه داد: از میان ۴۲۲ انجمن علمی در کشور، ۸۲ انجمن یعنی تنها ۱۹ درصد اعضای بالای هزار نفر عضو دارند. بر اساس آمار در مجموع در ۴۲۲ انجمن علمی، ۲۵۴ هزار و ۵۵۳ نفر عضو هستند.

صالحی در تشریح عملکرد انجمن های علمی توضیح داد: تعداد انجمن های علمی که نشریات آنها در اسکوپوس نمایه می شود، ۵۶ انجمن است که ۱۳ درصد کل انجمن ها را دربر می‌گیرد.

وی درمورد رتبه های انجمن های علمی نیز اظهار داشت: ۳۸ انجمن علمی رتبه A ، تعداد ۶۳ انجمن رتبه B، همچنین ۱۰۴ انجمن دارای رتبه C و ۱۶۹ انجمن هیچ عملکردی را گزارش نداده اند یا غیرفعال هستند یا گزارش نداده اند.

نماینده انجمن علمی مربوطه در شورای برنامه ریزی حضور داشته باشد

صالحی رئیس کمیسیون انجمن های علمی در بخش دیگری از سخنان خود به اهداف انجمن های علمی بین المللی اشاره کرد و گفت: اساسنامه انجمن های علمی مصوب وزارت علوم نیز به تحقیقات علمی - فرهنگی در سطح ملی و بین المللی، همکاری با نهادهای اجرایی، ارائه خدمات آموزشی پژوهشی و ترغیب و تشویق پژوهشگران و تجلیل از محققان از جمله بندهای این اساسنامه است.

وی با تاکید بر اهمیت انجمن های علمی اظهار داشت: بر اساس توافقی با معاونت آموزشی وزارت علوم، تصمیم گرفته شد هیچ برنامه درسی مصوب نشود؛ مگر نماینده انجمن علمی مربوطه در شورای برنامه ریزی حضور داشته باشد.

معاون وزیر علوم تاکید کرد: انجمن های علمی باید در معرفی پژوهشگران و فناوران برتر نقش داشته باشند.

حامی انجمن های علمی برای فعالیت در سطح بین المللی هستیم

صالحی یادآور شد: باید در مورد ادامه فعالیت انجمن های غیرفعال تصمیم گرفت، بر اساس آیین نامه انجمن های علمی، کمیسیون انجمن های علمی باید جلسه تشکیل شده و در مورد ادامه فعالیت آنها تصمیم بگیرد.

وی درمورد اولویت های برنامه های اجرایی کمیسیون انجمن های علمی نیز توضیح داد: ما می خواهیم انجمن های علمی راهکار خود را برای افزایش مرجعیت انجمن های علمی، کسب کرسی های علمی در نهادهای بین المللی، ارتقای رتبه های علمی آنها در سطح ملی و بین المللی ارائه دهند.

معاون پژوهشی وزارت علوم به تشکیل انجمن های مشابه از جهت موضوعی اشاره کرد و گفت: تعداد انجمن ها در بعضی حوزه های مشترک به شدت افزایش یافته است، در حالی که می توان این انجمن ها را همگرا کرد.

به گفته صالحی در یک سال گذشته ۷۰ درخواست تاسیس انجمن در کمیسیون انجمن های علمی به دلیل مشابهت موضوعی فعالیت انجمن تصویب نشد و از آنها خواسته شد با انجمن های مادر که حوزه های همکاری مشترک دارند، همکاری کنند.

وی با تاکید بر افزایش فعالیت های بین المللی وزارت علوم در یک سال گذشته یادآور شد: اگر انجمن های علمی بتوانند در سطح بین المللی حضور بیابند وزارت علوم هم حمایت می کند.

رئیس کمیسیون انجمن های علمی به ظرفیت نقش آفرینی انجمن های علمی اشاره کرد و اظهار داشت: سپردن ماموریت های علمی از طرف وزارت علوم به انجمن ها از جمله اولویت های کمیسیون انجمن های علمی وزارت علوم است.

ضرورت افزایش بودجه انجمن های علمی

رئیس شورای انجمن های علمی هم در ادامه نشست بازآفرینی نقش انجمن‌های علمی و ایجاد هم‌افزایی بین آنها با تاکید بر اهمیت شناخت اهداف و ماموریت های انجمن های علمی اظهار داشت: در شورای انجمن های علمی اهداف و ماموریت های انجمن های مختلف و انجمن های غیرفعال را بررسی کردیم تا در مورد ادامه کار انجمن های غیرفعال تصمیم بگیریم.

مجید قاسمی ادامه داد: از تعداد ۴۲۲ انجمن حدود ۲۵۰ انجمن نمره A تا C دارند، این انجمن ها ۲۴۲ هزار نفر عصو فعال دارند، یعنی به طور متوسط انجمن ها هر انجمن حدود هزار عضو فعال دارد، ولی به طور کلی انجمن باید فعال باشد تا عضو شدن افراد در آن جذاب باشد.

وی با بیان علت های فعال نبودن برخی انجمن های علمی گفت: فعالیت در انجمن های علمی نوعی نهضت و عشق است، اما به طور کلی بودجه انجمن های علمی با حق عضویت تامین نمی شود و نیاز به بودجه بیشتر است.

رئیس شورای انجمن های علمی ادامه داد: بهتر است این روزها که فصل تدوین لایحه بودجه سال آینده است با رایزنی با سازمان برنامه و بودجه، اعتبارات انجمن های علمی افزایش یابد.

قاسمی با تاکید بر اهمیت فعالیت انجمن ها گفت: انجمن مدیریت ایران در سال های گذشته مسئولیت های اجتماعی را در ادبیات مدیریت کشور وارد کرده است، به همین شکل دولت ماموریت ارزیابی دستگاه های دولتی را به این انجمن واگذار کرد.

وی خاطرنشان کرد: به دغدغه وزارت علوم برای تعیین انجمن های غیرفعال احترام می گذاریم و باید وضعیت این انجمن ها روشن شود، ولی باید از انجمن های فعال هم بیشتر حمایت کرد.

رئیس شورای انجمن های علمی با بیان برخی مشکلات انجمن های علمی افزود: امروز اگر یک عضو انجمن علمی بخواهد برای شرکت در کنفرانس علمی به خارج از کشور برود، برای دریافت ارز با مانع روبروست. در حالیکه با هماهنگی با بانک مرکزی کاملا قابل حل است، برای تامین بودجه ریالی ماموریت های اعضای انجمن علمی هم هنوز منبع مشخصی وجود ندارد.

قاسمی تاکید کرد: امسال سال جهانی علوم پایه اما بودجه کل کشور برای انجمن های علوم پایه ناچیز است. در حالیکه انجمن های علوم پایه در ارتقای جایگاه علوم پایه در کشور می توانند نقش مهمی داشته باشند.

وی یکی از راه های تقویت فعالیت انجمن های علمی را توجه بیشتر به آموزش در دوران مدارس دانست و یادآور شد: باید مشکلات را از دوران دانش آموزی و مدرسه حل کنیم.

قاسمی از مسوولان وزارت علوم خواست که از انجمن ها بیشتر حمایت کنند و انجمن های علمی هم برای تامین نظر وزارت علوم فعالیت بشتر کنند.

نشست بازآفرینی نقش انجمن‌های علمی و ایجاد هم‌افزایی بین آنها امروز در چهارمین روز از هفته پژوهش و فناوری (۱۹ تا ۲۵ آذر) در محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی و همزمان با بیست و سومین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار برگزار شد.