وقتی واژههای «جنگ»، «اشغال»، «مداخله» و «پایگاه نظامی» به ذهن متبادر میشود، نام ایالات متحده آمریکا بلافاصله از ذهن میگذرد. یکی از موضوع هایی که همواره اذهان عمومی داخلی و خارجی آمریکا را به تحرکات نظامی این کشور در نقاط مختلف پهنه خاکی جلب کرده، شمار بالای پایگاههای نظامی آن است که در آستانه چهار رقمی شدن قرار دارد. بهگونهای که آمریکا حتی در خاک قدرتمندترین و متحدترین شرکای راهبردی همچون انگلیس نیز دهها پایگاه مستقر کردهاست؛ پایگاههایی از درون محوطه سفارتخانهها گرفته تا نقاط دور افتاده آنها.
چرا بریتانیا تحت سلطه نظامی آمریکاست؟
چند روز پیش توئیتی با محتوای «بریتانیا تابع آمریکاست» با درج اینفوگرافی از پایگاههای نظامی آمریکا در انگلیس از سوی «مت کنارد» خبرنگار تحقیقی انتشار یافت که از عمق سیطره کاخ سفید بر متحدان خود پرده برداشت(تصویر زیر).
این تصویر از سوی رسانههای مختلف مورد توجه قرار گرفت و بازتاب گستردهای یافت زیرا نشان میداد بریتانیا از لحاظ استقرار نیروهای هوایی آمریکا در جایگاه سوم ایستاده است.
فقط ژاپن و آلمان به عنوان دو کشوری که پس از جنگ جهانی دوم توسط ارتش ایالات متحده اشغال شدهبودند، نسبت بریتانیا میزبان تعداد بیشتری از نیروی هوایی آمریکا هستند که در این زمینه، بیان چند مورد خالی از لطف نیست:
- بمبافکنهای آمریکایی B-۵۲ با قابلیت هستهای به تازگی در بحبوحه تنشهای اوکراین در شهر گلاسترشر در جنوب غربی انگلستان مستقر شدهاند.
- از هر ۶ نیروی هوایی ایالات متحده در خارج از کشور، ۱ نفر در بریتانیا مستقر است.
- نیروی هوایی ایالات متحده بیش از ۴۰ ایالت آمریکا، در خاک بریتانیا پرسنل نظامی فعال دارد.
از ۵۵ هزار و ۲۲۳ نظامی نیروی هوایی ایالات متحده که سال گذشته در خارج از کشور مستقر شدند، ۱۶ درصد در بریتانیا میزبانی میشوند- پرسنل نظامی ایالات متحده و هواپیماهای آنها در بریتانیا به ۱۱ پایگاه نیروی هوایی سلطنتی (RAF) دسترسی دارند. هواپیماهای آمریکایی در سالهای اخیر از پایگاههای خود در بریتانیا عملیات بمباران افغانستان، عراق و لیبی را انجام دادهاند.
- طبق آخرین آمار در سال ۲۰۲۱، نیروی هوایی ایالات متحده (USAF) دارای ۹ هزار و ۷۳۰ پرسنل دائمی در سراسر بریتانیاست که نسبت به ۶ سال پیش ۲۲ درصد افزایش داشته است. بنابراین از ۵۵ هزار و ۲۲۳ نظامی نیروی هوایی ایالات متحده که سال گذشته در خارج از کشور مستقر شدند، ۱۶ درصد در بریتانیا میزبانی میشوند.
پیش از بریتانیا، کشورهای آلمان و ژاپن به ترتیب در جایگاه نخست و دوم میزبانی نیروی هوایی آمریکا قرار دارند. آلمان ۱۴ هزار و ۵۴۰ نفر و ژاپن با ۱۳ هزار و ۷۸۸ نفر از پرسنل نیروی هوایی آمریکا را در خود جای دادهاند که آن هم به دلیل شکست و اشغال آنها در سال پایانی جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵) اتفاق افتادهاست.
چهارمین استقرار بزرگ پس از بریتانیا، کرهجنوبی است که پس از پایان جنگ کره در دهه ۱۹۵۰ توسط ایالات متحده اشغال شد. ماموریت ۸ هزار و ۳۱۵ پرسنل نیروی هوایی آمریکا در آنجا، بازدارندگی، محافظت و دفاع از جمهوری کره در برابر حمله کرهشمالی است.
گستردگی نظامی آمریکا در سراسر جهان، امکان مداخله و اعمال نفوذ آن در کشورهای میزبان را فراهم میکندسرنوشت ۷۵۰ پایگاه نظامی آمریکا در جهان
آمریکا پس از جنگ جهانی دوم شروع به گسترش پایگاههای نظامی خود در اروپا و شمال شرق آسیا کرد تا با شوروی مقابله کند. همین موضوع بستر را برای گسترش پایگاههای نظامی آمریکایی در خارج از مرزهای این کشور هموار کرد. اکنون ارتش آمریکا با بیش از ۷۵۰ پایگاه نظامی در نقاط مختلف جهان به بزرگترین بازیگر تنشزا در کره خاکی تبدیل شدهاست.
گستردگی نظامی در سراسر جهان، علاوه بر اینکه امکان مداخله و اعمال نفوذ آمریکا در کشورهای میزبان را فراهم میکند، این امکان را برای آمریکا ایجاد کرده که به سرعت بتواند به حالت جنگی درآمده و علیه دیگر کشورها از ابزارها و قدرت نظامی خود استفاده کند.
در زیر به ترتیب ۱۵ کشوری که بر پایه اطلاعات سال ۲۰۲۱، بیشترین پایگاههای نظامی آمریکا را در خود جای دادهاند، به همراه شمار نیروهای آمریکایی در آنجا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
۱. ژاپن _ ۱۲۰ پایگاه و تعداد نفرات: ۵۳،۷۱۳
۲. آلمان _ ۱۱۹ پایگاه تعداد نفرات: ۳۳،۹۴۸
۳. کرهجنوبی _ ۷۳ پایگاه تعداد نفرات: ۲۶.۴۱۴
۴. گوام _ ۵۴ پایگاه تعداد نفرات: ۶،۱۴۰
۵. ایتالیا _ ۴۴ پایگاه تعداد نفرات: ۱۲،۲۴۷
۶. پورتوریکو _ ۳۴ پایگاه تعداد نفرات: ۵۳،۷۱۳
۷. انگلیس _ ۲۵ پایگاه تعداد نفرات: ۹،۲۷۴
۸. پرتغال _ ۲۱ پایگاه تعداد نفرات: ۱،۷۲۱
۹. ترکیه _ ۱۳ پایگاه تعداد نفرات: ۱،۶۸۵
۱۰. بحرین _ ۱۲ پایگاه تعداد نفرات: ۳،۴۲۱
۱۱. بلژیک _ ۱۱ پایگاه تعداد نفرات: ۱،۱۴۷
۱۲. پاناما _ ۱۱ پایگاه تعداد نفرات: ۲،۱۴۵
۱۳. جزایر مارشال _ ۱۰ پایگاه تعداد نفرات: ۱،۳۲۴
۱۴. کویت _ ۱۰ پایگاه تعداد نفرات: ۳،۷۳۱
۱۵. عربستان _ ۱۰ پایگاه تعداد نفرات: ۲۸،۱۹۹۱
حفظ پایگاههای خارج از کشور نه فقط در میان مردم آمریکا بلکه در کشورهای میزبان نیز از مدتها پیش بحث برانگیزتر شدهاست. در حالی که ایالات متحده در این زمینه از افزایش نفوذ و اغلب سیاست خارجی منطبق با منافع آمریکا سود میبرد اما هزینههای آن ممکن است به مراتب بیش از منافع ناشی از حفظ پایگاهها باشد. در همین حال، میزبانی پایگاهها مشکلات زیستمحیطی، اقتصادی و سیاسی چشمگیری را برای کشور میزبان ایجاد میکند که بر کاهش حمایت عمومی از آمریکا بیتاثیر نیست.
براساس گزارش مرکز داده نیروی انسانی دفاعی وزارت دفاع ایالات متحده، آمریکا در سال ۲۰۲۱ دارای ۱۷۱ هزار و ۴۷۷ سرباز در خارج از کشور بود. بیشترین نیروها به ترتیب در ژاپن، آلمان و کرهجنوبی مستقر بودند؛ وضعیتی که به شمشیر داموکلس بر سر این بازیگران شباهت دارد.
علاوه بر حضور طولانیمدت پایگاههای آمریکایی در این سه کشور، آنها از نگاه ترامپ به دلیل عدم پرداخت سهم عادلانه، همواره مورد انتقاد و تهدید وی قرار داشتند. ترامپ دولت ژاپن و کرهجنوبی را تهدید میکرد که در صورت عدم پرداخت سهم بیشتر، تعداد نیروهای آمریکایی را در این دو کشور کاهش خواهد داد و خواستار افزایش تقریبی ۴۰۰ درصدی در سهم آنها شد. دولت بایدن اما در نهایت برای افزایش ۱۴ درصدی با کرهجنوبی مذاکره کرد.
رقم بودجه نظامی آمریکا به طور تقریبی با بودجه نظامی ۱۰ کشور شامل چین، هند، روسیه، انگلستان، عربستان سعودی، فرانسه، ژاپن، کرهجنوبی، ایتالیا و استرالیا برابری میکندپیام افزایش ۸۸ میلیارد دلاری بودجه نظامی آمریکا
یکی از مولفههای تنشزایی و جنگدوستی آمریکا به بودجه عجیب و غریب نظامی این کشور ارتباط دارد. آمریکا در سال ۲۰۲۱ با اختصاص بیش از ۷۷۰ میلیارد دلار بودجه به بخش نظامیاش، به تنهایی و با اختلاف، بالاترین بودجه نظامی را در میان دیگر کشورهای جهان داشت.
رقم بودجه نظامی آمریکا به طور تقریبی با بودجه نظامی ۱۰ کشور شامل چین، هند، روسیه، انگلستان، عربستان سعودی، فرانسه، ژاپن، کرهجنوبی، ایتالیا و استرالیا برابری میکند. این میزان بودجه معادل ۳۹ درصد از کل هزینههای نظامی جهان است. بودجه نظامی آمریکا همواره روند رشد را تجربه میکند؛ رقمی که در سال ۲۰۱۹ بیش از ۷۳۱ میلیارد دلار برآورد میشد، در سالهای بعد افزایش چشمگیری یافت.
اگر چه بودجه نظامی در نظر گرفته شده آمریکا برای سال ۲۰۲۰ رقمی حدود ۷۷۰ میلیارد دلار برآورد میشد اما این رقم چند روز پیش با افزایش ۸۸ میلیارد دلاری برای سال ۲۰۲۳ به مبلغ ۸۵۸ میلیارد دلار تصویب شد. به این معنی که میل به تداوم و تشدید نظامیگری و جنگافروزی همچنان در میان سیاستمداران و دولتمردان این کشور قوی است.
افزون بر مساله بودجه هنگفت نظامی، شمار نیروهای مسلح این کشور ۳۳۲ میلیون نفری قابل توجه است که به سه میلیون نفر میرسد و حدود ۶۰۰ هزار نفر از آنها نیروی ذخیره هستند که نسبت به میانگین نیروهای ذخیره دیگر کشورها، ۶۰ درصد بیشتر است.
بودجه نظامی آمریکا برای سال ۲۰۲۳ با افزایش ۸۸ میلیارد دلاری نسبت به امسال، ۸۵۸ میلیارد دلار تصویب شد و این یعنی میل به تداوم و تشدید جنگافروزی همچنان در میان دولتمردان این کشور قوی استآمریکا در جایگاه سوم از نظر تعداد پرسنل نظامی فعال قرار دارد و تعداد آنها در سال ۲۰۲۱ بیش از یک میلیون ۳۴۶ نفر برآورد میشد. اما اینکه چرا شمار نظامیان، بودجه نظامی و پایگاههای آمریکا تا به این حد بالاست باید به تاریخ این کشور نگریست؛ تاریخی که از سال ۱۷۷۶ تا امروز، ۹۳ درصد از آن در جنگ سپری شدهاست.
بنابراین آمریکا تا به امروز ۲۳۰ سال از عمر ۲۴۶ ساله خود را درگیر جنگهای مستقیم و نیابتی خارج از خانه بوده و هیچگاه یک دهه کامل را بدون جنگ سر نکردهاست. تنها زمانی که آمریکا ۵ سال (۱۹۳۵-۴۰) را بهطور ممتد بدون جنگ گذراند، در دوران انزواطلبانۀ رکود بزرگ بود.
حتی بالاترین مقامهای آمریکایی نیز از اذعان به نظامیگری و ستیزهجویی این کشور ابایی ندارند و بارها زبان به اعتراف گشودهاند؛ به عنوان نمونه چهار سال پیش «جیمی کارتر» رئیسجمهوری پیشین آمریکا در تماس تلفنی با ترامپ با بیان اینکه «از ۲۴۲ سال تاریخ آمریکا، ۲۲۶ سال در جنگ بودهایم»، گفت: آمریکا در طول ۲۴۲ سال تاریخ خود به جز ۱۶ سال، در بقیه زمانها در جنگ به سر بردهاست. آمریکا به دلیل تمایلش برای تلاش در مجبور کردن دیگران به در پیش گرفتن ارزشهای آمریکایی، «جنگ دوستترین کشور جهان» است.
پیوستها:
https://socialistproject.ca/۲۰۲۱/۱۲/increased-us-military-spending-militarism-imperialism-war
https://declassifieduk.org/us-air-force-deployment-in-britain-is-third-largest-in-world
https://news.cgtn.com/news/۲۰۲۲-۰۸-۱۴/۷۵۰-U-S-military-bases-set-up-around-the-world-۱cuLPFujbe۸/index.html
https://www.e-ir.info/۲۰۲۲/۰۷/۲۶/americans-largely-reject-closing-bases-in-germany-south-korea-and-japan
نظر شما