عربستان سعودی از ششم فروردین ۱۳۹۴ در قالب ائتلافی از چند کشور عربی از جمله امارات و با کمک و چراغ سبز آمریکا و حمایت رژیم صهیونیستی، حملات گسترده‌ای را علیه یمن - فقیرترین کشور عربی - آغاز کرد.
این کشورها پس از حدود ۸ سال تجاوز به یمن و کشتارها هزاران نفر و تخریب زیرساخت های این کشور نه تنها به اهداف خود نرسیدند بلکه به دنبال ضربات موشکی و پهپادی نیروهای مسلح یمن به عمق خاک آن ها مجبور به پذیرش آتش بس شدند.
آتش بس یمن بارها از سوی ائتلاف متجاوز سعودی نقض شد اما با اینحال به دنبال رایزنی‌های سازمان ملل متحد پیش از این یک بار تمدید شده بود. تمدید ۲ ماهه این آتش بس ۱۱ مرداد ماه به پایان رسید که مجددا تمدید شد و ۱۰ مهر پایان یافت و مجددا به خاطر زیاده خواهی های ائتلاف متجاوزگر یمن و بر آورده نکردن خواسته های مشروع مردم این کشور تمدید نشد.
التماس مصالحه
در پی اعلام آماده باش انصارالله یمن به نیروهای خود و تظاهرات سراسری عصر جمعه ۱۶ دی ماه در این کشور که به‌دنبال بی‌نتیجه ماندن مذاکرات برای تمدید آتش بس در این کشور به وقوع پیوست، برخی منابع خبر دادند، عربستان با درخواست‌های چهارگانه دولت صنعا موافقت کرده است.
به گزارش روزنامه الاخبار لبنان، برخی منابع در دولت نجات ملی یمن خبر داده‌اند، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به طرف‌های یمنی اعلام کرده، حاضر است یمن را به مقاماتی که در صنعا هستند، بسپارد و نیروهای عربستانی را از این کشور خارج کند ولی در مقابل از آنها می‌خواهد به ریاض تضمین‌های امنیتی شامل عدم عملیات و حمله علیه عربستان بدهند.
بنا براین گزارش عربستان در حالی مقابل انصارالله یمن عقب نشینی نسبی کرده است که پیشتر دولت نجات ملی تأکید کرده بود، این جناح تا زمانی که چهار مطالبه‌اش برآورده نشود، حاضر به موافقت با هیچ چیزی نخواهد بود.
چهار بندی که دولت نجات ملی خواهان آنها شده، پایان محاصره یمن، پایان مداخله جویی در امور داخلی یمن، پرداخت غرامت به صنعا بابت سال‌های جنگ و خروج عربستان از این کشور هستند که بنا بر این گزارش، عربستان مدعی شده، این بندها را در ازای تضمین‌های امنیتی می‌پذیرد.
انصار الله یمن در حالی این بیانیه را صادر کرده است که ناظران مسائل یمن معتقدند، اگر عربستان به روند بی‌توجهی به خواسته‌های بر حق یمنی‌ها ادامه دهد، با توجه به بیانیه صادر شده، باید در انتظار تنش‌های بیشتری در تمامی مناطق سوق الجیشی در اطراف یمن از دریای سرخ گرفته تا باب المندب بود. ضمن اینکه احتمال اینکه دیگر بار آرامکو و مناطق حساس امارات هدف قرار گرفته شوند، زیاد خواهد بود.
رمزگشایی عقبگرد پس از هشت سال اشغالگری
از نگاه ناظران، در اینکه چرا پس از ۸ سال اشغال و کشتار مردم بی گناه یمن از سوی ائتلاف عربی به رهبری عربستان، ریاض در شرایط کنونی تصمیم به سازش گرفته مسائل مختلفی دخیل هستند.
بر باد رفتن اندوخته‌های مالی چند دهه عربستان یکی از دلایل عقب نشینی آل سعود است. در جریان جنگ یمن به‌دلیل هزینه‌های بالا، بخش بزرگی از ذخایر ارزی عربستان که به ۵۰ درصد از این ذخایر می‌رسید، خرج شد.
این مساله موجب شد حجم ذخایر ارزی عربستان از ۷۰۰ میلیارد دلار به ۴۰۰ میلیارد دلار سقوط کند، هر چند در دو سال اخیر در سایه افزایش قیمت انرژی و کاهش شدت جنگ، ذخایر عربستان بار دیگر رشد کرده‌اند.
در سوی دیگر جنگ باعث حملاتی به زیرساخت‌های سعودی مانند تاسیسات نفتی و فرودگاه‌ها شده است. با این حال میزان خسارات به زیرساخت‌های داخلی یمن به پای آسیب‌هایی نمی‌رسد که ذخایر ارزی عربستان خورده است.
افزون بر آن، عربستان‌سعودی پس از آتش بس ایجاد شده در بهار سال جاری در سایه کاهش درگیری‌ها و پایان پذیرفتن حملات به خاک خود موفق شده توانایی‌های مالی‌اش را رشد دهد اما همچنان از هزینه‌های مالی سنگین شرایط نزدیک به جنگ رنج می‌برد.
سعودی‌ها به دلیل این شرایط جنگی مجبور هستند با توجه به این وضعیت، خریدهای تسلیحاتی سنگین‌تری را انجام دهند؛ مساله‌ای که باعث می‌شود ریاض به دلیل حساسیت شرایط وقت کمی برای بررسی و چانه‌زنی در خرید تسلیحات داشته باشد و مجبور شود برای دریافت هرچه سریع‌تر آنها، مبالغ بالاتری را به تولیدکنندگان تحویل دهد.
عقب افتادن عربستان از کشورهای منطقه دلیل دیگری بر عقب نشینی است. عربستان در دهه‌های اخیر سرگرم رقابت‌های منطقه‌ای بوده و در اغلب آنها شکست‌های بزرگی را متحمل شده است. این مساله نشان می‌دهد ریاض در این مدت به دلیل اشتغال به رقابت‌های منطقه‌ای فرصت تمرکز بر بسیاری از حوزه‌ها را نداشته و آنچه مورد تمرکز قرار گرفته بی‌حاصل شده است. در بین رقبا، دو کشور امارات و قطر ضمن تنوع‌بخشی به اقتصاد خود راه‌های هوشمندانه‌تری را برای سیاست ورزی‌شان نسبت به ریاض در پیش گرفته اند.
اما موضوع مهمتر فشارهای بین‌المللی است که طی این سال ها بر عربستان شدت گرفته و به مولفه ای مهم برای اینکه آل سعود به سمت سازش گام بردارد، تبدیل شده است. فشارهای بین‌المللی و منطقه‌ای تا پیش از این به صورت زورگویانه و یکجانبه‌ای تنها متوجه یمن می‌شدند. با افزایش تحمل‌پذیری یمن و آشکار شدن سرسختی صنعا، امروزه ریاض نیز با توجه به تهدیدات جدید یمنی‌ها، تحت فشارهای بین‌المللی برای جلوگیری از تهدید مجدد اقتصاد جهانی است.
نظر شما