انتفاضه جدید

افزایش تنش‌ ها در سرزمین‌ های اشغالی به ویژه پس از روی کار آمدن کابینه جدید نتانیاهو که متشکل از تندروترین یهودیان در سرزمین های اشغالی است، موجب شد تا وزیر خارجه چین روز دوشنبه ۲۶ دی ماه از این رژیم بخواهد "اقدامات تحریک آمیز" علیه فلسطینی ها را به ویژه در بیت المقدس به منظور جلوگیری از وخامت اوضاع در منطقه متوقف کند.

خبرگزاری اسپوتنیک روسیه نیز در گزارشی نوشت که «چین گانگ» در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «سامح الشکری» همتای مصری خود در قاهره پایتخت مصر، به نقل از «شی جین پینگ» رئیس جمهوری کشورش گفت که "ظلم تاریخی که مردم فلسطین از آن رنج می‌برند، نباید به طور نامحدود ادامه یابد.

وی ادامه داد، نباید حقوق مشروع فلسطینیان به خطر بیفتد. همچنین انتظارات برای تشکیل کشور فلسطین را نمی‌توان رد کرد. جامعه بین الملل باید به راه حل دو دولتی پایبند باشد و کمک‌های توسعه‌ای و بشردوستانه را به طرف فلسطینی جهت راه حل عادلانه و فوری برای مساله فلسطین افزایش دهد. "

وزیر خارجه چین در خصوص نگاه پکن به افزایش تنش‌های اخیر در سرزمین‌های اشغالی به ویژه پس از روی کارآمدن کابینه جدید نتانیاهو افزود: " در برهه اخیر سطح اوضاع پرتنش‌ افزایش یافته و از این جهت بسیار نگران هستیم.از طرف‌های ذیربط در پرونده می‌خواهیم به توافقات بین‌المللی و قطعنامه‌های سازمان ملل متحد پایبند باشند و وضعیت پایدار را برای قدس شریف حفظ کنند. "

وی تاکید کرد که چین به تازگی با برگزاری یک جلسه اضطراری در شورای امنیت سازمان ملل درباره این موضوع، به خواسته‌های منطقی طرف فلسطینی و دوستان عرب در سازمان ملل پاسخ داده است.

دو هفته پیش "ایتامار بن گویر" وزیر امنیت داخلی جدید رژیم صهیونیستی از حزب راست افراطی «قدرت یهود» درست یک روز بعد از تشکیل کابینه جدید با ورود به مسجد الاقصی در شرق بیت المقدس کلمات تحریک آمیزی را علیه فلسطینیان بر زبان جاری کرد و جو امنیتی را در منطقه برهم زد.

این اقدام که مشابه آن در سپتامبر سال ۲۰۰۰ از سوی آریل شارون نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی صورت گرفته و منجر به انتفاضه فلسطینی ها شده بود، اکنون نیز با واکنش گسترده مسلمانان رو به‌ رو شده و برخی دولت‌ های کشورهای اسلامی این اقدام بن گویر را محکوم کردند.

ایتامار بن گویر در حالی این بازدید را انجام داد و با "مشت آهنین" فلسطینیان را تهدید کرد که پیشتر حتی به نتانیاهو قول داده بود به هیچ وجه از مسجد الاقصی دیدن نخواهد کرد. وی با این قول خود حتی پس از این اقدام تحریک آمیز با "رونن بار" رئیس سرویس مخفی داخلی شین بت، "کوبی شبتای" فرمانده پلیس و دیگران مقام های امنیتی رژیم صهیونیستی گفت و گو کرد و طرح های جدیدی را برای سرکوب بیشتر فلسطینیان با آنها در میان گذاشت.

بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران سیاسی در منطقه این اقدام وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی را با هدف تحریک فلسطینی ها ارزیابی کرده و معتقدند که کابینه تندرو جدید این رژیم تصمیم گرفته است که ساخت و ساز غیرقانونی شهرک های صهیونیست نشین را در مناطق اشغالی ولو با برخوردهای بسیار خشن با مخالفان و معترضان گسترش دهد.

بن گویر حتی ۵ روز پیش نصب پرچم فلسطین را در اماکن عمومی ممنوع کرد، چون این وزیر افراطی اسرائیلی ادعا می‌کند که فلسطینی‌ها با نصب پرچم های خود «تروریسم را ترویج می کنند و این اقدام تلاشی برای آسیب رساندن به سربازان اسرائیلی است."

باید در نظر داشت که وزیر امنیت داخلی کابینه نتانیاهو که اقدامات سرکوب گرایانه جدید و خشن علیه فلسطینیان را در دستور کار خود دارد عضو حزب ملی گرای اوتزما یهودیت (قدرت یهود) است که با دولت ائتلافی نتانیاهو که به تازگی به نخست وزیری انتخاب شد، وارد ائتلاف شده است.

گفته می شود از جمله اقدامات تنبیهی اسرائیل علیه تشکیلات خودگردان فلسطینی پس گرفتن پاسپورت "ریاض المالکی" وزیر خارجه فلسطین و ممنوع الخروج کردن این مقام فلسطینی است.

این اقدامات خشونت بار تل آویو موجب خشم و نگرانی بسیاری از دولت ها، نهادهای بین المللی و شخصیت های آزاده جهان شده و واکنش اولیه پکن را نیز به دنبال داشته است.

علاوه بر این هفته گذشته چین و امارات متحده عربی از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کردند تا در خصوص تبعات حضور جنجالی بن گویر در مسجد الاقصی و دیوار ندبه در بیت المقدس تشکیل جلسه دهد، تصمیمی که این شورا را واداشت تا در خصوص آن دست به بررسی لازم بزند.

اگرچه "گیلاد اردان" سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد برگزاری یک نشست ویژه شورای امنیت برای بررسی این موضوع را «واقعاً پوچ» خواند، اما همه شرکای و دوستان مهم اسرائیل از آمریکا گرفته تا دوستان عرب جدید آن در منطقه خلیج فارس بازدید بن گویر از این مکان شریف را محکوم کردند.

با این وجود گرچه سردمداران سیاسی رژیم صهیونیستی همچنان به سکوت برخی کشورهای حامی خود در برابر این اقدامات دلخوش کرده اند، اما می توان گفت که ابراز مخالفت کشورهایی چون بحرین و امارات متحده عربی که به تازگی تحت فشار آمریکا با امضای یک توافق تحت عنوان "توافق ابراهیم" روابط خود را با تل آویو عادی کرده اند، باید به طور ویژه برای تل آویو دردناک باشد.

تحلیلگران سیاسی اعتراض چین به اقدامات تحریک آمیز اخیر مقام رژیم صهیونیستی را در سرزمین های اشغالی از جهاتی با اهمیت تر از اعتراض دیگر کشورها ارزیابی می کنند، چرا که روابط تل آویو و پکن طی سال های اخیر گسترش قابل توجهی داشته است، تا جایی که نشریه آمریکایی "نشنال اینترست" ۱۰ شهریور امسال از میزان (کمی و کیفی) روابط دوجانبه تل آویو و پکن، چنین برداشت کرده بود که "چین و اسرائیل به زوج بهشتی تبدیل می شوند."

چین از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار در اسرائیل اعم از مستقیم و فاینانس سرمایه گذاری کرده است. حجم تجارت چین و اسرائیل نیز از ۱۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ به نزدیک ۲۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسیده است. ۴۹۲ مورد از ۵۰۷ قرارداد چین با اسرائیل بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۲ در زمینه فناوری از جمله فناوری اطلاعات، ارتباطات، فناوری پاک و کشاورزی و روباتیک بوده است.

حتی یکی از حوزه های همکاری چین و اسرائیل، اعزام نیروی کار چینی به این کشور است که عمدتا در حوزه مسکن و "شهرک سازی" به کار گرفته می شوند. این موضوع سابقه ای سه دهه ای دارد و حتی تفاهم و توافق رسمی بین دولت چین و اسرائیل در سال های۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ "قرارداد مشارکت نوآوری جامع" در این خصوص امضا شد.

چین به عنوان بخشی از ابتکار کمربند و جاده (BRI) همچنان در زیرساخت‌های اسرائیل سرمایه گذاری می‌کند. پروژه گسترده زیرساختی و توسعه اقتصادی به عنوان مهم‌ترین و بلندپروازانه‌ترین ابتکار راهبردی قرن بیست و یکم است. هدف از این ابتکار ایجاد پیوند آسیا به اروپا از طریق آفریقا و خاورمیانه، تشویق سرمایه گذاری و افزایش یکپارچگی اقتصادی جهانی است.

در چارچوب این طرح، شرکت‌های چینی زیرساخت‌های ملی را در بنادر دریایی، راه‌آهن، حمل‌ونقل و دیگر پروژه‌های زیربنایی بزرگ اسرائیل ساخته و اجرا کرده‌اند. تا جایی که چین در سال ۲۰۲۱ یک قرارداد ۵ ساله نیز برای احداث بندر جدید شهر حیفا امضاء کرد تا امتیاز بهره برداری انحصاری از آن را به مدت ۲۵ سال در اختیار خود داشته باشد. در چنین شرایطی چندان دور از ذهن و بعید نیست که چین با توجه به شرایط کنونی و امضای برخی قراردادهای بزرگ با اسرائیل، نسبت به آینده سرمایه گذاری های خود در وضعیت جدید و سیاست های خشونت زای رژیم صهیونیستی نگران باشد.

در این ارتباط لازم به ذکر است که پس از چهار مرحله برگزاری انتخابات پارلمانی در اسرائیل به خاطر عدم کسب اکثریت از سوی احزاب سیاسی و از آنجایی که هیچ حزب دیگری نمی خواست با نتانیاهو ائتلاف کند، وی به احزابی روی آورد که بیشتر نماینده یک طبقه اجتماعی و آن هم یهودیان فوق ارتدوکس و به اصطلاح ملی-مذهبی هستند و کنشگران این صحنه را بیشتر سیاستمداران چون بزالل اسموتریچ و بن گویر تشکیل می دهند.

آنها مدت ها با لیکود مذاکره کردند تا توانستند وزارتخانه های مورد نظر خود را در دولت ائتلافی تضمین کنند.

"اسموتریچ" وزیر دارایی جدید اسرائیل است، اما کنترل گسترده ای بر شهرک سازی در مناطق فلسطینی ها نیز به عهده دارد، پروژه ای که چین هم طبق قرارداد قبلی در اجرای آن در سرزمین های اشغالی نقش داشته و خواهد داشت.

در این بین برخی تحلیلگران هم تاکید می کنند که اعتراض جدید پکن به تل آویو می تواند صرفا اهرمی برای تنظیم روابط اسرائیل با آمریکا به عنوان رقیب اقتصادی و سیاسی چین باشد.

شهریور ماه امسال پایگاه خبری عبری زبان "والاه" گزارش داد که دولت چین در اقدامی بی سابقه به اسرائیل هشدار شدید الحنی داده است مبنی بر اینکه از کشیده شدن به سیاست های واشنگتن علیه پکن خودداری کند.

البته اگرچه، پیش از این گسترش روابط و افزایش سرمایه گذاری های چین در اسرائیل با انتقاد دولت امریکا مواجه شده بود، اما اخیرا اسرائیل تحت فشار امریکا به کشورهای عضو کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل پیوسته که سیاست های چین در قبال اویغورها در سینگ کیانگ را محکوم کرده اند.

در چنین شرایطی از دیدگاه رئیس جمهوری چین موضوع فلسطین یک مساله اساسی و محوری در غرب آسیا (خاورمیانه) است و به نفع جامعه جهانی است که راه حلی مطلوب برای حل مساله پیدا کند.

سخن آخر این که محکومیت اقدام تحریک آمیز ایتامار بن گویر توسط کشورهای جهان نظیر جمهوری اسلامی ایران،روسیه، چین، ترکیه، اردن، امارات متحده عربی، حکومت خودگردان فلسطین و جنبش های مقاومت در اراضی اشغالی همه حاکی از حساسیت اوضاع و امور در این سرزمین است و هرگونه اقدام نسنجیده از سوی یک کابینه تندرو می تواند به احتمال زیاد به آغاز یک انتفاضه جدید با توجه به سابقه و تجربه انتفاضه های گذشته و آمادگی بالای گروه های مقاومت در شرایط کنونی که اوضاع به نفع آنان تغییر کرده است، بیانجامد وبرای بقای این رژیم گران تمام شود.