شخم و شیار زمستانه شالیزارهای مازندران شروع شد/انبارشالیکوبی ها مملو از برنج

بازدید میدانی خبرنگار ایرنا نشان می دهد که کشاورزان برنج کار در مناطق مرکزی مازندران از جمله بابل ،بابلسر ،محمود آباد ،فریدونکنار و آمل در پی بارندگی قابل توجه هفته گذشته در حالی اکنون سخت سرگرم انجام نخستین شخم زمستانی شالیزارهایشان شدند، که نسبت به فصل زراعی گذشته به خاطر کمبود بارش و روان های آب رودخانه ای حدود سه هفته دیرتر شروع کردند.

از آن جایی که طبق آمار هواشناسی مازندران طی هجدهم تا بیست و یکم بهمن ماه شاهد بارندگی مناسب در استان بودیم ، شالیکاران حوزه ۱۱۰ هزار هکتاری آبریز هراز این روزها در حال انجام نخستین شخم زمستانی شالیزارهایشان هستند تا از این طریق هم از روان آب هایی که هرز به دریا می ریزد بهره مند شوند و هم این که با زیر و رو شدن خاک ، کرم ساقه خوار در اثر سرما زمستانی از بین برود.

طبق اعلام رسمی مرکز ملی خشکسالی هواشناسی کشور میانگین بارش دی ماه نخسیتن ماه از فصل زمستان امسال مازندران ۲۲ میلی متر بوده که نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلندمدت که ۴۹ میلی متر بوده، ۵۵ درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل که ۷۴ میلی متر بوده، ۷۰ درصد کاهش داشته است.
شخم، عملیاتی است که منجر به زیر و رو و نرم کردن خاک و هم چنین خرد کردن کلوخ ها می شود و بر اساس نظر کارشناسان کشاورزی این عملیات نفوذ پذیری خاک نسبت به هوا و آب، افزایش توان ذخیره آب، ازبین رفتن بذرعلف های هرز به دلیل قرار گرفتن در معرض دید پرندگان و تاثیر سرما بر آنها، زیر خاک کردن بقایای گیاهی فصل قبل و از بین بردن آفت کرم ساقه خوار را که به صورت زمستان گذران در بقایای گیاهی وجود دارد ،به همراه خواهد داشت .

کشت برنج در مازندران به طور معمول با شخم و شیار ، خزانه گیری و آب تخت کردن شالیزار از ماه اسفند آغاز می شود و به طور معمول در اواخر ماه فروردین به مرحله نشاء می رسد.

خطر کم آبی برای برنجکاری شرق مازندران

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی مازندران روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از شالیکاران استان خواست تا هرچه سریع تر نسبت به شخم و شیار زمین های شالیزاری با هدف استفاده از آب فراوان و از بین بردن علف های هرز اقدام کنند.

خلیل حقیقی افزود: شخم زمستانه علاوه بر استفاده از آب فراوان ، بهترین روش مبارزه با کرم ساقه خوار برنج برای کاهش جمعیت انتقالی آفت به سال بعد است.

وی با ذکر این نکته که شخم و شیار شالیزارها و آب تخت کردن در فصول سرد سال در مرگ و میر لاروهای باقی مانده در ساقه و پوشال برنج موثر است ، ادامه داد: اگرچه امسال حدود سه مفته دیرتر از سال گذشته شخم شیار زمستانه آغاز شد ،اما کشاورزان از فرصت روان آب های بارندگی چند روز گذشته حداکثر استفاده را ببرند.

وی تصریح کرد: شخم و شیار و از بین بردن علف های هرز حاشیه زمین های شالیزاری از روش های موثر ، کم هزینه و در عین حال ساده در کاهش جمعیت آفات است.

وی وضعیت منابع آبی مازندران به خصوص دو سد شرق مازندران یعنی سد شهید رجایی ساری و گلورد نکا را وخیم توصیف کرد و گفت: وضعیت منابع آبی آب بندان های استان نیز حال خوشی ندارد، کشاورزان به علت کم بارشی نتوانستند آب بندان های استان را مملو از آب کنند.

آب بندان ها به عنوان سازه سنتی تامین آب کشاورزی مازندران نقش تعیین کننده ای در جذب روان آب و بارندگی های پاییزی و زمستانی دارند این سازه ها طبق مقررات فقط با هدف تامین آب کشاورزی زراعی ایجاد شده است.

بر اساس آمار رسمی مساحت کل آب بندان های مازندران ۱۸ هزار هکتار است که با یک محاسبه سرانگشتی می توان آب آبیاری حدود ۹۰ هزار هکتار اراضی شالیزاری را از این سازه ها تأمین کرد و به همین دلیل نیز کارشناسان شرکت آب منطقه ای بر لزوم آبگیری بموقع آب بندان ها و مدیریت آن برای برنجکاری تاکید دارند.

مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران از شالیکاران شرق استان خواست تا حتما نسبت به کشت جایگزین برنج با مراکز خدمات کشاورزی هماهنگ باشند و بر اساس توصیه و پیشنهاد های کارشناسان اقدام به کشاورزی کنند.

انبارهای شالیکوبی های مازندران همچنان مملو از برنج سفید است

بررسی میدانی خبرنگار ایرنا و اظهارات مدیران واحد های شالیکوبی در مازندران نشان می دهد که همچنان بازار برنج استان کم رونق و در بیشتر انبارهای کارخانه های استان برنج سفید آماده فروش وجود دارد.

مازندران دارای حدود یکهزار و ۲۰۰ واحد شالیکوبی دارد که علاوه بر تبدیل شالی به برنج سفید ، به عنوان محل خرید و فروش برنج به صورت عمده نیز شناخته می شوند.

طبق آمار رسمی جهاد کشاورزی مازندران امسال ۲۱۵ هزار هکتار از شالیزارهای استان زیر کشت اول برنج رفت که از این سطح حدود یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن شلتوک برداشت شد و از ۱۰۵هزار هکتاری که به کشت دوم رفته است نیز حدود ۲۰۰هزار تان شالی تولید شد. یعنی در مجموع حدود یک میلیون یک میلیون و ۶۰۰هزار تن شلتوک برابر با ۹۵۰ هزارتن برنج سفید در استان تولید و به بازار عرضه شده است.

یکی از شالیکوبی داران بابل و از آگاهان بازاربرنج مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : عرضه و تقاضای برنج درشالیکوبی های استان طی حدود ۶ ماهه گذشته به دلایل مختلف به ویژه نرسیدن به قیمت توافقی دچار نوسان است ، نکته مهم این که همچنان انبارها مملو ازبرنج سفید آماده فروش است.

احمد قربانی افزود : معمولا بعضی از شالیکاران بخشی از محصولشان را با هدف گرفتن نقدینگی در آخرین ماه سال یعنی اسفندماه روانه شالیکوبی می کنند که اما تقاضای خرید وجود ندارد ،این حالی است که قیمت ها طی ۲ماهه گشذته تقریبا ثابت مانده است.

وی با بیان این که اکنون قیمت برنج طارم درجه یک کشت اول در شالیکوبی ها که مشتری نیز ندارد ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان در هر کیلوگرم است، ادامه داد: قیمت کشت دوم برنج نیز به نسبتا کیفی تر محسوب می شود در هر کیلو گرم ۹۰ تا ۹۳هزار تومان هم کم مشتری است.

وی با اظهار این که طبق اعلام همکاران صاحبان شالیکوبی ها متوسط در هر انبار حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ تن برنج سفید آماده فروش وجود دارد، گفت: وجود این مقدار برنج تا کنون کم سابقه بوده است ، به هرحال اکنون شالیکاران مشغول شخم و شیار زمستان شدند و خزانه گیری شالی نیز از نیمه دوم اسفند ماه یعنی کمتر از ۲۰ روز آینده شروع می شود.

این کارشناس بازار برنج مازندران در باره دلایل رکود و یا کم رونقی بازر این محصول توضیح داد: انتظارات کاذبی که از ابتدای برداشت و عرضه برنج یعنی اواخر شهریور امسال بین کشاورزان در امر قیمت بوجودآمد و از طرفی عدم تعادل در امر واردات عامل اصلی این مشکلات است.

قربانی گفت: سیاست گذاری در امر ساماندهی بازار برنج در مازندران مناسب وکارشناسی نشده است ، قیمت برنج های کیفی تولید داخل در ماه های فروردین و اردیبهشت و تا نیمه اول خرداد سال جاری یعنی قبل از ورود برنج جددی در هر کیلو گرم در بازار خرده فروشی تهران به حدود ۱۴۰ هزار تومان نیز رسید، شرایطی که بازار را از هر دو طرف یعنی تولید کنندگان و تاجران برنج را دچار یکسری توقعات کرده است.

وی گفت: باتوجه به اینکه قیمت برنج در زمان برداشت و حتی در زمان کنونی را می توان برای کشارورزان رضایت بخش دانست اما در گفتن این مطلب با توجه به انتظاراتی که بوجودآمده است ، بسیار سخت است.

برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است. مازندران با تولید حدود یک میلیون تن برنج سفید ، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور را تامین می کند.