به گزارش ایرنا، اگر سری به خیابان‌های ارومیه زده و یا نام یک یک آنها را ببریم پایین تر از منطقه «بازارباش» به خیابانی به نام سابق «مافی» می‌رسیم که یادآور نام سرهنگی است که با شرارت‌ها و ناامنی‌ها مبارزه کرد و حدود هشت دهه پیش در این راه به شهادت رسید.
در دورانی که ارومیه در آتش ناآرامی و شرارت می‌سوخت و هر روز و هر سال بلوایی این شهر را به آشوب کشیده و جان و مال مردم را نشانه می‌گرفت و زن، مرد، کوچک و بزرگ قدرت رهایی از آن را نداشتند سرهنگ مافی با رشادت تمام در برابر اشرار ایستاد، مبارزه کرد و سرانجام بدست آنها به شهادت رسید.
عصر پنجشنبه ۲۷ بهمن همزمان با هفتاد و هشتمین سالگرد شهادت این بزرگمرد بهانه‌ای شد تا جمعی از اهالی فرهنگ، هنر و پژوهشگران تاریخ بر مزار او در پارک ساعت ارومیه گردهم آمده و در مراسمی یاد و خاطره شهید والامقام «سرهنگ‌دوم هدایت الله مافی» و ۲ سرباز همراهش را گرامی داشته و با قرائت فاتحه به روح بلندشان مراتب قدردانی خود را نشان دهند.
جمعی کوچک اما متشکل از فرهیختگان، بزرگان و مردم با حضور خود بر مزار شهید مبارزه با اشرار پس از سال‌ها روح دلیر مرد این سرزمین را شاد کرده و ثابت کردند قدرشناسی در ذات این مردم ریشه دوانده و آنانکه در راه وطن و برای دفاع از مردم جان خود را در هر برهه‌ای از تاریخ نثار کرده‌اند همچنان نامشان بر تارک صفحات تاریخ این مرز و بوم می‌درخشد. 
آنها با تجلیل از خدمات او یاد و خاطره این فدایی ایران را گرامی داشته و او را الگوی شهیدان امنیت و مرزبانان ملی امروز کشور عزیزمان دانستند.
در این محفل یادبود اهالی فرهنگ، ادب، رسانه و تاریخ پژوهان آذربایجان غربی ضمن بیان نقطه نظرات خود از مسوولان خواستند تا به نشانه قدردانی از این بزرگمرد دفاع از میهن نام «مافی» دوباره بر خیابان قدیمی شهر برگردد و با ساخت مستندی تصویری، تاریخ شفاهی «سرهنگ مافی» تهیه و به نسل جوان معرفی شود زیرا احیای یاد و خاطره او در واقع احیای امنیت در منطقه و الهام‌بخش مدافعان مرزهای کشور و تامین کنندگان امنیت داخلی است.
سعید ملکی از بنیاد ایران‌شناسی آذربایجان غربی نیز پیشنهاد کرد پرچم مقدس کشورمان بر سر مزار سرهنگ مافی نصب شود تا معلوم شود او و سربازان گمنام دفن شده در اطرافش، شهیدان راه حراست از ایران عزیز بوده‌اند.
حجت الاسلام مهدی شاهی‌زاده علیار هم در این مراسم مردمی گفت: مطالعه و پژوهش تاریخ منطقه آذربایجان غربی و شهر تاریخی ارومیه، امروز یک ضرورت است تا ما گذشته را فراموش نکنیم و مقام معظم رهبری هم بر این مساله تاکید دارند.
مصطفی قلیزاده علیار، نویسنده و شاعر برجسته استان نیز اظهار کرد: شهدای امنیت ایران در طول تاریخ مخصوصا صد سال اخیر مثل شیخ محمد خیابانی، میرزا کوچک خان، محمدتقی پسیان، سرهنگ مافی، نواب صفوی به تعبیر مقام معظم رهبری در واقع بسیجی بوده‌اند و آتش به اختیار با روحیه وطن دوستی، در راه حفظ مرزهای جغرافیایی و فرهنگی و اعتقادی ایران عزیز، با دشمنان داخلی و خارجی مبارزه و در این راه جان‌نثاری کرده‌اند و باید به نسل‌های امروزی و آینده معرفی شوند.
توحید ملک زاده دیلمقانی محقق و پژوهشگر ارومیه‌ای نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: شهریور ۱۳۲۰ قدرت پوشالی رضاخان درهم شکست و ارتش به رغم صرف سرمایه‌های زیاد، تاب مقاومت نداشت و در یک روز شکست را پذیرفت حتی نتوانست ۲۴ ساعت در برابر قوای روس و انگلیس مقاومت کند.
وی ادامه داد: فرماندهان ارتش پوشالی شاهنشاهی اولین کسانی بودند که گریختند و سربازان پادگان‌ها آخرین نفرها. مقاومت چند مرزبان آذربایجانی نیز به شهادت آنها منجر شد که لازم است هر سال یادبود این قهرمانان برگزار شود.
اشغال آذربایجان توسط روس‌ها و ضعف حکومت مرکزی، طبق معمول، تحرکات عشایر را زیاد کرد و اورمیه و غرب آذربایجان دستخوش ناامنی گردید چرا که روس‌ها به آنها اطمینان داده بودند که تیپ اورمیه حق به کار بردن نفرات و ارابه جنگی در شهر را ندارد و با این اطمینان عشایر آن زمان مشغول شرارت شدند.
ملک زاده افزود: تیپ ارتش در اورمیه برای نشان دادن قدرت خود، هفته‌ای دو تا سه بار در مسیرهای ورودی شهر به وسیله یک گردان پیاده، یک دسته توپخانه کوهستانی و یک دسته خمپاره انداز اقدام به رژه می‌کرد تا تلاش اشرار برای تصرف شهر را خنثی کند.
در آن زمان اوضاع اطراف اورمیه مخصوصا محال نازلو در شمال شهر بسیار خطرناک بود.
در یکی از روزها (چهارشنبه ۲۵ بهمن ۱۳۲۳) به واحدی از ارتش به فرماندهی سرگرد هدایت اله مافی فرمانده هنگ پیاده تیپ اورمیه دستور داده می‌شود برای راهپیمایی تاکتیکی در مسیر محال نازلو به طرف روستای گجین آماده شود.
سرگرد مافی که به سبب جسارتش در برابر اشرار، نزد اهالی اورمیه محبوبیت فراوان داشت در حالیکه هوا بسیار سرد و تقریبا ۳۰ سانتی‌متر برف روی زمین نشسته بود در راس یک واحد از تیپ اورمیه برای راهپیمایی به طرف نازلو حرکت کرد.
او به اصرار افسران و سربازان برای انصراف از راهپیمایی گوش نکرد و در جواب گفت: پس این اسلحه برای چیست؟ با آنها می‌جنگیم، متاسفانه به محض رسیدن به قریه گجین درگیری شدید با اشرار شروع و سرگرد مافی با اصابت چهار گلوله کشته می‌شود.
این حادثه نه تنها دوستان و همکاران نظامی او بلکه تمامی اهالی اورمیه را ناراحت و نگران کرد. فردای آن روز برای تشییع جنازه سرگرد مافی شهر تعطیل و از طرف مردم عزای عمومی اعلام می‌شود چند هزار نفر اورموی پیاده تا گورستان کنار شهر به نام دره دییرمانی، جنازه این افسر شریف را تشییع کرده و به خاک می‌سپارند.
پس از کشته شدن مافی و تعدادی از سربازانش در قریه گجین، ارتش برای تامین امنیت منطقه یک گروهان در نازلو مستقر می‌کند و گروهان تحت امر مافی شبانه به اورمیه باز می‌گردد ولی در ۲۸ بهمن گروهان دیگری تجهیز تا به قریه گجین اعزام شود.
این گروهان به محض خروج از شهر و رسیدن به ارتفاعات «جوودلر داغی» با عده‌ای از عشایر مسلح که شمار آنان ۲۰۰ نفر تخمین زده می‌شود برخورد کرده و جنگ سختی میان آنها در می‌گیرد. فورا ۲ ارابه جنگی به کمک گروهان رفته و حمله گروهان با پشتیبانی ارابه‌های جنگی به ارتفاعات آغاز می‌شود و اشرار با جا گذاشتن ۲۵ کشته مجبور به فرار و تخلیه ارتفاعات می‌شوند.
مزار سرهنگ مافی در پارک ساعت
این پژوهشگر ادامه داد: قبرستان قدیمی محل دفن سرگرد مافی در ورودی شهر از سمت سلماس سال‌ها بعد تبدیل به پارکی به نام ساعات پارکی یا پارک ساعت شد با این حال مزار او به افتخار شجاعتش در برابر اشرار مسلح به عنوان سمبل مقاومت در این محل نگه داشته شد.
اخیرا با تلاش جمعی از غیرتمندان و به همت شهرداری اورمیه مزار وی و سربازان شهید همراهش بازسازی شده که جای تقدیر دارد. 
خیابانی به نام مافی به احترام رشادت‌های سرهنگ
سال‌ها بعد یکی از خیابان‌های اورمیه نیز مزین به نام این افسر شریف شد که اینک این نام از خیابان بر داشته شده است.
سرهنگ دوم هدایت الله مافی (پس از شهادت به درجه سرهنگ دومی مفتخر شد) فرزند جعفر در سال ۱۲۸۵ متولد شد. مافی‌ها دسته‌ای از ترکان افشار بودند که در اورمیه و سلماس بانی خیرات شده و جوانان آنان علاقه فراوانی به امور نظامی گری داشتند.
او پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه در سال ۱۳۰۸ وارد دانشکده افسری شد. مافی در سال ۱۳۱۰ اولین درجه نظامی خود را با عنوان ستوان دومی اخذ و در سال ۱۳۲۴ به درجه سرگردی نایل آمد. پس از شهادت یک درجه ترفیع گرفت، در طول خدمت خود فرماندهی گروهان سوم هنگ ۲ تیپ و گروهان دوم هنگ هفت مستقل گارد پیاده، ریاست کارگزینی ستاد لشکر، فرماندهی هنگ ۴ پیاده رضاییه و معاون صفی تیپ رضاییه را بر عهده داشت.
بنا به نقل معمرین شهر به علت اشغال پادگان توسط روس‌ها، نیروهای ارتش در اقصی نقاط شهر تمرکز داشتند و نیروهای سرهنگ مافی در باغات اطراف شهر خیابان مافی کنونی مستقر بودند. بعدها به یاد رشادت او نام همین گذرگاه به خیابان مافی تغییر کرد. 
نظر شما