تمرکز یک برنامه رادیویی بر نقش نخبگان در جامعه

علیرضا داودی، سردبیر پروژه شناختی رادیو گفت‌وگو و کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره فصل ششم برنامه «ساعت بیست و چهارویک دقیقه» که از رادیو گفت‌وگو پخش می‌شود ضمن اشاره به نقش نخبگان و رفتارسازی‌های شناختی در رسانه به مثابه تولید گفتمان در قدرت شناختی و جنگ‌های ترکیبی اظهار کرد: بررسی نقش نخبگان در تولید سازه‌های رفتاری در قالب‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی مبتنی بر گزاره‌های علوم شناختی، جزو موضوعاتی است که پرداختن به آن از منظر عمق‌بخشی به مفاهیم و مبانی «تولید گفتار، گفتمان و گفتگوها در جامعه»، امروزه جزو اساسی ترین موضوعات تلقی می‌شود.

وی افزود: اگر افراد جامعه را مرکب از طبقات متعدد و متکثر بدانیم و اطلاق گفتمان قدرت‌آفرین مبتنی بر هژمونی منبعث از ترکیب نخبگی در عرصه علمی و نخبگی در عرصه‌های اجرایی و عملیاتی را پیوسته متعلق بر قشر نخبگان بدانیم، قاعدتاً در ترکیب اجزای مختلف که میخواهیم به مفهوم « قدرت ترکیبی» برسیم، ترکیب قدرت شناختی نخبگان دارای اهمیت زیادی است.

سردبیر پروژه شناختی ادامه داد: تمرکز روی مساله نقش نخبگان در شکل‌دهی و قدرت شناختی و رسانه، به عنوان ایستگاهی ویژه با قابلیت تسری می‌تواند فصل جدیدی در پرداختن به انگاره‌های قدرت شناختی و جنگ‌های ترکیبی خصوصاً در طراحی‌های نبردهای شناختی تا جنگ‌های شناختی و حتی صلح شناختی تلقی گردد.

وی با بیان اینکه در فصل ششم برنامه ساعت بیست و چهار و یک دقیقه به سراغ نخبگان به عنوان یکی از طبقات بسیار مؤثر رفتیم خاطرنشان کرد: نخبگان یک مفصل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تلقی می شوند یعنی رابط بین مردم و حاکمیت هستند که اگر دقیق و صحیح و روان حرکت کنند می توانند حرکتی معادل شتاب ایجاد کنند اما اگر هر کدام از اینها محقق نشود بین دو سوی این سیستم اصطکاک ایجاد می شود.

وی نخبگان را صنعت‌ساز دانست و افزود: ما در برنامه «ساعت بیست و چهار و یک دقیقه» صنعتی را پیگیری می‌کنیم که قابلیت تولید گفتمان قدرت‌آفرین داشته باشد، پس از مرحله دوم به این نقطه اشاره می‌کنیم که نخبگان به دلیل اینکه دارای جایگاه صنعت گفتمان قدرت‌آفرین هستند که امکان برقراری سه محور گفتمان‌سازی، گفتار آفرینی و ایجاد خط ارتباط متصل با جامعه یعنی گفتگو، را ایجاد می کنند.

داودی ضمن اشاره به این مطلب که نخبگان هم مترجمین خوبی بین مردم، حاکمیت و دولت هستند و هم می توانند مفسرین خوبی باشند، گفت: آن جایی که کارگزاران لکنت می گیرند و امکان برقراری ارتباط را ندارند نخبگان می توانند این فاصله را پر کنند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا این فصل به این موضوع می پردازید، تصریح کرد: چند سالی است که نخبگان در عرصه گفتمان سازی در ایران غایب شدند، شاید این برنامه بتواند با محوریت علوم شناختی و تمرکز بر حوزه رسانه، این قشر از جامعه را که جزو پایه‌های اساسی این جامعه هستند را به عرصه برگرداند.

ارائه تعریف دقیقی از نخبگی

در ادامه نوشین رهگذر تهیه کننده این برنامه با بیان اینکه در فصل ششم از مجموعه برنامه «ساعت بیست و چهارویک دقیقه» کمی در نحوه برنامه سازی هم تغییر ایجاد کردیم، گفت: هیات اندیشه ورز این پروژه در رادیو گفت و گو تصمیم گرفت این میزگرد که بخش مهمی از این برنامه یک ساعت را تشکیل می دهد بدون حضور کارشناس مجری پیش رود بدین ترتیب که هر دو کارشناس حاضر در برنامه با تسلط بر محورهایی که قرار است تولید کنند و اشراف کامل نسبت به محتوای ارائه شده با یکدیگر به بحث می پردازند، از آنجایی که رسالت مهم این برنامه تولید دانش است هردو مهمان برنامه به تولید یک مفهوم علمی و عملی در حوزه علوم شناختی و نقش نخبگان به عنوان صنعت تولید گفتمان قدرت آفرین می پردازند.

وی افزود: مهندسی مسیر در فرآیند فصل ششم به گونه ای است که ادبیات جدیدی در حوزه رسانه و نخبگان شکل گیری میگیرد، که این ادبیات جدید قطعا منتج به دانش جدید در این محور و با این مدل خواهد شد.

چرا نخبگان در عرصه گفتمان سازی غایبند؟

داودی سردبیر پروژه شناختی رادیو گفت و گو در پایان خاطرنشان کرد: در حوادث اخیر به شدت شاهد بودیم که نخبگان در جامعه بنا بر دلایلی اقدام خاصی انجام ندادند، چون نخبگان بنا به ذات علمی خود باید در بستر نخبگی ایده پردازی و گفتارسازی کنند. چندماهه گذشته در دانشگاه‌ها (به عنوان محلی برای نخبه‌پروری) شاهد بودیم که نخبگان اهتمامی برای آرام کردن و تبیین شرایط نداشتند، لذا تصور داریم نخبگان در ایران خوب هستند اما برای وارد شدن به جهاد تبیین نیازمند بستر مناسبی هستند و قطعاً رادیو گفت وگو و برنامه «ساعت بیست و چهار و یک دقیقه» برنامه مستمر و جدی است تا نخبگان مجدد به تبیین اوضاع ،شرایط و حرکت صحیح بدون هزینه برای تکامل جامعه اقدام کنند.

برنامه ساعت بیست و چهار و یک دقیقه با بررسی تاریخچه علوم‌شناختی و کاربردهای آن در حوزه‌های مختلف و شباهت و تفاوت‌هایی که با حوزه‌های علوم روانی دارند، به بررسی شناسه‌ها، شاخص‌ها، تاکتیک‌ها و تکنیک‌های علوم‌شناختی در حوزه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و رسانه می‌پردازد. این برنامه دوشنبه‌ها و چهارشنبه‌ها ساعت ۱۶: ۰۰ به مدت ۶۰ دقیقه روی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳. ۵ مگاهرتز تقدیم مخاطبان فرهیخته رادیو گفت‌وگو می‌شود.

در این مجموعه برنامه، نوشین رهگذر، تهیه کننده، علیرضا داودی سردبیر، سعید بارانی گوینده و مهدی تاجیک مسئول دعوت از مهمانان خواهد بود.

شبکه گفت‌وگو را علاوه بر امواج رادیو می‌توانید از طریق گیرنده‌های دیجیتالی، رادیو نما، اپلیکیشن ایران صدا و آدرس اینترنتی radiogoftogoo. ir نیز دریافت کنید. همچنین علاقه‌مندان می‌توانند از طریق شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی و سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ با این برنامه و دیگر برنامه‌های رادیو گفت‌وگو در ارتباط باشند.