قاسم عزیززاده گرجی شامگاه یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بنای تاریخی شیخ کبیر بابل که در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است هم به لحاظ عرصه و هم از نظر اعیان وقفی است و تولیت آن بر عهده شخصی به نام "بندگان است.
وی ادامه داد: مالک در سال های اخیر با توجه به اسناد و مدارک موجود با طرح شکایت از اداره کل میراث فرهنگی مازندران، این بنای تاریخی را از فهرست آثار تاریخی خارج کرد و با در اختیار داشتن رای دیوان عدالت اداری، اقدام به تخریب بخشی از این بنای تاریخی کرده است.
فرماندار بابل گفت: در روز عید مبعث نیز مالک این بنا با استفاده از چند نیروی کار اقدام به تخریب بخشی از دیوار این ساختمان کرده بود که با اعزام نیروهای یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و همچنین ماموران انتظامی از ادامه کار جلوگیری شد.
عزیززاده گرجی با بیان اینکه امروز نیز مالک این ملک با استفاده از چند نیروی کار، قصد ادامه تخریب این بنای تاریخی را داشت که با وساطت و میانجیگیری فرمانداری از ادامه کار او جلوگیری شد، خاطرنشان کرد: امروز با تولیت این ملک صحبت کردم و به گفته وی اطلاعات غلط باعث شده تا این ملک در فهرست آثار ملی ثبت شود در حالی که این بنا مربوط به شیخ کبیر نیست.
فرماندار بابل ادامه داد: با توجه به اینکه این بنا از چند سال گذشته مورد ادعا قرار گرفته بود، مسوولان وقت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران باید با حضور در محاکم قضایی از این موضوع دفاع می کردند اما بسیار ضعیف عمل کردند.
عزیززاده گرجی بیان کرد: در نشست امروز با تولیت این ملک، مقرر شد که طی یکی دو روز آینده نسبت به ابعاد مختلف و زوایای پنهان و مبهم این بنای تاریخی مذاکره کنیم و تنها راهکار برای رفع این مشکل نیز مذاکره اخلاقی است.
وی گفت: با توجه به اینکه مالک، بنای تاریخی شیخ کبیر بابل را از فهرست آثار ملی خارج کرده است و رای دیوان عدالت اداری را هم در اختیار دارد، فرمانداری شهرستان در مقام اجرایی نیست و مقاومت در برابر رای دیوان عدالت اداری، حکم انفصال از خدمت را برای مسوول به همراه خواهد داشت و در شرایط فعلی نیز بهترین راهکار آن است که دستگاه های اجرایی شهرستان با در اختیار گرفتن این ملک، مکان دیگری را به عنوان معوض ملک در اختیار مالک قرار دهند تا این مشکل رفع شود.
وی ادامه داد: با توجه به تخریب بخشی از سقف و شکاف های عمیق در آن، مرمت و بازسازی بنای تاریخی شیخ کبیر بابل سخت و زمان بر است.
خانه تاریخی شیخ کبیر در بابل که نخستین پایگاه مشروطه خواهی این شهرستان محسوب میشود در چند سال اخیر و بنا به دلایل مختلف در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. خانه تاریخی شیخ کبیر که ۱۵۰ سال قدمت دارد، در همسایگی مسجد محدثین این شهر واقع است و در تاریخ ۱۸ بهمن سال ۱۳۹۳ به شماره ۲۱۱ ۳۱ در فهرست آثار ملی ثبت شد.
آیت الله شیخ محمدحسن مازندرانی معروف به شیخ کبیر (۱۳۴۵-۱۲۴۰ ق)، یکی از فرزانگان جهان تشیع، فقیه جلیل القدر، حکیم فرزانه، عالم نامدار و مجتهد فرهیخته بود و زعامت و مرجعیت مازندران و شمال کشور را به عهده داشت و از شاگردان شیخ انصاری بود که بزرگانی چون آیت الله مرعشی نجفی به دریافت اجازه از ایشان مفتخر شد.
بیت ایشان همواره محل رفت و آمد مردم و پناهگاه افرادی بود که مشکلات مختلف رنج می بردند و برای رفع آن، از وجود مبارکش استمداد می کردند. به طوری که در سفرنامه ناصر الدین شاه آمده، وی نیز در سفر به مازندران، به محضر آن بزرگوار شرفیاب گردیده و عرض ادب نمود.
این خانه تاریخی متعلق به دوره قاجاریه با آجر و مصالح ساروج و آهک ساخته شده است، اما تعمیر بخشی از نمای بیرونی این خانه تاریخی با بتن در سال های اخیر هم سبب شده تا نمای آن چنان زشت جلوه کند که کسی متوجه تاریخی بودن آن نشود. با این وصف سقف خانه شیخ کبیر شیروانی و سفال بام است و زیر سقفش هم چوب به کار رفته است. درب و پنجره این بنا نیز از جنس چوب نماکاری شده و در قالب بناهای دوران قاجاریه است.
شیخ کبیر و خانه تاریخی
شیخ کبیر در سال ۱۲۴۲ هجری قمری در یک خانواده مذهبی و روحانی در بارفروش (بابل فعلی) دیده به جهان گشود و پدر وی ملا صفرعلی بابلکناری از علمای خطه بارفروش بود. این عالم بزرگ که ۱۰۲ سال از خداوند عمر گرفت، دارای فرزندی نبود و در سال ۱۳۴۴ هجری قمری در بارفروش درگذشت.
وی در زمان حیاتش برای کسب علوم دینی به نجف اشرف عزیمت کرد و در محضر استادان خود شیخ محمد صالح برغانی حائری و برادر شهید ثالث ، ملا محمد تقی غروی اصفهانی و شیخ محمد حسن نجفی اصفهانی در نجف به درجه اجتهاد نائل شد.
شیخ کبیر بعد از رسیدن به مرحله اجتهاد همزمان با آغاز مشروطه خواهی در ایران در حدود سال ۱۳۲۵ هجری قمری و ۱۲۸۵ هجری شمسی به بارفروش برگشت و از همین سال به همراه شیخ سلمان سیفالاسلام در بابل منزل خود را به جریان اصلی مشروطه مشروعه خواهی بابل و مازندران تبدیل کرد به گونه ای که تمامی تلگراف ها از پایتخت در خصوص مشروطه مشروعه خواهی و تمامی تلگراف ها از علمای نجف به مازندران و بابل به همین خانه ارسال می شد.
حضور سه پادشاه ایران در خانه شیخ کبیر
به نوشته کتاب " نگین محدثین شرح حال شیخ کبیر" ، خانه شیخ کبیر محل جلوس سه پادشاه ایران بود و ناصرالدین شاه در سال ۱۲۹۲ هجری قمری در سفری که به بارفروش داشت در منزل شیخ کبیر حضور یافت. محمدعلی شاه قاجار دومین پادشاهی بود که در سال ۱۳۲۹ هجری قمری ۱۲۹۰ هجری شمسی به منظور استرداد تاج و تخت بر باد رفته از روسیه وارد گنبد شد و روز ۱۲ مرداد سال ۱۲۹۰ هجری شمسی وارد ساری شد و سپس برای جلب نظر شیخ کبیر برای تصاحب پادشاهی به منزلش رسید که از شیخ جواب منفی دریافت کرد. رضاشاه پهلوی هم چندین مرحله زمانی که سردار سپه و نخست وزیر بود به منزل شیخ کبیر سفر کرد.
شهرستان بابل با بیش از ۲۰۰ اثر تاریخی و میراثی رتبه نخست مازندران را به لحاظ تعداد ابنیه های تاریخی دارد که این آثار تاریخی شامل تکایا و حسینیه ها، پل ها، حمام ها، برج مقبره ها و خانههای تاریخی می باشد که به گفته کارشناسان ۷۰ درصد این ابنیه ها نیازمند مرمت و بازسازی می باشند.
نظر شما