خبرگزاری بلومبرگ دیشب (یکشنبه) با انتشار گزارشی ادعایی، به نقل از دو مقام دیپلمات ناشناس ادعا کرد که در نتیجه بازرسیهای اتمی صورت گرفته در ایران طی هفته گذشته، مقادیری اورانیوم غنیشده با غلظت نزدیک سطح مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی کشف شده است.
این رسانه آمریکایی مدعی شد: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تلاش است تا چگونگی انباشت اورانیوم غنیشده با خلوص ۸۴ درصد توسط ایران را روشن کند». بلومبرگ این ادعا را در کنار گزارش تحریک آمیز خبرگزاری رویترز قرار داد که دو هفته پیش ادعای تغییراتی را در تاسیسات اتمی فردو مطرح و در این گزارش تلاش کرد تا به سهم خود در پروژه سیاهنمایی برنامه اتمی ایران بدمد.
آژانس بین الملل انرژی اتمی در واکنش به ادعاهای این رسانه آمریکایی اعلام کرد: «رافائل گروسی مدیر کل آژانس درحال رایزنی با ایران درباره نتایج راستی آزماییهای این سازمان است و به نحو مقتضی آن را به اطلاع اعضای شورای حکام آژانس خواهد رساند.»
در همین پیوند بلومبرگ هم گزارش داد: « بازرسان آژانس باید تعیین کنند که آیا ایران عمداً این ماده را تولید کرده است یا این که آیا این غلظت یک انباشته ناخواسته در شبکه لولههایی است که صدها سانتریفیوژ را برای جداسازی ایزوتوپها به هم متصل میکند»
اظهارات غیر ضروری و دو پهلوی گروسی درباره فاصله برنامه هسته ای ایران تا ساخت سلاح هستهای، ابراز نگرانی گاه و بیگاه، اظهار نظرهای سیاسی جانبدارانه برای غربیها مانند اینکه دولت آمریکا در بازگشت به برجام جدی و مصمم است، ابراز نگرانی از برنامه هستهای ایران در دیدار با رهبر کاتولیکهای جهان، سفر به فلسطین اشغالی که نه تنها عضو پیمان منع گسترش سلاحهای اتمینیست که صدها کلاهک هسته ای هم دارد، آن هم درست روز قبل از اجلاس شورای حکام، همه و همه نشانه عدم بیطرفی و عملکرد غیر حرفه ای وی است که در بلند مدت به حیثیت آژانس ضربه میزند.
این بند از گزارش رسانه آمریکایی به درستی روند راستی آزمایی مسائل پادمانی را مورد توجه قرار میدهد اما به این نکته مهم و اساسی اشاره نمیکند که این قبیل موضوعات ابتدا بین طرفین (آژانس و کشور مقابل) بحث و تبادل نظر میشود و سپس به اعضای شورای حکام و نه رسانهها گزارش میشود.
در واقع درز این اطلاعات محرمانه فعالیتهای هستهای کشورهای عضو آژانس که پیش از راستیآزمایی در بستر رسانهها با چاشنی نظرات غیرحرفهای آبوتاب داده و گزارش میشود، صرفا جایگاه و اعتبار آژانس را به عنوان یک نهاد بینالمللی تضعیف میکند.
بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این باره تصریح کرد که ادعای بلومبرگ «سیاهنمایی و تحریف حقایق است و وجود ذره یا ذرات اورانیوم بالاتر از ۶۰ درصد در فرآیند غنیسازی به معنی غنیسازیِ بالای ۶۰ درصد نیست.» وی گفت: «مایه تأسف است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان به عنوان ابزار سیاسی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار میگیرد.»
رافائل گروسی مدیرکل آژانس اصرار دارد که رفتار او حرفهای است و ابزاری برای کنترل و جلوگیری از درز اطلاعات محرمانه فعالیت اتمی کشورهای عضو ندارد. او ۱۸ بهمن ۱۴۰۱ در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا در اندیشکده چتم هاوس لندن، که پرسید «آیا او نسبت به تداوم درز گزارشهای محرمانه آژانس درباره ایران به رسانهها نگران است یا اهمیتی برای او ندارد؟» ادعا کرد: «در این باره باید از کسانی سووال کنید که گزارشها را درز میدهند. آژانس گزارش را منتشر میکند و اگر کسی آن را افشا کند تقصیر من چیست؟» گروسی مدعی شد که آژانس «تدابیر سختگیرانهای» برای حفاظت از گزارشهای محرمانه دارد اما «کنترل جریان اطلاعات» را امری «چالشبرانگیز» و «غیرممکن» توصیف کرد که از عهده وی خارج است.
این درحالیست که رفتار مدیرکل آژانس، از جمله بیتفاوتی او نسبت به درز یک موضوع پادمانی به دیپلماتها و راهیافتن آن به رسانهها، بخشی از پازل فشار علیه ایران است که او نمیتواند شانه خالی کند. اظهارات غیر ضروری و دو پهلوی گروسی درباره فاصله برنامه هسته ای ایران تا ساخت سلاح هستهای، ابراز نگرانی گاه و بیگاه، اظهار نظرهای سیاسی جانبدارانه برای غربیها مانند اینکه دولت آمریکا در بازگشت به برجام جدی و مصمم است، ابراز نگرانی از برنامه هستهای ایران در دیدار با رهبر کاتولیکهای جهان، سفر به فلسطین اشغالی که نه تنها عضو پیمان منع گسترش سلاحهای اتمینیست که صدها کلاهک هسته ای هم دارد، آن هم درست روز قبل از اجلاس شورای حکام، همه و همه نشانه عدم بیطرفی و عملکرد غیر حرفه ای وی است که در بلند مدت به حیثیت آژانس ضربه میزند.
گزارش بلومبرگ هم که (در بهترین حالت) میتوان به اهمالکاری آژانس اتمی نسبت درز اطلاعات محرمانه نسبت داد، در واقع پازل جلسه اخیر وزرای امور خارجه آمریکا و سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ را برای فضاسازی و کمک به تحمیل دستور کار جدید علیه ایران در نشست آتی شورای حکام، تکمیل کرد.
از این منظر، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نمیتواند با طرح این ادعا که از شناسایی منبع نشت گزارشهای محرمانه عاجز است، از زیر بار مسئولیت بزرگ محافظت از اطلاعات اعضا و تبعات آن شانه خالی کند. او حتی نشان نداده که در مقابل درز اطلاعات حساسیت دارد و پس از تکرار این حوادث درباره محرمانه بودن اطلاعات و منع انتشار آنها به اعضای مظنون تذکر نداده است؛ در واقع آژانس با سکوت خود باعث تشویق این قبیل رفتارهای غیر قانونی و مغایر با حقوق بین الملل و افزایش احتمال تکرار آنها شده است.
در همین پیوند، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان نسبت به سوء استفاده برخی دولتها از دیدهبان سازمان ملل متحد در امور هستهای برای مقاصد سیاسی هشدار داد و گفت: رژیم صهیونیستی و کشورهای استکباری از این شرایط حاکم بر آژانس بیشترین سوءاستفاده را میکنند. وظیفه اعضای آژانس مراقبت از جایگاه حرفه ای آن است و نباید اجازه دهند از این سازمان بین المللی برای مقاصد سیاسی سوءاستفاده کنند.
نظر شما