عباس بن علی بن ابی طالب که با کنیه بسیار مشهور ابوالفضل(ع) شناخته می شود، پنجمین پسر امام علی(ع) و حاصل ازدواج علی بن ابی طالب با فاطمه بنت حزام معروف به ام البنین است، ایشان نخستین فرزند حضرت ام البنین است.
امیرالمومنین علی (ع) او را عباس (شیربیشه) نامید؛ زیرا در برابر کژی ها و باطل، ترش رو و در برابر نیکی ها، خندان و گشاده رو بود.
ابوالفضل مشهورترین کنیه حضرت عباس (ع) است و برای ایشان القاب متعددی ذکر شده که برخی از این القاب قدیمی اند و برخی جدید که مردم بر اساس صفات و فضایلش به ایشان نسبت داده اند که قمر بنی هاشم، باب الحوائج، سقّا، الشهید، پرچمدار و علمدار و باب الحسین برخی از آنهاست.
وجود نازنینی که به مناسبت ولادت پر سر سعادت ایشان در روز چهارم ماه شعبان باید گفت: حدیث حُسن تو را نور می برد بر دوش، شکوه نام تو را حور می برد بر دست.
حضرت سقا در خانه پر مهر حضرت علی(ع) و در دامان مادری با ایمان و در کنار حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسین(ع) رشد کرد و از این دودمان پاک و آسمانی، درس های بزرگ انسانیت، صداقت و اخلاق را فرا گرفت.
مهم ترین فراز زندگی ایشان حضور در واقعه کربلا و شهادت در روز عاشورا است. ایشان در واقعه کربلا، فرمانده و پرچمدار سپاه امام حسین(ع) بود و برای همراهان امام حسین(ع) از فرات آب آورد.
به گفته برخی از کتاب های مقتل، در روز عاشورا در حالی که ۲ دستش بریده شده بود و گرز آهنین بر سرش فرود آمده بود، شهید شد. برخی، گریه امام حسین (ع) بر بالین او را گزارش کرده اند.
ایشان قهرمانی دلاور است که که در وصف جوانمردی و پهلوانی اش باید گفت: کس چون تو طریق پاکبازی نگرفت، با زخم نشان سرفرازی نگرفت، زین پیش دلاورا کسی چون تو شگفت، حیثیت مرگ را به بازی نگرفت.
برخی منابع وجود نازنین و مه جبین عباس بن علی بن ابی طالب را دارای قدی بسیار بلند و چهره ای زیبا توصیف کرده اند. امامان شیعه در احادیثی مقام بالایی برای حضرت عباس در بهشت بیان کرده اند و نیز کرامات فراوانی از او با مضمون برآورده کردن حاجات مردم حتی غیر شیعیان و غیر مسلمانان نقل شده است.
بسیاری از بزرگان، عُلما و عُرفا حضرت عباس (ع) را از شاخص ترین و بر جسته ترین اصحاب امام حسین (ع) در روز عاشورا دانسته اند که وجود نازنین امام حسین(ع) درباره ایشان، تعبیر «جانم به فدایت برادر» را به کار برده است.
در احادیث همچنین بر جایگاه خاص حضرت عباس (ع) در بهشت تاکید شده است؛ بر اساس روایتی، وجود نازنین امام سجاد(ع) فرمودند خداوند عمویم عباس را رحمت کند که خود را فدای برادرش امام حسین(ع) کرد و در این راه دو دستش قطع شد که خداوند عوض دو دست قطع شده او دو بال در آخرت به او عطا خواهد کرد تا با آن دو بال همراه با فرشتگان در بهشت پرواز کند همان گونه که به جعفر بن ابی طالب نیز دو بال عطا شد.
همچنین ابونصر بخاری روایتی از امام صادق (ع) نقل کرده است که در آن حضرت عباس (ع) را با تعبیر «نافذ البصیرة» - (دارای بینش عمیق) توصیف و ایشان را صاحب ایمانی قوی معرفی کرده است که در کنار امام حسین(ع) جهاد کرد و به شهادت رسید.
حضرت باب الحوائج وجودی مبارک و دستگیری برای همه گرفتاران و حاجت مندان اعم از شیعیان، اهل سنت، مسیحیان و کلیمیان است که باید در مدح ایشان با صدای بلند و رسا فریاد زد: در خم طُرِّه موی تو عجب غوغائیست، هر که آمد به تماشا به نمازش نرسید.
تربیت خاص امام علی (ع) بی شک، در شکل دادن به شخصیت فکری و روحی بارز و برجسته این نوجوان، سهم عمده ای داشت.
استعداد ذاتی و تربیت خانوادگی او سبب شد که در کمالات اخلاقی و معنوی، پا به پای رشد جسمی پیش برود و جوانی کامل، ممتاز، شایسته و در جلوه های انسانی و خرد، برتر از دیگران شود. او در بیشتر جنگ ها همراه حضرت علی(ع) بود و رشادت های فراوانی از خود نشان داد.
پس از پدر در بیعت برادر و امام خویش یعنی امام حسن مجتبی(ع) بود و او را در حوادث و در مقابله و صلح با معاویه همراهی کرد. با شهادت امام حسن مجتبی(ع) زمینه برای تجلی جانبازی و وفا داری به برادر به وجود آمد.
ایشان در حرکت امام حسین (ع) از مدینه به مکه و از مکه تا کربلا بهترین پاسدار و علمدار کاروان و در حماسه عاشورای حسینی در کربلا امید کاروان حسینی و سقای تشنگان کربلا بود.
در شب عاشورا سال ۶۱ هجری قمری حضرت ابوالفضل(ع) به امان نامه شمر پاسخ منفی داد و وفاداری خود را دگربار به برادر و امام خویش ثابت کرد.
در روز عاشورا حضرت ابوالفضل(ع) برای آوردن آب و رفع تشنگی اهل حرم به شریعه فرات رفت ولی با حمله نیروهای سپاه یزید، پس از جانبازی های فراوان و با لبی تشنه، جان پاک خود را به جانان بخشید و حماسه ای به یاد ماندنی از خود برجای گذاشت.
جانبازی های سقای کربلا در راه حق سبب شد تا چهارم شعبان برابر با ولادت او، در ایران اسلامی روز جانباز نام گذاری شود تا بهانه ای باشد برای تقدیر از انسانهایی که همانند او ایثار، عشق و جانبازی در راه دین و مام وطن را سرلوحه قراردادند و امروز؛ روز پاسداشت از آنهاست.
امروز ولادت سقای دشت نینوا؛ حضرت ابوالفضل عباس(ع) است، بزرگ جانبازی که با خلق حماسه هایی ماندگار، درس عشق و ایثار را به همه آزادگان این گیتی پهناور آموخت.
بیایم امروز در مقام پاسداشت جوانمردی ها، ایثار، صبر و استقامت جانبازان سرافراز ایران اسلامی به آنها بگوییم، اگر چه بال پریدن شکسته بود، ولی شما، از آن پرنده که از دامها پرید، نوشته اید.
حضرت امام خمینی (ره) معمار بزرگ انقلاب در وصف جانبازان این یادگاران حضرت ابوالفضل (ع) فرمودند: «وقتی امثال شما قدرتمندان روحی را می بینم با این روحیه بزرگ و با این عظمت روح، خجالت می کشم که خودم را یک انسان متعهد بدانم. زبان و پیام ما عاجز از ترسیم مقام بلندپایه عزیزانی است که برای اعتلای کلمه حق و دفاع از اسلام و کشور اسلامی جانبازی نموده اند.»
حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری نیز که خودشان از جانبازان بزرگ انقلاب هستند، در سخنانی ارزش جانبازی را از شهادت هم بالاتر عنوان کردند و فرمودند: جانبازان ما هم عمدتاً از همین مجموعه فداکار تشکیل شده اند؛ یعنی کسانی که با همین احساس و با همین روحیه از محیط های شغلی و درسی و کاری و خانوادگی خودشان بیرون آمدند؛ در همان میدان خطر وارد شدند و تا مرز شهادت هم پیش رفتند؛ منتها شهادت نصیب شان نشد و به زندگی برگشتند؛ لیکن با نقص جسمانی.
ایشان افزودند: اینها سلامت خودشان را فدای این راه کردند؛ بعد هم صبر پیشه نمودند. وقتی جانباز صبر می کند، وقتی پای خدا حساب می کند، وقتی یک جوان نیرومندِ زیبای برخوردار از محسّنات طبیعی، با کوری یا از دست دادن پا، دست، کبد، سلامتی و محروم از بسیاری از خیراتی که انسان بر اثر سلامت جسمانی از آنها برخوردار می شود، در میان سایر مردم راه می رود، اما شاکر است، اما احساس سرافرازی و سربلندی می کند که در راه خدا کاری کرده؛ این قیمت و ارزشش از شهدای ما کمتر نیست و گاهی هم بیشتر است.
امام خامنه ای (مدظله العالی) در بیاناتی دیگر فرموده اند: وجود جانباز نشانگر حقایق برای مردم است؛ جانباز با وجود خود و با حضور خود در میان مردم، اعلان یک حقایقی است ولو یک کلمه حرف نزند...
بیایم امروز و به مناسبت ولادت حضرت ابوالفضل العباس (ع) و روز جانباز بار دیگر این ذکر آسمانی «یا کاشفَ الکَرْبِ عنْ وَجهِ الْحُسَین اِکْشِفْ کَرْبی بِحَقِّ أَخیکَ الحُسَین» - ((ای برطرف کننده غم و اندوه از روی حسین به حق برادرت حسین، اندوه و مشکل من را برطرف کن)) را تکرار و نجوا کنیم تا به حرمت عباس بن علی بن ابی طالب اندوه و مشکلات از سر کشور و ملت سرافراز ایران اسلامی دور و دور تر شود.
نظر شما