سینمای کوتاه جلوتر از سینمای بلند است

به گزارش ایرنا از هنر و تجربه؛ در نشست نقد و بررسی بسته فیلم کوتاه «ژنریک؛ شش فیلم شش نگاه» نازنین چیت‌ساز، سجاد ایمانی، علی توکلی، امیر پذیرفته و محمد آهنگر کارگردانان بسته فیلم‌های کوتاه و سعید هاشم‌زاده منتقد سینما حضور داشتند.

سعید هاشم‌زاده به عنوان منتقد این نشست ضمن خوشامدگویی به حاضران در سالن گفت: از همه فیلمسازان می‌خواهم در زمان نقد فیلمشان، نگاه فرزند خواندگی را از روی فیلمشان بردارند و کمی در جایگاه تماشاگر به فیلمشان نگاه کنند.

وی ادامه داد: سینمای کوتاه کمی جلوتر از سینمای فیلم بلند قرار گرفته است. در ساخت فیلم کوتاه، فیلمساز با جسارت دست به انتخاب موضوع، محتوا و فرم می‌زند و کارگردان آن چیزی که می‌خواهند را می‌سازند اما در فیلم بلند این گونه نیست و فیلمسازان راحت به سمت فرم دلخواهشان نمی‌روند.

هاشم‌زاده تاکید کرد: ۶ فیلم در ۶ ژانر و فضای مختلف در این بسته دیده شد اما در فیلم‌های بلندی که در حال اکران است این تنوع دیده نمی‌شود و موضوع و ژانر بسیار به هم نزدیک هستند. در ادامه نشست سعید هاشم‌زاده به نقد آثار به نمایش درآمده پرداخت و درباره هر فیلم جداگانه با کارگردان اثر و مخاطبان گفتگو کرد.

فیلمی با لحن زنانه و با ظرافت

هاشم‌زاده با بیان اینکه زمانی‌که فیلم‌ها را می‌بینم متوجه جنسیت کارگردان اثر می‌شوم افزود: زمانی‌که فیلم کوتاه «پرتاب ناگهانی یک فیل» را تماشا کردم مطمئن بودم کارگردان یک خانم است چرا که لحن زنانه و ظرافت در فیلم دیده می‌شود و دغدغه و مفهوم در «پرتاب ناگهانی یک فیل» کاملا مشهود است.

وی ادامه داد: دیدگاه زنانه در این فیلم برایم جالب بود. ایده‌های کارگردان بسیار عمیق و نیاز به دانش فرامتن دارد و مخاطب را به جستجوگری وا میدارد. تزریق فرامتن به متن و مخاطب خاص ساختن برای ایجاد فضا در فیلم دیده می‌شود.

نازنین چیت‌ساز نیز با اشاره به داستان فیلم و همچنین نقش پر رنگ کتاب در این فیلم گفت: میخواستم نشان بدهم که زندگی دو نفری که با کتاب گره خورده است زمانی که می‌خواهند جدا شوند چه به شکل جدا می‌شوند و آیا تجربه ادبیات متشرکی که دارند می‌تواند درام را پیش برد.

کارگردان جهان خودش را به تصویر کشیده

هاشم‌زاده منتقد سینما با اشاره به فیلم کوتاه «خنده بی‌دلیل گوزنها» بیان کرد: سجاد ایمانی توانسته از پس میزانسن بربیاید و جهان خودش را بسازد اما اسم فیلم آن چیزی نیست که خود فیلم ارائه می‌دهد و در تناسب فیلم قرار ندارد.

ایمانی درباره فیلم «خنده بی‌دلیل گوزنها» توضیح داد: به دلیل علاقه‌ای که به فضای فانتزی داشتم میخواستم بیشتر خودم را به چالش بکشم. به طور مثال فیلمنامه لوکیشن‌های متفاوتی داشته باشد تا بتوانم آن چیزی که در ذهن دارم خلق کنم.

این کارگردان در پاسخ به دلیل انتخاب اسم فیلم گفت: نویسنده یک ماه فیلمنامه را بازنویسی کرد برای احترام و تشکر از زحمات نویسنده، اسم فیلم را تغییر ندادم. در اصل اسم فیلم، انتخاب نویسنده اثر بود.

رسیدن به هدف در داستان فیلم

هاشم‌زاده با اشاره به فیلم کوتاه «کپسول» بیان کرد: در این فیلم چندین چرا برایم ایجاد شد تا بتوانیم داستان را پیگیری کنیم و نتیجه برایمان متقاعد کننده باشد. دانستن پاسخ این چرایی‌ها مهم است و باید به آنها آگاه شویم تا بتوانیم قصه را همراهی کنیم.

وی ادامه داد: وقتی استدلال‌ها برای درک این چرایی‌ها ناکافی است جهانِ قصه از ما فاصله می‌گیرد در اصل موقعیت از ایده ساخته می‌شود.

هاشم‌زاده توضیح داد: اطلاعات در فیلم انگیزه و باورپذیری کاراکترها را برای مخاطب امکان‌پذیر می‌کند. مقولات کلی هیچ وقت من را قانع نمی‌کند و باید اطلاعات لازم برای شناخت شخصیت‌های فیلم را از قصه دریافت کنم.

امیر پذیرفته کارگردان «کپسول» با اشاره به اینکه تمام چیزی که از فیلمسازی بلد بودم را در این فیلم به کار گرفتم گفت: تنها چیزی که در فیلمم برایم مهم بود رسیدن به هدف بود. در سکانس‌های مختلف پسربچه به هر طریقی میخواهد به هدفش برسد.

ایجاد معما در ذهن مخاطب

در ادامه نشست سعید هاشم‌زاده به نقد فیلم «کبود» پرداخت و ادامه داد: داستان «کبود» یک معما را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند سپس اطرافِ این معما، داستان دیده می‌شود. داستانِ فیلم این پتانسیل را دارد که شاخ و برگ بگیرد.

علی توکلی کارگردان فیلم کوتاه «کبود» گفت:‌ بخش بزرگی از اثر در زمان حقیقی قرار دارد و باید چند چرخش در داستان رخ می‌داد.

وی با تاکید بر لزوم نظریه پردازی در فیلم کوتاه گفت: زبان و بیان فیلم و سینمای کوتاه همچنان فاقد مبانی نظری است به طور مثال سوالاتی مانند چطور می‌شود یک درام را در فیلم کوتاه شکل داد؟ یا روایت در فیلم کوتاه چیست؟ باید از طریق داشتن یک مبانی پاسخ داده شود.

توکلی با تاکید بر اینکه هنروتجربه اتفاق خوبی را رقم زده تا مخاطبان با فیلم کوتاه آشنا شوند و آن را جدی بگیرند یادآور شد: فضای فیلم کوتاه آماتوری و تجربی نیست و فیلم‌ها با جدیت در حال ساخت هستند. این جدیت مستلزم مبانی نظری است و باید در این عرصه اثری تالیف شود به عنوان مبانی نظری در فیلم کوتاه تا انتظارات را از فیلم کوتاه مشخص کنند.

هاشم‌زاده با اشاره به اینکه در «امروز جمعه است» موقعیت و کاراکترها برایم جالب بود گفت: فیلم با یک غافلگیری همراه است که محور فیلم را تشکیل می‌دهد. تمام این چرخش‌ها در بستر داستان رخ می‌دهد.

محمد آهنگر کارگردان «امروز جمعه است» تاکید کرد: برخی از اتفاقات در فیلم تعمدی بود و در دیالوگ‌ها اغراق کردیم تا با فضای فیلم همخوانی داشته باشد.

بسته فیلم‌های «پرتاب ناگهانی یک فیل» به کارگردانی نازنین چیت‌ساز (۱۱ دقیقه)، «جان داد» به کارگردانی سهیلا پورمحمدی (۱۵ دقیقه)، «خنده بی‌دلیل گوزنها» به کارگردانی سجاد ایمانی (۲۰ دقیقه)، «کبود» به کارگردانی علی توکلی (۲۰ دقیقه)، «کپسول» به کارگردانی امیر پذیرفته (۲۰ دقیقه) و «امروز جمعه است» به کارگردانی محمد آهنگر (۱۴ دقیقه) در گروه سینمایی هنروتجربه در حال اکران است.

علاقمندان به فیلم کوتاه می‌توانند با مراجعه به سایت‌های فروش بلیت، برای تماشای این آثار بلیت تهیه کنند.