به گزارش دفتر منطقه ای ایرنا در دمشق، در چند دهه اخیر مقامات ریاض وابستگی زیادی به واشنگتن داشته اند که در طول سال های اخیر مقامات آمریکا نیز حمایت های زیادی از دولت سعودی کرده اند که نمونه های بارز آن در جنگ اول خلیج فارس (۱۹۹۱)، جنگ دوم خلیج فارس (۲۰۰۳) که هر دو جنگ علیه رژیم بعث صدام بوده و همچنین جنگ ائتلاف عربی – آمریکایی به سرکردگی عربستان علیه یمن که از ششم فروردین سال ۱۳۹۴ آغاز شده، آمریکا نقش اول حامی برای عربستان را ایفا کرده است.
ولی گذر زمان نشان داد که آمریکا نمی تواند تکیه گاه مطمئنی برای سعودی ها باشد و ریاض با چرخش به سمت شرق و به ویژه چین، رویکرد جدیدی برای خود ترسیم کرده و با اعلام برقراری رابطه میان ریاض – تهران این رویکرد تقویت شده است.
انتشار خبر برقراری رابطه میان تهران – ریاض در ۱۹ اسفند ماه جاری و ادامه این مسیر مطمئنا می تواند دستاوردهای امنیتی و اقتصادی خوبی برای کشورهای منطقه داشته باشد و کشورهای پیرامون با همکاری و همدلی می توانند بدون دخالت دیگران مشکلات خود را حل و امنیت منطقه را تامین کنند.
سخنان "ترکی الفیصل" رئیس اسبق سازمان اطلاعاتی عربستان در خصوص بی اعتمادی به آمریکا در پرونده اختلافات ریاض با تهران بسیار قابل تامل است؛ وی اعلام کرده که آمریکا و اروپا نمی‌توانستند میانجی صادقی در مذاکرات ایران و عربستان باشند و توافق بین ریاض و تهران را تضمین کنند، مانند آنچه چین به آن کمک کرده است.
وی تصریح کرده که «این چین بود که توانست کار را انجام دهد، زیرا روابط خوبی با هر دو کشور دارد»؛ این سخن خود گویای این موضوع است که روابط ریاض – واشنگتن همانند گذشته نیست و عربستان همچون قبل به آمریکا نگاه نمی کند و تغییر رویکرد داده است.
الفیصل در عین حال برای این که آمریکایی ها بیش از این ناراحت نشوند، گفته که «چین ضامن توافق عربستان و ایران است که از سوی پکن برای احیای روابط دیپلماتیک اعلام شد و این به معنای دوری از واشنگتن نیست».
رییس اسبق دستگاه امنیتی سعودی همچنین گفته که انتظار دارد توافق بین ریاض و تهران در تمامی پرونده‌های منطقه، از یمن گرفته تا لبنان و سوریه نیز تاثیر داشته باشد.
وی در واکنش به عادی سازی روابط برخی از کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی نیز گفته که «من هیچ شواهدی مبنی بر اینکه این اقدام سازنده بوده، نمی‌بینم. فلسطین همچنان تحت اشغال است و مردم آن زندانی رژیم اسرائیل هستند. حمله و کشتار فلسطینی ها به طور روزانه در حال رخ دادن است. دزدی از زمین‌های فلسطینی با وجود تضمین‌هایی که اسرائیل پیش از این در توافق صلح با امارات داده بود، همچنان در حال انجام است».
اوضاع منطقه در یک دهه اخیر در شرایط مناسبی نیست و نیاز است کشورهای منطقه هرچه بیشتر با همگرایی و در عین حال با جلوگیری از دخالت های کشورهایی همچون آمریکا، به رفع مشکلات و سوءتفاهم های بین خود اقدام کنند و اعلام برقراری رابطه میان ریاض – تهران می تواند چشم انداز خوبی برای منطقه داشته باشد.
این روزها پرونده هایی همچون تروریسم در سوریه، جنگ یمن، اوضاع لبنان، جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی و چند مساله دیگر، مردم منطقه را با مشکلات زیادی مواجه کرده و نیاز است تا کشورهای اسلامی با رویکردی دوستانه اقدام به رفع این مشکلات کنند تا آرامش و صلح در منطقه فراگیر شود.
آنچه در ۱۹ اسفند ماه در پکن اتفاق افتاد، بعد از گذشت بیش از یک دهه از تحولات جهان عرب موسوم به بهار عربی و همچنین نزدیک شدن جنگ یمن به نهمین سال خود، رخداد ساده‌ای نبود و توافق ایران و عربستان در چین در شرایطی امضا شد که آمریکا هژمونی سابق خود (قدرت برتر) را از دست داده و متحدان واشنگتن همچون ریاض هم دیگر همانند گذشته، تره ای برای آمریکا خرد نمی کنند.
مطمئنا همگرایی تهران – ریاض در حل مشکلات منطقه بدون حضور غربی ها بسیار مفید خواهد بود و در صورت تحققق نوید بخش روزهای خوشی در منطقه دارد که مردم آن سال هاست منتظر آنند.
نظر شما